archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 6
Jaargang 11
16 januari 2014
Beschouwingen > Beelden uit soberder tijden delen printen terug
Honderdjarige vuurmonden Peter Schröder

1106BS 129.1Groeten uit De Grote Oorlog
Dit jaar kunnen we de 100e verjaardag van de uitbraak van de Eerste Wereldoorlog vieren.
De eerste Wereldoorlog werd uitgevochten in een periode waarin de publicatie en het gebruik van postkaarten hoogtepunten beleefde. Het nieuwe picturale en verbale medium werd ingezet voor alle communicatie- en informatiediensten die nu bij die moderne media zijn ondergebracht: (telegraaf, telefoon, radio, televisie) email, Whatsapp, Facebook, Twitter, Google en de hele bliksemse stortvloed van woord en beeld was toen gecomprimeerd op eenvoudige postkaartfiles. Al gauw zo’n 30% van de postkaartproductie tussen 1914 en 1918 bracht de 1e Wereldoorlog in beeld en werd verstuurd door soldaten naar huis, en door thuisblijvers naar soldaten.

In deze rubriek mogen de treffende plaatjes uit die oorlog nu natuurlijk niet worden vergeten.
Een eeuwfeest van het begin van De Grote Oorlog, de wereldoorlog waarin de Verenigde Staten de Westerse democratie nog net wisten te redden. Dat wordt ‘In de media’ aanleiding voor de volgende vracht analyses, rouwbetuigingen, vergelijkingen, veroordelingen en herdenkingen. Televisieprogramma’s vol grauw histories beeldmateriaal van loopgraven vol strompelende soldaten en plechtig te paard gezeten generaals. En dat vertoon juist, of juist niet, in het licht van de nu opvlammende nieuwe regionale, maar tegelijk wereldomspannende gewapende conflicten van de door de heilige oorlog aangestoken krijgsheren uit verschillende kampen. Hier alleen wat kanttekeningen van marginale betekenis.

Plaatjes
Hoe zouden de spreekwoordelijke Marsmannen - die geen aardse woorden kunnen verstaan en het met beelden moeten doen - de oorlog van 100 jaar geleden karakteriseren? Een reductionistische kijk graag, we laten de beelden spreken. Wat zouden de Marsmannen zien als de essentie van die slachtpartij uit de 20e eeuw, tegenover de 21e eeuwse kogelregens van de in lompen gehulde wildemannen met hun kalasjnikovs? (Of tegenover de verkeersvliegtuigen die zich door wolkenkrabbers heen boren?) Wat waren de krijgssymbolen, de Iconen toen er nog geen echt luchtwapen, geen raketten en nauwelijks tanks bestonden? Wat zag er het mooiste en het machtigste uit? Als we door die tragische enorme massa/loopgraven, en dat gifgas, heen kijken?
Laten we op de postkaarten kijken naar het technisch verst ontwikkelde geschut, die enorme kanonnen van toen. De allerhartelijkste groeten vanuit de megavuurmonden.
Als je vanaf een zo veilig mogelijke afstand de tegenstander zo dodelijk mogelijk wilde treffen moest je hem zien te raken met zo zwaar mogelijke granaten en dan geldt al snel: hoe zwaarder de granaat, des te zwaarder en groter het kanon. Geen raketten of vliegtuigen om het projectiel te vervoeren, alle energie moest komen uit een ontploffing in de loop van een kanon.

Logge monsters
Dat maakte de kanonnen zo zwaar dat ze niet langer op een karretje (affuit) konden worden vervoerd: ze werden vast opgesteld in een bunker/fort, of ze werden gemonteerd op een oorlogsschip of op een trein (!). Op postkaart
1.a.
(klik vooral op de link) is een exemplaar te zien dat was opgesteld bij het Ravin1106BS 129.2 des Grands-Houyers, in het Fort de Vaux, onderdeel van de verdedigingsgordel rond Verdun in Frankrijk. Een grimmig beeld. De bunkerbehuizing van dit marine(?)kanon, kaliber 240 mm, is in de loop van de strijd behoorlijk aangeschoten, het is twijfelachtig of de kanonniers dat hebben overleefd. Maar de loop lijkt nog onbeschadigd – al hangt hij er futloos bij.
De bevestiging van de loop van het kanon dat te zien is op kaart 1.b. steekt nog wel een beetje omhoog, maar ook hij lijkt aan het eind van zijn krachten. De bijbehorende geschutstoren is duidelijk in het ongerede geraakt. Het was een 380 mm kanon van Duitse makelij, ter beschieting van Amiens opgesteld bij Chuignies (Picardië). Het stuk werd aan het einde van de oorlog uitgeschakeld door te hulp geschoten Australische troepen. Op de foto is de rust weergekeerd, de plaatselijke bevolking inspecteert nu het gevaarte, een van de buurtbewoners laat zien dat een volwassen man met gemak een plaats kan vinden in de loop van een 380 mm kanon. Hij ambieert een carrière als menselijke kogel.

Na de behandeling
We treffen op de volgende postkaart, 2.a. het oord Leugenboom bij de plaats Coekelaere in België. De Duitse Wehrmacht had daar een betonnen fort gebouwd waarin alweer een 380 mm kanon, later genaamd ‘Lange Max’,  (75.500 kg. zwaar, 17,5 m. lang, granaten van 750 kg.) was gemonteerd. Dat kanon stond gericht op Duinkerken, zo’n 70 km verderop en heeft in die stad een ravage aangericht voor de Duitsers bij het monster werden weggejaagd. De Duitsers wilden het kanon voor hun vertrek onklaar maken en probeerden dat te bereiken door het met zijn loop klemvast op die betonnen muur te zetten en het zo’n 380 mm granaat te laten afvuren in de hoop dat het kanon zichzelf zou opblazen. Mispoes, de granaat boorde zich dwars door die muur heen. Lang nadat de kruitdampen waren opgetrokken en de soldaten en de plaatselijke bevolking al weer nette kleren aanhadden, werd ook dit kanon een toeristische attractie. Groeten ook aan Joop.

Voor de behandeling
Tot slot op kaart 2.b. (klik) het grootste kanon, vereeuwigd toen het vuurwerk nog moest beginnen: 50 man frisse soldaten van het Franse leger uit het Camp de Mailly (op de grens van de departementen Aube en Marne) hebben plaatsgenomen op een kanon van 400 mm uit dat kamp. Trots tonen de manschappen het nieuwste wonder van krijgstechniek: een zeer gewichtig kanon dat toch enigszins beweeglijk is omdat het gemonteerd is op een zeer zwaar 12-assig spoorwegrijtuig. Handig, fijn met de trein, snel ter plaatse mits er rails liggen. Zo, met die gymnastische bemanning op alle plekjes van kanon en wagen ziet het er wel feestelijk uit, de persoon die in de loop is gekropen ontbreekt niet.
Werkelijk zeer hartelijke groeten aan Pappa en Mamma thuis.

Had het hier eigenlijk bij moeten blijven?

*******************************************
De plaatjes komen uit de collectie van Peter Schröder


© 2014 Peter Schröder meer Peter Schröder - meer "Beelden uit soberder tijden" -
Beschouwingen > Beelden uit soberder tijden
Honderdjarige vuurmonden Peter Schröder
1106BS 129.1Groeten uit De Grote Oorlog
Dit jaar kunnen we de 100e verjaardag van de uitbraak van de Eerste Wereldoorlog vieren.
De eerste Wereldoorlog werd uitgevochten in een periode waarin de publicatie en het gebruik van postkaarten hoogtepunten beleefde. Het nieuwe picturale en verbale medium werd ingezet voor alle communicatie- en informatiediensten die nu bij die moderne media zijn ondergebracht: (telegraaf, telefoon, radio, televisie) email, Whatsapp, Facebook, Twitter, Google en de hele bliksemse stortvloed van woord en beeld was toen gecomprimeerd op eenvoudige postkaartfiles. Al gauw zo’n 30% van de postkaartproductie tussen 1914 en 1918 bracht de 1e Wereldoorlog in beeld en werd verstuurd door soldaten naar huis, en door thuisblijvers naar soldaten.

In deze rubriek mogen de treffende plaatjes uit die oorlog nu natuurlijk niet worden vergeten.
Een eeuwfeest van het begin van De Grote Oorlog, de wereldoorlog waarin de Verenigde Staten de Westerse democratie nog net wisten te redden. Dat wordt ‘In de media’ aanleiding voor de volgende vracht analyses, rouwbetuigingen, vergelijkingen, veroordelingen en herdenkingen. Televisieprogramma’s vol grauw histories beeldmateriaal van loopgraven vol strompelende soldaten en plechtig te paard gezeten generaals. En dat vertoon juist, of juist niet, in het licht van de nu opvlammende nieuwe regionale, maar tegelijk wereldomspannende gewapende conflicten van de door de heilige oorlog aangestoken krijgsheren uit verschillende kampen. Hier alleen wat kanttekeningen van marginale betekenis.

Plaatjes
Hoe zouden de spreekwoordelijke Marsmannen - die geen aardse woorden kunnen verstaan en het met beelden moeten doen - de oorlog van 100 jaar geleden karakteriseren? Een reductionistische kijk graag, we laten de beelden spreken. Wat zouden de Marsmannen zien als de essentie van die slachtpartij uit de 20e eeuw, tegenover de 21e eeuwse kogelregens van de in lompen gehulde wildemannen met hun kalasjnikovs? (Of tegenover de verkeersvliegtuigen die zich door wolkenkrabbers heen boren?) Wat waren de krijgssymbolen, de Iconen toen er nog geen echt luchtwapen, geen raketten en nauwelijks tanks bestonden? Wat zag er het mooiste en het machtigste uit? Als we door die tragische enorme massa/loopgraven, en dat gifgas, heen kijken?
Laten we op de postkaarten kijken naar het technisch verst ontwikkelde geschut, die enorme kanonnen van toen. De allerhartelijkste groeten vanuit de megavuurmonden.
Als je vanaf een zo veilig mogelijke afstand de tegenstander zo dodelijk mogelijk wilde treffen moest je hem zien te raken met zo zwaar mogelijke granaten en dan geldt al snel: hoe zwaarder de granaat, des te zwaarder en groter het kanon. Geen raketten of vliegtuigen om het projectiel te vervoeren, alle energie moest komen uit een ontploffing in de loop van een kanon.

Logge monsters
Dat maakte de kanonnen zo zwaar dat ze niet langer op een karretje (affuit) konden worden vervoerd: ze werden vast opgesteld in een bunker/fort, of ze werden gemonteerd op een oorlogsschip of op een trein (!). Op postkaart
1.a.
(klik vooral op de link) is een exemplaar te zien dat was opgesteld bij het Ravin1106BS 129.2 des Grands-Houyers, in het Fort de Vaux, onderdeel van de verdedigingsgordel rond Verdun in Frankrijk. Een grimmig beeld. De bunkerbehuizing van dit marine(?)kanon, kaliber 240 mm, is in de loop van de strijd behoorlijk aangeschoten, het is twijfelachtig of de kanonniers dat hebben overleefd. Maar de loop lijkt nog onbeschadigd – al hangt hij er futloos bij.
De bevestiging van de loop van het kanon dat te zien is op kaart 1.b. steekt nog wel een beetje omhoog, maar ook hij lijkt aan het eind van zijn krachten. De bijbehorende geschutstoren is duidelijk in het ongerede geraakt. Het was een 380 mm kanon van Duitse makelij, ter beschieting van Amiens opgesteld bij Chuignies (Picardië). Het stuk werd aan het einde van de oorlog uitgeschakeld door te hulp geschoten Australische troepen. Op de foto is de rust weergekeerd, de plaatselijke bevolking inspecteert nu het gevaarte, een van de buurtbewoners laat zien dat een volwassen man met gemak een plaats kan vinden in de loop van een 380 mm kanon. Hij ambieert een carrière als menselijke kogel.

Na de behandeling
We treffen op de volgende postkaart, 2.a. het oord Leugenboom bij de plaats Coekelaere in België. De Duitse Wehrmacht had daar een betonnen fort gebouwd waarin alweer een 380 mm kanon, later genaamd ‘Lange Max’,  (75.500 kg. zwaar, 17,5 m. lang, granaten van 750 kg.) was gemonteerd. Dat kanon stond gericht op Duinkerken, zo’n 70 km verderop en heeft in die stad een ravage aangericht voor de Duitsers bij het monster werden weggejaagd. De Duitsers wilden het kanon voor hun vertrek onklaar maken en probeerden dat te bereiken door het met zijn loop klemvast op die betonnen muur te zetten en het zo’n 380 mm granaat te laten afvuren in de hoop dat het kanon zichzelf zou opblazen. Mispoes, de granaat boorde zich dwars door die muur heen. Lang nadat de kruitdampen waren opgetrokken en de soldaten en de plaatselijke bevolking al weer nette kleren aanhadden, werd ook dit kanon een toeristische attractie. Groeten ook aan Joop.

Voor de behandeling
Tot slot op kaart 2.b. (klik) het grootste kanon, vereeuwigd toen het vuurwerk nog moest beginnen: 50 man frisse soldaten van het Franse leger uit het Camp de Mailly (op de grens van de departementen Aube en Marne) hebben plaatsgenomen op een kanon van 400 mm uit dat kamp. Trots tonen de manschappen het nieuwste wonder van krijgstechniek: een zeer gewichtig kanon dat toch enigszins beweeglijk is omdat het gemonteerd is op een zeer zwaar 12-assig spoorwegrijtuig. Handig, fijn met de trein, snel ter plaatse mits er rails liggen. Zo, met die gymnastische bemanning op alle plekjes van kanon en wagen ziet het er wel feestelijk uit, de persoon die in de loop is gekropen ontbreekt niet.
Werkelijk zeer hartelijke groeten aan Pappa en Mamma thuis.

Had het hier eigenlijk bij moeten blijven?

*******************************************
De plaatjes komen uit de collectie van Peter Schröder
© 2014 Peter Schröder
powered by CJ2