archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 5
Jaargang 8
23 december 2010
Vermaak en Genot > Een omweg waard delen printen terug
Der neue Malerfürst in Leipzig Dik Kruithof

0805VG Neorauch1
In Berlijn vonden we in een nummer van Kultursommer een intrigerend artikeltje met de kop 'Der neue Malerfürst'. Het betrof de net 50 jaar geworden Neo Rauch, voorman van de zogenaamde Leipziger Schule die een ‘Doppelretrospektive’ had gekregen in de Pinakothek der Moderne in München en in zijn eigen stad in het Leipziger Museum der bildende Künste.

Leipzig leek dus wel een omweg waard. Het werk van Neo Rauch had ik jaren geleden gezien op zijn eerste (enige?) Nederlandse tentoonstelling, in het toen nog nieuwe Bonnefantenmuseum. In mijn herinnering een schilder van vooral industrielandschappen in meestal zachte kleuren en daardoor met een vervreemdend effect. Dat hij nu in Duitsland als nieuwe schilderkoning werd omschreven verbaasde mij, ook dat hij als opvolger werd gezien van Richter, Polke en Baselitz, in een verhaal waarin Kiefer niet genoemd werd.

Leipzig is inderdaad de moeite waard. Een compact stadscentrum met veel passages zoals wij er enkele kennen in Den Haag. In Leipzig zijn ze ontstaan met de Leipziger Messe die nu al jaren plaats vindt op grote terreinen aan de rand van de stad. Verder heeft het centrum een van de grootste (oude) stations van Europa en niet te vergeten de Nikolaikirche die alle ruimte geeft aan protestbewegingen en daarmee aan het begin heeft gestaan van de burgeropstand die leidde tot de val van de muur. Vóór in de kerk zijn aangrijpende verhalen te lezen van burgerverzet uit de jaren dertig van de vorige eeuw.

Het Museum der bildende Künste is een reusachtige grijze doos aan de rand van een bouwterrein tussen het centrum en het station. De eigen collectie is groot en de moeite waard en loopt van Lucas Cranach via Frans Hals en Caspar David Friedrich naar Otto Mueller en een ruime keus aan DDR schilders.

Maar het ging ons om Neo Rauch. Het was een indrukwekkende0805VG Neorauch2 tentoonstelling: overwegend grote doeken met veel levensgrote personen in intrigerende situaties. Voor de onderwerpen grijpt hij vaak terug naar mythologie en geschiedenis, maar verweeft daarin de verhalen van de gewone mens en de vaak ontluisterende gevolgen die de geschiedenis voor hem heeft.
Een schilder die betrokken is bij de wereld en alles wat er gebeurt. Met soms nog altijd momenten van verstilling en tederheid maar vaak met dreiging, onrust of onzekerheid.
Omdat hij opgeleid is in de DDR, en groot geworden met het sociaal realisme van die tijd, noemen ze zijn werk nu in Amerika, waar hij erg populair is: post-communistisch surrealisme. Ik dacht zelf aan voorgangers als Jeroen Bosch en Salvador Dali, maar dan wel neergezet in de eigentijdse Oostduitse omgeving. Duitse schrijvers herkennen in zijn achtergronden ook de landschappen waarin hij is opgegroeid en in zijn gebouwen de huizen waarin hij nu zelf woont. Vreemde verhalen dus in een herkenbare wereld. Maar ook vreemde verhalen verbeeld in een herkenbare stijl, namelijk van stripboeken en illustratietekenaars.

Dat je dan toch onder de indruk raakt en een groot schilder herkent is natuurlijk zijn eigen magie. Kijkend naar het publiek op die tentoonstelling, en het was er behoorlijk druk, kon je duidelijk voelen dat veel meer mensen onder de indruk waren. Ongetwijfeld heeft het formaat van de doeken en de directheid die dat geeft daar veel mee te maken. Net als je bij Kiefer zijn Innenraum in het Stedelijk Museum in die ruimte getrokken wordt ben je als toeschouwer bij Rauch een deelnemer van de verhalen die hij vertelt of de gebeurtenissen die hij schetst.
 
********************************
Doe iets leuks met je geld:
Word donateur van De Leunstoel.


© 2010 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Een omweg waard" -
Vermaak en Genot > Een omweg waard
Der neue Malerfürst in Leipzig Dik Kruithof
0805VG Neorauch1
In Berlijn vonden we in een nummer van Kultursommer een intrigerend artikeltje met de kop 'Der neue Malerfürst'. Het betrof de net 50 jaar geworden Neo Rauch, voorman van de zogenaamde Leipziger Schule die een ‘Doppelretrospektive’ had gekregen in de Pinakothek der Moderne in München en in zijn eigen stad in het Leipziger Museum der bildende Künste.

Leipzig leek dus wel een omweg waard. Het werk van Neo Rauch had ik jaren geleden gezien op zijn eerste (enige?) Nederlandse tentoonstelling, in het toen nog nieuwe Bonnefantenmuseum. In mijn herinnering een schilder van vooral industrielandschappen in meestal zachte kleuren en daardoor met een vervreemdend effect. Dat hij nu in Duitsland als nieuwe schilderkoning werd omschreven verbaasde mij, ook dat hij als opvolger werd gezien van Richter, Polke en Baselitz, in een verhaal waarin Kiefer niet genoemd werd.

Leipzig is inderdaad de moeite waard. Een compact stadscentrum met veel passages zoals wij er enkele kennen in Den Haag. In Leipzig zijn ze ontstaan met de Leipziger Messe die nu al jaren plaats vindt op grote terreinen aan de rand van de stad. Verder heeft het centrum een van de grootste (oude) stations van Europa en niet te vergeten de Nikolaikirche die alle ruimte geeft aan protestbewegingen en daarmee aan het begin heeft gestaan van de burgeropstand die leidde tot de val van de muur. Vóór in de kerk zijn aangrijpende verhalen te lezen van burgerverzet uit de jaren dertig van de vorige eeuw.

Het Museum der bildende Künste is een reusachtige grijze doos aan de rand van een bouwterrein tussen het centrum en het station. De eigen collectie is groot en de moeite waard en loopt van Lucas Cranach via Frans Hals en Caspar David Friedrich naar Otto Mueller en een ruime keus aan DDR schilders.

Maar het ging ons om Neo Rauch. Het was een indrukwekkende0805VG Neorauch2 tentoonstelling: overwegend grote doeken met veel levensgrote personen in intrigerende situaties. Voor de onderwerpen grijpt hij vaak terug naar mythologie en geschiedenis, maar verweeft daarin de verhalen van de gewone mens en de vaak ontluisterende gevolgen die de geschiedenis voor hem heeft.
Een schilder die betrokken is bij de wereld en alles wat er gebeurt. Met soms nog altijd momenten van verstilling en tederheid maar vaak met dreiging, onrust of onzekerheid.
Omdat hij opgeleid is in de DDR, en groot geworden met het sociaal realisme van die tijd, noemen ze zijn werk nu in Amerika, waar hij erg populair is: post-communistisch surrealisme. Ik dacht zelf aan voorgangers als Jeroen Bosch en Salvador Dali, maar dan wel neergezet in de eigentijdse Oostduitse omgeving. Duitse schrijvers herkennen in zijn achtergronden ook de landschappen waarin hij is opgegroeid en in zijn gebouwen de huizen waarin hij nu zelf woont. Vreemde verhalen dus in een herkenbare wereld. Maar ook vreemde verhalen verbeeld in een herkenbare stijl, namelijk van stripboeken en illustratietekenaars.

Dat je dan toch onder de indruk raakt en een groot schilder herkent is natuurlijk zijn eigen magie. Kijkend naar het publiek op die tentoonstelling, en het was er behoorlijk druk, kon je duidelijk voelen dat veel meer mensen onder de indruk waren. Ongetwijfeld heeft het formaat van de doeken en de directheid die dat geeft daar veel mee te maken. Net als je bij Kiefer zijn Innenraum in het Stedelijk Museum in die ruimte getrokken wordt ben je als toeschouwer bij Rauch een deelnemer van de verhalen die hij vertelt of de gebeurtenissen die hij schetst.
 
********************************
Doe iets leuks met je geld:
Word donateur van De Leunstoel.
© 2010 Dik Kruithof
powered by CJ2