archiefvorig nr.lopend nr. Nummer 14 Jaargang 21 18 april 2024 Nummer 15 verschijnt op 9 mei 2024 Beschouwingen > In de polder delen printen terug Stemmen tellen Kees Meijer Nog een rood potlood gescoord bij de Tweede Kamer verkiezingen? Dit wilde mijn in Bolivia woonachtige broer Hans graag weten. Nee en ja, dus. Nee, in Nijmegen doet men niet aan zulke, wel veilige maar ook dure, fratsen. Hier ontsmetten we de potloden voor hergebruik. Ja, in Voorburg deelde men de potloden wel uit. Op haar verzoek kreeg dochter Dieneke een tweede exemplaar mee voor haar vader! Tja, dicht bij de Haagse vleespotten. Zelf heb ik, als 70+er, op maandag 15 maart mijn stembiljet en -pas keurig in de juiste enveloppen op het Stadhuis in Nijmegen ingeleverd. Dinsdagavond, rond half acht, werd ik gebeld. Een vriendelijke mevrouw vroeg of ik woensdag stemmen kon komen tellen. Ik had me toch als teller aangemeld? Dat klopte. Ik had na mijn aanmelding echter te horen gekregen dat ik op de teller-reservelijst stond. Ik was dan ook wat verrast door dit late verzoek, maar zei onmiddellijk ja. Moest ik nog wel even eerst de internetcursus ‘teller’ doen. De cursus afgerond hebben was nu eenmaal een voorwaarde om officieel tot ‘Teller vervroegd stemmen’ benoemd te kunnen worden. Na inloggen bleek overigens dat niet het tellen het voornaamste onderdeel ervan was, maar het vaststellen van de geldigheid van een stem. Zo heb ik geleerd dat een opmerking op het biljet schrijven (in het lesmateriaal werd het verhelderende ‘vakkenvuller’ als voorbeeld gegeven) een stem niet ongeldig maakt. Altijd gedacht dat dit wel het geval was. Goed om te weten voor de volgende keer. Op woensdagochtend om 9 uur werd ik bij de plaatselijke Jan Massink(sport)hal verwacht. Deze was corona-proof ingericht. De coronaregels werden de hele dag goed nageleefd. Na een kop koffie werden we in groepen van zes ingedeeld. Ik herkende een van de andere tellers: Anja, de vrouw van een oud-collega. Bekend maakt bemind, dus ervoor gezorgd dat ik bij haar in de groep kwam. Bij het tellen werd een strikt, door een tel-app gereguleerd, protocol gevolgd. We voerden de volgende opdrachten uit: *Kiep de stembus om. Vouw een stembiljet uit, kijk of het geldig is en leg het op de stapel. *Verdeel de stembiljetten naar partij. Dat wil zeggen, pak een biljet op, kijk op welke partij er gestemd is en loop langs de tafel om het op de stapel van de betreffende partij te leggen. *Tel hoeveel stemmen elke partij gekregen heeft. Laat, ter controle, deze en alle volgende tellingen door twee tellers uitvoeren. *Vergelijk het totaal aantal uitgebrachte stemmen met het opgegeven aantal stempassen. Immers, bij elke stempas hoort één stembiljet. Zijn de aantallen ongelijk, dan opnieuw tellen. *Maak, per partij, een overzicht van hoeveel stemmen er op de afzonderlijke kandidaten zijn uitgebracht. Komt de optelsom van de stemmen op de kandidaten overeen met het totaal aantal op de partij uitgebrachte stemmen? Ja? Dan op naar de volgende stap. *Voer de gegevens in de tel-app in en zet de resultaten ook op papier. De papieren versie is de juridisch ‘ware’ versie van de uitslag van een stembus, in casu een stembureau. De teldocumenten, inclusief een proces verbaal van het verloop van het stemmen en het tellen, gaan de archieven in. *Pak, per partij, de stembiljetten in. Doe de pakken in een zak. Zet daarop het nummer van het stembureau. Zo staat alles klaar voor een eventuele hertelling. In de loop van de dag werd duidelijk dat elke groep de biljetten uit zes stembussen moest tellen. Per bus waren er gemiddeld 200 stembiljetten. Op de dag zijn we één blanco en één stembiljet tegengekomen waarover we het niet eens waren of het geldig was. Dit is, na overleg met de tel-organisatoren, toch goedgekeurd. Het telwerk startte tegen 10 uur ‘s morgens. Een stembus tellen kostte gemiddeld twee uur. Zes stembussen maakt 12 uur werk. Met pauzes voor koffie, thee en eten betekende dit dat we rond 00.30 klaar waren met de zesde stembus! Er werd niet over geklaagd. Immers, in mijn Benoemingsbesluit Teller vervroegd stemmen stond: ‘ …. wij verwachten dat u op woensdag 17 maart 2021 van 09.00 tot einde telproces beschikbaar bent.’ Fysiek kon ik het goed volhouden. Het foutloos tellen kostte, naarmate de avond vorderde, wel wat meer moeite en dus enige tel-herhalingen. Uiteindelijk om 01.45 in bed. De teldag had nog twee staartjes. Zondagavond een mail met de mededeling: ‘U krijgt deze informatie omdat u op 17 maart 2021 contact heeft gehad met een persoon met COVID-19. De GGD adviseert u om een afspraak te maken voor een coronatest.’ Dinsdag getest, woensdagochtend coronavrij verklaard. Maandag een bedankmail van onze, dankzij corona nu nationaal bekende, burgemeester Hubert Bruls. ‘Jullie zijn in totaal met bijna twaalfhonderd vrijwilligers aan de slag gegaan in een stembureau. Dat is een indrukwekkend aantal; bijna 1 procent van de kiesgerechtigden in Nijmegen is betrokken geweest bij het organiseren van deze bijzondere verkiezingen.’ Naast dank krijg ik als teller een vergoeding van € 50,--. Dit ter dekking van o.a. de reiskosten van en naar de hal, parkeerkosten en catering. Een teller dient: ‘ … zelf voor ontbijt, lunch en diner te zorgen.’ Zo leverde een periode van 10 dagen rondom de verkiezingen mij drie voor-de-eerste-keer-in-mijn-leven-ervaringen op: voor de eerste keer per post gestemd, voor de eerste keer teller geweest bij verkiezingen en voor de eerste keer op corona getest. En, voor het telwerk, een vinkje op mijn bucketlist. PS: Lisa Westerveld (lijst Groen Links, kandidaat nummer 10) houdt zich vooral bezig met jeugdzorg en onderwijs. Daarmee is ze landelijk bekend geworden. Ze woont in Nijmegen. De vele plaatselijke voorkeurstemmen (zo’n 20% van het benodigde totaal) leverde uiteindelijk een voorkeurszetel in de Tweede Kamer op. --------- De plaatjes zijn van de schrijver © 2021 Kees Meijer meer Kees Meijer - meer "In de polder" Beschouwingen > In de polder Stemmen tellen Kees Meijer Nog een rood potlood gescoord bij de Tweede Kamer verkiezingen? Dit wilde mijn in Bolivia woonachtige broer Hans graag weten. Nee en ja, dus. Nee, in Nijmegen doet men niet aan zulke, wel veilige maar ook dure, fratsen. Hier ontsmetten we de potloden voor hergebruik. Ja, in Voorburg deelde men de potloden wel uit. Op haar verzoek kreeg dochter Dieneke een tweede exemplaar mee voor haar vader! Tja, dicht bij de Haagse vleespotten. Zelf heb ik, als 70+er, op maandag 15 maart mijn stembiljet en -pas keurig in de juiste enveloppen op het Stadhuis in Nijmegen ingeleverd. Dinsdagavond, rond half acht, werd ik gebeld. Een vriendelijke mevrouw vroeg of ik woensdag stemmen kon komen tellen. Ik had me toch als teller aangemeld? Dat klopte. Ik had na mijn aanmelding echter te horen gekregen dat ik op de teller-reservelijst stond. Ik was dan ook wat verrast door dit late verzoek, maar zei onmiddellijk ja. Moest ik nog wel even eerst de internetcursus ‘teller’ doen. De cursus afgerond hebben was nu eenmaal een voorwaarde om officieel tot ‘Teller vervroegd stemmen’ benoemd te kunnen worden. Na inloggen bleek overigens dat niet het tellen het voornaamste onderdeel ervan was, maar het vaststellen van de geldigheid van een stem. Zo heb ik geleerd dat een opmerking op het biljet schrijven (in het lesmateriaal werd het verhelderende ‘vakkenvuller’ als voorbeeld gegeven) een stem niet ongeldig maakt. Altijd gedacht dat dit wel het geval was. Goed om te weten voor de volgende keer. Op woensdagochtend om 9 uur werd ik bij de plaatselijke Jan Massink(sport)hal verwacht. Deze was corona-proof ingericht. De coronaregels werden de hele dag goed nageleefd. Na een kop koffie werden we in groepen van zes ingedeeld. Ik herkende een van de andere tellers: Anja, de vrouw van een oud-collega. Bekend maakt bemind, dus ervoor gezorgd dat ik bij haar in de groep kwam. Bij het tellen werd een strikt, door een tel-app gereguleerd, protocol gevolgd. We voerden de volgende opdrachten uit: *Kiep de stembus om. Vouw een stembiljet uit, kijk of het geldig is en leg het op de stapel. *Verdeel de stembiljetten naar partij. Dat wil zeggen, pak een biljet op, kijk op welke partij er gestemd is en loop langs de tafel om het op de stapel van de betreffende partij te leggen. *Tel hoeveel stemmen elke partij gekregen heeft. Laat, ter controle, deze en alle volgende tellingen door twee tellers uitvoeren. *Vergelijk het totaal aantal uitgebrachte stemmen met het opgegeven aantal stempassen. Immers, bij elke stempas hoort één stembiljet. Zijn de aantallen ongelijk, dan opnieuw tellen. *Maak, per partij, een overzicht van hoeveel stemmen er op de afzonderlijke kandidaten zijn uitgebracht. Komt de optelsom van de stemmen op de kandidaten overeen met het totaal aantal op de partij uitgebrachte stemmen? Ja? Dan op naar de volgende stap. *Voer de gegevens in de tel-app in en zet de resultaten ook op papier. De papieren versie is de juridisch ‘ware’ versie van de uitslag van een stembus, in casu een stembureau. De teldocumenten, inclusief een proces verbaal van het verloop van het stemmen en het tellen, gaan de archieven in. *Pak, per partij, de stembiljetten in. Doe de pakken in een zak. Zet daarop het nummer van het stembureau. Zo staat alles klaar voor een eventuele hertelling. In de loop van de dag werd duidelijk dat elke groep de biljetten uit zes stembussen moest tellen. Per bus waren er gemiddeld 200 stembiljetten. Op de dag zijn we één blanco en één stembiljet tegengekomen waarover we het niet eens waren of het geldig was. Dit is, na overleg met de tel-organisatoren, toch goedgekeurd. Het telwerk startte tegen 10 uur ‘s morgens. Een stembus tellen kostte gemiddeld twee uur. Zes stembussen maakt 12 uur werk. Met pauzes voor koffie, thee en eten betekende dit dat we rond 00.30 klaar waren met de zesde stembus! Er werd niet over geklaagd. Immers, in mijn Benoemingsbesluit Teller vervroegd stemmen stond: ‘ …. wij verwachten dat u op woensdag 17 maart 2021 van 09.00 tot einde telproces beschikbaar bent.’ Fysiek kon ik het goed volhouden. Het foutloos tellen kostte, naarmate de avond vorderde, wel wat meer moeite en dus enige tel-herhalingen. Uiteindelijk om 01.45 in bed. De teldag had nog twee staartjes. Zondagavond een mail met de mededeling: ‘U krijgt deze informatie omdat u op 17 maart 2021 contact heeft gehad met een persoon met COVID-19. De GGD adviseert u om een afspraak te maken voor een coronatest.’ Dinsdag getest, woensdagochtend coronavrij verklaard. Maandag een bedankmail van onze, dankzij corona nu nationaal bekende, burgemeester Hubert Bruls. ‘Jullie zijn in totaal met bijna twaalfhonderd vrijwilligers aan de slag gegaan in een stembureau. Dat is een indrukwekkend aantal; bijna 1 procent van de kiesgerechtigden in Nijmegen is betrokken geweest bij het organiseren van deze bijzondere verkiezingen.’ Naast dank krijg ik als teller een vergoeding van € 50,--. Dit ter dekking van o.a. de reiskosten van en naar de hal, parkeerkosten en catering. Een teller dient: ‘ … zelf voor ontbijt, lunch en diner te zorgen.’ Zo leverde een periode van 10 dagen rondom de verkiezingen mij drie voor-de-eerste-keer-in-mijn-leven-ervaringen op: voor de eerste keer per post gestemd, voor de eerste keer teller geweest bij verkiezingen en voor de eerste keer op corona getest. En, voor het telwerk, een vinkje op mijn bucketlist. PS: Lisa Westerveld (lijst Groen Links, kandidaat nummer 10) houdt zich vooral bezig met jeugdzorg en onderwijs. Daarmee is ze landelijk bekend geworden. Ze woont in Nijmegen. De vele plaatselijke voorkeurstemmen (zo’n 20% van het benodigde totaal) leverde uiteindelijk een voorkeurszetel in de Tweede Kamer op. --------- De plaatjes zijn van de schrijver © 2021 Kees Meijer powered by CJ2