archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 14
Jaargang 21
18 april 2024
Nummer 15 verschijnt op
9 mei 2024
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept delen printen terug
Mieren Katharina Kouwenhoven

1916VG MierenKortgeleden een mierenboek van de wereldberoemde sociobioloog Edward O. Wilson gelezen: Tales from the Ant World (2020). Deze Wilson heeft zijn hele leven mieren bestudeerd, in het wild en in het laboratorium, en daarvoor reisde hij de hele wereld af. Mieren zijn namelijk overal, maar ze zijn overal anders. Nu moet ik zeggen dat die mier mij nauwelijks interesseert, maar Wilson weet er wel heel boeiend over te schrijven. Mijn probleem is telkens weer die Evolutietheorie. Niet te bewijzen en niet te weerleggen, dus een kwestie van geloof. En de gelovigen weten, net als evangelisten, voor alle zotheid wel een verklaring te bedenken.

Ik zit vooral met het tijdsperspectief en met die tussenfasen. Daar wist Karel van het Reve ook geen raad mee: 'Goed, die vleugels bieden voordeel want je kunt er mee vliegen, en dat is een handige wijze van verplaatsing. Maar voordat die vleugels vleugels waren, wat toen? Die vleugels, leert men ons, zijn niet ineens ontstaan, maar geleidelijk. Maar wat moet je nu met nog niet volgroeide vleugels, waar je niet mee vliegen kunt? Fladderen? Zwemmen? Zwaaien naar kennissen?' (Karel van het Reve, Een Dag uit het Leven van de Reuzenkoeskoes (1979).

Nu duurt het miljoenen jaren voordat die vleugels er zijn, dus dat is jarenlang getob. Terwijl er een veel snellere manier is om iets te ontwikkelen, namelijk 'leren'. Nu hadden biologen aanvankelijk weinig fiducie in het leervermogen van andere dan menselijke wezens, maar daar zijn ze van teruggekomen. Van hoog tot laag blijken dieren over leervermogen te beschikken, alleen wat je tijdens je leven aan kennis hebt vergaard komt niet in je genen en kun je dus niet doorgeven. Ook daar hebben dieren iets op gevonden. Wat ze zelf geleerd hebben, leren ze aan hun nageslacht. Zo hoef je niet op de evolutie te wachten. Goed bekeken.

----------

De tekening is van de auteur,




© 2022 Katharina Kouwenhoven meer Katharina Kouwenhoven - meer "De wereldliteratuur roept" -
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept
Mieren Katharina Kouwenhoven
1916VG MierenKortgeleden een mierenboek van de wereldberoemde sociobioloog Edward O. Wilson gelezen: Tales from the Ant World (2020). Deze Wilson heeft zijn hele leven mieren bestudeerd, in het wild en in het laboratorium, en daarvoor reisde hij de hele wereld af. Mieren zijn namelijk overal, maar ze zijn overal anders. Nu moet ik zeggen dat die mier mij nauwelijks interesseert, maar Wilson weet er wel heel boeiend over te schrijven. Mijn probleem is telkens weer die Evolutietheorie. Niet te bewijzen en niet te weerleggen, dus een kwestie van geloof. En de gelovigen weten, net als evangelisten, voor alle zotheid wel een verklaring te bedenken.

Ik zit vooral met het tijdsperspectief en met die tussenfasen. Daar wist Karel van het Reve ook geen raad mee: 'Goed, die vleugels bieden voordeel want je kunt er mee vliegen, en dat is een handige wijze van verplaatsing. Maar voordat die vleugels vleugels waren, wat toen? Die vleugels, leert men ons, zijn niet ineens ontstaan, maar geleidelijk. Maar wat moet je nu met nog niet volgroeide vleugels, waar je niet mee vliegen kunt? Fladderen? Zwemmen? Zwaaien naar kennissen?' (Karel van het Reve, Een Dag uit het Leven van de Reuzenkoeskoes (1979).

Nu duurt het miljoenen jaren voordat die vleugels er zijn, dus dat is jarenlang getob. Terwijl er een veel snellere manier is om iets te ontwikkelen, namelijk 'leren'. Nu hadden biologen aanvankelijk weinig fiducie in het leervermogen van andere dan menselijke wezens, maar daar zijn ze van teruggekomen. Van hoog tot laag blijken dieren over leervermogen te beschikken, alleen wat je tijdens je leven aan kennis hebt vergaard komt niet in je genen en kun je dus niet doorgeven. Ook daar hebben dieren iets op gevonden. Wat ze zelf geleerd hebben, leren ze aan hun nageslacht. Zo hoef je niet op de evolutie te wachten. Goed bekeken.

----------

De tekening is van de auteur,


© 2022 Katharina Kouwenhoven
powered by CJ2