In een dorp komt de streekbus twee keer ’s ochtends en twee keer aan het eind van de middag. Voor andere verbindingen zijn bewoners aangewezen op eigen vervoer of de enige taxi in de regio. Hoe anders is dat in het werelddorp Amsterdam: trams, bussen, de pont, taxi’s bij de vleet, ook fietstaxi’s, TukTuks en natuurlijk de metro. En de bewoners en bezoekers van Amsterdam hebben ook nog het vooruitzicht op de prachtige NoordZuid-lijn. Maar nu blijkt dat deze pas in 2017 gaat rijden, komt de onvermijdelijke vraag naar boven: is de NoordZuid-lijn het wachten eigenlijk wel waard? Het kost onnoemelijk meer geld dan gedacht. Onheilsprofeten voorspellen dat de oude binnenstad zal instorten, zoals er nu al enkele panden verzakt zijn. En inmiddels heeft de NoordZuid-lijn het eerste politieke slachtoffer geëist met een afgetreden wethouder.

Amsterdammers zijn wel gewend te wachten op het hoofdstedelijke Openbaar Vervoer. Vooral de tram trekt zich weinig aan van de dienstregeling die netjes in het hokje hangt. Wachten is dan de enige oplossing, maar deze metro gaat wel erg lang op zich laten wachten. Door het lange wachten wordt ook steeds kritischer gekeken naar de voordelen ervan, áls die uiteindelijk rijdt. Die zijn er uiteraard. Ten eerste zal de metro het ‘barre Noord’ met het centrum verbinden. (Overigens zou het een doodzonde zijn als de metro ervoor zorgt dat de pontjes stoppen met varen of minder gaan varen.) Hierdoor kan Noord meegenomen worden in de vaart der volkeren, zoals nu voorzien.

En een metro kan veel meer mensen vervoeren dan de huidige trams en volgens de verwachtingen is dat nodig ook. Want aan de Zuidas wordt een complete nieuwe stadswijk verwacht met duizenden bewoners en vele arbeidskrachten. En die vele mensen moeten op een goede manier vervoerd worden. Het beeld is dat de NoordZuid-lijn het ‘oude centrum’ in de binnenstad snel verbindt met ‘het nieuwe centrum’ aan de Zuidas

Overigens is het argument van tijdwinst niet echt steekhoudend, want die is verwaarloosbaar ten opzichte van het huidige metronet tussen het Centraal Station en de Zuidas. Dit zou wél opgaan als de NoordZuid-lijn zou worden doorgetrokken tot Zaanstad en Purmerend in het noorden en Schiphol in het Zuiden. Niet alleen zouden dan de regionale forensen bediend worden, maar het levert ook een directe verbinding op voor de internationale forensen. Zij kunnen direct vanaf Schiphol op een snelle manier naar hun business-lunches aan de Zuidas vervoerd worden. En als ze daarna nog even de grachtengordel willen bekijken of shoppen in de Bijenkorf is dat met de NoordZuid-lijn ook zo geregeld!

Naast al deze valide en praktische redenen zou er ook nog een emotionele kunnen meespelen: een werelddorp als Amsterdam verdient gewoon meer metrolijnen dan het nu heeft. De concurrentie met het metronet van Londen of New York zal het nooit kunnen aangaan, maar de huidige drie á vier lijntjes zijn nou niet echt wereldbestormend.

Om de moed erin te houden is het de moeite waard naar grote projecten elders te kijken. Zo rijden de Hagenezen inmiddels alweer een paar jaar droog door hun tramtunnel onder het centrum. Dat hadden ook maar weinigen nog verwacht na het almaar lekkende plafond. En in Boston was de Big Dig legendarisch om overschrijdingen in budget. Hier werd een snelweg dwars door het centrum onder de grond gebracht. En net toen het allemaal de voltooiing naderde, stortten dakpanelen naar beneden, bovenop een auto, met één dode tot gevolg. Maar ook daar rijden de auto’s inmiddels rustig er door heen. En een laatste voorbeeld dat wat meer tot de verbeelding spreekt is het Sidney Opera House. Dit landmark aan de baai van de stad kostte ook veel, veel meer dan verwacht, maar nu het er staat, is iedereen, bewoners en bezoekers, zeer tevreden. Het heeft Sydney op de kaart gezet.

Hopelijk past de NoordZuid-lijn in dit rijtje en is het het wachten waard. En tot die tijd is het net als met het wachten op de tram: net als je denkt dat deze nooit meer komt verschijnt hij in de verte. Laten we hopen dat het zou betekenen dat nét als niemand het meer verwacht de NoordZuid-lijn gaat rijden. En áls de NoordZuid-lijn dan rijdt zal menig tegenstander van nu genieten van de comfortabele reis onder de grond van Amsterdam-Noord naar Station Zuid, maar hopelijk nog verder. En dan is Amsterdam een metrolijn dichterbij de ontwikkeling tot ‘echte stad’, tot metropool.

 

***************************************************