 |
|
|
|
|
 |
 |
archiefvorig nr.lopend nr. |
 |
|
 |
 |
|
 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
 |
|
 |
|||||||||||||||||||||||||||
| Bezigheden > Ergernissen | ||||
| Goedgelovigheid | Arie de Jong | |||
 Wat mij telkens weer frappeert is de goedgelovigheid van de mens. Soms zeg ik wel dat alle mensen, inclusief ikzelf, domme wezens zijn (nou ja, de één wat dommer dan de andere), maar op de keper beschouwd gaat het dan vaak over de grenzeloze goedgelovigheid van de mens. Die goedgelovigheid is te meer opmerkelijk, omdat bijna iedereen van zichzelf overtuigd is dat hij of zij verstandig handelt en nuchter in het leven staat. Psychologen weten wel raad met de kloof tussen wat mensen van zichzelf denken en hoe het echt zit: cognitieve dissonantiereductie. Laat ik het niet bij dit gemakkelijke etiket laten. We lopen eens wat notoire goedgelovigheid langs.Ik geniet van de niet aflatende stroom van diëten. Ik heb nooit anders meegemaakt dan dat er weer een nieuw dieet wordt gelanceerd en dat een heleboel mensen zich daar op storten. De norm is nu eenmaal dat je niet (te) dik moet zijn en wie dat wel is, of het nog niet is maar het ook niet wil worden, wil er iets aan doen: een dieet volgen. Zo was er een aantal jaren geleden Sonja Bakker, die het zelfs bracht tot een nieuw werkwoord: sonjabakkeren. Dat zeiden mensen over zichzelf die haar dieetadviezen volgden. Je hoort er nooit meer wat over. Mogelijk worden er nog wel meer eierkoeken gegeten dan voordat Sonja Bakker in beeld kwam. Ooit was er het dieet van Montignac, erg populair. Opeens waren allerlei mensen ervan overtuigd dat je niet tegelijkertijd koolhydraten en eiwitten moest eten. Hoor je ook nooit meer wat van. Al is het wel verstandig. Ik keek op een website waar de diëten stonden opgesomd ‘van A tot Z’. 54 verschillende diëten worden daar opgesomd. Met bijzondere exemplaren als het ‘vegetarisch dieet’ en het ‘vleesdieet’, uiteraard is het geen goed idee die twee te combineren. Maar ook het ‘soepdieet’ en het ‘tiendagendieet’ mogen er zijn, of het ‘kleurendieet’ en het ‘appeldieet’. Nieuwsgierig werd ik naar het ‘anti-dieet-dieet’: de kern daarvan is om alleen wat te eten als je honger hebt. Hoe dan ook, de goedgelovigheid van mensen zit in het idee dat je een dieet moet volgen, terwijl al menigmaal is bewezen dat vrijwel niemand het volhoudt en dat de mens een jojo-karakter heeft: elk dieet maakt de kans groot dat je er daarna zelfs slechter voorstaat. In NRC/Handelsblad van 15 februari 2020 stond een artikel over twee pagina’s dat het bedrijven van astrologie onder hoog opgeleide jongeren een groeiende aangelegenheid is. Er valt ook een hoop geld mee te verdienen, door filmpjes te maken en op YouTube te zetten of door een vraagbaak te zijn en een tarief te rekenen voor adviezen. Belangrijk is dat je wel het precieze tijdstip van je geboorte weet, want dat is belangrijk om te beoordelen hoe de sterren stonden en wat dat betekent voor jouw karakter, kansen en ontwikkeling. Wat een onvoorstelbare flauwekul! Wat zielig voor al die mensen die zich denken te laten leiden door de stand van de sterren. Heeft één van hen er wel eens over nagedacht hoe dat mechanisme dan zou moeten werken? Zou het trouwens echt zo zijn, dat een groeiende groep jonge hoog opgeleide mensen zich bekeren tot de astrologie? Moet ik elk journalistiek artikel dat zonder enige bewijsvoering wat beweert geloven? Een bijzondere categorie in de goedgelovigheid vind ik alternatieve geneeswijzen en wat daar tegenaan hangt. En hoe zeer kruidenvrouwtjes en dergelijke ook charlatans zijn, ze worden wel geholpen door de goedgelovigheid van mensen: het placebo-effect. Ooit schreef Piet Grijs * dat het allerbeste medicijn ooit uitgevonden het placebo is: werkt effectief bij bijna elke aandoening! In deze categorie heb ik mij altijd erover verbaasd dat er veel mensen zijn die homeopathisch verdunde middelen als goed werkend medicijn beschouwen. Eigenlijk komisch, zo onzinnig is dat geloof. Tegelijk, nog los van het placebo-effect, tref je in de alternatieve geneeswijzen niet alleen onzin aan. Het vervelende is: het is niet altijd goed duidelijk wat zin en onzin is. Ik ben er erg voor van alles gewoon te testen en wat werkt, mag van mij in het verzekeringspakket worden opgenomen. De goedgelovigheid rond geld is ook verbijsterend. Denk aan de woekerpolissen die financiële instellingen en dan niet alleen de failliet gegane DSB-bank van Dirk Scheringa aan de man brachten. In de Verenigde Staten was iemand (Bernard Madoff) die 50 miljard dollar uit de zak wist te kloppen bij rijken die een hoog rendement op hun beleggingen wilden zien. Hij belegde het niet, maar drukte het achterover. Het gaat ook op voor het meedoen aan loterijen: per saldo kun je nooit winnen, en toch doen ook in Nederland miljoenen mensen mee met de Staatsloterij, de Postcodeloterij, de Bank Giro Loterij, de voetbaltoto, of ze gaan naar het casino. Onbegrijpelijk. Nu heb ik zelf in de politiek gezeten en daar kan men er ook wat van. Niet alleen wat de kiezers op de mouw wordt gespeld, maar ook in de omgang tussen bestuurders en volksvertegenwoordigers worden heel wat loze beloften gedaan. Dus sluit ik maar af met mijn eigen goedgelovigheid. Een veilig voorbeeld. In de jaren ’80 was ik in de Provinciale Staten van Zuid-Holland woordvoerder voor het Streekplan Zuid-Holland Oost. In de aanloop had ik veel praatjes gehad en toen het stuk eenmaal behandeld werd, diende ik nog wat amendementen in. De meeste werden aangenomen: dat had ik dus goed geregeld! Helaas, bijna al die zaken zijn later weer teruggedraaid: een gemeente bleef zeuren om een mooi natuurgebied te bebouwen, een weg toch aan te leggen, noem maar op. Ooit dacht ik een mooi stukje te hebben gered waar altijd vogels foerageerden, dat liep nog op een stevige ruzie uit met de betreffende gedeputeerde die het al had beloofd aan die gemeente. Jaren later, de gedeputeerde was geen gedeputeerde meer, en ik geen Statenlid, ging alsnog de bulldozer er overheen: de gemeente had toch zijn zin gekregen. Elke keer als ik er langs fiets, word ik met mijn goedgelovigheid geconfronteerd. Sindsdien kijk ik altijd meewarig naar al die nieuwe mensen in gemeenteraden, Provinciale Staten, Tweede Kamer en ga zo maar door, die hun uiterste best doen iets goeds voor de mensheid te betekenen, met moties, amendementen, initiatieven, schriftelijke en mondelinge vragen of hoe ze ook hun ei proberen kwijt te raken. Even haal je het binnen, maar voor de eeuwigheid zelden. Het kan al weer weg zijn, voordat je je hielen hebt gelicht. * Voor de onwetenden: één van de vele nom de plumes van de in 2014 overleden Hugo Brandt Corstius, een volkomen maffe wiskundige uit Amsterdam, die als ‘Battus’ overigens onovertroffen boeken schreef over het spelen met de Nederlandse taal), -------- Het plaatje is van Petra Busstra Meer informatie op: www.petrabusstra.com |
||||
| © 2020 Arie de Jong | ||||
|
|
|
||
|
powered by CJ2 | |||