archiefvorig nr.lopend nr.

Vermaak en Genot > Naar de film delen printen terug
Schoolfrik wordt mens Hans Knegtmans

1220VG The Lesson1Vandaag verloopt de Engelse les op een Bulgaarse plattelandsschool minder gezapig dan anders. Juffrouw Nadeshda heeft het probleem op het schoolbord samengevat: ‘Iemand heeft mijn geld gestolen’. ‘Mijn’ slaat in dit geval op een beetje sullig meisje. De juf draagt de leerlingen op hun rugzak op de lessenaar te leggen, zodat de gedupeerde de inhoud kan inspecteren. Dat levert niets op. Wat nu te doen? Nade biedt de schuldige een uitweg. Ze hangt een indrukwekkend witte, grote envelop aan de muur. Tot de volgende les krijgt de dief de gelegenheid het gestolen bedrag anoniem in de envelop te deponeren. Als dat gebeurt beschouwt Nade de zaak als afgedaan.

Op weg naar huis wipt ze even aan bij het vertaalbureautje waarvoor ze freelance werk verricht. Ze levert de vorige tekst in en neemt een nieuwe in ontvangst. Haar salaris kan ze aanstaande dinsdag tegemoet zien, hoort ze.  Waarom niet nu? ‘We zitten nu even wat krap’, legt de medewerkster uit. ‘Ik heb mijn salaris ook nog niet ontvangen’.

Thuisgekomen treft Nade haar man Mladen aan met een echtpaar dat belangstelling heeft voor de camper die hij te koop heeft gezet. Iedereen – ook haar slimme dochtertje van vier – stapt in voor een proefrit. Die duurt een handvol seconden. Dan slaat de motor af en het kooplustige echtpaar verlaat ontstemd de plek des onheils. Het vrijwel permanente opknapwerk, waarmee Mladen zijn dagen vult, werpt dus nog steeds geen vruchten af.

Ook Nades moraliteitsoffensief lijdt vooralsnog schipbreuk. De opgehangen envelop is nog even leeg als gisteren. Maar de werkelijke rampspoed moet nog komen. Mladen blijkt de periodieke overschrijvingen voor aflossing van de hypotheek op hun huis te hebben verdonkeremaand en het geld te hebben gebruikt voor de aanschaf van een tweedehands versnellingsbak voor de camper. Nu wil de bank binnen drie dagen geld zien, anders wordt hun huis geveild.

De Bulgaarse filmmakers Kristina Grozeva en Petar Valtsjanov werpen in The Lesson een onafzienbare reeks barrières op om Nades financiële Odyssee te verbeelden. Zo zou haar vader moeiteloos kunnen bijspringen, ware het niet dat hij sinds de dood van zijn vrouw zijn hart verpand heeft aan een snollige vriendin. Hij blijkt zelfs de naam van zijn kleindochtertje vergeten te zijn.

Uiteindelijk zoekt1220VG The Lesson2 de onderwijzeres haar toevlucht bij een malafide handelaar in woekerpolissen (huiveringwekkend realistisch gespeeld door Stefan Denolyubov). Deze onderneemt zelfs geen poging de schijn van redelijkheid en beschaving op te houden. Zoals een crimineel betaamt, heeft hij zich verdiept in de achtergronden van zijn nieuwe cliënte. Daarbij ontdekte hij dat een neefje van hem zwaar onvoldoende stond voor het vak Engels. Zou het geen goed idee zijn z’n cijfer voor het laatste proefwerk wat te verhogen? Waarbij voor elke punt hoger één dag uitstel van betaling wordt verleend? Nadesha staat op het punt haar morele superioriteit voor één keer naar het tweede plan te verschuiven.

Het is niet verwonderlijk dat de filmcritici in koor het debuut van Grozeva en Valtsjanov vergelijken met het oeuvre van de Waalse filmmakers Jean-Pierre en Luc Dardenne. In hun recente Deux jours, une nuit bijvoorbeeld heeft hoofdrolspeelster Marion Cotillard een weekend de tijd haar ontslag af te wenden door haar collega’s ertoe te bewegen van loonsverhoging af te zien. De gejaagdheid van de hoofdpersoon werd nadrukkelijk in beeld gebracht in hun Rosetta, waarin de gehaaste heldin om de haverklap in close-up van achteren wordt gefilmd, net als nu Nadeshda in The Lesson.

Daarmee is niet gezegd dat de makers van The Lesson klakkeloos leentjebuur spelen bij hun illustere voorgangers. De film is naast zedenschets en moraliteitsstudie in de eerste plaats een thriller. Wanneer Nade voor een contante loketbetaling een verwaarloosbaar bedrag tekort komt, terwijl de bank over zeven minuten zal sluiten, loopt de spanning hoger op dan bij menige misdaadfilm waarin de held met de dood wordt bedreigd.

De hoofdrol van Margita Gosheva is groots. Heel langzaam krijgt haar morele superioriteit gezelschap van kwetsbaarheid en andere ‘zachte’ emoties. Het mooiste voorbeeld daarvan zien we aan de losheid, waarmee ze in de slotscène haar leerlingen tegemoet treedt. De onbuigzame leerkracht heeft begrip gekregen voor de beperkingen van de medemens.

-----------------------------------------------------
De plaatjes zijn uitgezocht door de schrijver
--------------------------------------------------
Bestel uw boeken, CD's en nog veel meer
bij bolcom, via de banner rechts.
Dan steunt u De Leunstoel!


© 2015 Hans Knegtmans meer Hans Knegtmans - meer "Naar de film" -
Vermaak en Genot > Naar de film
Schoolfrik wordt mens Hans Knegtmans
1220VG The Lesson1Vandaag verloopt de Engelse les op een Bulgaarse plattelandsschool minder gezapig dan anders. Juffrouw Nadeshda heeft het probleem op het schoolbord samengevat: ‘Iemand heeft mijn geld gestolen’. ‘Mijn’ slaat in dit geval op een beetje sullig meisje. De juf draagt de leerlingen op hun rugzak op de lessenaar te leggen, zodat de gedupeerde de inhoud kan inspecteren. Dat levert niets op. Wat nu te doen? Nade biedt de schuldige een uitweg. Ze hangt een indrukwekkend witte, grote envelop aan de muur. Tot de volgende les krijgt de dief de gelegenheid het gestolen bedrag anoniem in de envelop te deponeren. Als dat gebeurt beschouwt Nade de zaak als afgedaan.

Op weg naar huis wipt ze even aan bij het vertaalbureautje waarvoor ze freelance werk verricht. Ze levert de vorige tekst in en neemt een nieuwe in ontvangst. Haar salaris kan ze aanstaande dinsdag tegemoet zien, hoort ze.  Waarom niet nu? ‘We zitten nu even wat krap’, legt de medewerkster uit. ‘Ik heb mijn salaris ook nog niet ontvangen’.

Thuisgekomen treft Nade haar man Mladen aan met een echtpaar dat belangstelling heeft voor de camper die hij te koop heeft gezet. Iedereen – ook haar slimme dochtertje van vier – stapt in voor een proefrit. Die duurt een handvol seconden. Dan slaat de motor af en het kooplustige echtpaar verlaat ontstemd de plek des onheils. Het vrijwel permanente opknapwerk, waarmee Mladen zijn dagen vult, werpt dus nog steeds geen vruchten af.

Ook Nades moraliteitsoffensief lijdt vooralsnog schipbreuk. De opgehangen envelop is nog even leeg als gisteren. Maar de werkelijke rampspoed moet nog komen. Mladen blijkt de periodieke overschrijvingen voor aflossing van de hypotheek op hun huis te hebben verdonkeremaand en het geld te hebben gebruikt voor de aanschaf van een tweedehands versnellingsbak voor de camper. Nu wil de bank binnen drie dagen geld zien, anders wordt hun huis geveild.

De Bulgaarse filmmakers Kristina Grozeva en Petar Valtsjanov werpen in The Lesson een onafzienbare reeks barrières op om Nades financiële Odyssee te verbeelden. Zo zou haar vader moeiteloos kunnen bijspringen, ware het niet dat hij sinds de dood van zijn vrouw zijn hart verpand heeft aan een snollige vriendin. Hij blijkt zelfs de naam van zijn kleindochtertje vergeten te zijn.

Uiteindelijk zoekt1220VG The Lesson2 de onderwijzeres haar toevlucht bij een malafide handelaar in woekerpolissen (huiveringwekkend realistisch gespeeld door Stefan Denolyubov). Deze onderneemt zelfs geen poging de schijn van redelijkheid en beschaving op te houden. Zoals een crimineel betaamt, heeft hij zich verdiept in de achtergronden van zijn nieuwe cliënte. Daarbij ontdekte hij dat een neefje van hem zwaar onvoldoende stond voor het vak Engels. Zou het geen goed idee zijn z’n cijfer voor het laatste proefwerk wat te verhogen? Waarbij voor elke punt hoger één dag uitstel van betaling wordt verleend? Nadesha staat op het punt haar morele superioriteit voor één keer naar het tweede plan te verschuiven.

Het is niet verwonderlijk dat de filmcritici in koor het debuut van Grozeva en Valtsjanov vergelijken met het oeuvre van de Waalse filmmakers Jean-Pierre en Luc Dardenne. In hun recente Deux jours, une nuit bijvoorbeeld heeft hoofdrolspeelster Marion Cotillard een weekend de tijd haar ontslag af te wenden door haar collega’s ertoe te bewegen van loonsverhoging af te zien. De gejaagdheid van de hoofdpersoon werd nadrukkelijk in beeld gebracht in hun Rosetta, waarin de gehaaste heldin om de haverklap in close-up van achteren wordt gefilmd, net als nu Nadeshda in The Lesson.

Daarmee is niet gezegd dat de makers van The Lesson klakkeloos leentjebuur spelen bij hun illustere voorgangers. De film is naast zedenschets en moraliteitsstudie in de eerste plaats een thriller. Wanneer Nade voor een contante loketbetaling een verwaarloosbaar bedrag tekort komt, terwijl de bank over zeven minuten zal sluiten, loopt de spanning hoger op dan bij menige misdaadfilm waarin de held met de dood wordt bedreigd.

De hoofdrol van Margita Gosheva is groots. Heel langzaam krijgt haar morele superioriteit gezelschap van kwetsbaarheid en andere ‘zachte’ emoties. Het mooiste voorbeeld daarvan zien we aan de losheid, waarmee ze in de slotscène haar leerlingen tegemoet treedt. De onbuigzame leerkracht heeft begrip gekregen voor de beperkingen van de medemens.

-----------------------------------------------------
De plaatjes zijn uitgezocht door de schrijver
--------------------------------------------------
Bestel uw boeken, CD's en nog veel meer
bij bolcom, via de banner rechts.
Dan steunt u De Leunstoel!
© 2015 Hans Knegtmans
powered by CJ2