archiefvorig nr.lopend nr. |
||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Bezigheden > Galerie | ||||
Haute Bordure | Dik Kruithof | |||
Het Fries museum is weer open en de gehoopte topper Haute Bordure is nog tot 18 juli te zien. Misschien is verlenging mogelijk, want het zou voor liefhebbers jammer zijn om dit te missen. De ondertitel van het boek is: Geborduurde kleding en accessoires in Nederland van 1620 tot 2020 en dat is ook precies wat het is. In de eerste zalen is te zien dat al vanaf 1650 in Nederland gebruiksvoorwerpen en kleding van borduurwerk werden gebruikt: een eenvoudige zeemansbeurs, maar ook in 1620 al een prachtig geborduurd schoentje en Geertje van Scheltinga draagt op een portret uit de eigen collectie prachtig borduursel in gouddraad (dat overigens meestal in latere jaren weer teruggewonnen werd door het uiteen te rafelen, vanwege de goudswaarde). Er is herenkleding uit de achttiende eeuw, die werd gemaakt door mannelijke beroepsborduurders, waarna kleermakers de delen in elkaar zetten en prachtige vesten ontstonden als resultaat. Omstreeks 1815 besloot Koning Willem I dat alle provincies mee moesten doen aan een centraal bestuur. De Friese edelen verenigden zich met tegenzin in een ‘Ridderschap’ en namen deel aan de Provinciale Staten. Voor hun verplicht ambtskostuum kozen ze een pak van zwart laken met gouden borduursels, waarin ze de symbolen van de drie Friese landsdelen verwerkten: korenaren voor Oostergo, grashalmen voor Westergoo en eikentakken voor Zevenwouden. Het jasje hangt er! Een hele zaal is gewijd aan Wit: wit borduurwerk op een witte ondergrond komt veel voor. Een heleboel werk voor iets wat je nauwelijks ziet, volgens de zaaltekst, maar er is een praktische verklaring: de witte stiksels geven niet af tijdens het wassen. Het schijnt te passen bij de Nederlandse volksaard: babykleren, doopjurken, trouwjurken en baljurken met wit borduursel als een witte draad door het leven. Overigens is het wel mooi en ook historisch interessant, zo is er een zeventiende-eeuwse kraamherenmuts die de vader direct na een bevalling opzette en bleef dragen als hij voor de kraamvisite de kraamdrank serveerde en de kaneelstok door het romige drankje roerde. De laatste zaal is de pronkzaal met borduren in de mode van de laatste eeuwen. Prachtige jasjes en een hofsleep die van de vrouw van Koning Lodewijk Napoleon moet zijn geweest, want de geborduurde rand is veel breder dan de in die tijd voorgeschreven tien centimeter. Bij ons Koninklijk Huis is borduren altijd in trek geweest. Maxima droeg op Prinsjesdag 2015 een geborduurde japon van Jan Taminiau. Die liet zich inspireren door de zijden wandbekleding van de Japanse Zaal in Huis ten Bosch. Ook van de Koninginnen Wilhelmina, Juliana en Beatrix zijn er jurken te zien uit de Koninklijke Verzamelingen. Voor Juliana en Beatrix zijn het jurken gemaakt door Maison Linette uit Den Bosch, als onderstreping van de grote Nederlandse traditie op dit terrein. Vanaf de zestiende eeuw leerden alle meisjes borduren en oefenden ze door in kruissteek letters, cijfers en motieven aan te brengen op een merklap. Die merklappen ontwikkelden zich, zeker in Friesland tot een brede traditie. Het Fries Museum heeft ook een unieke collectie van ruim 600 merklappen waar hele familieverhalen in verteld worden. Er hangt op de tentoonstelling wel een papier met tekeningen van Koninginnesteek, Kruissteek, Platsteek, Rijgsteek, Steelsteek, Stersteek, Stiksteek, Festonsteek, Flanelsteek, Siersteek, Frans Knoopje, Ingrijpsteek, Kettingsteek en Draad opnaaien, maar er wordt verder niet ingegaan op de gebruikte technieken. Wel staan op de website instructies en tips om zelf aan de slag te gaan. Borduren kent de laatste jaren weer een opleving, zo bracht Gucci in 2016 een spijkerjasje met borduursel op de rug dat door bekende rappers gedragen is. Uiteraard is de verbinding van Gucci met rappers haute couture, anders zou het worden als de verbinding gelegd zou worden met het borduurwerk op de jacks van de Hells Angels. ------ De plaatjes zijn van de schrijver |
||||
© 2021 Dik Kruithof | ||||
powered by CJ2 |