archiefvorig nr.lopend nr.

Bezigheden > Recht en onrecht delen printen terug
Rare redeneringen (5) over cultuur Arie de Jong

1511BZ Raar5Bij de rondgang langs rare redeneringen ben ik aangekomen bij een onderwerp dat tegenwoordig weer erg in de mode is, met als verwarrende aanduiding ‘identiteitspolitiek’. Veel rare redeneringen komen er uit voort, het zal wel een menselijke eigenschap zijn dat wat je gewend bent tot norm te verheffen. Zo ongeveer alles in ons leven krijgen we mee van ‘thuis’. Je maakt het je eigen of je zet je ertegen af, maar het is wel de norm. De manier van leven, de wijze van kleden, de manier van denken, alles van anderen wordt daartegen afgezet.

Gelukkig bestaat er een buitenwereld die zich gedraagt als de waterdruppel die de steen uitholt. Ieders cultuur verandert op die manier, maar wel geleidelijk. Die buitenwereld is erg groot geworden sinds een halve eeuw geleden de televisie gemeengoed werd. Want beelden zijn indringender dan er over te lezen. Er lopen in Nederland heel wat mensen rond die, als ze een keer in een Nederlandse rechtszaal terecht komen, behoorlijk verbaasd zijn dat er geen jury zit om een oordeel te geven over schuldig of onschuldig. Of die een discussie over de ‘gekozen burgemeester’ ondersteunen met als argument dat we in Nederland achterlijk zijn omdat overal elders de burgemeester wel door de bevolking wordt gekozen. Of dat laatste waar is, weet ik niet zo precies (diplomatiek voor: ik geloof er geen biet van), maar een interessantere vraag is wellicht hoe men in zulke gevallen aan wethouders komt. Goed, wat iemand gewend is, is de norm. Hou dat vast,  het helpt bij het verteren van (vooruit!) de volgende cultuurfilosofische beschouwing.

Toen ik ruim 20 jaar geleden op de positie kwam dat ik ‘budgethouder’ was van de ontwikkelingsgelden van Nederland voor de Nederlandse Antillen en Aruba, werd me vanaf de eerste dag duidelijk gemaakt dat ik moest leren relativeren. De eerste les kreeg ik van een medewerker die me zei dat als ik ging onderhandelen met mensen uit de Nederlandse Antillen en Aruba een ‘ja’ van die kant niet betekende dat men het met me eens was, maar dat ze me hadden begrepen. Later merkte ik dat mensen van beneden de grote rivieren in Nederland net zo doen, maar dat terzijde.
Al in de eerste week kreeg ik te maken met een staatsbezoek van de Antilliaanse regering aan Nederland. Het gehele kabinet kwam, onder leiding van wijlen Miguel Pourrier, die ik later leerde kennen als een buitengewoon verstandige, integere, betrokken en sympathieke man. Ik vroeg aan mijn medewerkers wat de Antilliaanse regering kwam doen en het antwoord was: dat weten we niet en dat weten ze zelf ook nog niet, maar elk van die ministers bezoekt in elk geval zijn (of haar) familieleden in Nederland. De rare redenering zat dus bij mij: waarom moet je altijd een inhoudelijk doel hebben om ergens een bezoek te brengen?

Tijdens dat bezoek merkte ik nog iets vreemds op. Er was een feestavond en die stond helemaal in het teken van de Antilliaanse cultuur: Antilliaanse muziek, Antilliaanse dans, Antilliaanse hapjes (OK en Europese wijn en bier). Toen ik niet lang daarna met een officieel werkbezoek meeging naar de Nederlandse Antillen en Aruba, was daar ook een feest: met Antilliaanse muziek, Antilliaanse dans, Antilliaanse hapjes (OK en Europese wijn en bier).
Als ik in Nederland met vertegenwoordigers uit de Antillen en Aruba ging eten, dan betaalde ik (nou ja, de Nederlandse belastingbetaler) de rekening, als ik op de Antillen of Aruba met dergelijke vertegenwoordigers uit eten ging, betaalde ik ook vrijwel altijd de rekening. Een doodenkele keer kon het andersom en dan was het voor zo iemand een heel gedoe geweest om de toestemming en het budget te krijgen om een etentje aan te bieden.
Uit deze ervaringen ontwikkelde ik de theorie van de noodzaak van symmetrie tussen culturen om goed met elkaar om te gaan. Tussen Nederland en de Caraïbische delen van het Koninkrijk is geen symmetrie. Dat noodzaakt de bovenliggende partij tot zelfbeheersing.

Deze wetmatigheid kun je zo breed maken als je wilt. Het verklaart ook ons ongemak met Donald Trump: die toont niet de voor een bovenliggende partij noodzakelijke zelfbeheersing. Hij eist van Noord-Korea en andere landen dat ze geen kernwapens ontwikkelen, maar kondigt tegelijk met veel elan vernieuwing en uitbreiding van het Amerikaanse kernwapenarsenaal aan. Dat kan dus niet, als je beschaafd bent. Kortom, wie zich hier niet aan houdt, vervalt in rare redeneringen.

---------
Het plaatje is van Alex&Coc.
Van 28 maart t/m 22 april exposeren zij, samen met anderen, in de Haagse Kunstkring, Denneweg 64, Den Haag. Openingstijden: wo. t/m za. 11.00 - 17.00 uur, zondag 13.00 - 17.00 uur (maar niet op 1e Paasdag).


© 2018 Arie de Jong meer Arie de Jong - meer "Recht en onrecht" -
Bezigheden > Recht en onrecht
Rare redeneringen (5) over cultuur Arie de Jong
1511BZ Raar5Bij de rondgang langs rare redeneringen ben ik aangekomen bij een onderwerp dat tegenwoordig weer erg in de mode is, met als verwarrende aanduiding ‘identiteitspolitiek’. Veel rare redeneringen komen er uit voort, het zal wel een menselijke eigenschap zijn dat wat je gewend bent tot norm te verheffen. Zo ongeveer alles in ons leven krijgen we mee van ‘thuis’. Je maakt het je eigen of je zet je ertegen af, maar het is wel de norm. De manier van leven, de wijze van kleden, de manier van denken, alles van anderen wordt daartegen afgezet.

Gelukkig bestaat er een buitenwereld die zich gedraagt als de waterdruppel die de steen uitholt. Ieders cultuur verandert op die manier, maar wel geleidelijk. Die buitenwereld is erg groot geworden sinds een halve eeuw geleden de televisie gemeengoed werd. Want beelden zijn indringender dan er over te lezen. Er lopen in Nederland heel wat mensen rond die, als ze een keer in een Nederlandse rechtszaal terecht komen, behoorlijk verbaasd zijn dat er geen jury zit om een oordeel te geven over schuldig of onschuldig. Of die een discussie over de ‘gekozen burgemeester’ ondersteunen met als argument dat we in Nederland achterlijk zijn omdat overal elders de burgemeester wel door de bevolking wordt gekozen. Of dat laatste waar is, weet ik niet zo precies (diplomatiek voor: ik geloof er geen biet van), maar een interessantere vraag is wellicht hoe men in zulke gevallen aan wethouders komt. Goed, wat iemand gewend is, is de norm. Hou dat vast,  het helpt bij het verteren van (vooruit!) de volgende cultuurfilosofische beschouwing.

Toen ik ruim 20 jaar geleden op de positie kwam dat ik ‘budgethouder’ was van de ontwikkelingsgelden van Nederland voor de Nederlandse Antillen en Aruba, werd me vanaf de eerste dag duidelijk gemaakt dat ik moest leren relativeren. De eerste les kreeg ik van een medewerker die me zei dat als ik ging onderhandelen met mensen uit de Nederlandse Antillen en Aruba een ‘ja’ van die kant niet betekende dat men het met me eens was, maar dat ze me hadden begrepen. Later merkte ik dat mensen van beneden de grote rivieren in Nederland net zo doen, maar dat terzijde.
Al in de eerste week kreeg ik te maken met een staatsbezoek van de Antilliaanse regering aan Nederland. Het gehele kabinet kwam, onder leiding van wijlen Miguel Pourrier, die ik later leerde kennen als een buitengewoon verstandige, integere, betrokken en sympathieke man. Ik vroeg aan mijn medewerkers wat de Antilliaanse regering kwam doen en het antwoord was: dat weten we niet en dat weten ze zelf ook nog niet, maar elk van die ministers bezoekt in elk geval zijn (of haar) familieleden in Nederland. De rare redenering zat dus bij mij: waarom moet je altijd een inhoudelijk doel hebben om ergens een bezoek te brengen?

Tijdens dat bezoek merkte ik nog iets vreemds op. Er was een feestavond en die stond helemaal in het teken van de Antilliaanse cultuur: Antilliaanse muziek, Antilliaanse dans, Antilliaanse hapjes (OK en Europese wijn en bier). Toen ik niet lang daarna met een officieel werkbezoek meeging naar de Nederlandse Antillen en Aruba, was daar ook een feest: met Antilliaanse muziek, Antilliaanse dans, Antilliaanse hapjes (OK en Europese wijn en bier).
Als ik in Nederland met vertegenwoordigers uit de Antillen en Aruba ging eten, dan betaalde ik (nou ja, de Nederlandse belastingbetaler) de rekening, als ik op de Antillen of Aruba met dergelijke vertegenwoordigers uit eten ging, betaalde ik ook vrijwel altijd de rekening. Een doodenkele keer kon het andersom en dan was het voor zo iemand een heel gedoe geweest om de toestemming en het budget te krijgen om een etentje aan te bieden.
Uit deze ervaringen ontwikkelde ik de theorie van de noodzaak van symmetrie tussen culturen om goed met elkaar om te gaan. Tussen Nederland en de Caraïbische delen van het Koninkrijk is geen symmetrie. Dat noodzaakt de bovenliggende partij tot zelfbeheersing.

Deze wetmatigheid kun je zo breed maken als je wilt. Het verklaart ook ons ongemak met Donald Trump: die toont niet de voor een bovenliggende partij noodzakelijke zelfbeheersing. Hij eist van Noord-Korea en andere landen dat ze geen kernwapens ontwikkelen, maar kondigt tegelijk met veel elan vernieuwing en uitbreiding van het Amerikaanse kernwapenarsenaal aan. Dat kan dus niet, als je beschaafd bent. Kortom, wie zich hier niet aan houdt, vervalt in rare redeneringen.

---------
Het plaatje is van Alex&Coc.
Van 28 maart t/m 22 april exposeren zij, samen met anderen, in de Haagse Kunstkring, Denneweg 64, Den Haag. Openingstijden: wo. t/m za. 11.00 - 17.00 uur, zondag 13.00 - 17.00 uur (maar niet op 1e Paasdag).
© 2018 Arie de Jong
powered by CJ2