archiefvorig nr.lopend nr. |
||||
Nummer 3 Jaargang 9 17 november 2011 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept | ||||
Harry's boekenmolentje | Katharina Kouwenhoven | |||
Wijlen de bekende schrijver H. Mulisch was een ijdeltuit, maar zijn erven blijken niet voor hem onder te doen. Zij gaan zijn studeerkamer exploiteren als museum. Hoe komen die mensen erbij dat iemand daar belangstelling voor zou hebben en bereid is om een vergoeding te betalen om er een blik in te mogen werpen? De dames Mulisch (moeder en twee dochters) wisten het echter voor te stellen alsof ze de wereld een dienst bewezen te vergelijken met het oplossen van de eurocrisis. Zo kunnen de rouwende nabestaanden het fenomeen Mulisch fijn nog een tijdje uitbaten.
De volgende dag stond mijn eens keurige (niet op sensatie beluste) krant vol met foto's van die studeerkamer. En het was natuurlijk helemaal niet verbazingwekkend dat die studeerkamer eruit zag als alle andere studeerkamers. Wat mij nu wel weer (postuum) voor de schrijver, waarvan ik de boeken betrekkelijk onleesbaar vind, innam was één object. In die dertien in een dozijn studeerkamer staat namelijk een boekenmolentje.
De eerst keer dat ik een boekenmolentje zag was in boekwinkel Samsom, die zich bevond op de hoek van de Hobbemakade en de Roelof Hartstraat. Misschien waren er zelfs wel twee, op de overloop tussen de begane grond en de eerste verdieping. Keurig geordend stonden daarin boeken van een en dezelfde uitgeverij, zoals de reuzenpockets van de Bezige Bij. Zo'n boekenmolentje werd voor mij een zeer begeerlijk voorwerp, waarvan ik niet verwachtte het ooit in bezit te kunnen krijgen Het leek me typisch iets voor het interieur van een boekhandel en als zodanig niet beschikbaar voor het publiek, behalve misschien als er eens een veiling plaats zou vinden van de inboedel van een failliete boekverkoper. De kans dat ik dat mee zou maken leek me niet groot.
In een van die lange zomervakanties heb ik een paar weken gewerkt in die boekwinkel. Dat leek me echt een uitgelezen baantje, maar ik had me vergist. In die weken kwamen de bestellingen voor schoolboeken binnen en die moesten verwerkt worden en doorgestuurd. Maar eerst gecontroleerd, want van geen enkel boek was de aanvraag compleet en dat moest eerst in orde worden gemaakt. Zonder internet. Gruwelijk en stomvervelend werk was dat. Gelukkig waren die boekenmolentjes er, waar ik ieder keer dat ik er langs liep een sluikse blik op wierp. Helaas niet voor mij weggelegd, of ik moest een van de zoons van de boekhandelaar trouwen.
Jaren later overleed de grootmoeder van de vriend waar ik mee samenwoonde en daarmee kwam de inboedel van het huis van zijn grootouders beschikbaar. In een huis ergens tussen Zaandam en Krommenie, aan de weg die parallel loopt aan de spoorlijn lag het vol met stapels onleesbare boeken (Hegel!), oud maar waardeloos serviesgoed en keukengerei, bijna versleten beddengoed, hand- en theedoeken en somber meubilair. De ouders van mijn vriend hadden als eerste hun keus gemaakt en daarna konden mijn vriend en zijn twee broers hun gang gaan.
We hebben er een mooie mahoniehouten tafel aan over gehouden, een dito kastje, waarvan het fineer al een beetje losliet en een gruwelijke eiken boekenkast. We gingen toen nog een beetje voor 'antiek'.
Opeens zag ik ergens verscholen in een hoekje iets staan waarvan mijn hart sneller ging kloppen: een boekenmolentje. Dat wilde ik natuurlijk dolgraag hebben, maar misschien waren er wel meer kapers op de kust. Het werd een zaak van slim onderhandelen. Net doen of je er geen belangstelling voor hebt, maar wel voor iets dat een ander graag wil. Met een ruim gebaar dat iemand gunnen, met de mededeling dat jij dan dat boekenmolentje wel neemt. Zo kwam ik geheel onverwacht in het bezit van zo'n felbegeerd boekenmolentje, een eikenhouten geval op een driepoot die altijd een beetje uit balans was.
Op het molentje van de erven Mulisch staat een deftige schemerlamp, maar dat was op mijn exemplaar niet mogelijk geweest. Een schemerlamp zou er geheid afgedonderd zijn. Omdat het molentje steeds verder uit het lood begon te hangen, vielen er ook al snel boeken uit en werd het steeds moeilijker het te laten draaien. Maar wat is een molentje dat niet draaien kan! Eigenlijk vormde het een lelijke sta-in-de-weg. Als boekenkastje had je er niet veel aan, je kon je lelijk stoten aan de hoeken van het bovenblad en er vielen steeds dingen uit die er daarna niet meer in pasten.
Het was eigenlijk een waardeloos exemplaar.
Ik ben met die vriend getrouwd en later ook weer van hem gescheiden. Zo gaat dat vaak. En als je uit elkaar gaat, moet de boedel verdeeld worden. Gelukkig hebben we daar nooit veel drukte over gemaakt. Het waren tenslotte maar dingen. Wel vond ik dat mijn ex alles uit de boedel van zijn grootouders mee moest nemen. Al dat mahoniehout(en fineer) was ik allang zat en het boekenmolentje kon me ook gestolen worden. Ik begreep zelfs niet meer dat het bezit ervan me ooit zo begeerlijk was voorgekomen. Het is onverwacht gekomen en geruisloos weer verdwenen. Ik heb het nooit gemist.
Toen ik zo'n boekenmolentje zag staan in het studeervertrek van de 'grote' schrijver, moest ik toch met enige nostalgie aan mijn eigen molentje denken. Ik zal binnenkort eens informeren of mijn ex het nog heeft.
****************************
De Leunstoel wordt uitgegeven door:
Het Genootschap De Leunstoel.
Word lid! Ga naar: www.deleunstoel.nl/colofon.php |
||||
© 2011 Katharina Kouwenhoven | ||||
powered by CJ2 |