En dan nu iets heel anders: een boekhandel die uit gaat breiden! In NRC/Handelsblad stond een sombere serie over de toekomst van de oude vertrouwde boekwinkel en deze zomer moest ik met leedwezen constateren dat drie zaken waar ik nog wel eens kwam definitief de deuren hadden gesloten, of op het punt stonden dat te doen. Wie schetst mijn verbazing toen ik merkte dat Boekhandel Jacques Baas in Driebergen de trend trotseert. De beschikbare ruimte wordt meer dan verdubbeld door het naastgelegen pand bij de winkel te trekken. Tijdens de verbouwing is de verkoop tijdelijk verplaatst naar het pand daar weer naast, waar vroeger een slagerij in zat *. Hebben de eigenaren: Petra van de Ven en Lars Klein, wel goed nagedacht? Ik vroeg het Lars. ('Hij doet de PR,' zei Petra nonchalant toen ik om een gesprek vroeg.)
'Ja, wij hebben heel goed nagedacht, maar daarbij hebben we vooral naar de ontwikkeling van onze eigen omzetcijfers gekeken, minder naar algemene trends, want die zijn inderdaad negatief. Wij hebben deze boekhandel in 1999 overgenomen. De vorige eigenaar hield ermee op en vestigde zich in Frankrijk. Hij voerde al deze naam, die hebben we gehandhaafd.
Na een paar jaar zijn wij qua omzet behoorlijk gaan groeien. Op een gegeven moment constateerden we dat die over een periode van zes jaar ongeveer verdubbeld was. Maar de laatste twee jaar zijn we tegen een plafond aan komen te zitten. En dat ligt volgens ons duidelijk aan de beschikbare ruimte. Op bijzondere dagen, zoals op zaterdag en rondom feestdagen, is het gewoon ongemakkelijk vol. Dan kunnen er geen mensen meer bij en kun je dus niet meer groeien. Bovendien kun je mensen die al je klanten zijn niet behoorlijk meer helpen en dat is natuurlijk waar het in de eerste plaats om draait.
Wij mikken voornamelijk op het onderhouden en uitbouwen van onze lokale functie en tot op heden lukt dat heel behoorlijk. Hoe je dat doet? Door gesprekken aan te gaan met je klanten, proberen er achter te komen wat ze interesseert. Ze informeren over nieuwe boeken die ze mogelijk zouden willen kopen, iets dat alleen kan als je weet waar hun belangstelling naar uit gaat. Ja, in een overzichtelijke gemeenschap als de onze zal dat wel makkelijker zijn dan in een grote stad. Hoewel, hoewel, maar goed dat is een ander verhaal.
Petra heeft vanaf haar tweede in Driebergen gewoond en die kende daardoor van meet af aan heel veel mensen. Dat heeft enorm geholpen, ongetwijfeld. En daar hebben we op voortgebouwd. Niet alleen wijzelf. Ook de dames die parttime voor ons werken dragen ertoe bij dat er een hechte band blijft met de lokale gemeenschap.
Die persoonlijke contacten zijn volgens ons het belangrijkste. We proberen ze te onderhouden en te intensiveren door lezingen en boekpresentaties. Verder is er vijf keer per jaar een literair café, waarvan wij de organisatie nu over gaan nemen. Inderdaad, daar hebben we zo meteen de ruimte voor. En als het een keer echt storm loopt kunnen we uitwijken naar het cultureel centrum. Nee, de kosten daarvan vallen reuze mee. De afspraak is dat we daar voor niks terecht kunnen en dat de opbrengsten van de drankjes voor hen zijn.
Sinds vorig jaar hebben we ook een webwinkel, ja. Toen hebben we een nieuwe website laten bouwen en een overeenkomst gesloten met een verkooporganisatie. Maar ook dat zien we in eerste instantie als een ondersteuning van onze lokale functie. Mensen die regelmatig in de winkel komen willen soms op korte termijn iets thuis hebben en dan is het zonde als ze naar een ander toegaan. Dan wordt de band toch losser. Ze kunnen daarvoor nu ook op onze eigen website terecht en dan kiezen tussen: ophalen in de winkel of thuis bezorgd krijgen. Wij bieden dezelfde service als bijvoorbeeld bol.com. Je zending is de volgende dag in de bus. De grap is namelijk dat het precies dezelfde organisatie is die de afhandeling van de bestelling verzorgt, of je nu bij ons bestelt of bij bol.com. Dat doet het Centraal Boekhuis namelijk. Daar komt nog bij dat je bij ons geen portokosten hoeft te betalen, bij andere sites vaak wel.
Bovendien is er via de website ook de mogelijkheid om e-books te downloaden. Ja, of je daar nu voor of tegen bent doet er niet zoveel toe. Er zou heel goed toekomst in kunnen zitten en dan moet je je daarop instellen.
Ik merk nu wel dat er ook wat mensen zijn die niet in Driebergen wonen en toch via onze website boeken bestellen. Dat zijn bijvoorbeeld mensen die hier werken, of die hier in de omgeving af en toe vakantie houden en denken van: laat ik daar maar gebruik van maken. Dat is natuurlijk mooi meegenomen (hoewel onze marge maar ongeveer de helft is van een verkoop via de winkel), maar ik denk toch niet dat wij de pretentie kunnen hebben te gaan concurreren met bol.com. Dan moet je met een heel ander reclamebudget gaan werken.
Nee, onze omzet hoeft niet te verdubbelen om de kosten van deze uitbreiding eruit te halen. Vijf tot tien procent groei, dat lijkt me een redelijke doelstelling.'
* Uit de inleiding van dit interview, boekhandel trekt naastgelegen pand erbij en gaat tijdelijk in het pand daar weer naast zitten, zou de indruk kunnen ontstaan dat het puur slecht gaat met de middenstand in Driebergen. Dat klopt niet. Natuurlijk gaat het ook in Driebergen niet geweldig met de middenstand net als elders, maar Traay, de lange centrale winkelstraat maakt nog steeds een vitale indruk en van grootschalige leegstand is geen sprake.
|