archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 12
Jaargang 21
21 maart 2024
Nummer 13 verschijnt op
4 april 2024
Beschouwingen > Brief uit ... delen printen terug
Lissabon: Pessoa en trammetjes Dik Kruithof

1612BS Lissabon1Eindelijk na vier en twintig jaar weer eens naar Lissabon. Behalve trammetjes, want dat is ons bijgebleven en Fernando Pessoa, die na ons vorige bezoek voor ons nog meer is gaan leven, kon ik me alleen nog Gulbenkian herinneren. Lissabon is een heuvelachtige stad. Ons hotel, niet helemaal daarop uitgezocht, lag in een kuil, dus dat betekende elke morgen uit de kuil klimmen en elke avond erin afdalen. En omdat we vijf en twintig jaar ouder zijn gaat het lopen wat moeizamer. Maar goed, we hebben het zonder problemen doorstaan, al kun je wel merken dat het veel energie kost. Bijkomend nadeel van Lissabon is dat je extra goed op de trottoirs moet letten, want ze zijn nog hobbeliger dan in Leeuwarden. Wat je dan wel weer ziet is dat nagenoeg de hele stad belegd is met prachtige kleine steentjes. Daar kun je mooie figuren mee leggen, althans op de plaatsen waar er geld voor is, zoals op de Avenida de Liberdade, ook wel genoemd de Champs Elysees van Lissabon.

Pessoa bleek nog steeds prominent aanwezig te zijn. We vonden natuurlijk het beeld terug dat voor ‘zijn’ café A Brasileira staat en waar je met hem aan een tafeltje kunt zitten. Nieuw voor ons was Café Restaurante Martinho da Arcada aan het Praca do Comercio, ‘zijn tafeltje’ wordt daar voor hem vrijgehouden, met zijn hoed aan de kapstok erboven en het enige boek dat tijdens zijn leven van hem verscheen, Mensagem, op het tafeltje naast een borrelglaasje. De dienstdoende kelner was heel enthousiast over onze belangstelling en wilde graag foto’s maken van mij aan1612BS Lissabon2 het tafeltje.

Helaas was het Casa Fernando Pessoa gesloten wegens een verbouwing. Wel hebben de vestigingen van boekwinkel Bertrand veel boeken van en over hem. Zo zag ik voor het eerst de Cartas de Amor de Fernando Pessoa e Ofelia Queiroz, waaruit duidelijk blijkt dat het niet een eenzijdige briefwisseling van zijn kant was. En we kwamen zijn portret nog vaak tegen in toeristenwinkels, met wat in die handel zijn lijfspreuk geworden is: Tenho em mim todos os sonhos do mundo (ik heb in mij alle dromen van de wereld). Het is de laatste regel van het begin van het gedicht Tabaccaria van zijn heteroniem Alvaro de Campos. Het volledige begin luidt:

Ik ben niets.
Ik zal nooit iets zijn.
Ik kan ook niet iets willen zijn.
Afgezien daarvan koester ik alle dromen van de wereld.

(Vertaling August Willemsen)

De trammetjes met de prachtige oude houten interieurs rijden nog steeds door de smalste straatjes van het hogere deel van de oude binnenstad en zelfs naar Belem. Later zagen we nog een tram die ver buiten het centrum dienst deed. Ze zijn bijna altijd stampvol en op het eind- en beginpunt Martin Moniz stonden meestal lange rijen. Overigens is het openbaar vervoer goedkoop, nog geen anderhalve euro voor een kaartje met overstapmogelijkheid binnen een uur. Wij hebben alleen geen goede kaart van het OV gezien, met duidelijk alle haltes. Een goede voorbereiding is wat dat betreft wel aan te raden, want ook Google Maps weet het niet altijd.

-------
De plaatjes zijn van de schrijver


© 2019 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Brief uit ..." -
Beschouwingen > Brief uit ...
Lissabon: Pessoa en trammetjes Dik Kruithof
1612BS Lissabon1Eindelijk na vier en twintig jaar weer eens naar Lissabon. Behalve trammetjes, want dat is ons bijgebleven en Fernando Pessoa, die na ons vorige bezoek voor ons nog meer is gaan leven, kon ik me alleen nog Gulbenkian herinneren. Lissabon is een heuvelachtige stad. Ons hotel, niet helemaal daarop uitgezocht, lag in een kuil, dus dat betekende elke morgen uit de kuil klimmen en elke avond erin afdalen. En omdat we vijf en twintig jaar ouder zijn gaat het lopen wat moeizamer. Maar goed, we hebben het zonder problemen doorstaan, al kun je wel merken dat het veel energie kost. Bijkomend nadeel van Lissabon is dat je extra goed op de trottoirs moet letten, want ze zijn nog hobbeliger dan in Leeuwarden. Wat je dan wel weer ziet is dat nagenoeg de hele stad belegd is met prachtige kleine steentjes. Daar kun je mooie figuren mee leggen, althans op de plaatsen waar er geld voor is, zoals op de Avenida de Liberdade, ook wel genoemd de Champs Elysees van Lissabon.

Pessoa bleek nog steeds prominent aanwezig te zijn. We vonden natuurlijk het beeld terug dat voor ‘zijn’ café A Brasileira staat en waar je met hem aan een tafeltje kunt zitten. Nieuw voor ons was Café Restaurante Martinho da Arcada aan het Praca do Comercio, ‘zijn tafeltje’ wordt daar voor hem vrijgehouden, met zijn hoed aan de kapstok erboven en het enige boek dat tijdens zijn leven van hem verscheen, Mensagem, op het tafeltje naast een borrelglaasje. De dienstdoende kelner was heel enthousiast over onze belangstelling en wilde graag foto’s maken van mij aan1612BS Lissabon2 het tafeltje.

Helaas was het Casa Fernando Pessoa gesloten wegens een verbouwing. Wel hebben de vestigingen van boekwinkel Bertrand veel boeken van en over hem. Zo zag ik voor het eerst de Cartas de Amor de Fernando Pessoa e Ofelia Queiroz, waaruit duidelijk blijkt dat het niet een eenzijdige briefwisseling van zijn kant was. En we kwamen zijn portret nog vaak tegen in toeristenwinkels, met wat in die handel zijn lijfspreuk geworden is: Tenho em mim todos os sonhos do mundo (ik heb in mij alle dromen van de wereld). Het is de laatste regel van het begin van het gedicht Tabaccaria van zijn heteroniem Alvaro de Campos. Het volledige begin luidt:

Ik ben niets.
Ik zal nooit iets zijn.
Ik kan ook niet iets willen zijn.
Afgezien daarvan koester ik alle dromen van de wereld.

(Vertaling August Willemsen)

De trammetjes met de prachtige oude houten interieurs rijden nog steeds door de smalste straatjes van het hogere deel van de oude binnenstad en zelfs naar Belem. Later zagen we nog een tram die ver buiten het centrum dienst deed. Ze zijn bijna altijd stampvol en op het eind- en beginpunt Martin Moniz stonden meestal lange rijen. Overigens is het openbaar vervoer goedkoop, nog geen anderhalve euro voor een kaartje met overstapmogelijkheid binnen een uur. Wij hebben alleen geen goede kaart van het OV gezien, met duidelijk alle haltes. Een goede voorbereiding is wat dat betreft wel aan te raden, want ook Google Maps weet het niet altijd.

-------
De plaatjes zijn van de schrijver
© 2019 Dik Kruithof
powered by CJ2