|
|
|
|
|
|
|
archiefvorig nr.lopend nr. |
|
|
|
Nummer 5
Jaargang 22
14 november 2024 Nummer 6 verschijnt op 28 november 2024 | |
|
Bezigheden > In de tuin |
delen printen
terug
|
|
|
|
|
|
|
De ongewone Klimop |
Marcia Meerum Terwogt |
|
|
De gewone klimop (hedera helix) is een zeer bijzondere en nuttige plant en één van mijn favorieten in de tuin. In het verleden was ik niet zo positief over deze hysterische groeier. Meerdere middagen zijn opgegaan aan klimop verwijderen uit de dakgoot van mijn schuurtje én het schuurtje van de buren. De plant groeit zo snel dat hij moeilijk is bij te benen. Ook als tuinvrouw ben ik vele uren zoet met de hedera van mijn klanten in toom te houden. Soms kan ze behoorlijk irriteren. Handschoenen en lange mouwen zijn geen overbodige luxe bij het snoeien van deze dame.
Ze groeit prima in de schaduw en blijft het hele jaar groen, dus is ze de ideale anti-inkijk afscheiding. Want, o, o, wat vinden we het fijn om ons manshoog af te scheiden van onze buren. Hoe sneller hoe beter. Je ziet ze daarom vaak bij nieuwbouw woningen. Een hoog rek, met om de 30 cm een hederaplant. Kantenklarehaag.nl. Wacht maar, denk ik dan. Een enkele plant is genoeg om dat hele hek te bedekken. Maar goed, liever te veel planten dan te weinig, want Nederland is totaal verschuttingd.
Vogeltjes
Arme vogeltjes. Want schuttingen, daar kunnen mussen bijvoorbeeld helemaal niets mee. Die willen een heg. Om in te broeden en lekker met z’n allen in te kwetteren. En niet alleen de heggemussen willen dat, maar ook de huismus wil een heg. En de winterkoninkjes, en de roodborstjes, en ga zo maar door. Allemaal hebben ze liever een heg dan een kale schutting. Het liefste met stekels zodat de katten je met rust laten. Meidoorn, sleedoorn, wilde roos, dat soort werk. Maar een schutting bedekt met een dikke laag hedera, is een goede tweede keus.
Insecten
De hedera slingert zich dus in rap tempo een weg door het gaas. Binnen twee jaar heb je een serieuze heg. En dat terwijl zij eigenlijk liever klimt. Met luchtwortels zet ze zich vast. Tegen een schutting, of een stenen muurtje bijvoorbeeld. Maar het liefst natuurlijk tegen een hoge boom. Samen met een boom kan ze wel 25 meter hoog worden. En dan, na een jaar of 10 gebeurt er iets bijzonders. Ze komt in een andere levensfase. Ze stopt met klimmen en bloeit helemaal op. Letterlijk. Vanaf nu maakt ze lange hangende ranken, met, jawel…bloemen. Kleine gele bloempjes in trosjes bij elkaar, vol met nectar. Om de gedaantewisseling af te maken, verandert ze de vorm van haar blaadjes van handvormig naar hartvormig. Hoe mooi is dat! Overigens begint haar leven dan pas net. Hedera kan heel oud worden en er zijn zelfs exemplaren bekend van meer dan 100 jaar.
Deze afgelopen zonnige november dagen, heb ik de volwassen hedera regelmatig horen zoemen. Zoveel insecten komen eropaf. Van veraf hoor je het al, alsof er een heel bijennest in de boom hangt. Genieten! Niet alleen de bijen drinken haar. Ook de laatste wespen en zweefvliegen doen zich te goed aan de bloemetjes. Het is één groot gestreept vliegfestival, alsof de winter nooit gaat komen. Het aanbod bloeiers in november is beperkt. Vandaar dat de hedera zo’n belangrijke aanvuller is in je bloemenboog (hip woord voor zorgen dat je het hele jaar door wat te eten hebt in je tuin voor insecten). Bij zachte winters geeft ze nectar tot in het volgende jaar. En daarna heeft ze besjes voor de vogels. Merels en duiven eten er graag van. Daarnaast is de hedera ook nog eens een waardplant voor vele verschillende soorten vlinders, waaronder het prachtige boomblauwtje. En zelfs voor de mens heeft ze nog een extra presentje. Ze bevat saponine en je kan er dus zeep (of wasmiddel) van maken. Heel handig voor als je weer eens zonder zit op je survival vakantie. Even in de blender (ook handig tijdens het overleven), kort koken met wat azijn en het kind kan de was doen (of de moeder, in de meeste gevallen).
Niet slecht
Helaas wordt er gedacht dat hedera slecht is voor de boom waar ze in klimt en wordt ze verwijderd. Niet doen! Hedera heeft haar eigen wortelstelsel en is geen concurrent voor een serieuze boom. Ook op stenen muren kan ze geen kwaad. Mocht je het toch te eng vinden, laat haar dan lekker over de grond kruipen in een schaduwhoek waar niets anders wil groeien. Ze maakt er een groen paradijsje van.
En als je geen 10 jaar kan wachten op bloemen, dan kan je ook een volwassen hedera proberen te stekken. Deze stekken worden tegenwoordig ook duur verkocht als struikhedera. Een prima alternatief voor wie geen grote boom over heeft in de tuin of voor wie geen zin heeft om die klimop elk jaar weer uit zijn dakgoot te peuteren. Want elke tuin verdient een (struik)hedera!
Marcia is tuinvrouw. Ze geeft tuinadviezen en doet onderhoud. Ze heeft een volkstuin in Amsterdam-Noord en houdt van natuurlijk tuinieren. Heeft u een speciale vraag die u beantwoord wilt zien, mail deze naar marciamt72@gmail.com
--------
Marcia heeft ook de foto geleverd.
|
|
|
|
|
|
|
|
Bezigheden > In de tuin |
De ongewone Klimop |
Marcia Meerum Terwogt |
De gewone klimop (hedera helix) is een zeer bijzondere en nuttige plant en één van mijn favorieten in de tuin. In het verleden was ik niet zo positief over deze hysterische groeier. Meerdere middagen zijn opgegaan aan klimop verwijderen uit de dakgoot van mijn schuurtje én het schuurtje van de buren. De plant groeit zo snel dat hij moeilijk is bij te benen. Ook als tuinvrouw ben ik vele uren zoet met de hedera van mijn klanten in toom te houden. Soms kan ze behoorlijk irriteren. Handschoenen en lange mouwen zijn geen overbodige luxe bij het snoeien van deze dame.
Ze groeit prima in de schaduw en blijft het hele jaar groen, dus is ze de ideale anti-inkijk afscheiding. Want, o, o, wat vinden we het fijn om ons manshoog af te scheiden van onze buren. Hoe sneller hoe beter. Je ziet ze daarom vaak bij nieuwbouw woningen. Een hoog rek, met om de 30 cm een hederaplant. Kantenklarehaag.nl. Wacht maar, denk ik dan. Een enkele plant is genoeg om dat hele hek te bedekken. Maar goed, liever te veel planten dan te weinig, want Nederland is totaal verschuttingd.
Vogeltjes
Arme vogeltjes. Want schuttingen, daar kunnen mussen bijvoorbeeld helemaal niets mee. Die willen een heg. Om in te broeden en lekker met z’n allen in te kwetteren. En niet alleen de heggemussen willen dat, maar ook de huismus wil een heg. En de winterkoninkjes, en de roodborstjes, en ga zo maar door. Allemaal hebben ze liever een heg dan een kale schutting. Het liefste met stekels zodat de katten je met rust laten. Meidoorn, sleedoorn, wilde roos, dat soort werk. Maar een schutting bedekt met een dikke laag hedera, is een goede tweede keus.
Insecten
De hedera slingert zich dus in rap tempo een weg door het gaas. Binnen twee jaar heb je een serieuze heg. En dat terwijl zij eigenlijk liever klimt. Met luchtwortels zet ze zich vast. Tegen een schutting, of een stenen muurtje bijvoorbeeld. Maar het liefst natuurlijk tegen een hoge boom. Samen met een boom kan ze wel 25 meter hoog worden. En dan, na een jaar of 10 gebeurt er iets bijzonders. Ze komt in een andere levensfase. Ze stopt met klimmen en bloeit helemaal op. Letterlijk. Vanaf nu maakt ze lange hangende ranken, met, jawel…bloemen. Kleine gele bloempjes in trosjes bij elkaar, vol met nectar. Om de gedaantewisseling af te maken, verandert ze de vorm van haar blaadjes van handvormig naar hartvormig. Hoe mooi is dat! Overigens begint haar leven dan pas net. Hedera kan heel oud worden en er zijn zelfs exemplaren bekend van meer dan 100 jaar.
Deze afgelopen zonnige november dagen, heb ik de volwassen hedera regelmatig horen zoemen. Zoveel insecten komen eropaf. Van veraf hoor je het al, alsof er een heel bijennest in de boom hangt. Genieten! Niet alleen de bijen drinken haar. Ook de laatste wespen en zweefvliegen doen zich te goed aan de bloemetjes. Het is één groot gestreept vliegfestival, alsof de winter nooit gaat komen. Het aanbod bloeiers in november is beperkt. Vandaar dat de hedera zo’n belangrijke aanvuller is in je bloemenboog (hip woord voor zorgen dat je het hele jaar door wat te eten hebt in je tuin voor insecten). Bij zachte winters geeft ze nectar tot in het volgende jaar. En daarna heeft ze besjes voor de vogels. Merels en duiven eten er graag van. Daarnaast is de hedera ook nog eens een waardplant voor vele verschillende soorten vlinders, waaronder het prachtige boomblauwtje. En zelfs voor de mens heeft ze nog een extra presentje. Ze bevat saponine en je kan er dus zeep (of wasmiddel) van maken. Heel handig voor als je weer eens zonder zit op je survival vakantie. Even in de blender (ook handig tijdens het overleven), kort koken met wat azijn en het kind kan de was doen (of de moeder, in de meeste gevallen).
Niet slecht
Helaas wordt er gedacht dat hedera slecht is voor de boom waar ze in klimt en wordt ze verwijderd. Niet doen! Hedera heeft haar eigen wortelstelsel en is geen concurrent voor een serieuze boom. Ook op stenen muren kan ze geen kwaad. Mocht je het toch te eng vinden, laat haar dan lekker over de grond kruipen in een schaduwhoek waar niets anders wil groeien. Ze maakt er een groen paradijsje van.
En als je geen 10 jaar kan wachten op bloemen, dan kan je ook een volwassen hedera proberen te stekken. Deze stekken worden tegenwoordig ook duur verkocht als struikhedera. Een prima alternatief voor wie geen grote boom over heeft in de tuin of voor wie geen zin heeft om die klimop elk jaar weer uit zijn dakgoot te peuteren. Want elke tuin verdient een (struik)hedera!
Marcia is tuinvrouw. Ze geeft tuinadviezen en doet onderhoud. Ze heeft een volkstuin in Amsterdam-Noord en houdt van natuurlijk tuinieren. Heeft u een speciale vraag die u beantwoord wilt zien, mail deze naar marciamt72@gmail.com
--------
Marcia heeft ook de foto geleverd.
|
© 2024 Marcia Meerum Terwogt |
|
|
|
|
powered by CJ2 |
|