archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 8
Jaargang 11
13 februari 2014
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept delen printen terug
Op dat moment zag ik een parachutist Willem Minderhout

1108VG Para

‘Je houdt het niet voor mogelijk’, zegt mijn vader en spoelt de film op Youtube een stukje terug. ‘Die tweede jongen in de soeplijn dat ben ik. Ik was een jaar of tien en we kregen op school soep om aan te sterken. Smerig spul was dat, gemaakt van aardappelschillen. Maar we hadden honger, dus alles was welkom. Gek dat zo’n filmpje na al die tijd ineens opduikt. De man die hem gemaakt heeft kende ik wel. Hij was de eigenaar van de “Cinema Rio”.

Mijn vader keert al jaren regelmatig terug naar het dorp waar hij geboren en getogen is. Hij noemt het altijd ‘Mariaburg’, maar officieel heet het ‘Sint-Mariaburg’. Het ligt in de buurt van Antwerpen, waar mijn grootvader een kantoorbaan had bij de Fordfabriek. Mariaburg is rond 1900 gesticht door een rijke bankeigenaar en projectontwikkelaar, Antoon Van den Weyngaert, ‘als een gezond ontspanningsoord voor de gegoede burgers van Antwerpen'. Daartoe hoorden mijn grootouders niet, mijn grootvader was klerk bij de Ford autofabriek in Antwerpen. Van den Weyngaert zal wel wat water bij de wijn hebben moeten doen om op den duur van zijn huizen af te komen.

De curieuze geschiedenis van Mariaburg heeft de Vlaamse schrijfster Marita de Sterck geïnspireerd. Mijn vader is een van de bronnen van het boek dat ze over dit dorp aan het schrijven is.

‘Ik kan me zoveel herinneren. De gekste verhalen. Soms weet ik zelf niet meer of het echt is, of dat ik het verzonnen heb. Zo herinner ik me een man die tijdens de oorlog hammen uit levende varkens sneed in de hoop dat ze weer aan zouden groeien. Dat verhaal wisten andere dorpsbewoners, zelfs een zoon van die man, zich ook te herinneren, dus ik had het niet uit mijn duim gezogen.’

‘Ik ben bijna de hele oorlog op het dorp geweest. In de meidagen van 1940 gingen we op de vlucht voor de oprukkende Duitse legers. Mijn vader dacht dat hij wel werk kon vinden bij de Fordfabrieken in Bordeaux, maar de Duitsers rukten zo snel op dat we voordat we Bordeaux konden bereiken al door ze werden ingehaald. We waren met de fiets. Ik en mijn broer achterop bij onze ouders. We beleefden vreselijke dingen. Terug konden we gelukkig met de trein. De terugreis uit Nantes werd geregeld door de Belgische consul, terwijl we Nederlanders waren. De Nederlandse consul zei dat1108VG Monument Arnhem hij niets voor ons kon betekenen omdat hij geen instructies van de regering kon krijgen. We mochten zelfs niet naar het toilet op de ambassade.’

‘Aan het eind van de oorlog ben ik naar mijn grootmoeder in Middelburg gegaan. Ik werd helemaal gek van al die V1’s en V2’s die bij ons in de buurt regelmatig neerkwamen en ontploften. Die explosies waren verschrikkelijk. Die ‘vatbommen’ die ze nu in Syrië gebruiken maken ook zo’n rotgeluid. Vreselijk dat ook vandaag kinderen die ellende nog moeten meemaken.

‘Ook op dat kleine dorp van ons gebeurden de verschrikkelijkste dingen tijdens de oorlog. Een vriendin van mijn ouders was een beroemdheid in Vlaanderen: ‘Moeder Sarov’. Ze heette eigenlijk Everina Borst, een Nederlandse vrouw die verbonden was aan de Socialistische Arbeiders Omroep Vlaanderen, de SAROV. Ze las kinderverhaaltjes voor op de radio en was razend populair. Ze was zelf humaniste en ze had een Joodse man, die diamanthandelaar was en Sarphatie heette. Het waren gastvrije en geliefde mensen die in een mooie villa in het dorp woonden. Tijdens een nachtelijke  razzia werd ook ‘Moeder Sarov’ opgepakt. De Duitsers dachten dat die Jood wel ergens diamanten verborgen zou hebben en ze hebben haar zwaar mishandeld om achter de bergplaats te komen. Er waren echter geen diamanten, laat staan een bergplaats. Ze is na enige tijd in een ziekenhuis aan die mishandeling bezweken. Haar man, die ook gefolterd werd, is binnen twee weken nadat ze hem gepakt hadden in Auschwitz vergast. Dat laatste weet ik nog niet zo lang, maar ik had natuurlijk wel zo’n vermoeden.’

‘Laatst was ik weer op het dorp. Ik stond bij mijn oude school en herinnerde me ineens de dag dat we weer eens een enorme knal hoorden. Er was een vliegtuig neergehaald en we zagen de piloot aan een parachute naar beneden komen. Terwijl ik daaraan dacht draaide ik me om en je raadt het nooit: op datzelfde moment zag ik een parachutist neerdalen. Heden en verleden leken samen te vloeien.’

--------------------------------------------------------------
Het boek over Sint-Mariaburg van Marita de Sterck verschijnt vermoedelijk in het najaar van 2014.
Moeder Sarov heeft bijna een straatnaam in Antwerpen gekregen. Ze staat op de de reservelijst!
--------------------------------------
Het eerste plaatje is een oude van Lucia Jonkhoff,
de tweede is van Henk Klaren



© 2014 Willem Minderhout meer Willem Minderhout - meer "De wereldliteratuur roept" -
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept
Op dat moment zag ik een parachutist Willem Minderhout
1108VG Para

‘Je houdt het niet voor mogelijk’, zegt mijn vader en spoelt de film op Youtube een stukje terug. ‘Die tweede jongen in de soeplijn dat ben ik. Ik was een jaar of tien en we kregen op school soep om aan te sterken. Smerig spul was dat, gemaakt van aardappelschillen. Maar we hadden honger, dus alles was welkom. Gek dat zo’n filmpje na al die tijd ineens opduikt. De man die hem gemaakt heeft kende ik wel. Hij was de eigenaar van de “Cinema Rio”.

Mijn vader keert al jaren regelmatig terug naar het dorp waar hij geboren en getogen is. Hij noemt het altijd ‘Mariaburg’, maar officieel heet het ‘Sint-Mariaburg’. Het ligt in de buurt van Antwerpen, waar mijn grootvader een kantoorbaan had bij de Fordfabriek. Mariaburg is rond 1900 gesticht door een rijke bankeigenaar en projectontwikkelaar, Antoon Van den Weyngaert, ‘als een gezond ontspanningsoord voor de gegoede burgers van Antwerpen'. Daartoe hoorden mijn grootouders niet, mijn grootvader was klerk bij de Ford autofabriek in Antwerpen. Van den Weyngaert zal wel wat water bij de wijn hebben moeten doen om op den duur van zijn huizen af te komen.

De curieuze geschiedenis van Mariaburg heeft de Vlaamse schrijfster Marita de Sterck geïnspireerd. Mijn vader is een van de bronnen van het boek dat ze over dit dorp aan het schrijven is.

‘Ik kan me zoveel herinneren. De gekste verhalen. Soms weet ik zelf niet meer of het echt is, of dat ik het verzonnen heb. Zo herinner ik me een man die tijdens de oorlog hammen uit levende varkens sneed in de hoop dat ze weer aan zouden groeien. Dat verhaal wisten andere dorpsbewoners, zelfs een zoon van die man, zich ook te herinneren, dus ik had het niet uit mijn duim gezogen.’

‘Ik ben bijna de hele oorlog op het dorp geweest. In de meidagen van 1940 gingen we op de vlucht voor de oprukkende Duitse legers. Mijn vader dacht dat hij wel werk kon vinden bij de Fordfabrieken in Bordeaux, maar de Duitsers rukten zo snel op dat we voordat we Bordeaux konden bereiken al door ze werden ingehaald. We waren met de fiets. Ik en mijn broer achterop bij onze ouders. We beleefden vreselijke dingen. Terug konden we gelukkig met de trein. De terugreis uit Nantes werd geregeld door de Belgische consul, terwijl we Nederlanders waren. De Nederlandse consul zei dat1108VG Monument Arnhem hij niets voor ons kon betekenen omdat hij geen instructies van de regering kon krijgen. We mochten zelfs niet naar het toilet op de ambassade.’

‘Aan het eind van de oorlog ben ik naar mijn grootmoeder in Middelburg gegaan. Ik werd helemaal gek van al die V1’s en V2’s die bij ons in de buurt regelmatig neerkwamen en ontploften. Die explosies waren verschrikkelijk. Die ‘vatbommen’ die ze nu in Syrië gebruiken maken ook zo’n rotgeluid. Vreselijk dat ook vandaag kinderen die ellende nog moeten meemaken.

‘Ook op dat kleine dorp van ons gebeurden de verschrikkelijkste dingen tijdens de oorlog. Een vriendin van mijn ouders was een beroemdheid in Vlaanderen: ‘Moeder Sarov’. Ze heette eigenlijk Everina Borst, een Nederlandse vrouw die verbonden was aan de Socialistische Arbeiders Omroep Vlaanderen, de SAROV. Ze las kinderverhaaltjes voor op de radio en was razend populair. Ze was zelf humaniste en ze had een Joodse man, die diamanthandelaar was en Sarphatie heette. Het waren gastvrije en geliefde mensen die in een mooie villa in het dorp woonden. Tijdens een nachtelijke  razzia werd ook ‘Moeder Sarov’ opgepakt. De Duitsers dachten dat die Jood wel ergens diamanten verborgen zou hebben en ze hebben haar zwaar mishandeld om achter de bergplaats te komen. Er waren echter geen diamanten, laat staan een bergplaats. Ze is na enige tijd in een ziekenhuis aan die mishandeling bezweken. Haar man, die ook gefolterd werd, is binnen twee weken nadat ze hem gepakt hadden in Auschwitz vergast. Dat laatste weet ik nog niet zo lang, maar ik had natuurlijk wel zo’n vermoeden.’

‘Laatst was ik weer op het dorp. Ik stond bij mijn oude school en herinnerde me ineens de dag dat we weer eens een enorme knal hoorden. Er was een vliegtuig neergehaald en we zagen de piloot aan een parachute naar beneden komen. Terwijl ik daaraan dacht draaide ik me om en je raadt het nooit: op datzelfde moment zag ik een parachutist neerdalen. Heden en verleden leken samen te vloeien.’

--------------------------------------------------------------
Het boek over Sint-Mariaburg van Marita de Sterck verschijnt vermoedelijk in het najaar van 2014.
Moeder Sarov heeft bijna een straatnaam in Antwerpen gekregen. Ze staat op de de reservelijst!
--------------------------------------
Het eerste plaatje is een oude van Lucia Jonkhoff,
de tweede is van Henk Klaren

© 2014 Willem Minderhout
powered by CJ2