 |
|
|
|
|
 |
 |
archiefvorig nr.lopend nr. |
 |
|
 |
 |
|
 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
 |
|
 |
|||||||||||||||||||||||||||
| Beschouwingen > Buitenlandse zaken | ||||
| Nucleofoben en antivaxxers | Paul Bordewijk | |||
 Onze leefomgeving wordt op verschillende manieren bedreigd. Hier en daar wordt het onleefbaar heet, en leidt uitdroging tot steeds heviger bosbranden. En er zijn besmettelijke ziekten, zoals verspreid door het coronavirus. Er zijn overeenkomsten tussen deze bedreigingen, maar ook verschillen.Een verschil is duidelijk dat nationale regeringen in staat zijn maatregelen te nemen tegen de verspreiding van virussen in hun eigen land. Dat geldt niet voor broeikasgassen: die moleculen kun je niet tegenhouden aan de grens. Het gevolg is dat de verbranding van steenkool in China een veel grotere bijdrage levert aan de opwarming in Nederland dan de uitstoot van CO2 in ons eigen land, en zelfs die in Europa. Er zijn dus mondiale afspraken nodig, zoals in Parijs, maar er is geen wereldautoriteit die die af kan dwingen. Bij de bestrijding van virussen hebben landen veel meer zelfstandigheid en dat gaat dan ook beter, vooral in de landen die daar ook zelf de financiële middelen voor hebben. Dat is een belangrijk verschil. Maar er zijn ook overeenkomsten. Zowel de bestrijding van het coronavirus als die van de opwarming van de Aarde vraagt om een ander gedrag, waarbij we elkaar minder gauw besmetten en minder CO2 de lucht in blazen. Er zijn mensen die om hetzij persoonlijke hetzij ideologische redenen niet willen dat de overheid zich op die manier met ons persoonlijk leven bemoeit. Die komen als snel in de verleiding om te denken dat het coronavirus en de opwarming van de Aarde verzinsels zijn van linkse ideologen, die erop uit zijn dat links de macht grijpt. Dergelijke complotdenkers zitten er naast, maar ze worden wel gestimuleerd door het grote aantal incidenten waarbij de overheid onjuiste informatie verstrekt. In Het land moet bestuurd Worden vermeldt Wim Voermans een onderzoek waaruit bleek dat in de periode 2010-2020 de Tweede Kamer liefst 43 keer niet, onvolledig of onjuist geïnformeerd is. Dan kunnen leugens over Corona of over de opwarming van de Aarde daar ook nog wel bij. Hiertegenover staat dat er juist veel cultuurpessimisten rond lopen die klagen over de decadentie van de consumptiemaatschappij. Het zijn meestal linkse mensen, die echter graag het gebrek aan diepgang bij gewone mensen hekelen. Al voor de oorlog had het latere PvdA-kamerlid Jacques de Kadt het over 'de maagmens', in de jaren zestig hekelde Provo 'het klootjesvolk', en tegenwoordig gaan de columnisten in de kwaliteitskranten tekeer tegen de 'Tokkies' die in de rij staan voor goedkope meuk bij de Primark, in plaats van kwaliteitsartikelen te kopen bij de Bijenkorf. De corona-epidemie gaf de cultuurpessimisten hoop op een betere wereld. Ze droomden van de ‘great reset’. Helaas voor hen lukte het de epidemie eronder te krijgen, niet door afstand te doen van de consumptiemaatschappij maar door in te enten. Dankzij een spectaculaire wetenschappelijke ontwikkeling konden de meeste beperkingen weer worden opgeheven en draait de economie weer als nooit tevoren. Maar niet iedereen ziet dat zo. Wie niet geloofde in het virus, gelooft ook niet in het vaccin, en ziet ook dat als een complot. Dat zijn de antivaxxers. Inmiddels hebben de cultuurpessimisten hun hoop gevestigd op de opwarming van de Aarde. De mensheid wordt gestraft voor zijn zondige gedrag met natuurrampen als bosbranden, overstromingen en orkanen. Een enkeling wil daar in zijn enthousiasme ook graag aardbevingen en vulkaanuitbraken aan toevoegen, maar daarbij is er geen verband met de opwarming van de Aarde. Maar bij die bosbranden lijkt me de causale relatie met verdroging tamelijk overtuigend. Die natuurrampen vallen alleen tegen te houden als we ophouden met het verstoken van fossiele brandstoffen. Een alternatief is dat we meer natuurlijke energiebronnen gaan gebruiken, zoals houtstook, zon of wind. Zo zouden we meer in evenwicht met de natuur komen. De Franse socialiste Ségolène Royal noemt dat de 'écologie punitive'. Met die alternatieve energiebronnen wil het echter nog niet zo goed lukken. Inmiddels is wel duidelijk dat houtstook meer CO2-uitstoot oplevert dan gascentrales. Zon- en windenergie zijn niet altijd beschikbaar en daarom moeten er gascentrales blijven als backup. Windturbines en zonneweiden zijn ook desastreus voor de gezondheid, het landschap en de biodiversiteit. Terecht stelt Europa zware beperkingen aan de bouw van windturbines, 'green deal' of geen 'green deal'. Maar het wordt zo nooit wat met het streven in 2050 geen CO2 meer uit te stoten en dat is wel nodig. Gelukkig is er een uitweg. Net als bij corona is dat: niet terug keren naar de natuur maar gebruik maken van de wetenschap. Die leverde ons vaccins om epidemieën te bestrijden en kernenergie als alternatief voor fossiele brandstoffen. Maar net als vaccins roepen kerncentrales weerstand op. Het zijn geavanceerde technische ingrepen en dat past niet bij het verlangen terug te gaan naar de natuur. Het zijn ook ingrepen waarmee we ons welvaartsniveau kunnen behouden en dat willen de versoberaars niet. Tegenover de antivaxxers staan daardoor de nucleofoben, die allerlei bezwaren tegen kernenergie naar voren brengen. Ze vinden de opwarming van de Aarde erg, maar het gebruik van kernenergie nog veel erger. Daarom worden in België, Duitsland en de VS nu kerncentrales gesloten, waardoor de emissies van CO2 toenemen. Kernenergie zou gevaarlijk zijn en we kunnen het afval niet kwijt, maar dat zijn bezwaren die wegvallen tegen de alternatieven, lees bij voorbeeld Kernenergie als kans van Rauli Partanen en Janne Korhonen. Het meest vreemde bezwaar is wel dat kernenergie duur zou zijn. In 2018 heeft het Planbureau voor de Leefomgeving de kosten vergeleken van verschillende alternatieven voor gascentrales, in termen van de kosten per vermeden ton CO2 (publ. 3241). Je komt dan voor kernenergie op € 20. Dat is al veel minder dan wat er door de industrie tegenwoordig aan rechten moet worden betaald bij gebruik van fossiele brandstoffen, maar het is al helemaal niets als je het vergelijkt met warmtepompen in bestaande woningen: € 490. Nu zijn dergelijke getallen natuurlijk met veel onzekerheid omgeven, maar het is niet zo dat het PBL het rapport heeft teruggenomen, of dat de directeur wegens incompetentie ontslagen is. Desondanks durft Timmermans in het Europees Parlement vol te houden dat kernenergie te duur zou zijn. Dan ben je niet geïnteresseerd in de feiten, maar ben je een ideologisch gedreven nucleofoob, die ongeschikt is om leiding te geven aan de strijd tegen de opwarming van de Aarde. Daarmee komen we op twee verschillen tussen antivaxxers en nucleofoben. Antivaxxers zijn meestal rechts, nucleofoben links. Maar nucleofoben hebben machtige politici in hun gelederen, zoals Angela Merkel en Frans Timmermans, terwijl de antivaxxers het met Willem Engel en Thierry Baudet moeten doen. Daarom gaat het vaccineren gewoon door, terwijl er in het westen slechts mondjesmaat kerncentrales worden gebouwd. Daarmee zijn we ook een slecht voorbeeld voor China, dat wel kerncentrales bouwt, maar ook 41 nieuwe kolencentrales wil bouwen. Het lijkt er niet op dat er van de internationale conferentie in Glasgow dit najaar een helder signaal zal uitgaan dat we er zonder meer kernenergie niet komen. Daarmee leggen we ons neer bij meer extreme hitte en daardoor veroorzaakte bosbranden. Maar ik ben inmiddels 78. Misschien dat het mijn tijd nog zal duren. ----- Het plaatje is van Han Busstra |
||||
| © 2021 Paul Bordewijk | ||||
|
|
|
||
|
powered by CJ2 | |||