archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 16
Jaargang 6
25 juni 2009
Vermaak en Genot > Naar de film delen printen terug
Kwaliteitscinema in de kelder Hans Knegtmans

0616VG PAC
Sinds het Babylontheater vanwege een ingrijpende verbouwing zijn poorten moest sluiten is Den Haag slecht bedeeld met zalen waar de ‘betere films’ worden vertoond. Het plaatselijke Filmhuis doet zijn best, maar kan met vijf zaaltjes onmogelijk het volledige Arthouse-aanbod verwerken. Maar er is hoop. Sinds enkele jaren doet het Pathéconcern in bescheiden mate aan marktsegmentatie. Hiertoe heeft het zelfs een nieuw concept bedacht, namelijk Pathé Alternatieve Cinema (PAC), met logo en al. Op de website krijgt de bezoeker in klare taal het idee uitgelegd. PAC speelt in op de groeiende behoefte naar kwaliteitsfilms. PAC selecteert mooie films die iets extra’s brengen; met diepgang, adembenemende achtergronden en een verhaal dat lang blijft hangen. Deze films krijgen vaak minder aandacht dan films uit Hollywood, maar winnen de laatste jaren snel aan populariteit. Geniet dus bij Pathé van deze ontroerende en krachtige PAC-films.

Zo, die kan de bezoeker in zijn zak steken! Wie heeft er nu geen behoefte aan iets extra’s? Wie denkt dat hij het op zaterdagavond gerust wel kan stellen zonder diepgang, adembenemende achtergronden en een verhaal dat lang blijft hangen? Natuurlijk weet de directie verdomd goed het antwoord op die vragen. In het verleden ging geen enkele reguliere Pathé-bezoeker naar de bioscoop om zich geestelijk te verrijken. Iedereen die wel eens in het weekend een commerciële bioscoop bezoekt weet wat er op het menu staat. In het weekend van 11 tot 14 juni jl. vormden de volgende films de top tien in de Nederlandse bioscopen (tussen haakjes het schoolcijfer dat de Amerikaanse pers er aan toebedeelde): The Hangover (6,8), Angels & Demons (5,1), Terminator Salvation (5.0), Night at the Museum 2 (5,2), Coco avant Chanel (geen beoordeling beschikbaar), Duplicity (6,4), The Last House On the Left (4,9), 17 Again (5,4), Beverly Hills Chihuahua (5,0) en I Love You, Man (6,9).

Nee, een weekendbezoek aan het megaplex is geen pretje. De vier hoogst genoteerde toppers zijn komedies (The Hangover, Night At the Museum 2) of actiefilms (Angels & Demons, Terminator Salvation). Daarvan kan alleen The Hangover nog net door de beugel. Dat hij op de eerste plaats staat komt doordat een gezaghebbende bron als Veronica Magazine hem de hemel in prijst: ‘om je schele koppijn te lachen, zo grappig.’ In de zaal waar ik hem zag, werd nauwelijks gelachen (de film is veel te subtiel), en de aanwezige scholieren waren luidkeels in gesprek, of hielden zich onledig met hun mobieltje. The Hangover zal geen lang leven beschoren zijn aan de top van de ranglijst.

De top tien mag dan overwegend uit bagger bestaan, dat geldt niet voor de films in de subtop: films die qua bezoekersaantallen in ‘het rechter rijtje’ van de top twintig bivakkeren, soms vele weken achtereen. Vicky Christina Barcelona, Entre les murs, Gomorra, Gran Torino, Milk, Sunshine Cleaning, The Reader en De laatste dagen van Emma Blank zijn spectaculaire voorbeelden van films voor ‘het betere publiek’, die tegelijk de kassa flink deden rinkelen.

Toen in april 2008 Pathé in Den Haag, met Pathé Spuimarkt, een derde megaplex opende, was de gedachte dan ook niet dat het concern nu nog meer tieners naar de kaskrakers kon lokken. De uitbreiding van zaalcapaciteit maakte het vooral mogelijk de kelderverdieping (zaal 4, 5 en 6) van het nabijgelegen Pathé Buitenhof te herpositioneren als arthouse-achtig filmtheater, met relatief veel producties uit de zelfbedachte PAC-categorie. Deze week zijn dat: La Bohème, Easy Virtue, Coco avant Chanel, Disgrace, The Young Victoria en The Reader. Ook met de vertoning van films zonder dit keurmerk mikt Pathé Buitenhof tegenwoordig op de meer ontwikkelde bezoeker. Dat wil zeggen dat het concern – ook al gaat het wel eens mis, getuige bijvoorbeeld Angels & Demons – zorgvuldig erop toeziet dat in de regio Den Haag alle hersenloze troep voorbehouden blijft aan Pathé Spuimarkt en Pathé Scheveningen. Daardoor heeft Pathé Buitenhof nu in grote lijnen dezelfde programmering als de beroemdste bioscoop in Nederland, het Amsterdamse Pathé Tuschinski. Na de voltooiing in 2002 van een langdurige restauratie schakelde dat theater definitief over op de betere bioscoopfilm.

Het was afgelopen zaterdag nog wel even wennen in de kelder van Buitenhof. Weliswaar zag je in een oogopslag dat dit niet het gebruikelijke schoolpubliek was, maar de bezoekers oogden gemiddeld toch iets minder doorgeleerd dan in Filmhuis Den Haag. Ook waren enkelen gewapend met een emmer popcorn. Hoe zou dat gaan als de hoofdfilm was begonnen? Op het programma stond tenslotte Disgrace, een lange en trage verfilming van het boek van J.M. Coetzee. Met vast en zeker adembenemend wijde horizonten en langdurige, zwijgzame autoritten van de stad naar het platteland en terug. Zouden de medebezoekers deze beproeving wel trekken? Zouden ze niet, wanneer hun spanningsboog het begaf, hun toevlucht nemen tot gekwebbel en sms-verkeer?

Niets van dat al. Ik had de cultuurdorst van het Pathépubliek-nieuwe-stijl onderschat, evenals de geniale belofte van het PAC-communiqué. Ontelbare Nederlanders volgen vandaag de dag een cursus in dit of dat, of gaan naar een lezing over een esoterisch onderwerp waarvan ik het bestaan niet kende. En diezelfde Nederlanders zouden dan te stom zijn om twee uur naar een film te kijken die ‘iets extra’s’ biedt, met ‘diepgang’ en ‘achtergronden’? Ik zou mijn mond met zeep moeten spoelen. Het meest geraffineerde van het PAC-communiqué is wel dat de jongeren voor wie PAC niet bestemd is, zich door het bericht allerminst geschoffeerd zullen voelen. Je hebt gewone films voor hen en hun vriendjes en je hebt hele stomme films, waar oom Wim en tante Lieneke altijd heen gaan.

Twee soorten Pathé-bezoekers, wie had dat een paar jaar geleden durven dromen? Ga bij wijze van demonstratie als de donder naar Disgrace, uiteraard in het juiste theater, te herkennen aan het PAC-embleem. Bewonder het schitterende spel van John Malkovich als de snobistische literatuurdocent David Lurie. Eenmaal ontslagen vanwege seks met een zwarte studente en fraude (hij geeft haar een voldoende voor een tentamen waaraan ze niet heeft deelgenomen) reist hij van Cape Town naar het Zuid-Afrikaanse platteland, waar zijn dochter (Jessica Haines) bloemen en groente verkoopt. Wanneer zij door drie zwarte jongens wordt verkracht, weigert ze daarvan aangifte te doen. De kijker kan zich suf piekeren waarom het haar het beste lijkt de vernederingen die haar ten deel vallen – de verkrachting is niet het enige incident – te accepteren.

Twee tienermeisjes die een paar rijen achter me zaten, raakten na afloop op straat niet uitgepraat over de film die geen sprankje hoop bood op eerherstel of genoegdoening. Eerlijk gezegd dacht ik zelf ook met enige weemoed terug aan Charles Bronson, die in Death Wish (1974) korte metten maakten met dit soort lowlives. Maar het staat buiten kijf dat Disgrace een genuanceerdere film is dan zijn illustere voorganger, net zoals regisseur Steve Jacobs wat verder doordenkt dan indertijd zijn collega Michael Winner.
 
**********************************
Boekhandel van Rossum is gevestigd aan de
Beethovenstraat 32 in Amsterdam.
Ga voor informatie naar www.boekhandelvanrossum.nl


© 2009 Hans Knegtmans meer Hans Knegtmans - meer "Naar de film" -
Vermaak en Genot > Naar de film
Kwaliteitscinema in de kelder Hans Knegtmans
0616VG PAC
Sinds het Babylontheater vanwege een ingrijpende verbouwing zijn poorten moest sluiten is Den Haag slecht bedeeld met zalen waar de ‘betere films’ worden vertoond. Het plaatselijke Filmhuis doet zijn best, maar kan met vijf zaaltjes onmogelijk het volledige Arthouse-aanbod verwerken. Maar er is hoop. Sinds enkele jaren doet het Pathéconcern in bescheiden mate aan marktsegmentatie. Hiertoe heeft het zelfs een nieuw concept bedacht, namelijk Pathé Alternatieve Cinema (PAC), met logo en al. Op de website krijgt de bezoeker in klare taal het idee uitgelegd. PAC speelt in op de groeiende behoefte naar kwaliteitsfilms. PAC selecteert mooie films die iets extra’s brengen; met diepgang, adembenemende achtergronden en een verhaal dat lang blijft hangen. Deze films krijgen vaak minder aandacht dan films uit Hollywood, maar winnen de laatste jaren snel aan populariteit. Geniet dus bij Pathé van deze ontroerende en krachtige PAC-films.

Zo, die kan de bezoeker in zijn zak steken! Wie heeft er nu geen behoefte aan iets extra’s? Wie denkt dat hij het op zaterdagavond gerust wel kan stellen zonder diepgang, adembenemende achtergronden en een verhaal dat lang blijft hangen? Natuurlijk weet de directie verdomd goed het antwoord op die vragen. In het verleden ging geen enkele reguliere Pathé-bezoeker naar de bioscoop om zich geestelijk te verrijken. Iedereen die wel eens in het weekend een commerciële bioscoop bezoekt weet wat er op het menu staat. In het weekend van 11 tot 14 juni jl. vormden de volgende films de top tien in de Nederlandse bioscopen (tussen haakjes het schoolcijfer dat de Amerikaanse pers er aan toebedeelde): The Hangover (6,8), Angels & Demons (5,1), Terminator Salvation (5.0), Night at the Museum 2 (5,2), Coco avant Chanel (geen beoordeling beschikbaar), Duplicity (6,4), The Last House On the Left (4,9), 17 Again (5,4), Beverly Hills Chihuahua (5,0) en I Love You, Man (6,9).

Nee, een weekendbezoek aan het megaplex is geen pretje. De vier hoogst genoteerde toppers zijn komedies (The Hangover, Night At the Museum 2) of actiefilms (Angels & Demons, Terminator Salvation). Daarvan kan alleen The Hangover nog net door de beugel. Dat hij op de eerste plaats staat komt doordat een gezaghebbende bron als Veronica Magazine hem de hemel in prijst: ‘om je schele koppijn te lachen, zo grappig.’ In de zaal waar ik hem zag, werd nauwelijks gelachen (de film is veel te subtiel), en de aanwezige scholieren waren luidkeels in gesprek, of hielden zich onledig met hun mobieltje. The Hangover zal geen lang leven beschoren zijn aan de top van de ranglijst.

De top tien mag dan overwegend uit bagger bestaan, dat geldt niet voor de films in de subtop: films die qua bezoekersaantallen in ‘het rechter rijtje’ van de top twintig bivakkeren, soms vele weken achtereen. Vicky Christina Barcelona, Entre les murs, Gomorra, Gran Torino, Milk, Sunshine Cleaning, The Reader en De laatste dagen van Emma Blank zijn spectaculaire voorbeelden van films voor ‘het betere publiek’, die tegelijk de kassa flink deden rinkelen.

Toen in april 2008 Pathé in Den Haag, met Pathé Spuimarkt, een derde megaplex opende, was de gedachte dan ook niet dat het concern nu nog meer tieners naar de kaskrakers kon lokken. De uitbreiding van zaalcapaciteit maakte het vooral mogelijk de kelderverdieping (zaal 4, 5 en 6) van het nabijgelegen Pathé Buitenhof te herpositioneren als arthouse-achtig filmtheater, met relatief veel producties uit de zelfbedachte PAC-categorie. Deze week zijn dat: La Bohème, Easy Virtue, Coco avant Chanel, Disgrace, The Young Victoria en The Reader. Ook met de vertoning van films zonder dit keurmerk mikt Pathé Buitenhof tegenwoordig op de meer ontwikkelde bezoeker. Dat wil zeggen dat het concern – ook al gaat het wel eens mis, getuige bijvoorbeeld Angels & Demons – zorgvuldig erop toeziet dat in de regio Den Haag alle hersenloze troep voorbehouden blijft aan Pathé Spuimarkt en Pathé Scheveningen. Daardoor heeft Pathé Buitenhof nu in grote lijnen dezelfde programmering als de beroemdste bioscoop in Nederland, het Amsterdamse Pathé Tuschinski. Na de voltooiing in 2002 van een langdurige restauratie schakelde dat theater definitief over op de betere bioscoopfilm.

Het was afgelopen zaterdag nog wel even wennen in de kelder van Buitenhof. Weliswaar zag je in een oogopslag dat dit niet het gebruikelijke schoolpubliek was, maar de bezoekers oogden gemiddeld toch iets minder doorgeleerd dan in Filmhuis Den Haag. Ook waren enkelen gewapend met een emmer popcorn. Hoe zou dat gaan als de hoofdfilm was begonnen? Op het programma stond tenslotte Disgrace, een lange en trage verfilming van het boek van J.M. Coetzee. Met vast en zeker adembenemend wijde horizonten en langdurige, zwijgzame autoritten van de stad naar het platteland en terug. Zouden de medebezoekers deze beproeving wel trekken? Zouden ze niet, wanneer hun spanningsboog het begaf, hun toevlucht nemen tot gekwebbel en sms-verkeer?

Niets van dat al. Ik had de cultuurdorst van het Pathépubliek-nieuwe-stijl onderschat, evenals de geniale belofte van het PAC-communiqué. Ontelbare Nederlanders volgen vandaag de dag een cursus in dit of dat, of gaan naar een lezing over een esoterisch onderwerp waarvan ik het bestaan niet kende. En diezelfde Nederlanders zouden dan te stom zijn om twee uur naar een film te kijken die ‘iets extra’s’ biedt, met ‘diepgang’ en ‘achtergronden’? Ik zou mijn mond met zeep moeten spoelen. Het meest geraffineerde van het PAC-communiqué is wel dat de jongeren voor wie PAC niet bestemd is, zich door het bericht allerminst geschoffeerd zullen voelen. Je hebt gewone films voor hen en hun vriendjes en je hebt hele stomme films, waar oom Wim en tante Lieneke altijd heen gaan.

Twee soorten Pathé-bezoekers, wie had dat een paar jaar geleden durven dromen? Ga bij wijze van demonstratie als de donder naar Disgrace, uiteraard in het juiste theater, te herkennen aan het PAC-embleem. Bewonder het schitterende spel van John Malkovich als de snobistische literatuurdocent David Lurie. Eenmaal ontslagen vanwege seks met een zwarte studente en fraude (hij geeft haar een voldoende voor een tentamen waaraan ze niet heeft deelgenomen) reist hij van Cape Town naar het Zuid-Afrikaanse platteland, waar zijn dochter (Jessica Haines) bloemen en groente verkoopt. Wanneer zij door drie zwarte jongens wordt verkracht, weigert ze daarvan aangifte te doen. De kijker kan zich suf piekeren waarom het haar het beste lijkt de vernederingen die haar ten deel vallen – de verkrachting is niet het enige incident – te accepteren.

Twee tienermeisjes die een paar rijen achter me zaten, raakten na afloop op straat niet uitgepraat over de film die geen sprankje hoop bood op eerherstel of genoegdoening. Eerlijk gezegd dacht ik zelf ook met enige weemoed terug aan Charles Bronson, die in Death Wish (1974) korte metten maakten met dit soort lowlives. Maar het staat buiten kijf dat Disgrace een genuanceerdere film is dan zijn illustere voorganger, net zoals regisseur Steve Jacobs wat verder doordenkt dan indertijd zijn collega Michael Winner.
 
**********************************
Boekhandel van Rossum is gevestigd aan de
Beethovenstraat 32 in Amsterdam.
Ga voor informatie naar www.boekhandelvanrossum.nl
© 2009 Hans Knegtmans
powered by CJ2