Arme Maggie. Ze heeft haar laatste centjes uitgegeven om haar doodzieke kleinzoontje genezen te krijgen. Zelfs haar huisje verkocht. Tevergeefs. Alleen een revolutionaire therapie in het verre Australië zou zijn leven heel misschien kunnen redden. Maar de reis en het verblijf kosten al gauw zo’n 6000 pond. Die heeft ze niet. En ook haar zoon en diens vrouw hebben geen luis om dood te drukken.

De wanhoop nabij solliciteert ze naar de functie van gastvrouw in een seksclub in Soho. ‘Gastvrouw is een eufemisme,’ legt eigenaar Mikky uit. ‘Ik wist ook niet wat een eufemisme was, maar mijn advocaat heeft het me verteld. In deze branche betekent gastvrouw gewoon hoer. Je moet mannen afrukken. Laat me je handen eens zien.’

Zo slijt Maggie haar dagen in een piepklein kamertje. De klanten steken na het inwerpen van een muntstuk hun piemel door een gat, waarna zij hen aan hun gerief helpt. Gelukkig speelt het handwerk zich af buiten beeld: de kijker ziet alleen de ritmische bewegingen van Maggie’s rechterhand. En later, nadat bij haar een zogenoemde ‘penisarm’ is geconstateerd, haar linkerhand.

De kijker vraagt zich af hoe regisseur Sam Garbarski in godsnaam de vele minuten buiten de seksclub moet opvullen. Daar heeft hij ook flink wat moeite mee gehad. Dus zien we hoe de verstandhouding met haar bridgevriendinnen bekoelt, omdat zij zich niet over haar nieuwe beroep wil uitlaten. We zien de groeiende achterdocht van haar zoon, nu moeder ineens haar ziekenhuisbezoek op een laag pitje heeft gezet. We zien hoe een vrouwelijke collega in de problemen komt omdat haar klanten naar ‘Irina Palm’ (Maggie’s artiestennaam) overlopen vanwege haar zachtere handen en gepolijste techniek. We zien hoe een machtiger seksbaas dan Mikky probeert haar in zijn stal in te lijven. We zien vooral hoe de regisseur de controle over al die zijsporen verliest en voortdurend lijkt te vergeten dat een eenmaal ingezette vertellijn niet zomaar verdwijnt door hem simpel te negeren.

Dat de film niet kopje onder gaat aan het geklungel van Gabarski is te danken aan de twee hoofdrolspelers. Voormalige superster en popicoon Marianne Faithfull speelt de ruimhartige grootmoeder zeldzaam ontwapenend. Met haar onschuldige, lichtelijk verbaasde blik lijkt ze eerder een betrouwbare buurvrouw met wie je graag een kopje koffie drinkt dan een afgegleden femme fatale uit de swinging sixties. De seksbaas wordt trefzeker gespeeld door de Joegoslaaf Miki Manoljovic, die aannemelijk maakt dat je zelfs in de beruchte Londense onderwereld nog een enkele ondernemer met een hart kunt vinden.

Sean Ellis, regisseur en scenarist van Cashback, houdt zich verre van maatschappelijke problemen. Hoofdpersoon Ben (Sean Biggerstaff) wordt door zijn vriendin Suzy (Michelle Ryan) zonder pardon aan de kant gezet na een kritische opmerking over hun relatie. Ben is een gevoelsmens – niet voor niets studeert hij aan de academie voor beeldende kunsten – en van verdriet kan hij de slaap niet meer vatten. Letterlijk. Geen minuut. Na een paar doorwaakte nachten beseft hij dat alles beter is dan dit zinloze woelen. Hij meldt zich aan voor de nachtdienst in zijn locale supermarkt. De manager lijkt uiterlijk op Pim Fortuyn. Tijdens het sollicitatiegesprek benadrukt hij de essentie van het bedrijf – teamwork – en zet de kroon op zijn peptalk met de woorden ‘welcome aboard’.

Het is dan wel duidelijk dat we hier met een komedie van doen hebben. En wie daar nog aan twijfelt wordt snel op het juiste spoor gezet door Bens jolige collega’s Matt en Brian, die met flauwe practical jokes – waarbij veel dingen omvallen – de supermarkt steeds weer op stelten zetten. Ben is echter nog niet over zijn liefdesverdriet heen, en op de werkplek verstrijkt de tijd nauwelijks minder traag dan in zijn omgewoelde bed. Gelukkig blijkt hij over de onvermoede gave te beschikken de wereld om hem heen letterlijk stil te zetten. (Ja, daar kijkt u van op, geef het maar toe!) Dit stelt hem in de gelegenheid, de vrouwelijke klanten gedeeltelijk of geheel te ontkleden, zodat hij in alle rust hun oogstrelende vormen – de filmmaker is bij de casting niet over één nacht ijs gegaan – kan vastleggen op zijn tekenblok. Als hij uitgetekend is en zijn model weer aangekleed, komen door een knip met zijn vingers de personages weer tot leven.

De regisseur verklaart Ben’s persoonlijkheidstoornis ‘psychologisch’ aan de hand van een flashback, waarin een voluptueuze uitwisselingsstudente uit Zweden (waar anders?) bloot door de gang van Ben’s ouderlijke woning paradeerde. Wie de bloedmooie figurante in kwestie heeft gezien kan zich Ben’s obsessie met het vrouwenlichaam goed voorstellen.

Alles goed en wel, zult u zeggen, maar dat liefdesverdriet, hoe staat het daar nu mee? Nu, daar heeft de scenarist iets op gevonden. Ben gaat een paar keer op stap met de ontwapenend charmante Sharon (Emilia Fox) en zelfs de meest onnozele kijker voelt aan dat zij mettertijd de ware zal blijken.

Cashback is lang niet de intelligente komedie die de makers en sommige recensenten er in zien. Een voetbalwedstrijd tegen een ander bedrijf (eindigend in een nederlaag van ik meen 21-1), een tenenkrommend verjaarsfeestje van de chef met stripteaseuse en al, en natuurlijk de schelmenstreken van Bens collega’s zijn dieptepunten die in platvloerse Hollywoodkomedies van het type Dude,Where’s My Car? niet zouden misstaan. Die platheid wordt kunstig verhuld door een Brits sausje van quasi-intellectualisme en cachet, zoals gesuggereerd door de relativerende voice-over van de hoofdpersoon. En zeker ook door de smaakvol ontklede dames die als tekenmodel dienst doen. Het is dan ook geen toeval dat Cashback in de filmtheaters draait, en niet in de commerciële multiplexen.

 

**************************