Toen ik in het voorjaar van 2020 door een speling van het
lot een Duindorper werd was net Nico Keunings biografie van de schrijver Willem Brakman, 'Een ongeneeslijk heimwee', in
druk verschenen. Bij de uiterst Haagse boekhandel Paagman ‘op de Fred’ stond
een grote stapel te pronken. Niet ver daarvandaan, in het Geuzenkwartier, had
Brakmans wiegje gestaan, maar zijn jeugd had zich aan de andere kant van het
verversingskanaal afgespeeld. In Duindorp, een wijk die een grote rol speelt
in veel van zijn boeken.
Ik deelde die wijk nu met Brakman, net zoals ik zijn
voornaam en zijn Zeeuwse wortels deel. Ik moest die biogafie dus wel aanschaffen. Ik
leerde dat hij in een bovenhuis in de Bevelandsestraat op nummer 17 had
gewoond. Ik kom daar altijd langs als ik boodschappen ga doen op het
Tesselseplein. Ik kijk dan altijd even bij het portiek naar boven, maar veel
bijzonders is daar niet te zien.
Op het moment dat ik die biografie kocht, kon ik niet zeggen dat ik een Brakmanfan, of -kenner was. Ik
had ooit zijn debuut, ‘Een winterreis’, gelezen en ik had van Frits Hoorweg, de
peetvader van De Leunstoel, ‘Een voortreffelijke ridder’ gekregen. Ik
besloot die nu eindelijk eens te gaan lezen, want wat heb je aan de biografie
van een schrijver waarvan je het werk niet kent?
Het boek, dat handelt over de avonturen van Don Quichot in
Duindorp, beviel me zeer. Rond pagina 65 beschrijft Brakman de begeerte die ene
mevrouw Haase opwekt bij de dolende ridder. Deze dame ‘was zo overmachtig dat hij bij haar
tot onmacht verviel’. De amoureuze avonturen troffen mij echter minder dan het
woonadres van mevrouw Haase. Ze woonde niet in Duindorp maar in de Bomenbuurt: 'in de Cederstraat, op het kruispunt met de
Fahrenheitstraat en met uitzicht op een piepklein pleintje’. In dat huis had ik
gewoond. Het was ons eerste koophuis en alle drie de kinderen zijn er geboren.
Van Nico Keuning had ik geleerd dat Brakmans romanpersonages
aan het echte leven ontleend zijn. Mevrouw Haase blijkt de moeder te zijn van
Brakmans vriend Sjef Haaze. Hij luisterde tijdens de oorlog bij hen thuis stiekem naar de radio die ze
ergens verborgen hadden. In ‘Een heiligverklaring’ schrijft hij: ‘Hij was een
technische hartverwarmer, zorgde voor de verboden stemmen uit Engeland en
terwijl ik keek en luisterde soldeerde hij helder het ene aan het andere,
paste, zette in elkaar en schiep een geordende wereld binnen een kleine
lichtcirkel’. De onfortuinlijke Sjef
Haaze zou na de oorlog overlijden aan teelbalkanker.
Een belangrijk deel van mijn leven had zich dus afgespeeld
in het huis waar Willem Brakman tijdens de oorlog stiekem naar Radio Oranje
luisterde. Onlangs is het huis intensief verbouwd. Ik heb er met mijn
tweejarige kleindochter door het raam gekeken van de slaapkamer waar haar moeder en tante hun
eerste jaren hebben doorgebracht. Het staat nu te huur. Voor nog geen
tweeduizend euro per maand mag u de volgende bewoner zijn.
Volgens de echte Duindorpers zal ik nooit een echte Duindorper worden, maar ik heb ondertussen op de Haagse boekenmarkt, voah wehnag, een aardige verzameling Brakmannen opgeduikeld. Ik word dus nog wel eens een echte Brakmanniaan.
---------- De foto's zijn van de schrijver
|