archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 14
Jaargang 5
15 mei 2008
Beschouwingen > Beelden uit soberder tijden delen printen terug
Zijn baby's houdbaar? Peter Schröder

0513BS 43.1
Tijden van Baby-overvloed
We waren verzeild in het geheime babyland. Althans op de plaatjes van het leven in babyland zoals te zien op prentbriefkaarten uit soberder tijden. En dan valt bijvoorbeeld op dat de kaartenplaatjes van Babyland helemaal niet sober waren: wat een biodiversiteit, wat een cultureel pluralisme heerste er toen! Vandaag de dag is daarvan alleen nog het wezenloze werk van Anna Geddes over (uitgeMendeld?): steeds dezelfde hoofden, verwerkt in bloemen en planten. Steeds dezelfde bète blikken, dezelfde zoete kleuren, nooit eens iets onverwachts of raars. Dat was dus anders in de eerste 20 jaar van de vorige eeuw. Je kon het zo gek niet verzinnen of het werd op een briefkaart gezet.

Gedaantewisseling
Goed, nu voor de laatste keer baby’s. Het is raar met baby’s, je kijkt even de andere kant op en ze zijn weg en vervangen door iets groters, een groter kind. Voor je het weet zitten er peuters en even later weer kleuters. Goh! Wat ben jij gegroeid! De laatste keer dat ik je zag kwam je nog maar tot hier! In babyland leidde die groei wel tot sociale en economische spanningen. Stijgende werkloosheid, overvolle wegen en huizen (woningen). Ontevreden baby’s gingen met spandoeken de straat op en eisten een hoger loon, lagere prijzen, betere gezondheidszorg en betere voorzieningen. Iets van deze strijd is terug te zien op prentbriefkaart 1a. Het onderschrift luidt: De eisen der baby’s en daarboven zien we een protestmars van baby’s. Wacht eens, dat zijn helemaal geen baby’s, dat zijn forse, goed geklede kleuters die hun eisen kracht bij zetten. De kaartenmaker was niet helemaal bij de les toen hij hier baby’s zag, het gaat overduidelijk over kleuters, overwegend van het mannelijk geslacht.

Wij willen weg
Wat staat er op de borden? Wij willen! Wij willen lucht en zon / Wij willen met rust gelaten worden / Wij willen ons vermaken / Wij willen mineraalwater van het merk VALS etc. Om een lang verhaal kort te maken: het duurde niet lang of de steeds groeiende groepen grotere kleuters scheidden zich af van het gewone babyvolk en vertrokken om een eigen rijk te stichten. De migratie verliep voor een belangrijk deel per luchtschip. Op kaart 1b zien we een prachtig vliegmachien, versierd met rozen en volgeladen met prachtige meisjeskleuters, vast besloten op weg naar een nieuwe toekomst in een eigen land. 13 meisjes, 2 jongens in een avontuurlijke luchtboot, een soort kruising tussen Zeppelin0513BS 43.2 en vliegtuig die zelfverzekerd wordt bestuurd door een captain van het mannelijk geslacht. De bloesem bloeit, de zon schijnt, het belooft allemaal veel goeds. J. De Graaf uit Amersfoort verstuurde de kaart in 1913 naar Jongejuffrouw Tine Taat in Hillegom.

Werken op het land
Agrarische activiteiten in het beloofde kleuterland zijn te zien op kaart 2a. Het is inmiddels augustus, het graan moet worden geoogst en een ploeg van 25 dappere jongens en meisjes is met sikkels en zeisen bezig het koren te maaien en op te binden tot schoven. Wat een werklust, wat een ijver en wat een plezier. Die hebben straks, moe maar voldaan, een heerlijk broodje te eten.
Ook in kleuterland is er natuurlijk meer dan werken. Kijk maar naar kaart 2b, daar wordt de wielersport beoefend op een mooi versierde vélodrome. De emancipatie van de vrouw is voortgeschreden tot op het niveau waarop vrouwelijke wielrenners er hard vandoor kunnen gaan. Hier gaat het om vijf wielrenners (v), gekleed in elegante jurken, die stevig op hun pedalen staan.

Een chef?
De tribunes zijn ook weer overwegend gevuld met meisjes. Is kleuterland vooral een meisjesland? Misschien is er toch wel een beetje sprake van een chef syndroom: de wedstrijdleider is een jongeman, gekleed in aanvallige minislip en hoge hoed. (Misschien durft hij de strijd op de fiets niet aan en staat hij daarom nu veilig te klokken).
Het schijnt dat ook de kleuters steeds maar verder groeiden en zich uiteindelijk gingen vestigen in mensenland. Hoe, wanneer, waarom en waar is op prentbriefkaarten niet vastgelegd. We kunnen deze eigenaardige serie na 3 afleveringen dus met een gerust hart beëindigen.

Volgende keer zouden we het onderwerp Kunst kunnen gaan behandelen. Mijn oudste dochter definieerde kunst op 12-jarige leeftijd aldus: Kunst, dat zijn blote vrouwen op schilderijen in een museum. Er zit een grote kern van waarheid in. Daarover misschien een volgende keer.

*************
Kaarten uit ‘de Peter Schröder Collectie’, copyright 2008 Peter Schröder. Aan mijn website met mooiere versies van de plaatjes wordt gewerkt.
Veel van de in deze rubriek vertoonde prentbriefkaarten zijn geleverd door Antiquariaat Jac. Verloop. www.jacverloop.nl . Jaap Verloop beschikt over een zeer veelzijdig assortiment ansichtkaarten en ander drukwerk.


© 2008 Peter Schröder meer Peter Schröder - meer "Beelden uit soberder tijden" -
Beschouwingen > Beelden uit soberder tijden
Zijn baby's houdbaar? Peter Schröder
0513BS 43.1
Tijden van Baby-overvloed
We waren verzeild in het geheime babyland. Althans op de plaatjes van het leven in babyland zoals te zien op prentbriefkaarten uit soberder tijden. En dan valt bijvoorbeeld op dat de kaartenplaatjes van Babyland helemaal niet sober waren: wat een biodiversiteit, wat een cultureel pluralisme heerste er toen! Vandaag de dag is daarvan alleen nog het wezenloze werk van Anna Geddes over (uitgeMendeld?): steeds dezelfde hoofden, verwerkt in bloemen en planten. Steeds dezelfde bète blikken, dezelfde zoete kleuren, nooit eens iets onverwachts of raars. Dat was dus anders in de eerste 20 jaar van de vorige eeuw. Je kon het zo gek niet verzinnen of het werd op een briefkaart gezet.

Gedaantewisseling
Goed, nu voor de laatste keer baby’s. Het is raar met baby’s, je kijkt even de andere kant op en ze zijn weg en vervangen door iets groters, een groter kind. Voor je het weet zitten er peuters en even later weer kleuters. Goh! Wat ben jij gegroeid! De laatste keer dat ik je zag kwam je nog maar tot hier! In babyland leidde die groei wel tot sociale en economische spanningen. Stijgende werkloosheid, overvolle wegen en huizen (woningen). Ontevreden baby’s gingen met spandoeken de straat op en eisten een hoger loon, lagere prijzen, betere gezondheidszorg en betere voorzieningen. Iets van deze strijd is terug te zien op prentbriefkaart 1a. Het onderschrift luidt: De eisen der baby’s en daarboven zien we een protestmars van baby’s. Wacht eens, dat zijn helemaal geen baby’s, dat zijn forse, goed geklede kleuters die hun eisen kracht bij zetten. De kaartenmaker was niet helemaal bij de les toen hij hier baby’s zag, het gaat overduidelijk over kleuters, overwegend van het mannelijk geslacht.

Wij willen weg
Wat staat er op de borden? Wij willen! Wij willen lucht en zon / Wij willen met rust gelaten worden / Wij willen ons vermaken / Wij willen mineraalwater van het merk VALS etc. Om een lang verhaal kort te maken: het duurde niet lang of de steeds groeiende groepen grotere kleuters scheidden zich af van het gewone babyvolk en vertrokken om een eigen rijk te stichten. De migratie verliep voor een belangrijk deel per luchtschip. Op kaart 1b zien we een prachtig vliegmachien, versierd met rozen en volgeladen met prachtige meisjeskleuters, vast besloten op weg naar een nieuwe toekomst in een eigen land. 13 meisjes, 2 jongens in een avontuurlijke luchtboot, een soort kruising tussen Zeppelin0513BS 43.2 en vliegtuig die zelfverzekerd wordt bestuurd door een captain van het mannelijk geslacht. De bloesem bloeit, de zon schijnt, het belooft allemaal veel goeds. J. De Graaf uit Amersfoort verstuurde de kaart in 1913 naar Jongejuffrouw Tine Taat in Hillegom.

Werken op het land
Agrarische activiteiten in het beloofde kleuterland zijn te zien op kaart 2a. Het is inmiddels augustus, het graan moet worden geoogst en een ploeg van 25 dappere jongens en meisjes is met sikkels en zeisen bezig het koren te maaien en op te binden tot schoven. Wat een werklust, wat een ijver en wat een plezier. Die hebben straks, moe maar voldaan, een heerlijk broodje te eten.
Ook in kleuterland is er natuurlijk meer dan werken. Kijk maar naar kaart 2b, daar wordt de wielersport beoefend op een mooi versierde vélodrome. De emancipatie van de vrouw is voortgeschreden tot op het niveau waarop vrouwelijke wielrenners er hard vandoor kunnen gaan. Hier gaat het om vijf wielrenners (v), gekleed in elegante jurken, die stevig op hun pedalen staan.

Een chef?
De tribunes zijn ook weer overwegend gevuld met meisjes. Is kleuterland vooral een meisjesland? Misschien is er toch wel een beetje sprake van een chef syndroom: de wedstrijdleider is een jongeman, gekleed in aanvallige minislip en hoge hoed. (Misschien durft hij de strijd op de fiets niet aan en staat hij daarom nu veilig te klokken).
Het schijnt dat ook de kleuters steeds maar verder groeiden en zich uiteindelijk gingen vestigen in mensenland. Hoe, wanneer, waarom en waar is op prentbriefkaarten niet vastgelegd. We kunnen deze eigenaardige serie na 3 afleveringen dus met een gerust hart beëindigen.

Volgende keer zouden we het onderwerp Kunst kunnen gaan behandelen. Mijn oudste dochter definieerde kunst op 12-jarige leeftijd aldus: Kunst, dat zijn blote vrouwen op schilderijen in een museum. Er zit een grote kern van waarheid in. Daarover misschien een volgende keer.

*************
Kaarten uit ‘de Peter Schröder Collectie’, copyright 2008 Peter Schröder. Aan mijn website met mooiere versies van de plaatjes wordt gewerkt.
Veel van de in deze rubriek vertoonde prentbriefkaarten zijn geleverd door Antiquariaat Jac. Verloop. www.jacverloop.nl . Jaap Verloop beschikt over een zeer veelzijdig assortiment ansichtkaarten en ander drukwerk.
© 2008 Peter Schröder
powered by CJ2