archiefvorig nr.lopend nr. |
||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Vermaak en Genot > Doe toch een spelletje mee | ||||
Sudoku cut-up | Mr. Pelham | |||
De Provinciale-Statenverkiezingen liggen alweer een paar weken achter ons en nog steeds breek ik mij het hoofd: waarover moet ik het in godsnaam eens hebben?
Gelukkig is daar altijd nog de dagelijkse sudoku om de tijd te doden. En wat zetten we daarbij op? Blondie. Dat je voor vijf luttele euro’s zo veel plezier in huis kan halen. Alle succesnummers op een rijtje en daarbij nog een hele rits clips op een tweede schijfje. Ach, waren wij maar nooit vijfendertig jaar ouder geworden dan wij toen waren. Je vraagt je af, als je de cijfers 1 tot en met 9 zo in het diagram hebt gezet dat elk cijfer precies één keer voorkomt in elke rij, kolom, de vetomrande 3x3 vakken, èn de vier grijze 3x3 vakken, wat iemand aan zou moeten met de iets kleiner afgedrukte oplossing van de sudoku uit de krant van gisteren. Welke malloot gaat zijn oplossing van gisteren controleren aan de hand van dit diagrammetje? Of zou iemand de krant van gisteren bewaren om de sudoku daarin op te lossen, al spiekend in de vandaag afgedrukte oplossing? Wie schetst echter mijn verbazing – of zal ik net zoals u en iedereen zeggen: wat schertst mijn verbazing? – als ineens de overeenkomsten opvallen. Linksboven de 5 en 6, identiek geplaatst. Linksonder de hoeksteen 7-4-8. Rechts beneden de verticale reeks 9-7-4. En daar blijf het niet bij. Vergeleken met het schaakbord hoef je de lijnen maar met één letter door te nummeren en de rijen met één cijfer. Liefst 17 velden zijn van de ene krant op de andere ongewijzigd: a9, b9, g9, b7, i7, g5, b4, h4, h3, a2, c2, e2, h2, a1, b1, d1 en e1. Maar de lezer moet vooral niet denken dat ik mijn tijd zit te verpuzzelen. Want zijn we intellectueel niet hoogstaand doende geweest, de laatste tijd? De ene na de andere coryfee heb ik horen spreken. Eerst was daar niemand minder dan Simon Blackburn, van Cambridge, die in een zaal hoog boven Den Haag Centraal kwam praten over Wetenschap, Wijsbegeerte en de Menselijke Natuur. En daar overheen gaf ook Oxford acte de présence, maar dan op het Voorhout, ook in Den Haag. Op mijn spiekbriefje kijken: Christopher Shields. Helemaal uit Engeland gekomen om bij wijze van openbaar toegankelijk gastcollege een uittreksel voor te dragen uit boek II van Plato’s Republiek. Dat had ik zelf ook kunnen maken. En is het wel een onverdeeld genoegen om in een zaal studenten van tegenwoordig te zitten? Als ik al tot de blanco generatie behoor. Maar de voorgestanste generatie van nu, dat is ook niks. Met hun voeten op de stoelen, en alles maar leuk, en speels. Daar die even onvervalste als onveranderlijke Engelse humor overheen, en powerpoint-presentatie met geinig over het scherm zich uitrollende tekstjes. Blackburn praatte gelukkig alleen maar, slordig weg van een handvol aantekeningen. ‘Three cheers for Ideal Science. Institutional delivery of science: two cheers.’ ‘A philosopher needs an armchair. A scientist needs a laboratory.’ ‘A lot of scientific research is boring and slow.’ ‘Having reflective people in society is a good. That’s why society should spend money on it.’ ‘Statistics are bad.’ Voor de ‘ideale’ wetenschap moet geen filosoof de neus ophalen. Wetenschap heeft immers wel degelijk vat op regelmatigheden. ‘Philosophers don’t live in a bubble.’ ‘One should know about science, but not be taken over by it.’ Een waarschuwing geldt vooral denkers als Ghiselin en Dawkins, die de mens als egoïst bij uitstek afschilderen. Zouden we Ghiselin en Dawkins geloven, dan zou de wereld veranderen. En niet ten goede. Want dan gaan we naar dat zelfzuchtig zelfbeeld leven. Eigenlijk is dat nu al aan de gang. Het maatschappelijk werk is dood in de Verenigde Staten, en ziek in de rest van de wereld. ‘Krab een altruïst en zie een hypocriet bloeden.’Dat kan die Ghiselin wel zeggen, maar wat die darwinisten vergeten is dat Darwin zelf er al op gewezen heeft dat de mens juist een kuddedier is. En een kuddedier is nu eenmaal geen egoïst. Over het verslechterende academische klimaat in Engeland, met publicatiedwang, en zelfs dwang tot relevantie: ‘You didn’t say anything unless you had anything to say.’ Luidt het criterium ‘positive impact on society’, dan heeft Socrates daaraan niet voldaan. En Locke evenmin, want diens denkbeelden kwamen pas na verloop van zeventig jaar aan de Verenigde Staten ten grondslag te liggen. Het gaat niet om ‘impact’, maar om ‘diffusion’. Je kan van geen ene regendruppel zeggen dat hij heeft bijgedragen tot de groei van dit ene bloemblaadje. Toch zou er geen bloem op het veld staan als er nooit eens een buitje viel. ‘Think twice, don’t run away with ideas’: dat is al een mooie les die wij leren. Van creationisten moet Blackburn niets hebben. ‘The principle of uniformity in geology: a creationist will use it, but only when it is good for him.’ Snedig weerwoord op de boude bewering van een creationist dat de wereld pas zesduizend jaar oud is: ‘I believe that your Bible is only one year old.’ Maar wie religie aanvalt moet wel weten waarover hij het heeft. Het wegvallen van religie: ‘a more serious casualty than we may have thought.’ Zoals Durkheim zegt: ‘Religion embodies the morals in society.’ De twee boeken die ertoe doen, op dit gebied, zijn allebei van Hume. The Natural History of Religion en Dialogues concerning Natural Religion, het enige grappige filosofieboek in Groot-Brittanië, op Alice in Wonderland na. Ook hier in de zaal veel aanstormend jeugdig intellekt. Nadat de gespreksleider zonder protest van Blackburn het aantal grappige filosofieboeken heeft uitgebreid met The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy, telt de onderwijsdirecteur van het Filosofisch Instituut Leiden de neuzen van de eerstejaars. ‘Hebben ze het ook eens van iemand anders gehoord.’ Sinds ik William S. Burroughs op tv heb gezien (gisteren) zweer ik bij zijn methode om teksten te verknippen. Oxford- Cambridge 0-1
**************************************
Meer over Linda Hulshof op: www.lindahulshof.nl |
||||
© 2011 Mr. Pelham | ||||
powered by CJ2 |