archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 15
Jaargang 6
28 mei 2009
Beschouwingen > Amsterdam werelddorp delen printen terug
Dorpsheid in de stad Sebastiaan Capel

0615BS Dorpshart
Het bruist en het knettert in het werelddorp Amsterdam, cafés zitten vol, trams gieren door de bocht, toeristen vullen de straten: overal is rumoer. Dat rumoer hoort bij een stad, het is de reden dat sommige mensen zich er thuis voelen, terwijl anderen na een dagje shoppen gillend terugrijden, naar de rust van hun huis buiten de stad. Maar wat als je aan dat rumoer, de drukte, kan ontsnappen ín de stad? Een zekere dorpsheid in de stad, dat zou een uitkomst zijn.

Dergelijke plekken zijn er wel degelijk. In de oude binnenstad zijn de hofjes oases van rust achter grote, zware deuren. Hier raast het jachtige stadsleven ongemerkt voorbij aan de bewoners. Zelf woonde ik in zo’n hofje, compleet met wit hekje, grasveld en grote prunus vol roze bloesem in het voorjaar. Exemplarisch was Koninginnedag: om de hoek trokken grote groepen provincialen met sixpacks bier of Breezer over de Vijzelgracht, genietend van de harde muziek van het podium van Radio 538, maar in het Looiershofje was nauwelijks iets te merken van dit alles. Vroeger waren die hofjes voor oude vrijgezelle vrouwen, maar inmiddels wonen ook andere groepen (studenten, kunstenaars) er met veel plezier, juist vanwege die rust.

Dergelijke hofjes worden niet meer gebouwd, maar op binnenterreinen kunnen vergelijkbare woonomgevingen ontstaan. Zo is op het Luycksterrein, een voormalig fabrieksterrein tussen de Wibautstraat en de Amstel, vlakbij de spoorbaan, waar vroeger augurken werden ingelegd, nieuwbouw neergezet die de vergelijking met een hofje kan doorstaan. Er is daar een groot middenplein met eromheen circa 20 eengezinswoningen. Duidelijk wonen hier gezinnen, want de stoep is volgeschreven met krijt en de kinder- en bakfietsen staan kriskras door elkaar. Het is een zeer gewilde locatie voor ouders die dichtbij de kroeg om de hoek willen wonen (het al zeer lang bestaande café Hesp aan de Amstel is op kruipafstand) maar die ook intimiteit zoeken.

Een ander voorbeeld van de combinatie dorps en stads is de ontwikkeling langs de Westerdoksdijk, aan het IJ. Hier is bewust aangestuurd op een omgeving die enerzijds stedelijk is met hoogbouw maar anderzijds ook intimiteit biedt. Het gaat vooral om speelruimte voor de kinderen. Bij de appartementcomplexen is dit gerealiseerd in de binnenruimte. Critici zien er al snel een gevangenis is, een besloten enclave, waar de kinderen 'niet echt buiten spelen'. Maar dergelijke ontwerpen zijn wel nodig om gezinnen aan de stad te binden.

Niet alleen bieden dit soort plekken wat rust in de hectiek van de stad, maar er ontstaat ook een dorpse sociale sfeer. Buren gaan meer met elkaar om dan in een anoniem trappenhuis, waardoor men elkaar beter kent. Niet verrassend spreekt dit dus vooral gezinnen aan. En voor deze 'stedelijk gerichte gezinnen' zou het werelddorp Amsterdam wel wat meer zijn best kunnen doen in zijn woningbouwbeleid. De stad biedt hun de mogelijkheden een leven vol uithuizige activiteiten te combineren met kleine kinderen, omdat alles snel bereikbaar is. De bakfiets uit de vorige editie van deze rubriek is hun strijdkar in de arena die Amsterdam is. Maar ze moeten zich ook in het fort van hun woonomgeving kunnen terugtrekken. Er moet worden voorkomen dat ze ter wille van de kinderen 'vluchten' naar de regiogemeenten.

De echte stedeling, 'homo urbanus', gedijt juist bij al het rumoer van de stad, maar door het creëren van plekken waar dorpsheid en stad elkaar ontmoeten blijft de stad een prettige plek, speciaal voor mensen die niet altijd midden in de reuring willen zijn. En voor een complete stad is dat het beste, want als er iets niet stedelijk is dan is het wel eenzijdigheid!
 
**********************************



© 2009 Sebastiaan Capel meer Sebastiaan Capel - meer "Amsterdam werelddorp" -
Beschouwingen > Amsterdam werelddorp
Dorpsheid in de stad Sebastiaan Capel
0615BS Dorpshart
Het bruist en het knettert in het werelddorp Amsterdam, cafés zitten vol, trams gieren door de bocht, toeristen vullen de straten: overal is rumoer. Dat rumoer hoort bij een stad, het is de reden dat sommige mensen zich er thuis voelen, terwijl anderen na een dagje shoppen gillend terugrijden, naar de rust van hun huis buiten de stad. Maar wat als je aan dat rumoer, de drukte, kan ontsnappen ín de stad? Een zekere dorpsheid in de stad, dat zou een uitkomst zijn.

Dergelijke plekken zijn er wel degelijk. In de oude binnenstad zijn de hofjes oases van rust achter grote, zware deuren. Hier raast het jachtige stadsleven ongemerkt voorbij aan de bewoners. Zelf woonde ik in zo’n hofje, compleet met wit hekje, grasveld en grote prunus vol roze bloesem in het voorjaar. Exemplarisch was Koninginnedag: om de hoek trokken grote groepen provincialen met sixpacks bier of Breezer over de Vijzelgracht, genietend van de harde muziek van het podium van Radio 538, maar in het Looiershofje was nauwelijks iets te merken van dit alles. Vroeger waren die hofjes voor oude vrijgezelle vrouwen, maar inmiddels wonen ook andere groepen (studenten, kunstenaars) er met veel plezier, juist vanwege die rust.

Dergelijke hofjes worden niet meer gebouwd, maar op binnenterreinen kunnen vergelijkbare woonomgevingen ontstaan. Zo is op het Luycksterrein, een voormalig fabrieksterrein tussen de Wibautstraat en de Amstel, vlakbij de spoorbaan, waar vroeger augurken werden ingelegd, nieuwbouw neergezet die de vergelijking met een hofje kan doorstaan. Er is daar een groot middenplein met eromheen circa 20 eengezinswoningen. Duidelijk wonen hier gezinnen, want de stoep is volgeschreven met krijt en de kinder- en bakfietsen staan kriskras door elkaar. Het is een zeer gewilde locatie voor ouders die dichtbij de kroeg om de hoek willen wonen (het al zeer lang bestaande café Hesp aan de Amstel is op kruipafstand) maar die ook intimiteit zoeken.

Een ander voorbeeld van de combinatie dorps en stads is de ontwikkeling langs de Westerdoksdijk, aan het IJ. Hier is bewust aangestuurd op een omgeving die enerzijds stedelijk is met hoogbouw maar anderzijds ook intimiteit biedt. Het gaat vooral om speelruimte voor de kinderen. Bij de appartementcomplexen is dit gerealiseerd in de binnenruimte. Critici zien er al snel een gevangenis is, een besloten enclave, waar de kinderen 'niet echt buiten spelen'. Maar dergelijke ontwerpen zijn wel nodig om gezinnen aan de stad te binden.

Niet alleen bieden dit soort plekken wat rust in de hectiek van de stad, maar er ontstaat ook een dorpse sociale sfeer. Buren gaan meer met elkaar om dan in een anoniem trappenhuis, waardoor men elkaar beter kent. Niet verrassend spreekt dit dus vooral gezinnen aan. En voor deze 'stedelijk gerichte gezinnen' zou het werelddorp Amsterdam wel wat meer zijn best kunnen doen in zijn woningbouwbeleid. De stad biedt hun de mogelijkheden een leven vol uithuizige activiteiten te combineren met kleine kinderen, omdat alles snel bereikbaar is. De bakfiets uit de vorige editie van deze rubriek is hun strijdkar in de arena die Amsterdam is. Maar ze moeten zich ook in het fort van hun woonomgeving kunnen terugtrekken. Er moet worden voorkomen dat ze ter wille van de kinderen 'vluchten' naar de regiogemeenten.

De echte stedeling, 'homo urbanus', gedijt juist bij al het rumoer van de stad, maar door het creëren van plekken waar dorpsheid en stad elkaar ontmoeten blijft de stad een prettige plek, speciaal voor mensen die niet altijd midden in de reuring willen zijn. En voor een complete stad is dat het beste, want als er iets niet stedelijk is dan is het wel eenzijdigheid!
 
**********************************

© 2009 Sebastiaan Capel
powered by CJ2