archiefvorig nr.lopend nr.

Vermaak en Genot > Doe toch een spelletje mee delen printen terug
Botsballonnenhijshokjes, zuigbuisjes en ladderzatte slampampers Julius Pasgeld

1918VG Botsballon

Je bent eraan verslaafd of je doet het nooit. Een tussenweg schijnt er niet te zijn. Kruiswoordpuzzels. En dan liefst Zweedse, waarbij je de omschrijving van het gevraagde woord vindt in een hokje met een pijltje naar rechts of naar beneden, waar dat woord dan moet worden ingevuld.

Zelf maak ik er twee per dag. Minimaal. Tegenwoordig met moeilijkheidsgraad 4. Soms 4/5. Vaak moet je mooie oude, al bijna vergeten woorden invullen. Zoals botsballon (airbag), hijshokje (lift), zuigbuisje (rietje) of slampamper (hobbezak). Die spaar ik en noteer ze alfabetisch op mijn lap-top. Ik heb er al duizenden en heb me voorgenomen ooit nog eens een verhaal te schrijven met die mooie, oude woorden.Tijdens het puzzelen stel ik me voor, dat ik in een grote zaal zit met allemaal mensen die dezelfde puzzel doen als ik. We doen dan wie het eerste klaar is. Meestal ben ik dat en word dan bewonderend toegesproken door de voorzitter.

Hoofdbrekens

Er gebeurt altijd van alles in mijn hoofd tijdens het oplossen van de puzzels. Zo erger ik me iedere keer weer als ik bij de omschrijving ‘mannetjesvis’ het woord ‘hom’ moet invullen. Hom is helemaal geen mannetjesvis! Hom is het sperma van de mannetjesvis. Zouden ze dat op de redactie van zo’n puzzeltijdschrift nou ècht niet weten? En zo moet ik bij ‘rasp’ altijd ‘vijl’ invullen en bij ‘vijl’ ’rasp’. Maar een rasp ìs helemaal geen vijl. Met een rasp rasp je grove onderdelen van het materiaal weg. Met een vijl vijl je de fijne kantjes eraf.

De grootste ergernis heb ik bij de omschrijving ‘mens’. Altijd moet je dan in een vak van drie hokjes het woord ‘man’ invullen. Nooit volgt er bij de omschrijving ‘mens’ een vakje van vijf hokjes waar je het woord ‘vrouw’ kwijt kan. Kunnen al die feministische bewegingen, die zich bij het minste of geringste onrecht al beledigd voelen, dáár dan misschien ook iets aan doen?

En verder lijkt het er wel eens op dat er door ieder land of door iedere landstreek maar één rivier stroomt. In Rusland is dat de Lena. In de Betuwe de Linge. In België de Leie. In Spanje de Taag. In Italië de Arno. In Limburg de Maas. Terwijl er in Frankrijk volgens de puzzelmakers maar liefst vier rivieren stromen: De Oise, de Isere, de Garonne en de Seine.

Nog één hoofdbreuk dan. Vrij ernstig. Volgens mij neemt het Engels in de kruiswoordpuzzels onrustbarend toe. In één puzzelboekje met 88 puzzels telde ik in het totaal 186 in te vullen Engelse woorden. Vaak weliswaar in min of meer in het Nederlands ingeburgerd. Maar vaak ook niet: appeal, blooper, trial, weird, bug bijvoorbeeld. Alleen bij de omschrijving: ‘bevestiging’ van drie letters stond in datzelfde hokje altijd: (Eng). Maar bij al die andere 186 in te vullen Engelse woorden dus niet.

Dat neemt echter allemaal niet weg, dat ik over het algemeen veel bewondering heb voor de makers van de puzzels. Zo kan ik enorm genieten van de buitengewoon grote hoeveelheid synoniemen die de kruiswoordpuzzelmakers hanteren voor de wat zeurderige medemens: mafkees, maffer, mafkop, zanik, zeur, pummel, lummel, uil, ei, lomperd, dreiner, knorrepot, maler, kaffer, kwaker, zeur en ga zo maar door.

Moeite

Natuurlijk tast ik ook vaak in het het duister bij het zoeken naar het juiste woord. Bij ‘bloem’ van vier letters vul ik altijd iris, roos of tulp in, afhankelijk van de letters van de woorden die al haaks op de in te vullen ruimte staan. Maar iedere keer weer, echt altijd, vergeet ik dat er best wel eens ‘meel’ ingevuld zou kunnen worden. Want ‘meel’ is ook ‘bloem’. Al zeker vijftien keer heb ik dat moeten opzoeken op de achterkant van de puzzel waar de oplossingen staan.

Hetzelfde geldt voor de omschrijving ‘bar’. Daarbij moet ik altijd aan ‘erg’, ‘hevig’, ‘cru’ of ‘grof’ denken. Als dat allemaal niet blijkt te kloppen, ga ik met veel moeite over op een geheel andere categorie. Namelijk die van ‘toog’, ‘pub’ of ‘kroeg’.

En tenslotte: dat ik bij de omschrijving ‘nep’ af en toe geen ‘bedrog’, ‘namaak’, ‘onecht’ of ‘vals’ moet invullen maar wel ‘kunst’ stuit me behoorlijk tegen de borst.

Maar nogmaals: ik zou niet weten hoe ik mijn tijd zou moeten doorkomen zonder een Zweedse kruiswoordpuzzel.

----------

De plaat is van Henk Klaren




© 2022 Julius Pasgeld meer Julius Pasgeld - meer "Doe toch een spelletje mee" -
Vermaak en Genot > Doe toch een spelletje mee
Botsballonnenhijshokjes, zuigbuisjes en ladderzatte slampampers Julius Pasgeld
1918VG Botsballon

Je bent eraan verslaafd of je doet het nooit. Een tussenweg schijnt er niet te zijn. Kruiswoordpuzzels. En dan liefst Zweedse, waarbij je de omschrijving van het gevraagde woord vindt in een hokje met een pijltje naar rechts of naar beneden, waar dat woord dan moet worden ingevuld.

Zelf maak ik er twee per dag. Minimaal. Tegenwoordig met moeilijkheidsgraad 4. Soms 4/5. Vaak moet je mooie oude, al bijna vergeten woorden invullen. Zoals botsballon (airbag), hijshokje (lift), zuigbuisje (rietje) of slampamper (hobbezak). Die spaar ik en noteer ze alfabetisch op mijn lap-top. Ik heb er al duizenden en heb me voorgenomen ooit nog eens een verhaal te schrijven met die mooie, oude woorden.Tijdens het puzzelen stel ik me voor, dat ik in een grote zaal zit met allemaal mensen die dezelfde puzzel doen als ik. We doen dan wie het eerste klaar is. Meestal ben ik dat en word dan bewonderend toegesproken door de voorzitter.

Hoofdbrekens

Er gebeurt altijd van alles in mijn hoofd tijdens het oplossen van de puzzels. Zo erger ik me iedere keer weer als ik bij de omschrijving ‘mannetjesvis’ het woord ‘hom’ moet invullen. Hom is helemaal geen mannetjesvis! Hom is het sperma van de mannetjesvis. Zouden ze dat op de redactie van zo’n puzzeltijdschrift nou ècht niet weten? En zo moet ik bij ‘rasp’ altijd ‘vijl’ invullen en bij ‘vijl’ ’rasp’. Maar een rasp ìs helemaal geen vijl. Met een rasp rasp je grove onderdelen van het materiaal weg. Met een vijl vijl je de fijne kantjes eraf.

De grootste ergernis heb ik bij de omschrijving ‘mens’. Altijd moet je dan in een vak van drie hokjes het woord ‘man’ invullen. Nooit volgt er bij de omschrijving ‘mens’ een vakje van vijf hokjes waar je het woord ‘vrouw’ kwijt kan. Kunnen al die feministische bewegingen, die zich bij het minste of geringste onrecht al beledigd voelen, dáár dan misschien ook iets aan doen?

En verder lijkt het er wel eens op dat er door ieder land of door iedere landstreek maar één rivier stroomt. In Rusland is dat de Lena. In de Betuwe de Linge. In België de Leie. In Spanje de Taag. In Italië de Arno. In Limburg de Maas. Terwijl er in Frankrijk volgens de puzzelmakers maar liefst vier rivieren stromen: De Oise, de Isere, de Garonne en de Seine.

Nog één hoofdbreuk dan. Vrij ernstig. Volgens mij neemt het Engels in de kruiswoordpuzzels onrustbarend toe. In één puzzelboekje met 88 puzzels telde ik in het totaal 186 in te vullen Engelse woorden. Vaak weliswaar in min of meer in het Nederlands ingeburgerd. Maar vaak ook niet: appeal, blooper, trial, weird, bug bijvoorbeeld. Alleen bij de omschrijving: ‘bevestiging’ van drie letters stond in datzelfde hokje altijd: (Eng). Maar bij al die andere 186 in te vullen Engelse woorden dus niet.

Dat neemt echter allemaal niet weg, dat ik over het algemeen veel bewondering heb voor de makers van de puzzels. Zo kan ik enorm genieten van de buitengewoon grote hoeveelheid synoniemen die de kruiswoordpuzzelmakers hanteren voor de wat zeurderige medemens: mafkees, maffer, mafkop, zanik, zeur, pummel, lummel, uil, ei, lomperd, dreiner, knorrepot, maler, kaffer, kwaker, zeur en ga zo maar door.

Moeite

Natuurlijk tast ik ook vaak in het het duister bij het zoeken naar het juiste woord. Bij ‘bloem’ van vier letters vul ik altijd iris, roos of tulp in, afhankelijk van de letters van de woorden die al haaks op de in te vullen ruimte staan. Maar iedere keer weer, echt altijd, vergeet ik dat er best wel eens ‘meel’ ingevuld zou kunnen worden. Want ‘meel’ is ook ‘bloem’. Al zeker vijftien keer heb ik dat moeten opzoeken op de achterkant van de puzzel waar de oplossingen staan.

Hetzelfde geldt voor de omschrijving ‘bar’. Daarbij moet ik altijd aan ‘erg’, ‘hevig’, ‘cru’ of ‘grof’ denken. Als dat allemaal niet blijkt te kloppen, ga ik met veel moeite over op een geheel andere categorie. Namelijk die van ‘toog’, ‘pub’ of ‘kroeg’.

En tenslotte: dat ik bij de omschrijving ‘nep’ af en toe geen ‘bedrog’, ‘namaak’, ‘onecht’ of ‘vals’ moet invullen maar wel ‘kunst’ stuit me behoorlijk tegen de borst.

Maar nogmaals: ik zou niet weten hoe ik mijn tijd zou moeten doorkomen zonder een Zweedse kruiswoordpuzzel.

----------

De plaat is van Henk Klaren


© 2022 Julius Pasgeld
powered by CJ2