 |
|
|
|
|
 |
 |
archiefvorig nr.lopend nr. |
 |
|
 |
 |
Nummer 4 Jaargang 12 4 december 2014 |
 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
 |
|
 |
|||||||||||||||||||||||||||
| Vermaak en Genot > Naar de film | ||||
| Met de muziek mee | Hans Knegtmans | |||
 Klassieke muziek in een film vergroot mijn kijkplezier. Ongeacht of het achtergrondmuziek is of deel uitmaakt van het verhaal. En ongeacht of het een speelfilm of documentaire betreft. Daarom was het tevoren een uitgemaakte zaak dat ik me bij Heddy Honigmanns documentaire ‘Round the world in 50 concerts’ wel zou vermaken. Honigmann is immers onze nationale trots op het gebied van documentaires. En op het jaarlijkse IDFA-festival mocht de film het bal openen. Succes verzekerd.De film beschrijft de wereldreis die het beroemde Concertgebouworkest in 2013 maakte. Die reis in zijn totaliteit filmen slaat natuurlijk nergens op. Honigmann beperkt zich dan ook tot drie locaties. De nadruk ligt steeds op de muziek en hoe die infiltreert in het dagelijkse leven van muzikant en luisteraar. Het spreekt voor zich dat de musici die aan het woord komen behartenswaardige zaken over het onderwerp te melden hebben. Of de niet-musicus de moeite waard is hangt af van hoe interessant hij of zij erover weet te praten. Neem de aan klassiek verslaafde taxichauffeur in Buenos Aires. Die beseft verdomd goed dat hij geen hobby heeft van dertien-in-een-dozijn en dat zijn collega’s niet de meest begripvolle gesprekspartners zijn. Zeker niet als hij hun zou willen uitleggen dat hij wil voorkomen dat hij meegezogen wordt in de ordinaire massacultuur. Hij houdt zijn hobby dan ook zorgvuldig geheim en valt er ook zijn vrouw en kinderen niet mee lastig. Af en toe neemt hij een paar dagen vrij om in zijn auto ongestoord van zijn muziek te genieten. In het straatarme Soweto legt de (vrouwelijke) filmer de hand op een zwarte man die op jonge leeftijd een strijkstok cadeau kreeg die zijn vader gevonden had. Helaas zonder bijbehorende viool, zodat hij zelf de vioolpartij moest zingen. Vandaag de dag geeft hij muziekles aan kansarme zwarte kindjes. In Sint Petersburg komt een oude man aan het woord, wiens vrouw haar liefde voor Gustav Mahler op hem heeft overgedragen. Lang geleden werd hij opgepakt door de geheime politie van Stalin en een paar jaar later stond hij op het lijstje van de Duitse bezetter. Op hoogbejaarde leeftijd bewoont hij zo’n monsterlijke flat waar Rusland en andere voormalige Oostbloklanden het patent op hebben en luistert in sociaal isolement naar  zijn favoriete componist. Vanzelfsprekend trakteert de filmmaker hem op een bezoek aan de concertzaal met op het programma, jawel, Mahlers achtste symfonie.De musici hoeven niet verder te kijken dan hun muzikale neus lang is. De eerste spreker is de percussionist Herman Rieken die de bekkens bedient. In een prachtige horrorstory bespreekt hij zijn ervaringen met de zevende symfonie van Bruckner. Daarin komt één bekkenslag voor, niet meer en niet minder. De slagwerker moet de godganse tijd scherp blijven om niet het object van eeuwige hoon te worden. Even meeslepend is het betoog van bassist Dominic Seldis. Hij noemt als grootste eye opener uit zijn muziekcarrière de rol die componist Dmitri Sjostakovitsj het instrument toebedeelde. Aan de hand van een aantal muzikale citaten wordt de overgang van vrijblijvend begeleidingsgetokkel naar melodie-instrument verduidelijkt. Niet alle praat is van muziek-technische aard. Aan de restauranttafel in Buenos Aires voeren de fluitist en de fagotspeler een gesprek over hun favoriete composities. Het is het soort borreltafelpraat waarbij je ogenblikkelijk zou willen aanschuiven. Maar uiteraard is de belangrijkste pleitbezorger het musiceren van het orkest. Alleen al de spaarzame suggesties van meesterdirigent Mariss Jansons tijdens zomaar een repetitie in Buenos Aires maken diepe indruk. Hier wordt muziek met een grote M gemaakt. Je kunt erover bakkeleien of ‘Om de wereld in 50 concerten’ wel zo’n geslaagde documentaire is. Zo is de keus van de drie leken ongetwijfeld mede ingegeven door hun mediagenieke persoonlijkheid en de invalshoek van hun verhaal. En een bombastische open lucht-uitvoering van ‘Aan de Amsterdamse grachten’ voor een uitzinnig feestpubliek schiet zijn doel volledig voorbij. Geeft niks. Ik kan nu een verlanglijstje aanleggen van composities die ik slechts op vinyl, of zelfs helemaal niet, in mijn bezit heb. Denk bijvoorbeeld aan het Vader Jacob-deuntje in mineur uit de eerste symphonie van Mahler. Ineens hoorde ik het over de daken van Buenos Aires schallen. Werk aan de winkel! --------------------------------------------------- Bestel uw boeken, CD's en nog veel meer bij bolcom, via de banner rechts. Dan steunt u De Leunstoel! |
||||
| © 2014 Hans Knegtmans | ||||
|
|
|
||
|
powered by CJ2 | |||