archiefvorig nr.lopend nr. |
||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Vermaak en Genot > Was er nog wat op de tv? | ||||
Paardensport is geen sport | Katharina Kouwenhoven | |||
Een van de meest vreemde takken van sport is zonder twijfel de paardensport. Paardensport is namelijk helemaal geen paardensport. Het gaat niet om paarden die bijvoorbeeld zo hard mogelijk achter een wortel of een zak haver aan lopen, om onderling uit te maken wie de snelste is en waar het publiek eventueel weddenschappen op af kan sluiten, zoals bij hondenrennen, maar het gaat om mensen. Mensen die die paarden iets laten doen.
Er zijn races, waarbij paarden zo hard mogelijk moeten lopen, maar met een klein mannetje of vrouwtje op hun rug, dat hen er ongenadig van langs geeft om ze aan te zetten tot hogere snelheden. Er zijn wedstrijden waar paarden zo hard mogelijk moeten draven, terwijl ze een vreemd wagentje moeten trekken waar iemand met een zweep in zit, die die zweep zonder pardon laat neerdalen als die paarden, hun natuur volgend, over gaan in galop. Er zijn wedstrijden waar een ruiter zijn paard dwingt over hindernissen te springen die door een sadist zijn opgebouwd uit hoge muren of slagbomen waar wij niet overheen kunnen kijken. Er zijn combinaties van deze treiterijen, waarbij paarden zo hard mogelijk moeten lopen en ondertussen over onneembare heggen moeten springen (kost per race minstens één paard een kreupel been) en springconcoursen waarbij de hindernissen zo snel mogelijk genomen moeten worden. Er zijn wedstrijden waarin een viertal paarden wordt ingespannen om een wagen te trekken om zo snel mogelijk een route af te leggen vol hoeken en bochten die een paard normaal zoveel mogelijk zou vermijden.
Maar de vreemdste tak van de 'paardensport' is toch wel de dressuur. De berijder van het paard heeft het paard jarenlang gekneed om op de klanken van gruwelijk muziek allerlei 'onpaardse' fratsen uit te halen, die in een circusact niet zouden misstaan, maar die met sport helemaal niets te maken hebben. Van deze dressuur konden we het weekend van 26 en 27 augustus uitgebreid genieten vanwege de Wereld Kampioenschappen, want wij hebben een landgenote die daarmee regelmatig in de prijzen valt. Ankie van Grunsven. Een leuke verschijning en niet op haar mondje gevallen en zeker niet op haar achterhoofd, want aan dat dresseren schijn je ook een leuke boterham te kunnen verdienen.
Wat je te zien krijgt is een paard in een vierkante arena, met een vreemd uitgedoste mannelijke of vrouwelijke ruiter, gekleed in een soort jacquet en met een hoge hoed op. Die ruiter laat dat paard op de maat van de muziek allerlei buitenissige pasjes maken, die dat paard nooit zelf bedacht zou hebben, zoals bijvoorbeeld een 'piaf', en krijgt daarvoor na afloop een cijfer van een jury. Het is een beetje te vergelijken met kunstrijden op de schaats, waarbij mensen ingewikkelde toeren uithalen op de gladde ijzers en overgeleverd zijn aan een verre van onpartijdige juryrechtspraak. Maar dat is iets dat mensen doen en die hebben daar zelf voor gekozen, al is dat dan soms onder de autoritaire druk van een ambitieuze vader of moeder.
Paarden hebben niets te kiezen. Die worden daartoe gedwongen en zelfs gefokt.
De helft van de Nederlandse weilanden wordt tegenwoordig bevolkt door paarden, die daar doorheen dartelen met aandoenlijke veulentjes in hun kielzog (als ze niet geroskamd worden in hun 'box'), want half Nederland bezit tegenwoordig een paard. Een paard om op te rijden. We hebben allemaal de mond vol over de ondermaatse manier waarop wij onze koeien en varkens behandelen, maar je hoort nooit iets over die paarden. Eeuwenlang is het paard ons belangrijkste vervoermiddel geweest, maar dat is het al meer dan een eeuw niet meer. Waarom houden we dan nog steeds paarden in gevangenschap?
Een jaar of wat geleden kwam ik, wandelend door een natuurgebied in de buurt van Millingen aan de Rijn, plotseling oog in oog te staan met een kudde Konixpaardjes. Die belevenis heeft een onuitwisbare indruk op mij gemaakt, hoewel ik het moeilijk vind om te beschrijven waarom. Het had iets te maken met hun 'vrijheid' en 'natuurlijkheid', omdat zij er geen benul van hadden dat die geheel artificieel was, want door ons gecreëerd. Maar ook met het besef dat de wereld misschien eens zo geweest was. Dat daar een kudde paarden liep, minding their own business, en een paar mensen, die even deel uit maakten van hetzelfde landschap, nieuwsgierig naar elkaar waren, maar zonder elkaar te vrezen en vooral zonder prikkeldraadversperringen, met geen ander oogmerk dan daar alleen maar te zijn.
Hoewel wij paarden, in vergelijking met koeien, varkens, kippen en ander vee dat ons uiteindelijk tot voedsel moet dienen, betrekkelijk vriendelijk exploiteren, ook paarden zijn geknecht. Voor ónze lol. Waarom je erop moet zitten en ze allerlei kunstjes moet laten doen, is mij een raadsel. Dieren berijden vind ik een abjecte bezigheid, tenzij je levensomstandigheden je er toe dwingen. Dat een nomade in de woestijn zich moet bedienen van een kameel kan ik me voorstellen. Dat een toerist in Egypte een kameel bestijgt, zodat zijn partner er een leuke foto van kan maken, acht ik een verwerpelijke zaak.
Paarden horen niet in en met schrikdraad afgezet weiland. Paarden zijn kuddedieren, die gezamenlijk optrekken, galopperend over steppen en vlakten, zich drenkend in rivieren en kreken. Het domesticeren van paarden is een volstrekt overbodige zaak geworden. En om het nu 'sport' te noemen is natuurlijk helemaal een onbeschaamde gotspe. Het is slaven houden na de afschaffing van de slavernij en dat een ontwikkelingsproject noemen.
*********************************************************
Uitgave van De Leunstoel wordt mede mogelijk gemaakt door donaties van:
Katharina Kouwenhoven, Hans Meijer, Ruurd Kunnen, Beer Meijer, Carlo
van Praag, J. Bakker, Evelien Polter en Frits Hoorweg. |
||||
© 2006 Katharina Kouwenhoven | ||||
powered by CJ2 |