archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 12
Jaargang 21
21 maart 2024
Nummer 13 verschijnt op
4 april 2024
Vermaak en Genot > Naar de film delen printen terug
Nieuw: vrouwelijke superheld! Hans Knegtmans

1417VG Wonderwoman1Aan de vooravond van mijn Leunstoelstukje was ik er nog steeds niet uit waarover het moest gaan. Souvenir, The Bleeder en The Fury of a Patient man had ik gewogen en te licht bevonden. La región salvaje – seks in alle soorten en maten, waaronder met een oversekste alien – leek me aan de zware kant voor de Leunstoellezer. Dan zat er niets anders op dan de stripverfilming Wonder Woman te bezoeken, ook al moest ik daarvoor gedurende 140 lange minuten door een 3D-bril turen.

Het verbaasde me niet dat de film zwaar tegenviel: dat is des kaskrakers eigen. Waar ik na afloop wél van opkeek was het sociale engagement dat de film had opgeroepen bij collega-recensenten. Het leek bijna alsof ik in een variatie op de Zwartepietendiscussie verzeild was geraakt, met als thema ‘een beetje superheld is een vrouw’. Voor wie dit nog niet weet: de hoofdpersoon van Wonder Woman is een Amazone (zoals optredend in de Griekse mythologie) en met enige assistentie van de andere sekse maakt zij persoonlijk een einde aan WO1. Jawel.

Je kunt je er gemakkelijk vanaf maken door met een korte onderbouwing uit te leggen dat dit scenario te achterlijk is voor woorden en in meerdere Angelsaksische besprekingen is dat inderdaad de teneur. Maar de filmjournalist die aandacht besteedt aan het historische gegeven dat het filmische superheldengenre altijd gedomineerd is geweest door mannelijke personages – ook nog eens met een mannelijke regisseur aan het roer – heeft in de regel meer ambities dan dat. Hij/zij onderzoekt naar eer en geweten of Wonder Woman een stap omhoog is op de emancipatieladder. Zo ja, dan kan de filmwereld met die wetenschap haar voordeel  doen. Zo niet, dan kan een volgende filmmaakster de ergste fouten vermijden. In dit stukje geef ik die ideologische invalshoek niet meer ruimte dan strikt noodzakelijk is.

De film begint met een historische inbedding van het verhaal, bestaande uit een zeer vrije interpretatie van eerst de Griekse mythologie en vervolgens van de Eerste Wereldoorlog. We maken kennis met het Amazonenvolk dat – zoals genoegzaam bekend – bestond uit krijgszuchtige vrouwen. Zij lijden een manloos, geïsoleerd bestaan op een eiland dat (in de film) onontdekt en ongerept is. Daar brengen ze de dag door met boogschieten en krachtsport. Hun koningin Hippolyta heeft een dochtertje, Diana (de Israëlische actrice Gal Gadot), dat zich reeds op jonge leeftijd een superamazone toont. In haar verder onbekommerde leven heeft zij slechts één hang-up, namelijk de gehate oorlogsgod Ares. Die zou ze het liefste dood wensen.

Op een dag krijgt ze onverwacht bezoek van een man die met zijn vliegtuig in zee stort. Ze redt hem van de verdrinkingsdood. Even later zien we Duitse soldaten die de vliegenier op het spoor zijn. Steve Trevor (zoals hij blijkt te heten) legt haar en de kijker uit hoe de vork in de steel zit. Het is WO 1 en het Duitse leger heeft hem1417VG Wonderwoman2 zojuist ontmaskerd als spion voor de geallieerden.

Diana mag dan geen oorlogsveteraan zijn, ze ruikt haar kans om aartsvijand Ares – die in haar  belevingswereld de Duitsers aanvoert in hun bloedige strijd – voor altijd uit te schakelen. Welgemoed zet het duo dan ook koers naar Londen, voor tussentijds overleg met Steve’s superieuren. Daarna gaat de reis naar België, waar de loopgravenoorlog in volle gang is. De strijd tegen ‘Ares’ en zijn trawanten kan beginnen en Diana krijgt alle gelegenheid om haar gevechtstraining (zo kan ze wel drie pijlen simultaan wegschieten) in de praktijk te brengen. Daarbij krijgt ze assistentie van Steve (Chris Pine) en een paar  verlopen oorlogsveteranen, achter wier slonzige voorkomen onvermoede talenten schuil gaan.

In de zoals gebruikelijk oorverdovende, eindeloze finale delven vanzelfsprekend de Duitsers het onderspit, inclusief de mismaakte en nauwelijks nog als vrouw herkenbare ‘Dr. Maru’, de constructeur van het Duitse wapentuig.

Wat moeten we daar nu van vinden? In de eerste plaats dat het een godgeklaagde uitglijder is om een escapistische avonturenfilm op te hangen aan een van de grootste tragedies in de recente geschiedenis van de mensheid. Het lied Springtime for Hitler (uit Mel Brooks’ filmkomedie The Producers) mag dan choqueren, het leverde in ieder geval commentaar op de – in dit geval Tweede – Wereldoorlog. De oorlog in Wonder Woman wordt echter afgehandeld als een buitenkansje voor een niet-bestaande heldin om een niet-bestaande god te overwinnen.

Op de website Filmdrunk ventileert scribent Vince Mancini een hartenwens die in deze film helaas niet in vervulling gaat: ‘Zou het niet fijn zijn om in een wereld te leven waarin Wonder Woman geen symbool hoefde te zijn, waar het gewoon een film was en niet een exposé over vrouwelijke verhalen of verhalenvertellers?’ Mijn idee. Verderop signaleert Mancini hoe de heldin reageert op de retorische vraag of de vele slachtoffers die ze maakt hun treurige lot werkelijk verdienen: ‘Het gaat niet om wel of niet verdienen, het gaat erom waar je in gelooft! En ik geloof in liefde!’ Mancini vergelijkt deze onbegrijpelijke ‘gedachtegang’ met ‘de tekst van een slechte popsong’. Misschien mag je van een Amazone geen lucide bijdrage aan een filosofisch debat verwachten, maar de rechtvaardiging die de heldin geeft voor de door haar aangerichte schade is wel erg dun.

Regisseuse Patty Jenkins oogstte veel lof voor haar eerste speelfilm. Monster (2003) kreeg alom een lovende pers en de hoofdpersoon (Charlize Theron) verzilverde haar Oscarnominatie voor beste actrice. Sindsdien lijdt de regisseuse een anoniem bestaan in de wereld van de Tv-film. Hopelijk is Wonder Woman een nieuw begin in haar filmcarrière. Graag met minder Wonder Woman en meer Monster.

---------
De plaatjes zijn geselecteerd door de schrijver


© 2017 Hans Knegtmans meer Hans Knegtmans - meer "Naar de film" -
Vermaak en Genot > Naar de film
Nieuw: vrouwelijke superheld! Hans Knegtmans
1417VG Wonderwoman1Aan de vooravond van mijn Leunstoelstukje was ik er nog steeds niet uit waarover het moest gaan. Souvenir, The Bleeder en The Fury of a Patient man had ik gewogen en te licht bevonden. La región salvaje – seks in alle soorten en maten, waaronder met een oversekste alien – leek me aan de zware kant voor de Leunstoellezer. Dan zat er niets anders op dan de stripverfilming Wonder Woman te bezoeken, ook al moest ik daarvoor gedurende 140 lange minuten door een 3D-bril turen.

Het verbaasde me niet dat de film zwaar tegenviel: dat is des kaskrakers eigen. Waar ik na afloop wél van opkeek was het sociale engagement dat de film had opgeroepen bij collega-recensenten. Het leek bijna alsof ik in een variatie op de Zwartepietendiscussie verzeild was geraakt, met als thema ‘een beetje superheld is een vrouw’. Voor wie dit nog niet weet: de hoofdpersoon van Wonder Woman is een Amazone (zoals optredend in de Griekse mythologie) en met enige assistentie van de andere sekse maakt zij persoonlijk een einde aan WO1. Jawel.

Je kunt je er gemakkelijk vanaf maken door met een korte onderbouwing uit te leggen dat dit scenario te achterlijk is voor woorden en in meerdere Angelsaksische besprekingen is dat inderdaad de teneur. Maar de filmjournalist die aandacht besteedt aan het historische gegeven dat het filmische superheldengenre altijd gedomineerd is geweest door mannelijke personages – ook nog eens met een mannelijke regisseur aan het roer – heeft in de regel meer ambities dan dat. Hij/zij onderzoekt naar eer en geweten of Wonder Woman een stap omhoog is op de emancipatieladder. Zo ja, dan kan de filmwereld met die wetenschap haar voordeel  doen. Zo niet, dan kan een volgende filmmaakster de ergste fouten vermijden. In dit stukje geef ik die ideologische invalshoek niet meer ruimte dan strikt noodzakelijk is.

De film begint met een historische inbedding van het verhaal, bestaande uit een zeer vrije interpretatie van eerst de Griekse mythologie en vervolgens van de Eerste Wereldoorlog. We maken kennis met het Amazonenvolk dat – zoals genoegzaam bekend – bestond uit krijgszuchtige vrouwen. Zij lijden een manloos, geïsoleerd bestaan op een eiland dat (in de film) onontdekt en ongerept is. Daar brengen ze de dag door met boogschieten en krachtsport. Hun koningin Hippolyta heeft een dochtertje, Diana (de Israëlische actrice Gal Gadot), dat zich reeds op jonge leeftijd een superamazone toont. In haar verder onbekommerde leven heeft zij slechts één hang-up, namelijk de gehate oorlogsgod Ares. Die zou ze het liefste dood wensen.

Op een dag krijgt ze onverwacht bezoek van een man die met zijn vliegtuig in zee stort. Ze redt hem van de verdrinkingsdood. Even later zien we Duitse soldaten die de vliegenier op het spoor zijn. Steve Trevor (zoals hij blijkt te heten) legt haar en de kijker uit hoe de vork in de steel zit. Het is WO 1 en het Duitse leger heeft hem1417VG Wonderwoman2 zojuist ontmaskerd als spion voor de geallieerden.

Diana mag dan geen oorlogsveteraan zijn, ze ruikt haar kans om aartsvijand Ares – die in haar  belevingswereld de Duitsers aanvoert in hun bloedige strijd – voor altijd uit te schakelen. Welgemoed zet het duo dan ook koers naar Londen, voor tussentijds overleg met Steve’s superieuren. Daarna gaat de reis naar België, waar de loopgravenoorlog in volle gang is. De strijd tegen ‘Ares’ en zijn trawanten kan beginnen en Diana krijgt alle gelegenheid om haar gevechtstraining (zo kan ze wel drie pijlen simultaan wegschieten) in de praktijk te brengen. Daarbij krijgt ze assistentie van Steve (Chris Pine) en een paar  verlopen oorlogsveteranen, achter wier slonzige voorkomen onvermoede talenten schuil gaan.

In de zoals gebruikelijk oorverdovende, eindeloze finale delven vanzelfsprekend de Duitsers het onderspit, inclusief de mismaakte en nauwelijks nog als vrouw herkenbare ‘Dr. Maru’, de constructeur van het Duitse wapentuig.

Wat moeten we daar nu van vinden? In de eerste plaats dat het een godgeklaagde uitglijder is om een escapistische avonturenfilm op te hangen aan een van de grootste tragedies in de recente geschiedenis van de mensheid. Het lied Springtime for Hitler (uit Mel Brooks’ filmkomedie The Producers) mag dan choqueren, het leverde in ieder geval commentaar op de – in dit geval Tweede – Wereldoorlog. De oorlog in Wonder Woman wordt echter afgehandeld als een buitenkansje voor een niet-bestaande heldin om een niet-bestaande god te overwinnen.

Op de website Filmdrunk ventileert scribent Vince Mancini een hartenwens die in deze film helaas niet in vervulling gaat: ‘Zou het niet fijn zijn om in een wereld te leven waarin Wonder Woman geen symbool hoefde te zijn, waar het gewoon een film was en niet een exposé over vrouwelijke verhalen of verhalenvertellers?’ Mijn idee. Verderop signaleert Mancini hoe de heldin reageert op de retorische vraag of de vele slachtoffers die ze maakt hun treurige lot werkelijk verdienen: ‘Het gaat niet om wel of niet verdienen, het gaat erom waar je in gelooft! En ik geloof in liefde!’ Mancini vergelijkt deze onbegrijpelijke ‘gedachtegang’ met ‘de tekst van een slechte popsong’. Misschien mag je van een Amazone geen lucide bijdrage aan een filosofisch debat verwachten, maar de rechtvaardiging die de heldin geeft voor de door haar aangerichte schade is wel erg dun.

Regisseuse Patty Jenkins oogstte veel lof voor haar eerste speelfilm. Monster (2003) kreeg alom een lovende pers en de hoofdpersoon (Charlize Theron) verzilverde haar Oscarnominatie voor beste actrice. Sindsdien lijdt de regisseuse een anoniem bestaan in de wereld van de Tv-film. Hopelijk is Wonder Woman een nieuw begin in haar filmcarrière. Graag met minder Wonder Woman en meer Monster.

---------
De plaatjes zijn geselecteerd door de schrijver
© 2017 Hans Knegtmans
powered by CJ2