archiefvorig nr.lopend nr.

Bezigheden > Galerie delen printen terug
Dommering, Van den Boogaard en Op-Art Peter Schröder

0818BZ Dommering
Voorbij
In het Haagse Gemeentemuseum was tot zondag 26 juni de tentoonstelling Stemmingmakerij te zien. Volgens de begeleidende tekst behandelt de tentoonstelling de beperkende, censurerende invloed van (politieke) ideologie op de beoefening van kunst. ‘In de tentoonstelling Stemmingmakerij wordt in confrontatie met het werk van Henri van de Velde expressionistische kunst tentoongesteld die in de jaren dertig als entartet zou zijn bestempeld.’ Voor de jongeren onder ons: Henri van de Velde (Amsterdam 1896-Abcoude 1969), niet te verwarren met de Belg Henry van de Velde, de jugendstil virtuoos, was een van de foutste schilders van Nederland (Henry van de Velde uit België was ook tamelijk fout.).
De in de beste traditie van het Nazi/Fascistische/Sovjet realisme geschilderde voorstelling De Nieuwe Mensch van de Nederlandse Van de Velde ‘toont de nieuwe, fascistische mens met onder zijn voeten het skelet van de Verlichting, het rationalisme en de vertrapte boeken van Marx, Voltaire en Darwin, strijdend tegen kapitalisme en communisme en op weg naar een Nieuwe Orde’ (Wikipedia). Wim de Bie: ‘Een wanstaltige, slecht geschilderde, abjecte kitschvoorstelling’. Het schilderij hing tijdens WOII op de kamer van NSB-leider Anton Mussert  en was nu als afschrikwekkend voorbeeld van ‘artistieke propaganda’ te zien op een tentoonstelling waarop verder o.a. schilderijen van Ludwig Meidner en Ernst Ludwig Kirchner, die destijds tegenover het totalitaire realisme werden afgezet als ‘entartete kunst’. Ook stemmingmakerij tegenover vrouwen (minnaressen, maitresses) werd vertoond, aan de hand van schilderijen van Schiele en Hodler. Verder veel mooie schilderijen (Jongkind, Maris, Weissenbruch – erg vredige stemming?), maar ook een niet direct begrijpelijk opvoedkundig verhaal van de mensen van het Gemeentemuseum.
 
Engagement
Er waren niet alleen ‘traditionele’ schilderijen te zien (‘ezelkunst’ noemden de revolutionaire sovjetkunstenaars dat ooit, naar de schildersezels van de bourgeoisie), maar ook eigentijdse video’s. Eentje, Entartete Kunst lebt (Yael Bartana) paste voorspelbaar in de thematiek van de tentoonstelling. Twee andere video’s waren veel verrassender en ook indrukwekkender. In The Landscape is changing van Mircea Cantor is een bont stadsleven te zien in steeds wisselende lachspiegel/kaleidoscoop- vertekening. Het is vaker vertoond, maar hier bleef het boeien en het werd nog veel spannender toen duidelijk werd dat de vertekende beelden afkomstig waren van een optocht (op de muziek van de ouverture uit Romeo & Juliet van Prokofjef – alweer een door de ideologie gemangelde kunstenaar) van mensen met spiegelende borden. Mooi. Een nog indrukwekkender video is The Nuclear Football van Andree Korpys en Markus Löffler. De makers stonden tussen de reguliere pers bij het bezoek van president Bush aan Berlijn in 2002 en filmden de aankomst van de machtigste man van de wereld en zijn ontvangst door de Duitse president Rau en Bondskanselier Schröder.
 
Suspense
Bush 2002 in Berlijn, dat was een politiek beladen bezoek: Kort ervoor had Bush de Axis of Evil benoemd, hij wilde ten strijde trekken tegen Irak, maar de Duitsers wilden niet meedoen en in Berlijn leverden 10.000 demonstranten slag met 10.000 politiemannen. Van dat alles is op de video niets te merken, Bush en Schröder zijn ook nauwelijks in beeld. Wat we wel zien is het ballet van het enorme leger van officials, beveiligers en militaire erewachten. Al deze mannen zijn geruisloos (er zit bijna geen geluid bij de video) aan het stappen en schuiven op het vliegveld Tegel en bij Slot Bellevue in afwachting van het moment suprème – dat geheel overschaduwd wordt door deze menselijke omlijsting (het lijkt de VPRO wel). Het is een indrukwekkende reportage die tot nadenken stemt: wat een discipline, wat een ernst, wat een gedoe; wie is de baas? Wat kan de betekenis van de choreografie van zo’n bezoek zijn? Zou de spreekwoordelijke Man van Mars niet denken dat hier een zwaar bewaakte gevangene wordt getransporteerd?
 
Uitleg en duiding
The ‘Nuclear Football’ is geen documentaire, maar videokunst en bij kunst hoort een verhaal. De makers schrijven dat de video gaat over het ‘zwartleren koffertje’, (koosnaampje in de VS: ‘Nuclear Footbal’) het draagbare, strategische commandocentrum voor de president, van waaruit desgewenst de Amerikaanse raketten met hun atoomkoppen op pad kunnen worden gestuurd. Over die andere video, ‘The Landscape is changing’ staat in de begeleidende tekst: ‘Het is een verwijzing naar Plato; kunst kan, als illusie van de werkelijkheid,0817BZ Theo gevaarlijke verwarring veroorzaken onder de bevolking. Cantor symboliseert in dit werk de positie van een kunstenaar in een totalitaire samenleving’. Wat zullen we zeggen; werkstuk en bedoeling? ambacht en kunstwerk? vorm en inhoud? Zonder uitleg zijn de video’s al prachtig, komen we met die boodschappen niet in de buurt van stemmingmakerij? Weerspiegelt deze kunst ook zonder tekst al niet zijn maatschappelijke positie?
Hoe dan ook:  mooie video’s in het Haagse Gemeentemuseum. Deze 3 zijn jammer genoeg niet meer te zien, maar ze zijn ook weer niet verdwenen. Ze komen uit de Collectie Dommering (mediajurist Egbert en zijn vrouw Loes) en uit die collectie wordt regelmatig een nieuw exemplaar vertoond, enigszins verstopt in Zaal 19 van het Gemeentemuseum. Ga het zien! Het is dus videokunst, maar zou het geen goed idee zijn er ook programma’s mee te vullen in een gewoon filmzaaltje?
 
Theo van den Boogaard en OP ART in Amsterdam.
Het Haagse Gemeentemuseum huist in het mooiste museumgebouw van Nederland; het tot in de puntjes prachtig uitgevoerde gesamtkunstwerk van H.C. Berlage. Het Stadsarchief Amsterdam is bijna even luxueus gehuisvest in het voormalige hoofdkantoor van de voormalige Nederlandsche Handel-Maatschappij. Dit gebouw van K.P.C. de Bazel (opgeleverd in 1926) oogt van enige afstand als een massieve monoliet, maar kent van dichtbij weer een zeer uitgewerkte detaillering (die – gesamtkunstwerk – weer terug te vinden is in het interieur en de meubilering). Uit de verte indrukwekkend en naarmate je nadert steeds meer geheimen prijsgevend (hoog in de gevel prijken beelden van drie Gouverneurs-Generaal van Nederlands-Indië: Jan Pieterszoon Coen, Herman Daendels en Johannes van Heutsz – zouden deze superimperialisten zich in Amsterdam sinds 1960 op de begane grond staande hebben kunnen houden?), dat vraagt talent.
 
Pandemonia
Tekenaar Theo van den Boogaard (1948) beschikt over dat talent, kijk maar naar zijn prachtige tekening van De Bazel. In 1967 publiceerde Theo, gesteund door Willem de Ridder, zijn eerste hilarische striptekenwerk in Hitweek/Aloha, eerst Witje, later Ans en Hans. De later volgende samenwerking met Wim T. Schippers bracht grote roem door de Sjef van Oekel strips. Het tekenwerk van de vroege strips is nog iets losjes, maar gaandeweg wordt zijn versie van de Klare Lijn steeds preciezer. De Sjef van Oekel strips gaven Van den Boogaard de kans het thema pandemonium tot in de apocalyptische perfectie uit te werken. De oerversie van deze rampzalige kettingreacties is te vinden op p. 38 van het Kuifje album De zaak Zonnebloem, waar de Lancia Aurelia B20 GT (1955) bestuurd door de Italiaanse wegduivel Arturo Benedetto Giovanni Giuseppe Pietro Archangelo Alfredo Cartoffoli (‘Wou u misschien door de geluidsmuur?’) zich met hoge snelheid een joyeuze weg baant over een druk bevolkt Zwitsers dorpsplein. De Van den Boogaard/Van Oekel variaties hierop in Amsterdamse omgeving zijn nu in volle glorie te bewonderen op de tentoonstelling ‘Het Amsterdam van Theo van den Boogaard’. Ondertussen lijkt het op zijn recente werk weer wat rustiger te worden: er zijn grote tekeningen te zien met zeer evenwichtig en minutieus getekende grote gebouwen en stadsbeelden en die zijn niet minder indrukwekkend.
Snel er heen! Het Amsterdam van Theo van de Boogaard, tot 14 augustus te zien in het Stadsarchief Amsterdam.
 
Op-Art museum
Op de hoek van Singel en Raadhuisstraat in Amsterdam werd tussen 1910 en 1912 het hoofdkantoor van de Nederlandsch-Indische Handelsbank gebouwd door de architecten Vuijk en van Rossem. Het is  een solide monumentaal gebouw (alweer) dat na uiteenlopende bewoners (hoofdkantoor van de Amsterdamse Gemeentegiro, Hoofdpostkantoor) nu een enigszins onduidelijke bestemming heeft. Van buiten oogt het nog in goede staat en huisvest sinds kort het OP ART museum Amsterdam. Jos Smit van Art Unlimited en Paul Baars hebben het ingericht en vertonen een veelheid aan gezichtsbedrog: tekeningen die niet kloppen, voorbeelden uit de psychologie handboeken, 60er jaren fractals en natuurlijk veel M.C. Escher en varianten daarop. Het museum wil een ‘low profile’ forum bieden voor optische kunst en kunstjes en is ook low budget ingericht. Zeer de moeite waard (en niet duur): loop er binnen en laat je verrassen. In een volgend nummer meer, en ook plaatjes.
 
********************************
De Leunstoel is gebouwd door Peppered.
Ga voor informatie over dat bureau naar www.peppered.nl


© 2011 Peter Schröder meer Peter Schröder - meer "Galerie" -
Bezigheden > Galerie
Dommering, Van den Boogaard en Op-Art Peter Schröder
0818BZ Dommering
Voorbij
In het Haagse Gemeentemuseum was tot zondag 26 juni de tentoonstelling Stemmingmakerij te zien. Volgens de begeleidende tekst behandelt de tentoonstelling de beperkende, censurerende invloed van (politieke) ideologie op de beoefening van kunst. ‘In de tentoonstelling Stemmingmakerij wordt in confrontatie met het werk van Henri van de Velde expressionistische kunst tentoongesteld die in de jaren dertig als entartet zou zijn bestempeld.’ Voor de jongeren onder ons: Henri van de Velde (Amsterdam 1896-Abcoude 1969), niet te verwarren met de Belg Henry van de Velde, de jugendstil virtuoos, was een van de foutste schilders van Nederland (Henry van de Velde uit België was ook tamelijk fout.).
De in de beste traditie van het Nazi/Fascistische/Sovjet realisme geschilderde voorstelling De Nieuwe Mensch van de Nederlandse Van de Velde ‘toont de nieuwe, fascistische mens met onder zijn voeten het skelet van de Verlichting, het rationalisme en de vertrapte boeken van Marx, Voltaire en Darwin, strijdend tegen kapitalisme en communisme en op weg naar een Nieuwe Orde’ (Wikipedia). Wim de Bie: ‘Een wanstaltige, slecht geschilderde, abjecte kitschvoorstelling’. Het schilderij hing tijdens WOII op de kamer van NSB-leider Anton Mussert  en was nu als afschrikwekkend voorbeeld van ‘artistieke propaganda’ te zien op een tentoonstelling waarop verder o.a. schilderijen van Ludwig Meidner en Ernst Ludwig Kirchner, die destijds tegenover het totalitaire realisme werden afgezet als ‘entartete kunst’. Ook stemmingmakerij tegenover vrouwen (minnaressen, maitresses) werd vertoond, aan de hand van schilderijen van Schiele en Hodler. Verder veel mooie schilderijen (Jongkind, Maris, Weissenbruch – erg vredige stemming?), maar ook een niet direct begrijpelijk opvoedkundig verhaal van de mensen van het Gemeentemuseum.
 
Engagement
Er waren niet alleen ‘traditionele’ schilderijen te zien (‘ezelkunst’ noemden de revolutionaire sovjetkunstenaars dat ooit, naar de schildersezels van de bourgeoisie), maar ook eigentijdse video’s. Eentje, Entartete Kunst lebt (Yael Bartana) paste voorspelbaar in de thematiek van de tentoonstelling. Twee andere video’s waren veel verrassender en ook indrukwekkender. In The Landscape is changing van Mircea Cantor is een bont stadsleven te zien in steeds wisselende lachspiegel/kaleidoscoop- vertekening. Het is vaker vertoond, maar hier bleef het boeien en het werd nog veel spannender toen duidelijk werd dat de vertekende beelden afkomstig waren van een optocht (op de muziek van de ouverture uit Romeo & Juliet van Prokofjef – alweer een door de ideologie gemangelde kunstenaar) van mensen met spiegelende borden. Mooi. Een nog indrukwekkender video is The Nuclear Football van Andree Korpys en Markus Löffler. De makers stonden tussen de reguliere pers bij het bezoek van president Bush aan Berlijn in 2002 en filmden de aankomst van de machtigste man van de wereld en zijn ontvangst door de Duitse president Rau en Bondskanselier Schröder.
 
Suspense
Bush 2002 in Berlijn, dat was een politiek beladen bezoek: Kort ervoor had Bush de Axis of Evil benoemd, hij wilde ten strijde trekken tegen Irak, maar de Duitsers wilden niet meedoen en in Berlijn leverden 10.000 demonstranten slag met 10.000 politiemannen. Van dat alles is op de video niets te merken, Bush en Schröder zijn ook nauwelijks in beeld. Wat we wel zien is het ballet van het enorme leger van officials, beveiligers en militaire erewachten. Al deze mannen zijn geruisloos (er zit bijna geen geluid bij de video) aan het stappen en schuiven op het vliegveld Tegel en bij Slot Bellevue in afwachting van het moment suprème – dat geheel overschaduwd wordt door deze menselijke omlijsting (het lijkt de VPRO wel). Het is een indrukwekkende reportage die tot nadenken stemt: wat een discipline, wat een ernst, wat een gedoe; wie is de baas? Wat kan de betekenis van de choreografie van zo’n bezoek zijn? Zou de spreekwoordelijke Man van Mars niet denken dat hier een zwaar bewaakte gevangene wordt getransporteerd?
 
Uitleg en duiding
The ‘Nuclear Football’ is geen documentaire, maar videokunst en bij kunst hoort een verhaal. De makers schrijven dat de video gaat over het ‘zwartleren koffertje’, (koosnaampje in de VS: ‘Nuclear Footbal’) het draagbare, strategische commandocentrum voor de president, van waaruit desgewenst de Amerikaanse raketten met hun atoomkoppen op pad kunnen worden gestuurd. Over die andere video, ‘The Landscape is changing’ staat in de begeleidende tekst: ‘Het is een verwijzing naar Plato; kunst kan, als illusie van de werkelijkheid,0817BZ Theo gevaarlijke verwarring veroorzaken onder de bevolking. Cantor symboliseert in dit werk de positie van een kunstenaar in een totalitaire samenleving’. Wat zullen we zeggen; werkstuk en bedoeling? ambacht en kunstwerk? vorm en inhoud? Zonder uitleg zijn de video’s al prachtig, komen we met die boodschappen niet in de buurt van stemmingmakerij? Weerspiegelt deze kunst ook zonder tekst al niet zijn maatschappelijke positie?
Hoe dan ook:  mooie video’s in het Haagse Gemeentemuseum. Deze 3 zijn jammer genoeg niet meer te zien, maar ze zijn ook weer niet verdwenen. Ze komen uit de Collectie Dommering (mediajurist Egbert en zijn vrouw Loes) en uit die collectie wordt regelmatig een nieuw exemplaar vertoond, enigszins verstopt in Zaal 19 van het Gemeentemuseum. Ga het zien! Het is dus videokunst, maar zou het geen goed idee zijn er ook programma’s mee te vullen in een gewoon filmzaaltje?
 
Theo van den Boogaard en OP ART in Amsterdam.
Het Haagse Gemeentemuseum huist in het mooiste museumgebouw van Nederland; het tot in de puntjes prachtig uitgevoerde gesamtkunstwerk van H.C. Berlage. Het Stadsarchief Amsterdam is bijna even luxueus gehuisvest in het voormalige hoofdkantoor van de voormalige Nederlandsche Handel-Maatschappij. Dit gebouw van K.P.C. de Bazel (opgeleverd in 1926) oogt van enige afstand als een massieve monoliet, maar kent van dichtbij weer een zeer uitgewerkte detaillering (die – gesamtkunstwerk – weer terug te vinden is in het interieur en de meubilering). Uit de verte indrukwekkend en naarmate je nadert steeds meer geheimen prijsgevend (hoog in de gevel prijken beelden van drie Gouverneurs-Generaal van Nederlands-Indië: Jan Pieterszoon Coen, Herman Daendels en Johannes van Heutsz – zouden deze superimperialisten zich in Amsterdam sinds 1960 op de begane grond staande hebben kunnen houden?), dat vraagt talent.
 
Pandemonia
Tekenaar Theo van den Boogaard (1948) beschikt over dat talent, kijk maar naar zijn prachtige tekening van De Bazel. In 1967 publiceerde Theo, gesteund door Willem de Ridder, zijn eerste hilarische striptekenwerk in Hitweek/Aloha, eerst Witje, later Ans en Hans. De later volgende samenwerking met Wim T. Schippers bracht grote roem door de Sjef van Oekel strips. Het tekenwerk van de vroege strips is nog iets losjes, maar gaandeweg wordt zijn versie van de Klare Lijn steeds preciezer. De Sjef van Oekel strips gaven Van den Boogaard de kans het thema pandemonium tot in de apocalyptische perfectie uit te werken. De oerversie van deze rampzalige kettingreacties is te vinden op p. 38 van het Kuifje album De zaak Zonnebloem, waar de Lancia Aurelia B20 GT (1955) bestuurd door de Italiaanse wegduivel Arturo Benedetto Giovanni Giuseppe Pietro Archangelo Alfredo Cartoffoli (‘Wou u misschien door de geluidsmuur?’) zich met hoge snelheid een joyeuze weg baant over een druk bevolkt Zwitsers dorpsplein. De Van den Boogaard/Van Oekel variaties hierop in Amsterdamse omgeving zijn nu in volle glorie te bewonderen op de tentoonstelling ‘Het Amsterdam van Theo van den Boogaard’. Ondertussen lijkt het op zijn recente werk weer wat rustiger te worden: er zijn grote tekeningen te zien met zeer evenwichtig en minutieus getekende grote gebouwen en stadsbeelden en die zijn niet minder indrukwekkend.
Snel er heen! Het Amsterdam van Theo van de Boogaard, tot 14 augustus te zien in het Stadsarchief Amsterdam.
 
Op-Art museum
Op de hoek van Singel en Raadhuisstraat in Amsterdam werd tussen 1910 en 1912 het hoofdkantoor van de Nederlandsch-Indische Handelsbank gebouwd door de architecten Vuijk en van Rossem. Het is  een solide monumentaal gebouw (alweer) dat na uiteenlopende bewoners (hoofdkantoor van de Amsterdamse Gemeentegiro, Hoofdpostkantoor) nu een enigszins onduidelijke bestemming heeft. Van buiten oogt het nog in goede staat en huisvest sinds kort het OP ART museum Amsterdam. Jos Smit van Art Unlimited en Paul Baars hebben het ingericht en vertonen een veelheid aan gezichtsbedrog: tekeningen die niet kloppen, voorbeelden uit de psychologie handboeken, 60er jaren fractals en natuurlijk veel M.C. Escher en varianten daarop. Het museum wil een ‘low profile’ forum bieden voor optische kunst en kunstjes en is ook low budget ingericht. Zeer de moeite waard (en niet duur): loop er binnen en laat je verrassen. In een volgend nummer meer, en ook plaatjes.
 
********************************
De Leunstoel is gebouwd door Peppered.
Ga voor informatie over dat bureau naar www.peppered.nl
© 2011 Peter Schröder
powered by CJ2