 |
|
|
|
|
 |
 |
archiefvorig nr.lopend nr. |
 |
|
 |
 |
|
 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
 |
|
 |
|||||||||||||||||||||||||||
| Vermaak en Genot > Naar de film | ||||
| Spionnenruil met Tom Hanks | Hans Knegtmans | |||
 Een film met de titel Bridge of Spies klinkt niet direct als de ideale keus voor een avondje bioscoop. Zeker niet als je weet dat het verhaal gaat over een Russische spion die – ten tijde van de koude oorlog – door de FBI gevangen werd genomen en door een rechter tot levenslang werd veroordeeld. En toch. Het is dat het scenario een paar zwakke plekken heeft, anders had ik hem ongetwijfeld in mijn top tien van 2015 opgenomen.Het op feiten gebaseerde verhaal begint in 1957 met de gevangenneming van kunstschilder annex Sovjetspion Rudolf Abel (briljant vertolkt door de Engelse toneelacteur Mark Rylance). Zelfs een communistische spion heeft recht op juridische bijstand en iemand herinnert zich dat na de Tweede Wereldoorlog de jurist James B. Donovan zich verdienstelijk heeft gemaakt bij de processen van Nürnberg. Als aanklager weliswaar, maar wie daarop let is een kniesoor. Donovan wordt gespeeld door Tom Hanks, door de jaren heen een favoriet van regisseur Steven Spielberg. Hanks is geknipt voor de rol van advocaat die zich voor niemands karretje laat spannen en zich zelfs niet uit het veld laat slaan door de publieke opinie in die tijd, die een Russische spion beschouwde als uitschot van het ergste soort. Het vonnis (‘schuldig’) is in een vloek en een zucht geveld en het enige wat Donovan kan proberen is de zachtaardige Abel te behoeden voor de elektrische stoel. Het belangrijkste argument dat hij daarvoor aanvoert is dat een levende Abel meer kan betekenen voor de US dan wanneer hij dood en begraven is. Het is immers denkbaar dat ooit de Russen de hand weten te leggen op een Amerikaanse spion, zodat uitwisseling tot de mogelijkheden behoort. De rechter, die zich tot dan toe de ultieme Amerikaanse ijzervreter had getoond, heeft uiteindelijk begrip voor Donovans argument en stelt zich tevreden met levenslange gevangenisstraf. Drie jaar later treedt Donovans hypothetische scenario in werking, wanneer piloot Francis Gary Powers met zijn U-2 vliegtuig op Sovjetterrein uit de lucht wordt geschoten en vervolgens wordt veroordeeld. Omdat de Amerikaanse overheid zijn vingers niet wil branden wijst de CIA Donovan aan om persoonlijk de spionnenruil uit te voeren. Met de Russen wordt afgesproken dat de uitwisseling zal plaatsvinden op de brug die de grens vormt tussen West- en Oost-Berlijn. Een onnozele speling van het lot zorgt voor een onvoorziene complicatie bij het uitwisselingsproces. Uitgerekend tijdens de voltooiing van de Berlijnse muur belandt de Amerikaanse student Frederic Pryor – die part noch deel heeft  aan welke spionageactiviteit dan ook – abusievelijk in de Oostzone. Voor geen kleintje vervaard wijzigt mensenvriend Donovan eenzijdig de gemaakte afspraken: in de ruil-nieuwe-stijl worden Powers én Pryor uitgewisseld tegen Abel. (Deze kronkel in het scenario komt de helderheid van de film niet ten goede, maar dit terzijde.)Wat maakt Bridge of Spies zo’n aantrekkelijke film? Ondanks de spionagethematiek staat het verhaal namelijk niet bol van de spanning. Het enige onversneden spionage-element is de uitwisseling van de spionnen. Die scène, hoe pakkend ook, is al in ontelbare films te zien geweest. Interessanter is de matching van koude oorlog-thematiek en regisseur. Steven Spielberg heeft vaak onder vuur gelegen vanwege zijn romantische inborst en/of zijn weinig vernieuwende filmstijl. Beide hebbelijkheden zijn echter geknipt voor het verhaal van Bridge of Spies. Spielberg kon naar hartenlust New York opfleuren met oldtimers én mannen met hoeden op. Ook kun je het hem wel toevertrouwen Oost-Berlijn te filmen als een ruïne die doet denken aan het straatbeeld van Rotterdam na WO2. En de geelrode metrorijtuigen waarin Donovan zich verplaatst schreeuwen erom er een toeristisch ritje mee te maken. Naast Tom Hanks als icoon van Verlicht Amerika is ook Mark Rylance als spion met moreel besef én innerlijke beschaving een gouden greep. Iemand die zulke mooie portretten schildert kan geen slecht mens zijn. (Oké, er zijn uitzonderingen op die regel.) Werkelijk briljant is het idee de gebroeders Coen in te huren als toegevoegde scenaristen. Wat zal het leuk zijn te zijner tijd de DVD van de film te bekijken met een aantal Coen-kenners en per scène te bespreken of de hand van de broers hierin te herkennen is en waarom. Om een voorzetje te geven: bij mij gooit het badkamergesprek tussen Donovan en zijn zoontje hoge ogen. Junior heeft het bad vol laten lopen omdat hij in de klas geleerd heeft dat we een voorraad schoon water nodig hebben als de communisten hun slag slaan. Het gesprek verloopt zoals je verwacht (Hanks relativeert de dreiging uit communistische hoek). Pas op het eind van de sequentie zag ik dat vader de hele tijd de dichtgeklapte toiletpot als stoel gebruikt had, zonder dat de discussie hieronder te lijden had. Dat zie je niet vaak op film. Om dit spel te spelen, hoeft u natuurlijk niet de DVD af te wachten. ---------------- De foto's zijn geselecteerd door de schrijver ---------------- Bestel uw boeken, CD's en nog veel meer bij bolcom, via de banner rechts. Dan steunt u De Leunstoel! |
||||
| © 2015 Hans Knegtmans | ||||
|
|
|
||
|
powered by CJ2 | |||