archiefvorig nr.lopend nr. |
||||
Nummer 18 Jaargang 6 27 augustus 2009 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Vermaak en Genot > Misdaadboeken | ||||
Dag agent | Theo Capel | |||
Baantjer is zo'n auteur bij wie hoofdpersoon en schepper min of meer versmolten zijn. De tv-serie Baantjer, die in wezen miskent dat het om rechercheur De Cock gaat (spelling inmiddels wel bekend), heeft daaraan meegewerkt. In zijn nieuwste boek Een Rus in de Jordaan (Lebowski, € 9,95), dat hij samen met Simon de Waal schreef, heet de wijze, oude politieman Peter van Opperdoes. Hij is bijna daadwerkelijk de schrijver zelf geworden en net als Baantjer recent weduwnaar. Op eigen verzoek is hij overgeplaatst van bureau Warmoesstraat naar het bureau Raampoort aan de rand van de Jordaan, om zijn laatste werkjaren uit te dienen. Daar wordt hij gekoppeld aan een jonge hond die Jacob heet, zonder achternaam.
Van Opperdoes is nog lang niet over de dood van zijn vrouw heen en voert halfluid lange gesprekken met haar, wat zijn omgeving behoorlijk bevreemdt. Verder is eigenlijk alles hetzelfde als in de De Cock-boeken, zij het dat vaste bijfiguren ontbreken. Een hoertje wordt tijdens de kerst vermoord. Ze heeft duistere familieconnecties en er moet een letterlijk oude hoer Zwarte Neel, uiteraard met een gouden hart, worden ingeschakeld om de dader te vinden. De titel van het boek is een woordspeling op zowel de familie van het hoertje als het vak van rechercheur. Zou het niet een brug te ver zijn voor de Baantjerlezer?
Midden in het verhaal bromt Jacob nog even voor zich uit: 'Ik ben je Vledder niet', maar dat is hij natuurlijk juist wel. Als ik de uitgever was, zou ik de vondst om de overleden vrouw van de oude speurder in te voeren hebben vervangen door conversaties, al dan niet levend, met de oude De Cock en van Vledder de nieuwe hoofdpersoon hebben gemaakt. Zo bouw je een nieuwe serie op die de oude serie ook nog overeind houdt. Er ligt hier een mooie taak voor de nieuwe uitgeefster van De Fontein. Met de charme die zij heeft moet dit idee toch aan Baantjer te verkopen zijn. Voor de uitgever van het huidige boek is dat misschien zuur. Die heeft net ontdekt dat het merk Baantjer een verkoopsucces is.
Op de flap van Vergelding (Nieuw Amsterdam, € 14,95) staat dat auteur Joop van Riessen hoofdcommissaris van Amsterdam was. Je moet dan weten dat die titel zowel een rang als een functie is. De echte hoofdcommissaris, zoals de burger die kent, was iemand anders. Het verhaal begint met een liquidatie door een schutter achterop een motorfiets. Ene Willem de Leder zou de opdrachtgever zijn. Dat klinkt allemaal naar de werkelijkheid van alledag en dan verwacht je dat Van Riessen zijn jarenlange politie-ervaring heeft gebruikt om je in het misdaadwezen rond te leiden. Dat gebeurt wel, maar halverwege maakt het verhaal een opmerkelijke draai en treed je meer de René Appelwereld binnen, en een behoorlijk ongeloofwaardige.
Anne Kramer is de politievrouw die de zaak op haar bordje krijgt. Ze is chef van het bureau Zware Criminaliteit. Haar rang wordt verder niet genoemd. Ze heeft het zwaar in een mannenwereld en ook met zichzelf en haar echtgenoot. Zal ze zich in een relatie storten met een olijke officier van justitie, vraagt ze zich onder het speuren af.
De criminelen spetteren meer van het papier dan de politiemensen. Misschien is dat ook wel levensecht. Bij de politie moet je je inhouden, naar je meerderen luisteren en dag en nacht klaar staan. Dat lijkt me geen werk voor frivole types.
Uiteraard speelt het verhaal in Amsterdam, hoewel het in Amstelveen begint. Maar ook Rome, Knokke en Robbeneiland worden aangedaan en Haarlem in een terugblik. Een aardig detail is dat Van Riessen de zoon van een groenteboer uit die plaats is en diezelfde achtergrond heeft meegegeven aan de belangrijkste crimineel. Moet je dat interpreteren als een verlangen het uniform van je af te rukken en een losbandig leven te leiden?
Ter vergelijking met de moderne Nederlandse politieroman haalde ik een oude Sjöwall & Wahlöö uit de kast, een pocket die na al die jaren geheel uit de band viel. De man die in rook opging stamt uit 1966 en speelt meer in Boedapest dan in Stockholm. Martin Beck zou eigenlijk op vakantie gaan naar zo'n eilandje voor de kust van Stockholm, maar wordt teruggeroepen en vertrekt naar het bloedhete Hongarije. In mijn herinnering was Beck de chef van een vast team, maar in dit boek komt eigenlijk alleen Kohlberg voor. De anderen stammen blijkbaar uit later werk.
Er is een man spoorlos verdwenen, zoals de titel aanduidt. Dat leidt tot een nogal geconstrueerde intrige rond drugssmokkel. Veel alcoholische journalisten bevolken het verhaal. Dat zal wel uit het leven van de auteurs gegrepen zijn. Een van hen wordt verhoord en voegt de politieman toe 'Als je dat niet begrijpt, ben je geschikt voor de politie, want dan begrijp je ook nergens een donder van.'
Rechtlijnigheid en niet van de streep afwijken, dat lijken kwaliteiten om je bij de politie te handhaven. Een anders moet je maar misdaadromans gaan schrijven. *********************************
Boekhandel van Rossum is gevestigd aan de
Beethovenstraat 32 in Amsterdam.
Ga voor informatie naar www.boekhandelvanrossum.nl |
||||
© 2009 Theo Capel | ||||
powered by CJ2 |