archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 8
Jaargang 2
17 februari 2005
Bezigheden > In de tuin delen printen terug
Stap niet op rode bessen Theo Capel

0208 Bessen
Opeens zijn ze er weer: bij tientallen staan de sneeuwklokjes in bloei. 'Gedijen goed in halfschaduw en vochtige grond', lees ik. Geen wonder dat ze het in mijn tuin zo goed doen. De bomen in ons blok en de schuttingen die volgens de oude bouwverordening verplicht zijn en die ik eerlijk gezegd ook niet zou willen missen, houden de zon weg. En nattigheid valt er voortdurend uit de lucht in deze zachte winter. Geen weer om echt iets in de tuin te doen, maar meer om in het schuurtje rond te hangen en de messen van de grasmaaier met een in kruipolie gedrenkte doek te reinigen.

Sneeuwklokjes zijn in mijn ogen sneeuwklokjes, maar uiteraard blijken ze weer in allerlei maten en soorten te bestaan. De kenner kan devoot beschrijven hoe er soorten zijn met een klein groen vlekje op de witte bloemblaadjes, maar ik zie over zo'n detail snel heen. Bovendien neem ik aan dat in mijn tuin de galanthus nivalis bloeit, het gewone sneeuwklokje. Daar heb ik nooit iets voor hoeven doen. Ze waren er opeens en ze kwamen steeds talrijker terug in latere jaren. Nu kenmerkt de tuin zich wel meer door planten die zijn komen aanwaaien en het vreselijk naar hun zin hebben. Van de soorten die ik zelf erin zette, zijn er zoveel weggekwijnd dat het een treurige lijst wordt om ze allemaal te noemen. De sneeuwklokjes maken dan wat goed en je hebt er geen omkijken naar.

Maar de echte tuinier is niet het type dat door de tuin loopt en ziet dat het allemaal goed is. De tuinier wil heersen en heeft ideeën.Om die uit te kunnen voeren eist een gedegen voorbereiding. Het uitgewerkte plan sneuvelt overigens soms bij bezoek aan kweker of tuincentrum geheel door een impulsaankoop.
Zo vroeg ik me af waarom ik eigenlijk geen sneeuwbes (symphoricarpus) in de tuin heb staan. Dat weet ik eigenlijk wel, omdat het een struik van niks is die uitsluitend vreugde brengt in de winter als hij vol met witte bessen zit. Die kun je zo aangenaam onder je schoen laten knappen. Niet op stampen, maar gewoon lichtjes vertrappen en plezier hebben aan het klappende geluid. Je hebt ook een soort waarbij de witte bessen deels een rood blosje hebben, de teint van Sneeuwwitje zou je kunnen zeggen. Jammer dat de struik zelf als de bladeren er nog aanzitten iets armoedig heeft.

Om contour aan de tuin te geven is hulst nog steeds een van mijn favorieten. Hoewel, als ik er me er langs moet wringen, dan denk ik daar wel eens anders over. Hulst kan uiterst gemeen prikken, maar ook zeer fraai glimmen en vol zitten met felrode bessen.
Als je meer wilt weten van hulst, zou een boek van Fred Galle uiterst geschikt zijn. Het bleek uit de bibliotheek zijn te halen, maar die moest dan wel eerst de universiteitsbibliotheek van Wageningen aanschrijven of ze het collegiaal wilden uitlenen. Dat had me natuurlijk van de aanvraag moeten weerhouden, maar het wekte de nieuwsgierigheid op en dankzij het interbibliothecaire leenverkeer kreeg ik Hollies van Fred Galle in handen, met als ondertitel The genus Ilex. Uitgebracht in 1997, met meer dan 500 bladzijden, op groot formaat en volgens het voorwoord een boek dat tot ver in de 21ste eeuw hét naslagwerk over hulst zal zijn. Ik geloofde het meteen.

Verder dan doorbladeren ben ik met Hollies eigenlijk niet gekomen. Je wordt overweldigd door de beschrijving van tientallen soorten en de honderden kweekvormen. Gelukkig staan er ook meer dan 200 foto's in, onder meer genomen in het arboretum in Bokrijk, België. Misschien moet ik daar eens een kijkje nemen.
Het boek begint met een hoofdstuk over folklore en legendes rond hulst. Het houdt boze geesten weg van je huis en hulst staat symbool voor een vooruitziende blik. Dat spreekt me wel aan.
Het aardigste detail gaat over het roodborstje, dat gek is op de rode bessen van de hulst. De rode vlek op zijn borst zou overigens daar niet vandaan komen, maar van de doornen uit de kroon van Christus die het beest probeerde weg te pikken. De folklore zegt dat het vogeltje daarvoor dankbaarheid verdient en dat het zo ongeluk brengt om zijn favoriete bessen te vertrappen. Gelukkig heb ik me tot nu tot sneeuwbessen beperkt. Voordat je het weet heb je anders ziekte in de familie, narigheid in de tuin, ongeluk in de woning of blikseminslag. Bewondering van de hulststruik heeft me zonder dat ik wist, voor veel behoed.


© 2005 Theo Capel meer Theo Capel - meer "In de tuin"
Bezigheden > In de tuin
Stap niet op rode bessen Theo Capel
0208 Bessen
Opeens zijn ze er weer: bij tientallen staan de sneeuwklokjes in bloei. 'Gedijen goed in halfschaduw en vochtige grond', lees ik. Geen wonder dat ze het in mijn tuin zo goed doen. De bomen in ons blok en de schuttingen die volgens de oude bouwverordening verplicht zijn en die ik eerlijk gezegd ook niet zou willen missen, houden de zon weg. En nattigheid valt er voortdurend uit de lucht in deze zachte winter. Geen weer om echt iets in de tuin te doen, maar meer om in het schuurtje rond te hangen en de messen van de grasmaaier met een in kruipolie gedrenkte doek te reinigen.

Sneeuwklokjes zijn in mijn ogen sneeuwklokjes, maar uiteraard blijken ze weer in allerlei maten en soorten te bestaan. De kenner kan devoot beschrijven hoe er soorten zijn met een klein groen vlekje op de witte bloemblaadjes, maar ik zie over zo'n detail snel heen. Bovendien neem ik aan dat in mijn tuin de galanthus nivalis bloeit, het gewone sneeuwklokje. Daar heb ik nooit iets voor hoeven doen. Ze waren er opeens en ze kwamen steeds talrijker terug in latere jaren. Nu kenmerkt de tuin zich wel meer door planten die zijn komen aanwaaien en het vreselijk naar hun zin hebben. Van de soorten die ik zelf erin zette, zijn er zoveel weggekwijnd dat het een treurige lijst wordt om ze allemaal te noemen. De sneeuwklokjes maken dan wat goed en je hebt er geen omkijken naar.

Maar de echte tuinier is niet het type dat door de tuin loopt en ziet dat het allemaal goed is. De tuinier wil heersen en heeft ideeën.Om die uit te kunnen voeren eist een gedegen voorbereiding. Het uitgewerkte plan sneuvelt overigens soms bij bezoek aan kweker of tuincentrum geheel door een impulsaankoop.
Zo vroeg ik me af waarom ik eigenlijk geen sneeuwbes (symphoricarpus) in de tuin heb staan. Dat weet ik eigenlijk wel, omdat het een struik van niks is die uitsluitend vreugde brengt in de winter als hij vol met witte bessen zit. Die kun je zo aangenaam onder je schoen laten knappen. Niet op stampen, maar gewoon lichtjes vertrappen en plezier hebben aan het klappende geluid. Je hebt ook een soort waarbij de witte bessen deels een rood blosje hebben, de teint van Sneeuwwitje zou je kunnen zeggen. Jammer dat de struik zelf als de bladeren er nog aanzitten iets armoedig heeft.

Om contour aan de tuin te geven is hulst nog steeds een van mijn favorieten. Hoewel, als ik er me er langs moet wringen, dan denk ik daar wel eens anders over. Hulst kan uiterst gemeen prikken, maar ook zeer fraai glimmen en vol zitten met felrode bessen.
Als je meer wilt weten van hulst, zou een boek van Fred Galle uiterst geschikt zijn. Het bleek uit de bibliotheek zijn te halen, maar die moest dan wel eerst de universiteitsbibliotheek van Wageningen aanschrijven of ze het collegiaal wilden uitlenen. Dat had me natuurlijk van de aanvraag moeten weerhouden, maar het wekte de nieuwsgierigheid op en dankzij het interbibliothecaire leenverkeer kreeg ik Hollies van Fred Galle in handen, met als ondertitel The genus Ilex. Uitgebracht in 1997, met meer dan 500 bladzijden, op groot formaat en volgens het voorwoord een boek dat tot ver in de 21ste eeuw hét naslagwerk over hulst zal zijn. Ik geloofde het meteen.

Verder dan doorbladeren ben ik met Hollies eigenlijk niet gekomen. Je wordt overweldigd door de beschrijving van tientallen soorten en de honderden kweekvormen. Gelukkig staan er ook meer dan 200 foto's in, onder meer genomen in het arboretum in Bokrijk, België. Misschien moet ik daar eens een kijkje nemen.
Het boek begint met een hoofdstuk over folklore en legendes rond hulst. Het houdt boze geesten weg van je huis en hulst staat symbool voor een vooruitziende blik. Dat spreekt me wel aan.
Het aardigste detail gaat over het roodborstje, dat gek is op de rode bessen van de hulst. De rode vlek op zijn borst zou overigens daar niet vandaan komen, maar van de doornen uit de kroon van Christus die het beest probeerde weg te pikken. De folklore zegt dat het vogeltje daarvoor dankbaarheid verdient en dat het zo ongeluk brengt om zijn favoriete bessen te vertrappen. Gelukkig heb ik me tot nu tot sneeuwbessen beperkt. Voordat je het weet heb je anders ziekte in de familie, narigheid in de tuin, ongeluk in de woning of blikseminslag. Bewondering van de hulststruik heeft me zonder dat ik wist, voor veel behoed.
© 2005 Theo Capel
powered by CJ2