archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 12
Jaargang 12
9 april 2015
Vermaak en Genot > Naar de film delen printen terug
Corruptie in Rusland alom Hans Knegtmans

1212VG Durak1De Russische filmer Yuriy Bykov werd buiten de eigen landsgrenzen bekend door zijn tweede speelfilm Mayor (internationale titel The Major), die in 2013 op het festival van Cannes vertoond werd. In Nederland werd de film geprogrammeerd op het Leiden International Film Festival van 2013. Het was de bedoeling dat hij vanaf eind maart van dit jaar ook in de reguliere bioscopen zou uitgaan, maar verder dan een beperkt aantal vertoningen in de Amsterdamse Filmhallen is het niet gekomen. Zonde, want het had in combinatie met zijn derde film Durak (die op ruimere schaal te zien is) een interessant tweeluik kunnen opleveren.

Na een telefoontje uit de kliniek waar zijn vrouw bevalt scheurt Majoor Sergey Sobolev – een hooggeplaatste politieman – met onverantwoorde snelheid over de besneeuwde wegen naar het ziekenhuis. Hierdoor kan hij een plotseling overstekend jongetje niet ontwijken. In paniek sluit hij de jammerende moeder van het omgekomen kind op in zijn kofferruimte(!) en belt een politievriend om advies. Niet verwonderlijk adviseert deze de noodlottige overtreding zo in te kleden dat de moeder de schuld in de schoenen krijgt geschoven. Het mooie van de film is dat de majoor – als enige van het politiecorps – in gewetensnood komt, waardoor hij zijn collega’s tegen zich in het harnas jaagt en voor zijn hachje moet vrezen.

Ook Durak (The fool, van 2014) draait om normloosheid en moreel verval. In een onooglijke flat in een Russische provincieplaats wordt loodgieter Dima Nikitin (Artem Bystrov) erop uit gestuurd om een gebarsten waterleiding te onderzoeken en te repareren. Hij ontdekt dat de schuldige een scheur in de wand van het flatgebouw is. En niet zomaar eentje. Van boven tot onder vertoont de muur een scheur van decimeters breed, waardoor het pand letterlijk uit het lood geslagen is.

Die nacht wordt Dima in paniek wakker en kruipt hij achter zijn laptop. Hij mag dan een simpele loodgieter zijn, door zijn parttime-studie bouwkunde is hij voldoende onderlegd om berekeningen uit te voeren die u en ik niet begrijpen, maar hij wel. Dima concludeert dat het een wonder mag heten dat het gebouw nog niet is ingestort. Hij maakt zijn ouders, bij wie hij inwoont met vrouw en dochtertje, wakker en legt hun uit dat hij nu meteen de burgemeester van het stadje moet spreken om haar ervan te overtuigen dat onmiddellijke ontruiming noodzakelijk is, voordat de meer dan 800 bewoners het loodje leggen.

Zijn moeder belt iemand die op het gemeentehuis werkt en hoort dat in deze eigenste nacht de burgemeester haar vijftigste verjaardag viert met al haar vrienden1212VG Durak2 en collega’s van de gemeenteraad. Dima vat dit op als ‘goed nieuws’. (We hebben al eerder gemerkt dat zijn vrouw en moeder hem van naïviteit betichten.) ‘Dat betekent dat ze allemaal kunnen horen wat ik te zeggen heb.’ De kijker maakt zich eerder zorgen over de ontvangst die de jongeman ten deel zal vallen.

Het wordt een lange nacht. Ten eerste accepteren de aanwezigen niet zonder slag of stoot Dima’s waarschuwingen. En wanneer  ze na een nachtelijke inspectie van het gebouw niet om de conclusie heen kunnen dat het inderdaad op instorten staat, beseffen ze dat het probleem onoplosbaar is. Door wanbeleid van de lokale overheid – die jarenlang de binnengekomen gelden ten eigen bate heeft aangewend, vaak voor smeergeld  – is er geen rooie rotcent meer om de flatbewoners zelfs maar van tijdelijk onderdak te voorzien. Dus moeten de burgemeester en haar trouwste collega’s er als de donder voor zorgen dat de bewijzen van corruptie en wanbeheer verdwijnen en beslissen wie het beste als zondebok voor de naderende ramp dienst kunnen doen. Dat moet te doen zijn.

Onvermijdelijk roept de film vergelijkingen op met het andere recente corruptiedrama Leviathan van Bykovs landgenoot Andrey Zyagintev. Met alle waardering voor de laatste, voel ik me meer aangesproken door de recht-door-zeeë aanpak van Bykov. Hij lijkt meer geïnteresseerd in het vertellen van zijn verhaal dan in het schieten van artistieke plaatjes. Het Rusland in Durak is allesbehalve mooi. Het grauwe stadslandschap niet, en de uitgewoonde flat nog minder.

Byrkov mag de ontspoorde bureaucratie en haar immorele beoefenaars (met een glansrol van Nataliya Sukova) nog zo scherp op de korrel nemen, het lijkt erop dat hij voor de man en vrouw in de straat nauwelijks meer sympathie koestert. De flatbewoners bestaan merendeels uit werklozen en nietsnutten die, onder invloed van drank en/of drugs, hun tijd verdoen met dommenpraat en banale grappen.

Eigenlijk is het een wonder dat Dima tot het brute eind van de film zich blijft bekommeren om het lot van de medemens. Terwijl hij toch ook wel inziet dat hij en zijn vader – die, tegen beter weten in, vrijwel dagelijks de door hangjeugd vernielde straatbank weer in elkaar spijkert – de laatste fatsoenlijke bewoners van het stadje zijn.

-------------------------------------------------------
De plaatjes zijn geselecteerd door de schrijver
--------------------------------------------------
Bestel uw boeken, CD's en nog veel meer
bij bolcom, via de banner rechts.
Dan steunt u De Leunstoel!


© 2015 Hans Knegtmans meer Hans Knegtmans - meer "Naar de film" -
Vermaak en Genot > Naar de film
Corruptie in Rusland alom Hans Knegtmans
1212VG Durak1De Russische filmer Yuriy Bykov werd buiten de eigen landsgrenzen bekend door zijn tweede speelfilm Mayor (internationale titel The Major), die in 2013 op het festival van Cannes vertoond werd. In Nederland werd de film geprogrammeerd op het Leiden International Film Festival van 2013. Het was de bedoeling dat hij vanaf eind maart van dit jaar ook in de reguliere bioscopen zou uitgaan, maar verder dan een beperkt aantal vertoningen in de Amsterdamse Filmhallen is het niet gekomen. Zonde, want het had in combinatie met zijn derde film Durak (die op ruimere schaal te zien is) een interessant tweeluik kunnen opleveren.

Na een telefoontje uit de kliniek waar zijn vrouw bevalt scheurt Majoor Sergey Sobolev – een hooggeplaatste politieman – met onverantwoorde snelheid over de besneeuwde wegen naar het ziekenhuis. Hierdoor kan hij een plotseling overstekend jongetje niet ontwijken. In paniek sluit hij de jammerende moeder van het omgekomen kind op in zijn kofferruimte(!) en belt een politievriend om advies. Niet verwonderlijk adviseert deze de noodlottige overtreding zo in te kleden dat de moeder de schuld in de schoenen krijgt geschoven. Het mooie van de film is dat de majoor – als enige van het politiecorps – in gewetensnood komt, waardoor hij zijn collega’s tegen zich in het harnas jaagt en voor zijn hachje moet vrezen.

Ook Durak (The fool, van 2014) draait om normloosheid en moreel verval. In een onooglijke flat in een Russische provincieplaats wordt loodgieter Dima Nikitin (Artem Bystrov) erop uit gestuurd om een gebarsten waterleiding te onderzoeken en te repareren. Hij ontdekt dat de schuldige een scheur in de wand van het flatgebouw is. En niet zomaar eentje. Van boven tot onder vertoont de muur een scheur van decimeters breed, waardoor het pand letterlijk uit het lood geslagen is.

Die nacht wordt Dima in paniek wakker en kruipt hij achter zijn laptop. Hij mag dan een simpele loodgieter zijn, door zijn parttime-studie bouwkunde is hij voldoende onderlegd om berekeningen uit te voeren die u en ik niet begrijpen, maar hij wel. Dima concludeert dat het een wonder mag heten dat het gebouw nog niet is ingestort. Hij maakt zijn ouders, bij wie hij inwoont met vrouw en dochtertje, wakker en legt hun uit dat hij nu meteen de burgemeester van het stadje moet spreken om haar ervan te overtuigen dat onmiddellijke ontruiming noodzakelijk is, voordat de meer dan 800 bewoners het loodje leggen.

Zijn moeder belt iemand die op het gemeentehuis werkt en hoort dat in deze eigenste nacht de burgemeester haar vijftigste verjaardag viert met al haar vrienden1212VG Durak2 en collega’s van de gemeenteraad. Dima vat dit op als ‘goed nieuws’. (We hebben al eerder gemerkt dat zijn vrouw en moeder hem van naïviteit betichten.) ‘Dat betekent dat ze allemaal kunnen horen wat ik te zeggen heb.’ De kijker maakt zich eerder zorgen over de ontvangst die de jongeman ten deel zal vallen.

Het wordt een lange nacht. Ten eerste accepteren de aanwezigen niet zonder slag of stoot Dima’s waarschuwingen. En wanneer  ze na een nachtelijke inspectie van het gebouw niet om de conclusie heen kunnen dat het inderdaad op instorten staat, beseffen ze dat het probleem onoplosbaar is. Door wanbeleid van de lokale overheid – die jarenlang de binnengekomen gelden ten eigen bate heeft aangewend, vaak voor smeergeld  – is er geen rooie rotcent meer om de flatbewoners zelfs maar van tijdelijk onderdak te voorzien. Dus moeten de burgemeester en haar trouwste collega’s er als de donder voor zorgen dat de bewijzen van corruptie en wanbeheer verdwijnen en beslissen wie het beste als zondebok voor de naderende ramp dienst kunnen doen. Dat moet te doen zijn.

Onvermijdelijk roept de film vergelijkingen op met het andere recente corruptiedrama Leviathan van Bykovs landgenoot Andrey Zyagintev. Met alle waardering voor de laatste, voel ik me meer aangesproken door de recht-door-zeeë aanpak van Bykov. Hij lijkt meer geïnteresseerd in het vertellen van zijn verhaal dan in het schieten van artistieke plaatjes. Het Rusland in Durak is allesbehalve mooi. Het grauwe stadslandschap niet, en de uitgewoonde flat nog minder.

Byrkov mag de ontspoorde bureaucratie en haar immorele beoefenaars (met een glansrol van Nataliya Sukova) nog zo scherp op de korrel nemen, het lijkt erop dat hij voor de man en vrouw in de straat nauwelijks meer sympathie koestert. De flatbewoners bestaan merendeels uit werklozen en nietsnutten die, onder invloed van drank en/of drugs, hun tijd verdoen met dommenpraat en banale grappen.

Eigenlijk is het een wonder dat Dima tot het brute eind van de film zich blijft bekommeren om het lot van de medemens. Terwijl hij toch ook wel inziet dat hij en zijn vader – die, tegen beter weten in, vrijwel dagelijks de door hangjeugd vernielde straatbank weer in elkaar spijkert – de laatste fatsoenlijke bewoners van het stadje zijn.

-------------------------------------------------------
De plaatjes zijn geselecteerd door de schrijver
--------------------------------------------------
Bestel uw boeken, CD's en nog veel meer
bij bolcom, via de banner rechts.
Dan steunt u De Leunstoel!
© 2015 Hans Knegtmans
powered by CJ2