archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 12
Jaargang 21
21 maart 2024
Nummer 13 verschijnt op
4 april 2024
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept delen printen terug
In de voetsporen van Willem Brakman Willem Minderhout

1916VG Brakman1

Toen ik in het voorjaar van 2020 door een speling van het lot een Duindorper werd was net Nico Keunings biografie van de schrijver Willem Brakman, 'Een ongeneeslijk heimwee', in druk verschenen. Bij de uiterst Haagse boekhandel Paagman ‘op de Fred’ stond een grote stapel te pronken. Niet ver daarvandaan, in het Geuzenkwartier, had Brakmans wiegje gestaan, maar zijn jeugd had zich aan de andere kant van het verversingskanaal afgespeeld. In Duindorp, een wijk die een grote rol speelt in veel van zijn boeken.

Ik deelde die wijk nu met Brakman, net zoals ik zijn voornaam en zijn Zeeuwse wortels deel. Ik moest die biogafie dus1916VG Brakman2 wel aanschaffen. Ik leerde dat hij in een bovenhuis in de Bevelandsestraat op nummer 17 had gewoond. Ik kom daar altijd langs als ik boodschappen ga doen op het Tesselseplein. Ik kijk dan altijd even bij het portiek naar boven, maar veel bijzonders is daar niet te zien.

Op het moment dat ik die biografie kocht, kon ik niet zeggen dat ik een Brakmanfan, of -kenner was. Ik had ooit zijn debuut, ‘Een winterreis’, gelezen en ik had van Frits Hoorweg, de peetvader van De Leunstoel, ‘Een voortreffelijke ridder’ gekregen. Ik besloot die nu eindelijk eens te gaan lezen, want wat heb je aan de biografie van een schrijver waarvan je het werk niet kent?

Het boek, dat handelt over de avonturen van Don Quichot in Duindorp, beviel me zeer. Rond pagina 65 beschrijft Brakman de begeerte die ene mevrouw Haase opwekt bij de dolende ridder.  Deze dame ‘was zo overmachtig dat hij bij haar tot onmacht verviel’. De amoureuze avonturen troffen mij echter minder dan het woonadres van mevrouw Haase. Ze woonde niet in Duindorp maar in de Bomenbuurt: 'in de Cederstraat, op het kruispunt met de Fahrenheitstraat en met uitzicht op een piepklein pleintje’. In dat huis had ik gewoond. Het was ons eerste koophuis en alle drie de kinderen zijn er geboren.

Van Nico Keuning had ik geleerd dat Brakmans romanpersonages aan het echte leven ontleend zijn. Mevrouw Haase blijkt de moeder te zijn van Brakmans vriend Sjef Haaze. Hij luisterde tijdens de oorlog  bij hen thuis stiekem naar de radio die ze ergens verborgen hadden. In ‘Een heiligverklaring’ schrijft hij: ‘Hij was een technische hartverwarmer, zorgde voor de verboden stemmen uit Engeland en terwijl ik keek en luisterde soldeerde hij helder het ene aan het andere, paste, zette in elkaar en schiep een geordende wereld binnen een kleine lichtcirkel’.  De onfortuinlijke Sjef Haaze zou na de oorlog overlijden aan teelbalkanker.

Een belangrijk deel van mijn leven had zich dus afgespeeld in het huis waar Willem Brakman tijdens de oorlog stiekem naar Radio Oranje luisterde. Onlangs is het huis intensief verbouwd. Ik heb er met mijn tweejarige kleindochter door het raam gekeken van de slaapkamer waar haar moeder en tante hun eerste jaren hebben doorgebracht. Het staat nu te huur. Voor nog geen tweeduizend euro per maand mag u de volgende bewoner zijn.   

Volgens de echte Duindorpers zal ik nooit een echte Duindorper worden, maar ik heb ondertussen op de Haagse boekenmarkt, voah wehnag, een aardige verzameling Brakmannen opgeduikeld. Ik word dus nog wel eens een echte Brakmanniaan.

----------

De foto's zijn van de schrijver





© 2022 Willem Minderhout meer Willem Minderhout - meer "De wereldliteratuur roept" -
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept
In de voetsporen van Willem Brakman Willem Minderhout
1916VG Brakman1

Toen ik in het voorjaar van 2020 door een speling van het lot een Duindorper werd was net Nico Keunings biografie van de schrijver Willem Brakman, 'Een ongeneeslijk heimwee', in druk verschenen. Bij de uiterst Haagse boekhandel Paagman ‘op de Fred’ stond een grote stapel te pronken. Niet ver daarvandaan, in het Geuzenkwartier, had Brakmans wiegje gestaan, maar zijn jeugd had zich aan de andere kant van het verversingskanaal afgespeeld. In Duindorp, een wijk die een grote rol speelt in veel van zijn boeken.

Ik deelde die wijk nu met Brakman, net zoals ik zijn voornaam en zijn Zeeuwse wortels deel. Ik moest die biogafie dus1916VG Brakman2 wel aanschaffen. Ik leerde dat hij in een bovenhuis in de Bevelandsestraat op nummer 17 had gewoond. Ik kom daar altijd langs als ik boodschappen ga doen op het Tesselseplein. Ik kijk dan altijd even bij het portiek naar boven, maar veel bijzonders is daar niet te zien.

Op het moment dat ik die biografie kocht, kon ik niet zeggen dat ik een Brakmanfan, of -kenner was. Ik had ooit zijn debuut, ‘Een winterreis’, gelezen en ik had van Frits Hoorweg, de peetvader van De Leunstoel, ‘Een voortreffelijke ridder’ gekregen. Ik besloot die nu eindelijk eens te gaan lezen, want wat heb je aan de biografie van een schrijver waarvan je het werk niet kent?

Het boek, dat handelt over de avonturen van Don Quichot in Duindorp, beviel me zeer. Rond pagina 65 beschrijft Brakman de begeerte die ene mevrouw Haase opwekt bij de dolende ridder.  Deze dame ‘was zo overmachtig dat hij bij haar tot onmacht verviel’. De amoureuze avonturen troffen mij echter minder dan het woonadres van mevrouw Haase. Ze woonde niet in Duindorp maar in de Bomenbuurt: 'in de Cederstraat, op het kruispunt met de Fahrenheitstraat en met uitzicht op een piepklein pleintje’. In dat huis had ik gewoond. Het was ons eerste koophuis en alle drie de kinderen zijn er geboren.

Van Nico Keuning had ik geleerd dat Brakmans romanpersonages aan het echte leven ontleend zijn. Mevrouw Haase blijkt de moeder te zijn van Brakmans vriend Sjef Haaze. Hij luisterde tijdens de oorlog  bij hen thuis stiekem naar de radio die ze ergens verborgen hadden. In ‘Een heiligverklaring’ schrijft hij: ‘Hij was een technische hartverwarmer, zorgde voor de verboden stemmen uit Engeland en terwijl ik keek en luisterde soldeerde hij helder het ene aan het andere, paste, zette in elkaar en schiep een geordende wereld binnen een kleine lichtcirkel’.  De onfortuinlijke Sjef Haaze zou na de oorlog overlijden aan teelbalkanker.

Een belangrijk deel van mijn leven had zich dus afgespeeld in het huis waar Willem Brakman tijdens de oorlog stiekem naar Radio Oranje luisterde. Onlangs is het huis intensief verbouwd. Ik heb er met mijn tweejarige kleindochter door het raam gekeken van de slaapkamer waar haar moeder en tante hun eerste jaren hebben doorgebracht. Het staat nu te huur. Voor nog geen tweeduizend euro per maand mag u de volgende bewoner zijn.   

Volgens de echte Duindorpers zal ik nooit een echte Duindorper worden, maar ik heb ondertussen op de Haagse boekenmarkt, voah wehnag, een aardige verzameling Brakmannen opgeduikeld. Ik word dus nog wel eens een echte Brakmanniaan.

----------

De foto's zijn van de schrijver



© 2022 Willem Minderhout
powered by CJ2