archiefvorig nr.lopend nr.

Bezigheden > Koken delen printen terug
Lost in translation Maeve van der Steen

0503BZ Koken
Als kind moest ik wel even slikken toen mijn vader me vertelde dat het glazen muiltje van Assepoester helemaal niet van glas was, oorspronkelijk. De vertaling vanuit het Frans was niet juist geweest: ‘vair’ (bont) klinkt hetzelfde als ‘verre’ (glas) en dus werd het bonten schoentje abusievelijk vertaald als glazen schoentje. Dat glazen schoentje dat we allemaal kennen: fonkelend op de tekeningen in de sprookjesboeken, een spoor van sterretjes achterlatend in de film ‘Cinderella’ van Walt Disney. Hoewel lekker dansen op een glazen muiltje me onmogelijk leek, vond ik het toch een raar verhaal, heb het proberen te vinden op internet en inderdaad, het is waar, Assepoesters prins kwam met een bontmuiltje aanzetten.

In dit geval van een foute vertaling is het sprookje er alleen maar mooier op geworden.
In kookboeken moet je echter oppassen, de keren dat paprika (pepper) vertaald wordt met peper, zijn niet te tellen. Vissen uit de Middellandse Zee worden door elkaar gehaald (poon wordt mul en andersom), langoustines worden garnalen, andijvie wordt witlof en vice versa, in de oven gaar maken wordt bakken in de koekenpan. En dan heb ik het alleen nog maar over vanuit het Engels vertaalde kookboeken. O ja, en over romans, detectives en krantenartikelen uit Engeland en Amerika, laatst werd volgens een nieuwsbericht iemand bekogeld met ‘gebakken bonen’. Waarschijnlijk waren dat gewoon witte bonen in tomatensaus uit blik, oftewel ‘Heinz baked beans’.

Van de Franse, Italiaanse en Spaanse taal heb ik wat minder verstand, wel weet ik dat vele vissen, schaaldieren en ook groentes vaak locale namen hebben, om de verwarring nog groter te maken. En ik weet dat ‘loup de mer’ geen zeewolf is, het is een soort zeebaars. Als je jezelf of een ander een plezier wil doen, koop dan ‘Mediterranean Seafood’ en ‘North Atlantic Seafood’ van Alan Davidson, daarin staan alle officiële Linnaeus namen. Ook in het Nederlands verkrijgbaar (zie archief Leunstoel ‘Na het kreeftje de herfst in’). Geweldige boeken voor liefhebbers van taal en zee.
Wij moeten ons maar niet gaan afvragen wat er verloren gaat vanuit het Chinees, Arabisch of Indiaas, in kookboeken die misschien via het Engels of Frans zijn vertaald, met dubbele kans op fouten. Gelukkig hebben we Johannes van Dam, die zijn uiterste best doet om de boel in de gaten te houden, ik ben zulke schoolmeesters wel dankbaar. Bovendien kunnen foto’s ook helderheid bieden.

Met alle risico’s van dien, gaan we vandaag een gerecht maken dat in een ver verleden, uit een ver land, in Andalusië terecht is gekomen. Het werd in de klassieke Oudheid geschreven, in de Middeleeuwen vertaald in het Arabisch, ergens ooit vertaald in het Engels, door een enthousiaste koker vertaald in het Nederlands en bij deze door mij bewerkt:

Mahshi.
Voor twee personen:

Een grote aubergine
Kop broodkruim
Zout, peper
2 eieren
2 theelepels of meer korianderpoeder, paar draadjes saffraan
1 theelepel kaneel
Kop gehakte amandelen
Paar eetlepels neutrale olie

Voor de garnering: verse korianderblaadjes en muntblaadjes, bij gebrek aan verse munt kan je wat gedroogde munt door de vulling mengen.

Kook de aubergine, eenmaal in de lengte doorgesneden, in ruim water in ongeveer tien minuten halfgaar, of leg hem in zijn geheel in een vrij warme oven. Als het er wat slap uit gaat zien is het klaar. Probeer zoveel mogelijk vruchtvlees eruit te halen, snijdt het in kleine stukjes en meng het met het broodkruim (houd een paar eetlepels achter) zout, peper kruiden, amandelen en de losgeklopte eieren. Vul de auberginehelften met het mengsel, overgiet met olie en bestrooi met broodkruim, en zet ongeveer een half uur in een matig hete oven, er moet een goudgeel korstje op zitten.

Volgens de Arabieren, Spanjaarden, Grieken of wie het ook waren die dit gerecht oorspronkelijk beschreven, kunnen er natuurlijk ook restjes kip of vlees (fijngehakt) doorheen, zodat het gerecht steeds weer anders zal smaken!
Voorlopig houd ik het op deze puur vegetarische versie.
Een kopje Arabische muntthee of rode wijn uit zuid Spanje erbij?
Ik kies voor een witte wijn, van de druif Viognier, omdat zijn aroma iets zwoels heeft, goed passend bij deze geurige schotel.
 
*********************************************
De Leunstoel is gebouwd door Peppered.
Ga voor informatie over dat bureau naar www.peppered.nl
 
**********************************


© 2007 Maeve van der Steen meer Maeve van der Steen - meer "Koken" -
Bezigheden > Koken
Lost in translation Maeve van der Steen
0503BZ Koken
Als kind moest ik wel even slikken toen mijn vader me vertelde dat het glazen muiltje van Assepoester helemaal niet van glas was, oorspronkelijk. De vertaling vanuit het Frans was niet juist geweest: ‘vair’ (bont) klinkt hetzelfde als ‘verre’ (glas) en dus werd het bonten schoentje abusievelijk vertaald als glazen schoentje. Dat glazen schoentje dat we allemaal kennen: fonkelend op de tekeningen in de sprookjesboeken, een spoor van sterretjes achterlatend in de film ‘Cinderella’ van Walt Disney. Hoewel lekker dansen op een glazen muiltje me onmogelijk leek, vond ik het toch een raar verhaal, heb het proberen te vinden op internet en inderdaad, het is waar, Assepoesters prins kwam met een bontmuiltje aanzetten.

In dit geval van een foute vertaling is het sprookje er alleen maar mooier op geworden.
In kookboeken moet je echter oppassen, de keren dat paprika (pepper) vertaald wordt met peper, zijn niet te tellen. Vissen uit de Middellandse Zee worden door elkaar gehaald (poon wordt mul en andersom), langoustines worden garnalen, andijvie wordt witlof en vice versa, in de oven gaar maken wordt bakken in de koekenpan. En dan heb ik het alleen nog maar over vanuit het Engels vertaalde kookboeken. O ja, en over romans, detectives en krantenartikelen uit Engeland en Amerika, laatst werd volgens een nieuwsbericht iemand bekogeld met ‘gebakken bonen’. Waarschijnlijk waren dat gewoon witte bonen in tomatensaus uit blik, oftewel ‘Heinz baked beans’.

Van de Franse, Italiaanse en Spaanse taal heb ik wat minder verstand, wel weet ik dat vele vissen, schaaldieren en ook groentes vaak locale namen hebben, om de verwarring nog groter te maken. En ik weet dat ‘loup de mer’ geen zeewolf is, het is een soort zeebaars. Als je jezelf of een ander een plezier wil doen, koop dan ‘Mediterranean Seafood’ en ‘North Atlantic Seafood’ van Alan Davidson, daarin staan alle officiële Linnaeus namen. Ook in het Nederlands verkrijgbaar (zie archief Leunstoel ‘Na het kreeftje de herfst in’). Geweldige boeken voor liefhebbers van taal en zee.
Wij moeten ons maar niet gaan afvragen wat er verloren gaat vanuit het Chinees, Arabisch of Indiaas, in kookboeken die misschien via het Engels of Frans zijn vertaald, met dubbele kans op fouten. Gelukkig hebben we Johannes van Dam, die zijn uiterste best doet om de boel in de gaten te houden, ik ben zulke schoolmeesters wel dankbaar. Bovendien kunnen foto’s ook helderheid bieden.

Met alle risico’s van dien, gaan we vandaag een gerecht maken dat in een ver verleden, uit een ver land, in Andalusië terecht is gekomen. Het werd in de klassieke Oudheid geschreven, in de Middeleeuwen vertaald in het Arabisch, ergens ooit vertaald in het Engels, door een enthousiaste koker vertaald in het Nederlands en bij deze door mij bewerkt:

Mahshi.
Voor twee personen:

Een grote aubergine
Kop broodkruim
Zout, peper
2 eieren
2 theelepels of meer korianderpoeder, paar draadjes saffraan
1 theelepel kaneel
Kop gehakte amandelen
Paar eetlepels neutrale olie

Voor de garnering: verse korianderblaadjes en muntblaadjes, bij gebrek aan verse munt kan je wat gedroogde munt door de vulling mengen.

Kook de aubergine, eenmaal in de lengte doorgesneden, in ruim water in ongeveer tien minuten halfgaar, of leg hem in zijn geheel in een vrij warme oven. Als het er wat slap uit gaat zien is het klaar. Probeer zoveel mogelijk vruchtvlees eruit te halen, snijdt het in kleine stukjes en meng het met het broodkruim (houd een paar eetlepels achter) zout, peper kruiden, amandelen en de losgeklopte eieren. Vul de auberginehelften met het mengsel, overgiet met olie en bestrooi met broodkruim, en zet ongeveer een half uur in een matig hete oven, er moet een goudgeel korstje op zitten.

Volgens de Arabieren, Spanjaarden, Grieken of wie het ook waren die dit gerecht oorspronkelijk beschreven, kunnen er natuurlijk ook restjes kip of vlees (fijngehakt) doorheen, zodat het gerecht steeds weer anders zal smaken!
Voorlopig houd ik het op deze puur vegetarische versie.
Een kopje Arabische muntthee of rode wijn uit zuid Spanje erbij?
Ik kies voor een witte wijn, van de druif Viognier, omdat zijn aroma iets zwoels heeft, goed passend bij deze geurige schotel.
 
*********************************************
De Leunstoel is gebouwd door Peppered.
Ga voor informatie over dat bureau naar www.peppered.nl
 
**********************************
© 2007 Maeve van der Steen
powered by CJ2