archiefvorig nr.lopend nr. |
||||
Nummer 6 Jaargang 12 15 januari 2015 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Vermaak en Genot > Een omweg waard | ||||
Ga naar Emo Verkerk, nu het nog kan | Peter Schröder | |||
Kijkcijfers Kunstmusea en hun tentoonstellingen zijn aantrekkelijk, ook omdat het er rustig is en je je bevindt tussen beschaafd volk dat niet dringt, schreeuwt of spuugt. Worden kunsttentoonstellingen onaantrekkelijk als je, zoals in de Kerstvakantie, een uur op je beurt moet wachten? (zie ook Nr 11, Jrg 8). Misschien zullen beleving en waardering wel per bezoeker verschillen. En afhankelijk zijn van het tentoongestelde? Laten we zeggen de inhoud? Zienswijzen Hier volgen vier gezichtspunten van bezoekers van een tentoonstelling in het Haagse Gemeentemuseum (zij hoefden niet in de rij te staan, maar bekeken wel dezelfde tentoonstelling): ‘Ik kwam naar binnen, daar in die zaal en ik was als aan de grond genageld: eindelijk rust, eindelijk stilte.’ (Henk van Os, Gepensioneerd rijksambtenaar. Rust voor gepensioneerden?) ‘Daarmee moet je het dan doen, dan ga je zo’n schilderij ervaren en Jij, voor jezelf, wat je daarmee …. Kan !’ ( Janine Dijkmijer directeur balletgezelschap. Vrijheid van ervaring?) ‘Het is kleur het is intens, het is diep, het is onmetelijk en het vibreert voor je ogen, je wil het begrijpen en dat lukt maar niet, dus je blijft kijken, en dat is precies de aantrekkingskracht … ’ (Wim Pijbes, ‘Als museumdirecteur en publieke persoonlijkheid … regelmatig in het nieuws’. Waardeert de onmogelijkheid van begrip?) ‘Kleur is voor mij heel erg leven, ik houd van kleur en wat verschillende kleuren kunnen zeggen’ (Ntjam Rosie, Kameroens-Nederlands zangeres. Sprekende zingende kleuren?) Nou, nou, nou Kijk aan, de bezoekers deelden de opvatting dat de inspanning van het in de rij staan beloond werd met prachtige kleuren. ‘De tentoonstelling van de befaamde Amerikaanse kunstenaar Mark Rothko …. trekt zo'n 10.000 bezoekers per week, maakte het museum maandag bekend. Museumdirecteur Benno Tempel snapt de belangstelling: 'Het is een unieke ervaring om 60 werken van Rothko bij elkaar te zien. Het is waarschijnlijk de laatste keer dat er zoveel werken van deze kunstenaar in Nederland te zien zijn.’ De tentoonstellingen rond Rothko trekken doorgaans een groot publiek en op veilingen levert zijn werk recordbedragen op. Bij een veiling in New York eind 2012 betaalde iemand 75 miljoen dollar voor het schilderij No. 1 (Royal, Red and Blue).’ 75 miljoen voor het werk van een ooit straatarme Poolse emigrantenzoon. ‘Rothko’s schilderstijl vanaf de jaren vijftig, ook wel classic style genoemd, maakte hem wereldberoemd. De interactie met de bezoeker was voor Rothko van groot belang. Een overweldigende emotionele ervaring, voor zowel de kunstenaar als het publiek was voor hem de sublieme vorm van inspiratie, een aan het religieuze grenzend gevoel.’ ‘Mensen staan voor mijn schilderijen te huilen, omdat ze dezelfde spirituele ervaring hebben als ik had, toen ik het schilderde.’ Allochtonen In New York floreerde tot voor kort de befaamde 165 jaar oude kunsthandel Knoedler, met een cliëntele van zeer vermogende bankiers en industriëlen. Daar bracht de verkoop van werk van één kunstenaar in het begin van de 21e eeuw vele miljoenen dollars op. De kunstenaar was een arme Chinese immigrant, straatkunstenaar, genaamd Pei-Shen Qian en hij verkocht zijn werk aan een Spaanse immigrant, José Carlos Bergantinos Diaz en zijn kennissen voor een paar honderd dollar. Dat gezelschap verkocht de werken verder bij Knoedler als officiële authentieke/originele scheppingen van onder meer Rothko, Jackson Pollock, Willem de Kooning en jawel, ook Barnett Newman. Via de deskundigen van Knoedler belandden de kunstwerken dan weer bij de business tycoons. U voelt hem al aankomen: de kopers stonden voor de Rothko als aan de grond genageld, ze ervoeren de kleuren en ze konden de vibraties maar niet begrijpen – voor henzelf dan. Tot de FBI de kunstbezitters uit de kleurrijke droom hielp: ze hadden al die tijd gezwijmeld bij het werk van een knoeier. Zouden die Rothko’s in Den Haag wel over de juiste diploma’s beschikken? (Terzijde: Had die beschadigde ‘Who’s Afraid of Red Yellow and Blue III’ niet beter door die Pei Shen Qian dan door die verfrollerende Goldreyer gerestaureerd kunnen worden?) Mark Rothko, z.t. t/m 01-03-2015 in het Haags Gemeentemuseum. Kom naar Emo Verkerk Het Haags Gemeentemuseum is gevestigd in het mooiste museumgebouw van Nederland (jazeker, ontwerp: Hendrik Pieter Berlage). Het museum beschikt ook over een mooie galerij waarin flink wat bezoekers de eventuele wachttijd kunnen doorbrengen, beschermd tegen de vaak onvriendelijke buitenlucht. Als er zo’n blockbuster te zien is als Rothko is dat geen luxe en daarvan profiteren ook de bezoekers die helemaal niet voor Rothko komen, maar voor bijvoorbeeld de tentoonstelling ‘Graag of niet/Love me or Leave me’ van Emo Verkerk. Maar dát is een leuke tentoonstelling! Ga er heen nu het nog kan! Nog t/m 15-02-2015 Razende Bol! Volgens de aankondiging is Verkerk een van de belangrijkste kunstenaars van de laatste decennia in Nederland’. Dat lijkt me een juiste constatering (de computernerd zou zeggen: ‘dat klopt’). De aankondiging gaat verder: ‘Vanaf 1978 heeft hij de schilder- en beeldhouwkunst verrijkt met sympathieke, wonderlijke werken.’ Zo is het maar net. Geen huilbuien, geen vibrerende kleuren, minder rust, voor jezelf, maar wat een mooie en leuke schilderijen en knutselarijtjes (plastieken, beelden). Ontroerend en speels. Vooral de portretten, bewerkt, vervaagd naar bekende afbeeldingen van, noem maar op, Koning Willem Alexander, Malcom Lowry of Spinoza, Charles Ives en Joseph Roth, of een hele serie Gerard Reve naar het leven. En het geweld van de golven in het Marsdiep, in een klein bootje bij de zandplaat Razende Bol tussen Texel en Den Helder. Een van de ontroerendste schilderijen is wel dat van zijn zoontje Barendje, dat angstig het roer vasthoudt van dat kleine bootje tussen die torenhoge golven. Veel natuur, veel zee en veel vogels, erg veel mooie vogels. Met soms een minuscuul kerkje van Den Hoorn. Prachtig allemaal en volslagen uniek. Wat een persoonlijkheid Vrijheid, dat is geen overdreven typering van het werk van Verkerk. Hij is dan ook in het begin van zijn loopbaan gestimuleerd door Ger van Elk, in 1967 met Jan Dibbets en Reinier Lucassen de oprichter van het Internationaal Instituut voor de Herscholing van Kunstenaars. Veel hedendaagse kunst wordt verpakt in grote wolken dikke woorden. De kunst van Verkerk spreekt voor zich. Gaat u maar even kijken op zijn website als introductie voor uw bezoek aan de negentig schilderijen en beelden in het Gemeentemuseum. ---------------------------------------------------------------- De plaatjes komen uit de collectie van Peter Schröder --------------------------------------------- Bestel uw boeken, CD’s en veel meer bij bolcom via de banner rechts. Dan steunt u De Leunstoel |
||||
© 2015 Peter Schröder | ||||
powered by CJ2 |