archiefvorig nr.lopend nr. |
||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Vermaak en Genot > Een omweg waard | ||||
Dirk van Erp uit San Francisco | Dik Kruithof | |||
Dirk van Erp had een Copper Shop in San Francisco en werd daar een van de beroemdste koperslagers van Amerika. Werk van hem was te zien op twee grote Wereldtentoonstellingen, in Seattle in 1909 en in zijn woonplaats in 1915. Hij was een vooraanstaand lid van de Arts and Crafts Movement, een beweging die stond voor traditioneel gemaakte ambachtelijke kunst. Hij maakte veel koperen vazen en lampen die nog steeds gewild zijn bij verzamelaars. De kookwinkel Van Erp op de Nieuwestad is een begrip in Leeuwarden. Hij zit al ruim 150 jaar op dezelfde plek. Vroeger was het een werkplaats waar koperen pannen werden gemaakt en verkocht. In het grote gezin Van Erp werd Dirk geboren in 1862. Hij leerde het werk van zijn vader, maar er ging iets mis. In 1881 raakt hij op het verkeerde pad, wordt opgepakt en veroordeeld voor geldafpersing en betrokkenheid bij diefstal. Hij kreeg vijf jaar gevangenisstraf die hij doorbracht in de Blokhuispoort, de oude gevangenis van Leeuwarden, bekend van de film De Overval en tegenwoordig onder meer het hoofdkantoor van de Culturele Hoofdstad. Een aantal jaren na zijn vrijlating vertrok Dirk naar Amerika. Hij werkte bij Union Iron Works in San Francisco, waar schepen en treinen worden gemaakt, trouwde met Mary Richardson Marino en kreeg een dochter. In 1898 trok hij in de goldrush naar Klondike in Alaska, maar werd er niet rijk van en keerde terug naar Union Iron Works. In 1900 kreeg hij werk als kopersmid bij een scheepswerf en begon vazen te maken van koperen granaathulzen voor vrienden. Omstreeks 1907 begon hij zijn werk aan kunsthandels te verkopen. In 1908 opende hij de Art Copper Shop in San Francisco. Hij won in 1909 een gouden medaille op een tentoonstelling in Seattle en ging in dat jaar ook een partnerschap aan met Elisabeth D’Arcy Gaw, die een kunstopleiding had gevolgd in Chicago en Londen. Samen kwamen ze tot mooie ontwerpen voor lampen en vazen. Het partnerschap duurde tot 1911, maar Van Erp bleef daarna werken in de stijl van haar ontwerpen. Hij exposeerde nog op de Panama-Pacific International Exposition in 1915, maar nam in dat jaar ook zijn werk bij de Union Iron Works weer op om bij te dragen aan de oorlogsinspanning. Na de oorlog werkte hij nog in zijn Copper Shop tot 1929. Hij overleed in 1933, zijn vrouw Mary vier uur later. In het Pier Pander Museum op het Princessehof in Leeuwarden is een mooie, kleine tentoonstelling ingericht over het leven en werk van Dirk van Erp. Er staan mooie vazen en lampen en ook wordt de invloed van D’Arcy Gaw zichtbaar gemaakt. Eén van hun ontwerpen staat in het Metropolitan Museum in New York. Er is ook een prachtig krantenartikel over leven en overlijden van Dirk en Mary: Lived as One, Left on Far Journey together. Zoals de naam doet vermoeden is het Pier Pander museum gewijd aan de nalatenschap van Pier Pander, die een kleine autobiografie schreef onder de titel ‘Een jongetje op een schip’: hij woonde de eerste vijftien jaar van zijn leven bij zijn ouders op een beurtschip dat lijndiensten onderhield voor vrachtvervoer. Van jongs af aan was hij creatief en tekende en boetseerde. Hij kreeg de gelegenheid kunsten te studeren, won de Prix de Rome en ontwikkelde zich tot een van Nederlands bekendste beeldhouwers rond 1900. Hij maakte onder andere het muntontwerp met de kop van de jonge Wilhelmina. In de loop van de vorige eeuw raakte hij volledig buiten beeld. Zijn hele werkzame leven woonde hij in Rome maar hij liet zijn studio na aan de Gemeente Leeuwarden. Met enige vertraging werd het museum geopend in 1954 als eerste museum in Nederland dat gewijd was aan één kunstenaar. Het museum is alleen ’s zomers in de weekends geopend. ------- De plaatjes zijn van de schrijver |
||||
© 2018 Dik Kruithof | ||||
powered by CJ2 |