archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 12
Jaargang 21
21 maart 2024
Nummer 13 verschijnt op
4 april 2024
Vermaak en Genot > Misdaadboeken delen printen terug
Der letzte Prozess Dik Kruithof

1715VG Prozess1Een krimi over het laatste proces tegen een kampbewaarder. Dat is de moeilijke opdracht die Thomas Breuer zichzelf oplegde. Zo dadelijk wil ik u wat vertellen over hoe hij het er af heeft gebracht, maar daar is eerst een lange omweg voor nodig.

Vijf en zeventig jaar geleden eindigde de laatste wereldoorlog. Dat was voor veel televisiezenders aanleiding om oude beelden te herhalen, of om films te vertonen die met de oorlog te maken hadden. Zo zag ik in korte tijd twee films die gingen over een Duitse aanklager van kampbewaarders. In Neurenberg is vlak na de oorlog het grote proces gevoerd tegen de leiders van het Derde Rijk, maar talloze mededaders zijn toen buiten schot gebleven. De bekendste namen zijn Eichmann en Mengele, die Duitsland ontvlucht waren en uiteindelijk in Zuid-Amerika zijn teruggevonden.

In het naoorlogse Duitsland was er ruim tien jaar lang geen mogelijkheid om mensen te berechten voor hun misdaden. Rechters, bureaucraten en politici zorgden ervoor dat er geen actie ondernomen kon worden. De man die dit openbrak was de aanklager van de deelstaat Hessen, Fritz Bauer. Over hem gingen die twee films. Bauer was in 1952 de man die ervoor zorgde dat de plegers van de aanslag op Hitler gerehabiliteerd werden en hun poging om Hitler te vermoorden gelegitimeerd werd, omdat de nationaalsocialistische staat geen rechtsstaat was, maar een onrechtstaat.

In Im Labyrinth des Schweigens uit 2014 van Giulio Ricciardi, overigens wel een Duitser, komt naar voren hoe moeilijk het was om het eerste proces tegen de bewakers uit Auschwitz, uiteindelijk in 1963, van de grond te krijgen. In Der Staat gegen Frits Bauer, een film uit 2015 van Lars Kraume, wordt duidelijk hoe het ging. Met een vertrouweling uit zijn kantoor spoort hij Eichmann op in Argentinië. Hij drong aan op een Duits uitleveringsverzoek. Dat werd geweigerd en bovendien werd gedreigd met bekendmaking van zijn homofiele contacten. Die waren namelijk nog verboden, omdat het Hooggerechtshof een verbod uit de Hitlertijd tot algemeen rechtsbeginsel had verklaard. Hij liet zich niet onder druk zetten en gaf zijn informatie aan de Israëlische geheime dienst, die Eichmann ophaalde. Van Fritz Bauer zijn de volgende1715VG Prozess2 citaten bekend uit de media in die tijd: 'Binnen Justitie leef ik zoals in ballingschap’ en ‘Als ik mijn dienstkamer verlaat betreed ik een vijandelijke buitenwereld’.

En dan gaan we nu, zoals beloofd, inmiddels gewapend met de nodige historische kennis, naar dat spannende boek. Thomas Breuer is een jongere Duitser, geboren in 1962, hij is leraar Duits, Sociologie en Actuele geschiedenis aan een gymnasium in Paderborn. Hij houdt van de Waddeneilanden, vooral het eiland Föhr, waarover hij de uitstekende krimi-serie rond Leander schreef. Zijn laatste boek heet Der Letzte Prozess.

Het gaat over gebeurtenissen die spelen rond het proces dat in 2016 gevoerd werd tegen de Auschwitz-bewaker Reinhold Hanning. Die werd wegens medeschuld aan moord, in tenminste 170.00 gevallen, uiteindelijk veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf. Hij verontschuldigde zich voor zijn deelname aan de gruwelen en stierf een jaar na zijn veroordeling op 95-jarige leeftijd in gevangenschap.
Wat u ook nog moet weten: in Buren bij Paderborn staat de Wewelsburg, de enige nog intacte driehoekige burcht in Duitsland. Die werd in 1934 door Himmler aangewezen als centrum voor de oude heidense leer. Om die Burg te restaureren werd een concentratiekamp ingericht, om aan werkkrachten te komen.
Zo, nu bent u gewapend met genoeg feitelijke kennis om van dat spannende verhaal te genieten.

In 2016 verdwijnen mensen uit een privaat bejaardenhuis vlakbij en die blijken allemaal betrokken te zijn geweest bij het kamp en de restauratie. Een neonazistische kleinzoon van één van de oudjes demonstreert bij het proces en trekt samen op met rechtse populisten. De kleinzoon van één van de gevangenen is lid van een linkse beweging. Kriminalkommissar Stefan Lenz, nieuw aangekomen in Paderborn, en de journalist Fabian Heller, hij mag hierover schrijven omdat hij toevallig in de buurt is, doen het onderzoek. Spannend en actueel!

---------
Thomas Breuer, Der letzte Prozess, Leda Verlag, Leer. Inselkrimi’s Föhr: Leander und der tiefe Frieden, Leander und die Stille der Koje, Leander und die alten Meister, Leander und der Lummensprung, Leander und der lange Schatten, Leda Verlag, Leer.


© 2020 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Misdaadboeken" -
Vermaak en Genot > Misdaadboeken
Der letzte Prozess Dik Kruithof
1715VG Prozess1Een krimi over het laatste proces tegen een kampbewaarder. Dat is de moeilijke opdracht die Thomas Breuer zichzelf oplegde. Zo dadelijk wil ik u wat vertellen over hoe hij het er af heeft gebracht, maar daar is eerst een lange omweg voor nodig.

Vijf en zeventig jaar geleden eindigde de laatste wereldoorlog. Dat was voor veel televisiezenders aanleiding om oude beelden te herhalen, of om films te vertonen die met de oorlog te maken hadden. Zo zag ik in korte tijd twee films die gingen over een Duitse aanklager van kampbewaarders. In Neurenberg is vlak na de oorlog het grote proces gevoerd tegen de leiders van het Derde Rijk, maar talloze mededaders zijn toen buiten schot gebleven. De bekendste namen zijn Eichmann en Mengele, die Duitsland ontvlucht waren en uiteindelijk in Zuid-Amerika zijn teruggevonden.

In het naoorlogse Duitsland was er ruim tien jaar lang geen mogelijkheid om mensen te berechten voor hun misdaden. Rechters, bureaucraten en politici zorgden ervoor dat er geen actie ondernomen kon worden. De man die dit openbrak was de aanklager van de deelstaat Hessen, Fritz Bauer. Over hem gingen die twee films. Bauer was in 1952 de man die ervoor zorgde dat de plegers van de aanslag op Hitler gerehabiliteerd werden en hun poging om Hitler te vermoorden gelegitimeerd werd, omdat de nationaalsocialistische staat geen rechtsstaat was, maar een onrechtstaat.

In Im Labyrinth des Schweigens uit 2014 van Giulio Ricciardi, overigens wel een Duitser, komt naar voren hoe moeilijk het was om het eerste proces tegen de bewakers uit Auschwitz, uiteindelijk in 1963, van de grond te krijgen. In Der Staat gegen Frits Bauer, een film uit 2015 van Lars Kraume, wordt duidelijk hoe het ging. Met een vertrouweling uit zijn kantoor spoort hij Eichmann op in Argentinië. Hij drong aan op een Duits uitleveringsverzoek. Dat werd geweigerd en bovendien werd gedreigd met bekendmaking van zijn homofiele contacten. Die waren namelijk nog verboden, omdat het Hooggerechtshof een verbod uit de Hitlertijd tot algemeen rechtsbeginsel had verklaard. Hij liet zich niet onder druk zetten en gaf zijn informatie aan de Israëlische geheime dienst, die Eichmann ophaalde. Van Fritz Bauer zijn de volgende1715VG Prozess2 citaten bekend uit de media in die tijd: 'Binnen Justitie leef ik zoals in ballingschap’ en ‘Als ik mijn dienstkamer verlaat betreed ik een vijandelijke buitenwereld’.

En dan gaan we nu, zoals beloofd, inmiddels gewapend met de nodige historische kennis, naar dat spannende boek. Thomas Breuer is een jongere Duitser, geboren in 1962, hij is leraar Duits, Sociologie en Actuele geschiedenis aan een gymnasium in Paderborn. Hij houdt van de Waddeneilanden, vooral het eiland Föhr, waarover hij de uitstekende krimi-serie rond Leander schreef. Zijn laatste boek heet Der Letzte Prozess.

Het gaat over gebeurtenissen die spelen rond het proces dat in 2016 gevoerd werd tegen de Auschwitz-bewaker Reinhold Hanning. Die werd wegens medeschuld aan moord, in tenminste 170.00 gevallen, uiteindelijk veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf. Hij verontschuldigde zich voor zijn deelname aan de gruwelen en stierf een jaar na zijn veroordeling op 95-jarige leeftijd in gevangenschap.
Wat u ook nog moet weten: in Buren bij Paderborn staat de Wewelsburg, de enige nog intacte driehoekige burcht in Duitsland. Die werd in 1934 door Himmler aangewezen als centrum voor de oude heidense leer. Om die Burg te restaureren werd een concentratiekamp ingericht, om aan werkkrachten te komen.
Zo, nu bent u gewapend met genoeg feitelijke kennis om van dat spannende verhaal te genieten.

In 2016 verdwijnen mensen uit een privaat bejaardenhuis vlakbij en die blijken allemaal betrokken te zijn geweest bij het kamp en de restauratie. Een neonazistische kleinzoon van één van de oudjes demonstreert bij het proces en trekt samen op met rechtse populisten. De kleinzoon van één van de gevangenen is lid van een linkse beweging. Kriminalkommissar Stefan Lenz, nieuw aangekomen in Paderborn, en de journalist Fabian Heller, hij mag hierover schrijven omdat hij toevallig in de buurt is, doen het onderzoek. Spannend en actueel!

---------
Thomas Breuer, Der letzte Prozess, Leda Verlag, Leer. Inselkrimi’s Föhr: Leander und der tiefe Frieden, Leander und die Stille der Koje, Leander und die alten Meister, Leander und der Lummensprung, Leander und der lange Schatten, Leda Verlag, Leer.
© 2020 Dik Kruithof
powered by CJ2