Als ik aan Spanje denk, dan denk ik aan zon, zee en strand. Dat beeld wordt ook altijd gebruikt door de Spaanse tegenhanger van de VVV om toeristen te trekken. We zouden er als Nederlanders, en andere Noord-Europeanen, ook niet zo massaal heen trekken als het net zo veel regende als bij ons. Wij gaan voor de zon en het warme weer en Spanje stelt ons daarin zelden teleur. Ik kan dat beeld bevestigen. Ik woon namelijk sinds medio december 2004 in Torrevieja aan de Costa Blanca.

´Elk voordeel heb ze nadeel´ heeft een bekende voetballer die in Spanje nog steeds als de verlosser wordt vereerd, gezegd en hij heeft weer gelijk. De mens heeft namelijk niet alleen behoefte aan mooi weer maar nog meer aan water. Zonder water is er geen leven. Als de zon steeds schijnt regent het niet. Dit klinkt natuurlijk te simpel want water kan ook aangevoerd worden door rivieren van plaatsen waar het veel geregend heeft. Daarnaast wordt water opgevangen in stuwmeren.

Droogte in Spanje was de afgelopen zomer hot nieuws, niet alleen in Spanje, maar het bereikte zelfs de Nederlandse nieuwsmedia. In veel steden en dorpen in het binnenland gingen mensen de straat op om te demonstreren en leuzen als Aqua por todo (water voor allemaal) te scanderen. Oorzaak van de droogte is de weinige regen die in de voorgaande herfst, winter en voorjaar was gevallen. De politiek, ook niet op haar achterhoofd gevallen, stelde direct geld beschikbaar. Daarmee konden dorpen in het binnenland met tankwagens van water worden voorzien. Vooral in het achterland – globaal 30 km vanaf de kust – werden plaatselijke waterbeperkingen afgekondigd. Dat betekende dat er een aantal uren per dag geen water meer uit de kraan kwam, dat je de planten in de tuin geen water meer mocht geven en dat de auto niet meer mocht worden gewassen. Ook de boeren kregen nog maar mondjesmaat water om hun akkers te bevloeien. Dat heeft ernstige gevolgen gehad voor de omvang van de oogst, de werkgelegenheid in de agrarische sector en het inkomen van boeren.

Door het extra geld van de overheid valt er natuurlijk niet meer regen. Wel neemt die overheid beslissingen die de behoefte aan water nog sterk doen toenemen. Het gaat daarbij om de alsmaar voortgaande bouw langs de kust van tweede huizen, de aanleg van tientallen golfbanen en het in cultuur brengen van land met landbouwsubsidies uit Brussel.

Als het dan in de zomer of in het najaar wel regent, dan valt het water vaak met bakken uit de hemel. Je zou denken dat de waterproblemen dan direct zijn opgelost. Niets is minder waar. Allereerst is de grond niet in staat het regenwater op te slaan. De grond slaat door de heftigheid van de regenval dicht. Het water wordt afgevoerd via riviertjes die aanvankelijk droogstonden maar in korte tijd uitgroeien tot wilde stromen. In gemeenten kunnen de riolen de afvoer van zo´n hevige regenbui vaak niet aan. Aan de kust verdwijnt het regenwater veelal direct in zee.

Nu het droogteprobleem urgent is, wordt ook duidelijk dat de verschillen binnen Spanje groot zijn. In het noorden van het land valt ruim voldoende water en dat deel draagt ook niet voor niets de naam Costa Verde (groene kust). Ook in het noordwestelijke Galicië kan het flink regenen. Zelfs langs de Middellandse Zee zijn er verschillen. In de provincie Murcia zijn de problemen groot, terwijl ze veel minder zijn in de daarnaast gelegen provincie Alicante. Je zou denken: kom tot een herverdeling van water in het binnenland. Hoewel er al jaren over gesproken wordt is er nog weinig concreets gebeurd. Plannen voor het aanleggen van buizen om het water naar droge streken te transporteren zijn bij de wisseling van de politieke wacht weer teruggedraaid. Nu lijkt gekozen te worden voor de bouw van ontziltingsfabrieken aan de zee. Torrevieja krijgt voor haar drinkwater zo´n waterfabriek. Ook zou meer van de regen opgevangen moeten worden, niet alleen in stuwmeren als collectieve voorziening maar ook via de daken van huizen als individuele opslag. Bewoners kunnen zo zelf in hun waterbehoefte voorzien. In Australië en Nieuw Zeeland heb ik daarvan prachtige voorbeelden gezien.

In het afgelopen najaar heeft het flink geregend. Daarbij zijn weer de nodige doden gevallen, auto´s met wilde waterstromen meegevoerd en hebben nogal wat huizen te kampen gehad met wateroverlast. Het tekort aan water is zo goed als verdwenen uit het nieuws van televisie en krant. Op zich is dat niet zo vreemd. Wat eerst krantenkoppen waren staat nu ergens achteraf in een klein berichtje. In een zo´n bericht wordt een wetenschapper opgevoerd die zegt dat ondanks de regen, die wel twee keer zoveel was als het jaar daarvoor, de stuwmeren nog niet voor 45% gevuld zijn en dat dit natuurlijk niet toereikend is. Gehoopt moet worden, aldus de wetenschapper, op sneeuwval en regen gedurende de winter.

En Spanje gaat weer over tot de orde van de dag: loterijen, sport en fiestas.

 

**********************************************

De Leunstoel is gebouwd door Peppered. Ga voor informatie

over dat bureau naar www.peppered.nl .