Wie aan Amsterdamse parken denkt, zal niet zo snel op het Erasmuspark komen. Toch is dat een, weliswaar klein, maar bijzonder park, ingeklemd tussen de Admiralengracht, de Erasmusgracht, de Mercatorstraat en de Jan van Galenstraat in Amsterdam West. Het stond al geprojecteerd in de uitbreidingsplannen van de gemeente Sloten van 1916, maar pas in 1928 vond er een bescheiden beplanting plaats. In 1961 is het park heropend na herinrichting gebaseerd op een ontwerp van Egbert Mos en in 1998 werd het nogmaals heringericht op basis van een renovatieplan van Urban van Aar.

Het bijzondere van het park is dat het nu eens niet is ingericht in Engelse landschapsstijl, maar in Mondriaanstijl: het bestaat uit rechthoekige vlakken die doorsneden worden met paden, die haaks op elkaar staan. O, wonder, want de Engelse landschapsstijl domineert de Amsterdamse parken. Deze manier van 'tuinieren' dateert al uit de achttiende eeuw. De grote boosdoener is koningin Caroline van Anspach, die een grote vijver liet graven in Hyde Park. Geen vijver zoals toen gebruikelijk, met een geometrische vorm, maar een met krommingen die de vijver het aanzien gaven van natuurlijke toevalligheid. Snel daarna was het hek van de dam en stortten de tuinarchitecten zich en masse op het aanleggen van 'natuurlijke' tuinen. Zo konden ze het landschap 'verbeteren' door het een 'natuurlijker' aanzien te geven. Wat een gotspe. Deze mode is lang in zwang gebleven, want de Amsterdamse parken die in de 19e eeuw en later gestalte kregen, zijn praktisch allemaal in deze stijl aangelegd. Het Erasmuspark is een verheugende uitzondering en vormt een onzuivere rechthoek. Het is eigenlijk een eiland, omringd met water, binnen een groter vlak.

Als kleuter passeerde ik dit park viermaal per dag, maar ik ben er nooit in geweest. Het idee om kinderen uit te laten in een park was nog bij niemand opgekomen en al leek het mij zelf wel aantrekkelijk, mijn moeder zag me aankomen. Met bemodderde schoenen en onder de vlekken, vol muggenbeten en schrammen en het haar in een onontwarbare kluwen kwam je er bij haar niet in. En dan het gevaar om te water te raken, door brute buurtkinderen met stokslagen achtervolgd te worden of omver gereden te worden door een fietsend gluipertje, ze moest er niet aan denken.

Mijn kleuterschool tijd dateert van vóór de eerste renovatie. Niettemin heb ik geen idee hoe het park er toen uitzag. Minstens één keer heb ik er geschaatst, opgestapt op de Admiralengracht vóór mijn lagere school. Zwierend over die gracht ben ik in dat park beland en daar kon je omheen schaatsen. Misschien ben ik daar ook weer afgestapt, want ik was niet ver van huis.

Pas een paar jaar geleden heb ik het park voor het eerst bezocht. Fijn park, maar het heeft wel een vervelende New Age rariteit: een Keltische bomenhoroscoop(!). Daarvoor zijn 21 verschillende bomen geselecteerd, die bepaalde geboortedata representeren en een daarbij horende karaktertypering. De es, bijvoorbeeld, voor mensen geboren tussen 25 mei en 3 juni en tussen 22 november en 1 december, kan heel goed tegen kritiek en als hij een doel heeft (wat zou in 's hemelsnaam het doel van een es kunnen zijn?) stopt hij niet voor hij dat bereikt heeft. Gelukkig ben ik geen es, want dat is niets dan stressen.

Om 21 verschillende bomen bij elkaar te krijgen, moesten er nogal wat exotische soorten komen, zoals een Toscaanse den, een bijzondere cipres en een olijf. Dat is natuurlijk leuk voor zo'n park en verder moeten de meer spirituelen onder ons zich maar met de Keltische horoscoop bezig houden.

Naast bijzondere bomen heeft ook de oeverbeplanting langs de omringende vaarten veel aandacht gehad. Bij de Erasmusgracht is een speciale 'plasdraszone' waar een vlonderpad een drassig gebied doorkruist met speciale moerasplanten. Een verrukkelijke plek om kikkers te vangen.

Voor elk wat wils in het Erasmuspark, waar door de buurtbewoners druk gepicknickt en geBBQd wordt en natuurlijk, op de open plek in het midden, veel gevoetbald. Voor wie in de buurt is wel een bezoekje waard.

 

*************************