archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 12
Jaargang 21
21 maart 2024
Nummer 13 verschijnt op
4 april 2024
Beschouwingen > In de polder delen printen terug
Kind geen proefkonijn Hannah Haasnoot

1606BS Drees3De wereld verandert elke dag en zo ook de mensen die erop leven. Vroeger vertrouwden mensen meer dan nu op de kennis van deskundigen, terwijl het nu zo is dat mensen zelf van alles willen uitzoeken voordat zij ergens in geloven. Mensen gaan zelf op zoek op het internet naar hun antwoorden en maken veel minder gebruik van de kennis van deskundigen. Dit zie je ook terug in beleidsontwikkeling. Ook beleidsmakers benutten beschikbare kennis niet altijd optimaal. ‘Evidence based beleid’ is beleid dat gebaseerd is op wetenschappelijke kennis en waarvan de effecten aangetoond kunnen worden (Van Reekum, 2008). Veel burgers vragen zich echter af of dit altijd tot het beste beleid leidt. In deze tijd moet je steeds meer rekening houden met wat mensen ergens van vinden, want de burgers zijn erg kritisch en zijn niet bang om dit te laten merken. Bovendien is het beste beleid op papier niet altijd het beste beleid als het tot uitvoering wordt gebracht. Ook kan het zo lijken dat ‘evidence based beleid’ op korte termijn ‘duurder’ is en wordt er om die reden niet voor gekozen. Hoewel dit op korte termijn goedkoper is, kan dit op langere termijn tot hogere kosten leiden.

Ook voor het jeugdbeleid geldt de vraag in hoeverre dit evidence based is. Wim Gorissen is programmadirecteur effectiviteit en vakmanschap bij het NJI. Volgens Wim Gorissen is evidence based beleid niet meer dan beleid dat gewoon werkt. Beleid is volgens hem evidence based als dit gebaseerd is op kennis uit verschillende bronnen: wetenschappelijke kennis, praktijkkennis van hulpverleners en ervaringskennis van cliënten (Gorissen, 2015). In de jeugdzorg zie je dat van het geld dat gebruikt kan worden voor jeugdzorg maar een klein deel gaat naar bewezen projecten die helpen. Zo heeft men in Rotterdam ontdekt dat slechts 0,5% van het volledige budget voor jeugdactiviteiten besteed wordt aan bewezen effectieve interventies (Van Engelen, 2017). De bewezen oplossingen zijn misschien niet altijd op korte termijn de goedkoopste of leukste oplossingen, waardoor hier mogelijk niet altijd voor gekozen wordt. De rest van het geld gaat daarom ook naar niet bewezen methodes om kinderen te helpen. Deze methodes zijn vaak bedoeld om ouders, burgers en beleidsmakers tevreden te houden, omdat deze methodes nog niet zijn gebruikt en daarom geen slechte uitkomsten hebben gehad. Dit is eigenlijk te gek voor woorden. Kinderen zijn namelijk geen proefkonijnen of middelen om de maatschappij tevreden te houden. Volgens het CBS hebben er in 2017 ruim 400.000 kinderen jeugdzorg nodig gehad (CBS, 2018). Deze kinderen hebben die hulp heel hard nodig. Het is heel erg belangrijk dat we niet allemaal proefjes gaan uitvoeren als er wel duidelijk wetenschappelijk bewijs bestaat van beleid dat werkt.

Het is begrijpelijk dat niet 100% van het budget naar bewezen effectieve hulp gaat en dat beleid zich ook verder ontwikkelt. Nieuwe technieken ontwikkelen kan helpen om zo nog betere hulp te bieden. Het probleem is echter dat er door de bezuinigingen toch al minder geld naar de jeugdzorg gaat en dat vooral de bewezen werkende interventies weg worden bezuinigd. De problemen die daardoor ontstaan, worden verholpen door te investeren in nieuwe technieken (De Lange, 2017). De vraag die dan ontstaat, is: waarom bezuinig je iets weg wat werkt en stop je geld in vernieuwing, terwijl je niet zeker weet of dit hetzelfde gewenste effect geeft? Het zou meer geld besparen als je niet steeds vernieuwing wilt. Daarnaast brengt het ook veel minder stress met zich mee voor de ouders en het kind. Je weet namelijk nooit zeker of de nieuwe technieken werken.

Als je de methodes die werken gebruikt om kinderen te helpen die het hard nodig hebben, bespaar je een kind heel veel ellende.Als ik kijk in mijn eigen omgeving, zie ik hoe belangrijk het is dat een kind goede hulp krijgt. Krijgt een kind dit namelijk niet, dan wordt het vet ongelukkig en kan het zelfs trauma’s oplopen voor later. In het ergste geval zakt een kind zo ver weg dat het een einde aan zijn leven maakt. Dit terwijl er wel bewezen methodes zijn die helpen. Als toekomstig bestuurskundige vind ik het dan ook erg lastig om dit te zien gebeuren. Het is een soort tweestrijd tussen de bewezen methodes en de publieke opinie. Als de maatschappij haar twijfels zet bij een methode, kun je als beleidsmaker niet zeggen dat bewezen is dat die methode werkt en dat het dus blijft zoals het is. Je moet wel kunnen uitleggen waarom iets gebeurt zoals het gebeurt. Maar ik vind ook niet dat je de levens van kinderen op het spel moet zetten om de maatschappij maar tevreden te stellen. Kinderen zijn de toekomst en je moet je niet laten leiden door de meningen van anderen of door bezuinigingen op korte termijn. Je kunt nooit iedereen tevredenstellen, maar als je dan moet kiezen tussen kinderen helpen of je altijd kunnen verantwoorden tegenover de media, kies ik voor het helpen van kinderen. Je gebruikt een kind niet als proefkonijn om iemand tevreden te houden of om nieuwe dingen uit te proberen omdat die beter bij je mening passen. Een kind is een mens en niet een speelgoedpop.

Geraadpleegd:
CBS. (2018, 30 april). Ruim 400 duizend jongeren krijgen jeugdzorg. Geraadpleegd op 11 november 2018, van https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2018/18/ruim-400-duizend-jongerenkrijgen-jeugdzorg

De Lange, M (2017, 4 juli). Thuiszitters voorkomen? Koester wat al werkt!. Geraadpleegd op 11 november 2018, van http://blogs.kenniscentrum-kjp.nl/2017/07/04/marjan-delange/thuiszitters-voorkomen-marjan-de-lange  

Gorissen, W. (2015, 22 december). Evidence-based practice: gewoon doen wat werkt!. Geraadpleegd op 11 november 2018, van http://blogs.kenniscentrumkjp.nl/2015/12/22/wim/evidence-based-practice-gewoon-werkt  
Van Engelen, M. (2017, 29 november). ‘Baat het niet dan schaadt het niet? Daar gaan we niet meer voor’. Geraadpleegd op 11 november 2018, van https://gemeenten.movisie.nl/doel/sturen-op-kwaliteit-en-outcome/actueel/baat-het-niet-danschaadt-het-niet-daar-gaan-we-niet

Van Reekum, R. (2008, 15 september). Wetenschappelijk gefundeerd beleid is een hype. Geraadpleegd op 10 november 2018, van https://www.socialevraagstukken.nl/wetenschappelijk-gefundeerd-beleid-is-een-hype/

* De Dreeslezing is te vinden op www.willemdrees.nl onder Overzicht lezingen.

© 2019 Hannah Haasnoot meer Hannah Haasnoot - meer "In de polder"
Beschouwingen > In de polder
Kind geen proefkonijn Hannah Haasnoot
1606BS Drees3De wereld verandert elke dag en zo ook de mensen die erop leven. Vroeger vertrouwden mensen meer dan nu op de kennis van deskundigen, terwijl het nu zo is dat mensen zelf van alles willen uitzoeken voordat zij ergens in geloven. Mensen gaan zelf op zoek op het internet naar hun antwoorden en maken veel minder gebruik van de kennis van deskundigen. Dit zie je ook terug in beleidsontwikkeling. Ook beleidsmakers benutten beschikbare kennis niet altijd optimaal. ‘Evidence based beleid’ is beleid dat gebaseerd is op wetenschappelijke kennis en waarvan de effecten aangetoond kunnen worden (Van Reekum, 2008). Veel burgers vragen zich echter af of dit altijd tot het beste beleid leidt. In deze tijd moet je steeds meer rekening houden met wat mensen ergens van vinden, want de burgers zijn erg kritisch en zijn niet bang om dit te laten merken. Bovendien is het beste beleid op papier niet altijd het beste beleid als het tot uitvoering wordt gebracht. Ook kan het zo lijken dat ‘evidence based beleid’ op korte termijn ‘duurder’ is en wordt er om die reden niet voor gekozen. Hoewel dit op korte termijn goedkoper is, kan dit op langere termijn tot hogere kosten leiden.

Ook voor het jeugdbeleid geldt de vraag in hoeverre dit evidence based is. Wim Gorissen is programmadirecteur effectiviteit en vakmanschap bij het NJI. Volgens Wim Gorissen is evidence based beleid niet meer dan beleid dat gewoon werkt. Beleid is volgens hem evidence based als dit gebaseerd is op kennis uit verschillende bronnen: wetenschappelijke kennis, praktijkkennis van hulpverleners en ervaringskennis van cliënten (Gorissen, 2015). In de jeugdzorg zie je dat van het geld dat gebruikt kan worden voor jeugdzorg maar een klein deel gaat naar bewezen projecten die helpen. Zo heeft men in Rotterdam ontdekt dat slechts 0,5% van het volledige budget voor jeugdactiviteiten besteed wordt aan bewezen effectieve interventies (Van Engelen, 2017). De bewezen oplossingen zijn misschien niet altijd op korte termijn de goedkoopste of leukste oplossingen, waardoor hier mogelijk niet altijd voor gekozen wordt. De rest van het geld gaat daarom ook naar niet bewezen methodes om kinderen te helpen. Deze methodes zijn vaak bedoeld om ouders, burgers en beleidsmakers tevreden te houden, omdat deze methodes nog niet zijn gebruikt en daarom geen slechte uitkomsten hebben gehad. Dit is eigenlijk te gek voor woorden. Kinderen zijn namelijk geen proefkonijnen of middelen om de maatschappij tevreden te houden. Volgens het CBS hebben er in 2017 ruim 400.000 kinderen jeugdzorg nodig gehad (CBS, 2018). Deze kinderen hebben die hulp heel hard nodig. Het is heel erg belangrijk dat we niet allemaal proefjes gaan uitvoeren als er wel duidelijk wetenschappelijk bewijs bestaat van beleid dat werkt.

Het is begrijpelijk dat niet 100% van het budget naar bewezen effectieve hulp gaat en dat beleid zich ook verder ontwikkelt. Nieuwe technieken ontwikkelen kan helpen om zo nog betere hulp te bieden. Het probleem is echter dat er door de bezuinigingen toch al minder geld naar de jeugdzorg gaat en dat vooral de bewezen werkende interventies weg worden bezuinigd. De problemen die daardoor ontstaan, worden verholpen door te investeren in nieuwe technieken (De Lange, 2017). De vraag die dan ontstaat, is: waarom bezuinig je iets weg wat werkt en stop je geld in vernieuwing, terwijl je niet zeker weet of dit hetzelfde gewenste effect geeft? Het zou meer geld besparen als je niet steeds vernieuwing wilt. Daarnaast brengt het ook veel minder stress met zich mee voor de ouders en het kind. Je weet namelijk nooit zeker of de nieuwe technieken werken.

Als je de methodes die werken gebruikt om kinderen te helpen die het hard nodig hebben, bespaar je een kind heel veel ellende.Als ik kijk in mijn eigen omgeving, zie ik hoe belangrijk het is dat een kind goede hulp krijgt. Krijgt een kind dit namelijk niet, dan wordt het vet ongelukkig en kan het zelfs trauma’s oplopen voor later. In het ergste geval zakt een kind zo ver weg dat het een einde aan zijn leven maakt. Dit terwijl er wel bewezen methodes zijn die helpen. Als toekomstig bestuurskundige vind ik het dan ook erg lastig om dit te zien gebeuren. Het is een soort tweestrijd tussen de bewezen methodes en de publieke opinie. Als de maatschappij haar twijfels zet bij een methode, kun je als beleidsmaker niet zeggen dat bewezen is dat die methode werkt en dat het dus blijft zoals het is. Je moet wel kunnen uitleggen waarom iets gebeurt zoals het gebeurt. Maar ik vind ook niet dat je de levens van kinderen op het spel moet zetten om de maatschappij maar tevreden te stellen. Kinderen zijn de toekomst en je moet je niet laten leiden door de meningen van anderen of door bezuinigingen op korte termijn. Je kunt nooit iedereen tevredenstellen, maar als je dan moet kiezen tussen kinderen helpen of je altijd kunnen verantwoorden tegenover de media, kies ik voor het helpen van kinderen. Je gebruikt een kind niet als proefkonijn om iemand tevreden te houden of om nieuwe dingen uit te proberen omdat die beter bij je mening passen. Een kind is een mens en niet een speelgoedpop.

Geraadpleegd:
CBS. (2018, 30 april). Ruim 400 duizend jongeren krijgen jeugdzorg. Geraadpleegd op 11 november 2018, van https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2018/18/ruim-400-duizend-jongerenkrijgen-jeugdzorg

De Lange, M (2017, 4 juli). Thuiszitters voorkomen? Koester wat al werkt!. Geraadpleegd op 11 november 2018, van http://blogs.kenniscentrum-kjp.nl/2017/07/04/marjan-delange/thuiszitters-voorkomen-marjan-de-lange  

Gorissen, W. (2015, 22 december). Evidence-based practice: gewoon doen wat werkt!. Geraadpleegd op 11 november 2018, van http://blogs.kenniscentrumkjp.nl/2015/12/22/wim/evidence-based-practice-gewoon-werkt  
Van Engelen, M. (2017, 29 november). ‘Baat het niet dan schaadt het niet? Daar gaan we niet meer voor’. Geraadpleegd op 11 november 2018, van https://gemeenten.movisie.nl/doel/sturen-op-kwaliteit-en-outcome/actueel/baat-het-niet-danschaadt-het-niet-daar-gaan-we-niet

Van Reekum, R. (2008, 15 september). Wetenschappelijk gefundeerd beleid is een hype. Geraadpleegd op 10 november 2018, van https://www.socialevraagstukken.nl/wetenschappelijk-gefundeerd-beleid-is-een-hype/

* De Dreeslezing is te vinden op www.willemdrees.nl onder Overzicht lezingen.
© 2019 Hannah Haasnoot
powered by CJ2