archiefvorig nr.lopend nr.

Vermaak en Genot > Een omweg waard delen printen terug
Constant in Den Haag Dik Kruithof

1317VG Constant1Het was in 2002 in Kassel dat ik voor het eerst bewust New Babylon van Constant zag. Het had een ereplaats gekregen op de Documenta. Ik vond het heel mooi en zeer fascinerend: een kunstenaar die maquettes maakt van een gedroomde nieuwe wereld.

Nu is er (weer) een tentoonstelling in het Gemeentemuseum van Den Haag met vooral New Babylon. Weer, want in 1974 werd New Babylon, waaraan hij vanaf 1956 had gewerkt, officieel afgesloten met een grote tentoonstelling in het Gemeentemuseum Den Haag. Omdat hij geen ruimte had om de enorme collectie van maquettes, constructies, landkaarten en collages op te slaan, verkocht hij ze aan het museum. Verschillende maquettes waren steeds te zien in de opstellingen van de eigen collectie maar nooit zo volledig als nu weer bij elkaar gebracht is. Bovendien zijn een paar opstellingen uit 1974 herhaald, zoals het idee om maquettes te presenteren in een donkere kamer, op ooghoogte opgehangen met een klein lampje erboven. Met indrukwekkend effect.

Voor Constant was het vooral belangrijk om duidelijk te maken dat hij geen vormgever was maar een uitdager die ideeën levert voor een nieuwe wereld. Hij begon met een nieuwe wereld toen hij in 1956 een zomer lang in het Italiaanse Alba werkte en kennis maakte met zigeuners en zag hoe slecht zij daar waren gehuisvest. Om hun kampement te verbeteren, ontwierp hij zijn eerste New Babylon maquette Ontwerp voor een zigeunerkamp in Alba, 1956. Deze eersteling is te zien in Den Haag.

De groep waar hij deel van uitmaakte, de Internationale Situationiste (IS, ja ja), was daar op zoek naar een samengaan van kunst en technologie. Geïnspireerd door deze zomer in Alba en door de Homo ludens van Huizinga ontwikkelt Constant in de komende twintig jaar ideeën voor steden waar de spelende en creatieve mens centraal staat, waar de mens bevrijd is van lichamelijke arbeid. De mens kan zich dan uitsluitend wijden aan het ontwikkelen van creatieve ideeën. In zijn eigen woorden: New Babylon biedt slechts1317VG Constant2 minimale voorwaarden voor een gedrag dat zo vrij mogelijk moet blijven. Elke beperking met betrekking tot bewegingsvrijheid, elke beperking met betrekking tot het creëren van stemming en atmosfeer moet worden verhinderd. Alles moet mogelijk blijven, alles moet kunnen gebeuren, de omgeving wordt gecreëerd door de activiteiten van het leven en niet andersom.

Alle land is gemeenschappelijk eigendom en de wereld om te leven en te spelen staat op palen in of op dat land. Waar platvloerse dingen als wonen, productie en  vervoer van goederen die zo duidelijk het beeld van onze wereld bepalen, plaatsvinden is niet helemaal duidelijk. Wel zijn er soms industriële landschappen te zien als fundering voor de zwevende sectoren. Gebeurt het daar? Wel duidelijk is de ongebreidelde fantasie waarmee de leefwerelden zijn gemaakt: veel metalen constructies, veel openheid, veel licht, veel verrassing. Het zijn natuurlijk ook alleen maar de ideeën voor een omgeving waarin de spelende en scheppende mens kan leven.

Constant heeft zijn New Babylon voor verschillende plaatsen op de wereld ontwikkeld, zo zijn er kaarten te zien van New Babylon in of beter over Den Haag, Barcelona, München en Parijs. En alles van een verbluffende nauwkeurigheid in de uitwerking.
Mooi is ook de voor deze tentoonstelling weer opnieuw gemaakte Ludieke trap die in 1969 gemaakt is voor een expositie over recreatie in het Amsterdams Historisch Museum: een zaal vol treden die aan kettingen aan het plafond hangen en uitnodigen tot een optreden als slingeraap, wat overigens niet de bedoeling is. Maar ja het was ook uit de tijd dat Constant kandidaat was voor de gemeenteraadsverkiezingen voor Provo. Ook aan de andere kanten van zijn kunstenaarschap wordt ruim aandacht besteed: grafisch werk, boekontwerpen, schilderijen uit zijn vroege Cobra-periode, uit zijn Bauhaus-tijd en de schilderijen na New Babylon. Zeer de moeite waard!

---------------
De plaatjes zijn van de schrijver


© 2016 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Een omweg waard" -
Vermaak en Genot > Een omweg waard
Constant in Den Haag Dik Kruithof
1317VG Constant1Het was in 2002 in Kassel dat ik voor het eerst bewust New Babylon van Constant zag. Het had een ereplaats gekregen op de Documenta. Ik vond het heel mooi en zeer fascinerend: een kunstenaar die maquettes maakt van een gedroomde nieuwe wereld.

Nu is er (weer) een tentoonstelling in het Gemeentemuseum van Den Haag met vooral New Babylon. Weer, want in 1974 werd New Babylon, waaraan hij vanaf 1956 had gewerkt, officieel afgesloten met een grote tentoonstelling in het Gemeentemuseum Den Haag. Omdat hij geen ruimte had om de enorme collectie van maquettes, constructies, landkaarten en collages op te slaan, verkocht hij ze aan het museum. Verschillende maquettes waren steeds te zien in de opstellingen van de eigen collectie maar nooit zo volledig als nu weer bij elkaar gebracht is. Bovendien zijn een paar opstellingen uit 1974 herhaald, zoals het idee om maquettes te presenteren in een donkere kamer, op ooghoogte opgehangen met een klein lampje erboven. Met indrukwekkend effect.

Voor Constant was het vooral belangrijk om duidelijk te maken dat hij geen vormgever was maar een uitdager die ideeën levert voor een nieuwe wereld. Hij begon met een nieuwe wereld toen hij in 1956 een zomer lang in het Italiaanse Alba werkte en kennis maakte met zigeuners en zag hoe slecht zij daar waren gehuisvest. Om hun kampement te verbeteren, ontwierp hij zijn eerste New Babylon maquette Ontwerp voor een zigeunerkamp in Alba, 1956. Deze eersteling is te zien in Den Haag.

De groep waar hij deel van uitmaakte, de Internationale Situationiste (IS, ja ja), was daar op zoek naar een samengaan van kunst en technologie. Geïnspireerd door deze zomer in Alba en door de Homo ludens van Huizinga ontwikkelt Constant in de komende twintig jaar ideeën voor steden waar de spelende en creatieve mens centraal staat, waar de mens bevrijd is van lichamelijke arbeid. De mens kan zich dan uitsluitend wijden aan het ontwikkelen van creatieve ideeën. In zijn eigen woorden: New Babylon biedt slechts1317VG Constant2 minimale voorwaarden voor een gedrag dat zo vrij mogelijk moet blijven. Elke beperking met betrekking tot bewegingsvrijheid, elke beperking met betrekking tot het creëren van stemming en atmosfeer moet worden verhinderd. Alles moet mogelijk blijven, alles moet kunnen gebeuren, de omgeving wordt gecreëerd door de activiteiten van het leven en niet andersom.

Alle land is gemeenschappelijk eigendom en de wereld om te leven en te spelen staat op palen in of op dat land. Waar platvloerse dingen als wonen, productie en  vervoer van goederen die zo duidelijk het beeld van onze wereld bepalen, plaatsvinden is niet helemaal duidelijk. Wel zijn er soms industriële landschappen te zien als fundering voor de zwevende sectoren. Gebeurt het daar? Wel duidelijk is de ongebreidelde fantasie waarmee de leefwerelden zijn gemaakt: veel metalen constructies, veel openheid, veel licht, veel verrassing. Het zijn natuurlijk ook alleen maar de ideeën voor een omgeving waarin de spelende en scheppende mens kan leven.

Constant heeft zijn New Babylon voor verschillende plaatsen op de wereld ontwikkeld, zo zijn er kaarten te zien van New Babylon in of beter over Den Haag, Barcelona, München en Parijs. En alles van een verbluffende nauwkeurigheid in de uitwerking.
Mooi is ook de voor deze tentoonstelling weer opnieuw gemaakte Ludieke trap die in 1969 gemaakt is voor een expositie over recreatie in het Amsterdams Historisch Museum: een zaal vol treden die aan kettingen aan het plafond hangen en uitnodigen tot een optreden als slingeraap, wat overigens niet de bedoeling is. Maar ja het was ook uit de tijd dat Constant kandidaat was voor de gemeenteraadsverkiezingen voor Provo. Ook aan de andere kanten van zijn kunstenaarschap wordt ruim aandacht besteed: grafisch werk, boekontwerpen, schilderijen uit zijn vroege Cobra-periode, uit zijn Bauhaus-tijd en de schilderijen na New Babylon. Zeer de moeite waard!

---------------
De plaatjes zijn van de schrijver
© 2016 Dik Kruithof
powered by CJ2