archiefvorig nr.lopend nr. |
||||
Nummer 18 Jaargang 8 25 augustus 2011 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Vermaak en Genot > Een omweg waard | ||||
De Biënnale in Venetië | Dik Kruithof | |||
Dit tweejaarlijkse evenement in Venetië is een hoogtepunt voor liefhebbers van moderne kunst. Is het een tentoonstelling? Is het een plaats om de nieuwste ontwikkelingen in de moderne kunst te zien? Is het een verkoopshow? Is het een demonstratie van financiële krachtpatserij? Of is het een podium voor mensen met een boodschap? Het heeft van alles wel wat. In de eerste plaats zijn er de landenpaviljoens in de Giardini, vanouds het centrum van de Biënnale. Hier tonen 38 landen het werk van uitverkoren kunstenaars. Dat kan traditioneel zijn maar is soms verbluffend vreemd of onverwacht. Zo werd Duitsland dit jaar de winnaar met een paviljoen dat geheel was ingericht als eerbewijs aan de onlangs overleden Christoph Schlingensief onder het motto ‘Eine Kirche der Angst vor dem Fremden in mir’.
Tegenhanger van dit overdadig oog- en oorstrelende paviljoen was het Scandinavische, ditmaal ingericht door Zweden als een verfijnde, bijna Japans aandoende Zen-tuin. Het Nederlandse paviljoen, in 1954 door Gerrit Rietveld gebouwd en in 1995 grondig gerestaureerd, biedt dit jaar geen opvallende kunst. Polen daarentegen wel: het hele paviljoen is gewijd aan videokunst van de Israëlische kunstenaar Yael Bartana die ook in Amsterdam werkt. Zij brengt op indrukwekkende wijze een actie in beeld van een politieke beweging om weer Joden in Polen te krijgen: ‘…and Europe will be stunned’. In de Giardini staat ook het hoofdgebouw met werk van kunstenaars die zijn uitgenodigd door een organisator die bij iedere aflevering apart wordt benoemd, het thema van de Biënnale bepaalt en dus een sterk stempel drukt op wat er te zien is. Dit jaar was dat de Zwitserse Bice Curiger en haar thema is ILLUMInations. Haar keuzes pakken meestal sterk uit. Trek rustig een dag uit om te genieten van de kunst en van de tuinen.
De tweede dag kun je makkelijk doorbrengen in de Arsenale. Dat zijn de uit de 12e eeuw daterende gebouwen waar de Venetiaanse schepen werden gebouwd. Het is een ongelooflijk groot en indrukwekkend complex dat steeds beter gerestaureerd wordt en waar ook steeds meer ruimte voor de Biënnale komt. Je ziet hier een vervolg van de tentoonstelling in het hoofdgebouw. Daarnaast komt er in de Arsenale ieder jaar meer ruimte voor exposities van landen. Dit jaar had Italië er een ruime plaats gevonden met een overweldigende expositie van veelal schilderwerk, vaak herkenbaar door het eigen groen-wit-rode thema van 150 jaar Italiaanse republiek.
Het derde en steeds leuker wordende onderdeel van de Biënnale, dat zijn de talrijke landen en instellingen die verspreid door Venetië kunst presenteren in verwaarloosde paleizen als het Palazzo Zenobio, leegstaande gebouwen als de kerk van San Stae of de Nuova Scuola Grande di Santa Maria della Misericordia, waar Jan Fabre op schitterende wijze zijn Pietas laat zien. Maar ook vind je landen als Estland, Cyprus en Slovenie in groezelige achteraf zaaltjes of Moldavië met twee in Italië opgeleide kunstenaars in een keurige galerie. Speelt Venetië in de Giardini en de Arsenale een bijrol, in dit gedeelte van de Biënnale, 47 landeninzendingen en 37 zo genoemde Collaterali, krijgt de stad een hoofdrol. Je krijgt natuurlijk bij je toegangsbewijs duidelijke kaarten van de stad met plaats en adres van alle manifestaties. Maar ga je dan zoeken dan blijkt het adressysteem niet zo eenvoudig als je denkt – Venetië heeft wijken waar de huizen tot vele duizenden doorgenummerd worden en het netwerk van straatjes en steegjes is, om het zacht te zeggen, niet altijd even makkelijk te ontwarren. Een steeds meer toegepaste oplossing hiervoor is het plakken van stickers op de straatstenen zodat het spoorzoeken makkelijker wordt. Nieuw Zeeland is hier een mooi voorbeeld van. Het zwerven door Venetië biedt steeds weer verrassingen en bij de Collaterali vind je van alles: van een regionale presentatie van Catalonië tot het Roma-paviljoen dat geheel gewijd is aan de situatie van de zigeuners in Europa. Ook vond ik nog een door Italiaanse kunstenaars ingericht landenpaviljoen voor Tibet, dat niet op de officiële kaarten vermeld mocht worden.
De Biënnale is nog open tot eind november. Als afsluiting de laatste alinea van de toelichting van Bice Curiger op haar bedoelingen:
‘ILLUMInations presents contemporary art characterized by gestures that explore notions of the collective, yet also speak of fragmentary identity, of temporary alliances, and objects inscribed with transience. If the communicative aspect is crucial to the ideas underlying ILLUMInations, it is demonstrated in art that often declares and seeks closeness to the vibrancy of life. This is more important now than ever before, in an age when our sense of reality is profoundly challenged by virtual and simulated worlds. This Biennale is also about believing in art and its potential. Artists work without a safety net, and people who work with artists cannot help but be inspired, question their own assumptions, and constantly strive to do their best.’
Bice Curiger, June 2011
Alle informatie op www.labiennale.org . Een idee van het winnende Duitse paviljoen krijgt men op www.deutscher-pavillon.org . De pietas van Jan Fabre staat op www.janfabre.be
*************************
Abonneert u op de Nieuwsbrief. Ga naar: www.deleunstoel.nl/nieuwsbrief.php |
||||
© 2011 Dik Kruithof | ||||
powered by CJ2 |