archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 6
Jaargang 22
28 november 2024
Nummer 7 verschijnt op
19 december 2024
Vermaak en Genot > Was er nog wat op de tv? delen printen terug
Laten we Willem Brakman niet vergeten Mas Papo

1012VG Brakman
Een favoriete schrijver. Ik heb er een: Willem Brakman. Ik heb Brakman leren kennen via de roman ‘Debielen en demonen’, in een Salamanderuitgave. Meer dan 50 boeken schreef hij. Novellen, verhalen, essays, maar vooral romans. En al zijn boeken heb ik minimaal twee keer gelezen. Na de aanschaf van elk nieuw boek trok ik mij terug in mijn luie (leun)stoel en las het in één adem uit. En als ik het uit had, had ik het twee keer gelezen. Elke zin twee keer, elke zin opnieuw. Omdat elke zin iets verborg, iets vreemds, iets onverwachts. En als iemand mij vroeg om te vertellen waar het boek over ging, moest ik het antwoord schuldig blijven.

Gevangen in de schoonheid van de taal, van de humor en van de zinnen die twee keer werden gelezen. Geen idee. Nou ja, een korte samenvatting hoogstens. Er gebeurde veel in zijn romans, en meteen ook niets. De titel kon ik nog verklaren, een paar thema’s kon ik terugvinden. Dood, vergankelijkheid, de eenzaamheid, maar vooral later wist je niet meer wat waar was en wat verbeelding. Dat was ook niet erg, want die taal, die zinnen, die humor en zo zie je, ik val in herhaling. De boeken leken op elkaar, maar waren compleet verschillend. Het leken herhalingen, maar in romans en verhalen, afgewisseld met essays en novellen, kreeg hij het telkens gedaan; steeds was het weer een compleet nieuw boek met bloemrijke taal, prachtige zinnen, etc.

Willem Brakman overleed in 2008, op 8 mei om precies te zijn. Verscheen er nog een enkel boek na zijn overlijden, vervolgens was de plek bij de B leeg. Geen enkele zichzelf respecterende boekhandel had nog een boek van Brakman in de kast staan. Hoogstens een overgebleven exemplaar dat ‘achter’ had gelegen en per toeval tevoorschijn kwam en om de een of andere gelukkige reden niet in de doos met opruiming terecht kwam. Want daar hoort Willem Brakman niet in thuis, niet in die doos en niet in de opruiming. Wordt na de dood van verschillende auteurs het complete oeuvre opnieuw uitgegeven, komen er dagboeken uit, half afgeschreven romans met voorwoorden die langer zijn dan dat halve deel of meer van die in een oude la gevonden schrijfsels en liggen daar de boekhandels vol mee, van Brakman niet. Twee verhalenbundels die je niet bij de boekhandel terugvindt, dus via bestellingen moet zien te bemachtigen, kleine oplage, duur, slecht in het kaft, maar zeker te vinden in mijn eigen boekenkast.

Heel af en toe, bij een antiquariaat, of gewoon bij de Slegte, als iemand zijn oude boeken opruimt, niet te geloven, misschien begrijpelijk bij verhuizing naar klein of buitenland of bij overlijden, maar anders niet, nooit, zit er af en toe een Brakman bij. Maar zelfs daar is het rijtje Brakman aan slinken onderhevig, voor zover je nog van een rijtje kunt spreken. Tevergeefs zoek ik daar naar exemplaren, maar eigenlijk hoeft dat niet, want ik heb de complete verzameling netjes in de boekenkast staan.

Toch pleit ik voor een herintroductie van het werk van Willem Brakman. Laat de nieuwe mens eens lezen wat er ook gedaan kan worden met taal. In de poëzie zijn er vele dichters die de taal weten te gebruiken om de mens te laten nadenken. Laat Willem Brakman dat zijn in de literatuur.
 
*********************************
De tekening is van Renée van den Kerkhof
Illustratrice in opleiding: http://www.neetje.nl


© 2013 Mas Papo meer Mas Papo - meer "Was er nog wat op de tv?"
Vermaak en Genot > Was er nog wat op de tv?
Laten we Willem Brakman niet vergeten Mas Papo
1012VG Brakman
Een favoriete schrijver. Ik heb er een: Willem Brakman. Ik heb Brakman leren kennen via de roman ‘Debielen en demonen’, in een Salamanderuitgave. Meer dan 50 boeken schreef hij. Novellen, verhalen, essays, maar vooral romans. En al zijn boeken heb ik minimaal twee keer gelezen. Na de aanschaf van elk nieuw boek trok ik mij terug in mijn luie (leun)stoel en las het in één adem uit. En als ik het uit had, had ik het twee keer gelezen. Elke zin twee keer, elke zin opnieuw. Omdat elke zin iets verborg, iets vreemds, iets onverwachts. En als iemand mij vroeg om te vertellen waar het boek over ging, moest ik het antwoord schuldig blijven.

Gevangen in de schoonheid van de taal, van de humor en van de zinnen die twee keer werden gelezen. Geen idee. Nou ja, een korte samenvatting hoogstens. Er gebeurde veel in zijn romans, en meteen ook niets. De titel kon ik nog verklaren, een paar thema’s kon ik terugvinden. Dood, vergankelijkheid, de eenzaamheid, maar vooral later wist je niet meer wat waar was en wat verbeelding. Dat was ook niet erg, want die taal, die zinnen, die humor en zo zie je, ik val in herhaling. De boeken leken op elkaar, maar waren compleet verschillend. Het leken herhalingen, maar in romans en verhalen, afgewisseld met essays en novellen, kreeg hij het telkens gedaan; steeds was het weer een compleet nieuw boek met bloemrijke taal, prachtige zinnen, etc.

Willem Brakman overleed in 2008, op 8 mei om precies te zijn. Verscheen er nog een enkel boek na zijn overlijden, vervolgens was de plek bij de B leeg. Geen enkele zichzelf respecterende boekhandel had nog een boek van Brakman in de kast staan. Hoogstens een overgebleven exemplaar dat ‘achter’ had gelegen en per toeval tevoorschijn kwam en om de een of andere gelukkige reden niet in de doos met opruiming terecht kwam. Want daar hoort Willem Brakman niet in thuis, niet in die doos en niet in de opruiming. Wordt na de dood van verschillende auteurs het complete oeuvre opnieuw uitgegeven, komen er dagboeken uit, half afgeschreven romans met voorwoorden die langer zijn dan dat halve deel of meer van die in een oude la gevonden schrijfsels en liggen daar de boekhandels vol mee, van Brakman niet. Twee verhalenbundels die je niet bij de boekhandel terugvindt, dus via bestellingen moet zien te bemachtigen, kleine oplage, duur, slecht in het kaft, maar zeker te vinden in mijn eigen boekenkast.

Heel af en toe, bij een antiquariaat, of gewoon bij de Slegte, als iemand zijn oude boeken opruimt, niet te geloven, misschien begrijpelijk bij verhuizing naar klein of buitenland of bij overlijden, maar anders niet, nooit, zit er af en toe een Brakman bij. Maar zelfs daar is het rijtje Brakman aan slinken onderhevig, voor zover je nog van een rijtje kunt spreken. Tevergeefs zoek ik daar naar exemplaren, maar eigenlijk hoeft dat niet, want ik heb de complete verzameling netjes in de boekenkast staan.

Toch pleit ik voor een herintroductie van het werk van Willem Brakman. Laat de nieuwe mens eens lezen wat er ook gedaan kan worden met taal. In de poëzie zijn er vele dichters die de taal weten te gebruiken om de mens te laten nadenken. Laat Willem Brakman dat zijn in de literatuur.
 
*********************************
De tekening is van Renée van den Kerkhof
Illustratrice in opleiding: http://www.neetje.nl
© 2013 Mas Papo
powered by CJ2