archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 8
Jaargang 16
14 februari 2019
Vermaak en Genot > Luister! delen printen terug
Muziek is stilte Cobi Klein

1608VG StilteIn de kerstvakantie las ik een aardige Engelse roman van Rachel Joyce: The Music Shop, 2017. Het is de liefdesgeschiedenis van een platenhandelaar en een gemankeerde violiste en ja, het komt goed aan het eind! Ik werd vooral geraakt door de uitgebreide passages over muziek. Als ik ze las zocht ik de muziek op mijn telefoon op, oortjes in, en dan beleef je die muziek toch anders dan zomaar vanaf een cd.

Het zijn meer dan twintig passages. Ik heb ze voor mezelf en enkele anderen verzameld in een document van ruim 3000 woorden en meer dan 20 links naar muziekstukken. Het leek de redactie echter niet zo’n goed idee dat document in z’n geheel op te nemen. Dat zou als een inbreuk op de auteursrechten kunnen worden opgevat. Maar een bescheiden selectie moet mogelijk zijn, dat zou je kunnen zien als een appetizer. Letterlijk overgenomen teksten (door mij vertaald) zijn cursief weergegeven. De links, die het mogelijk maken om al lezend te luisteren, heb ik eraan toegevoegd. Later bleek mij dat de roman ook in het Nederlands vertaald is, onder de voor de hand liggende titel De Platenwinkel.

-----------
Muziek is stilte. Het begint ermee en het eindigt ermee. Ertussen in wordt een reis gemaakt. En natuurlijk is de stilte aan het begin anders dan de stilte aan het eind. Want terwijl je luistert, verandert de wereld. Het is als verliefd worden, alleen wordt niemand gekwetst.
In Beethovens 5e symfonie (luister1) komen de meest beroemde noten uit de geschiedenis voor: da da da dum. Het geluid kruipt uit de ruimte als een monster uit de zee. Da da da dum. Hoor je de kleine  pauze in het midden? Er is ook stilte in muziek. Het is alsof je een afgrond bereikt, je weet niet wat er komen gaat.

 ----------
Bachs Concerto for two violins in D minor (luister2) is net een gesprek. Soms vertellen de violen eenzelfde verhaal, dan weer hebben ze een conflict, eerst hoor je de een, dan de ander. Ze kunnen zo dicht bij elkaar zijn dat ze ineen gevlochten lijken, of zo ver uit elkaar dat ze elkaar moeten roepen. Dit Bach concert gaat over leren twee delen tot één geheel te maken.
Bach was geniaal. Hij kon van een klein, simpel liedje iets bijzonders maken. Dat hoefde hij niet eens op te schrijven; hij deed het uit zijn hoofd. Het was jazz, jazz in Barok Duitsland!
In de tijd van Bach was het doel van muziek om God te eren. Maar Bach had geleden. Al op 11-jarige leeftijd was hij een weeskind. Als vader kreeg hij 20 kinderen en meer dan de helft van hen overleed. Zijn vrouw overleed ook jong. Hij had een leven van verlies en wanhoop en wist hoe hij bezopen kon zijn en in problemen kon raken. Dus zijn muziek houdt het midden tussen het menselijke en het goddelijke. Het is hemels, het gaat heen en weer.
Bach kon slecht zien vanwege staar. Hij werd daaraan geopereerd, in het openbaar op het marktplein, maar daardoor werd hij blind en had vervolgens een beroerte. Hij stierf binnen 4 maanden. Händel onderging dezelfde operatie aan zijn ogen en werd ook blind.

---------------
Samuel Barbers Adagio for Strings (luister3) is als wandelen door een magische deur. Het is zo droevig en eenvoudig dat het je hart kan breken, maar dat doet het niet. Vanaf het zachte begin, bouwt het op alsof je een trap beklimt totdat de violen aahhhh lijken te schreeuwen. En dan stopt het. Niets meer.

 ---------
Meestal gaat het over klassieke muziek, maar er komen ook een paar andere genres voorbij zoals: James Brown: Ain’t It Funky Now, Parts 1 en 2 (luister4) .
Sleur. De beat wordt herhaald en herhaald en herhaald. Dan ineens, wanneer je niet oplet: BAM. Het is een stomp in je gezicht. Het is Mohammed Ali met de box-stijl waarmee hij George Foreman versloeg. Het was de grootste bokswedstrijd in de geschiedenis. Ali had geen kans. Hij bood zichzelf aan als een menselijke boksbal en dan, net toen Foreman begon te verslappen gaf hij hem een rechtse die Foreman naar de grond deed gaan. En dat is wat James Brown met je doet in Ain’t It Funky.

----------
Er zijn meer beelden in muziek:
De zalm in Schubert’s quintet
(luister5)
De hoger vliegende leeuwerik in Vaughan Williams (luister6)
De koekoek in Beethoven’s Pastorale (luister7)
Luister hoe Joni Mitchel Blu-oo-oo zingt en je ziet voor je hoe ze alleen is in het donker (luister8)
En: de lage bariton sax in Van Morrison’s Into the mystic, precies een echte misthoorn (luister9)

Zet een koptelefoon op of doe oortjes in en denk aan de tekst terwijl je bewust luistert. Rust!

© 2019 Cobi Klein meer Cobi Klein - meer "Luister!" -
Vermaak en Genot > Luister!
Muziek is stilte Cobi Klein
1608VG StilteIn de kerstvakantie las ik een aardige Engelse roman van Rachel Joyce: The Music Shop, 2017. Het is de liefdesgeschiedenis van een platenhandelaar en een gemankeerde violiste en ja, het komt goed aan het eind! Ik werd vooral geraakt door de uitgebreide passages over muziek. Als ik ze las zocht ik de muziek op mijn telefoon op, oortjes in, en dan beleef je die muziek toch anders dan zomaar vanaf een cd.

Het zijn meer dan twintig passages. Ik heb ze voor mezelf en enkele anderen verzameld in een document van ruim 3000 woorden en meer dan 20 links naar muziekstukken. Het leek de redactie echter niet zo’n goed idee dat document in z’n geheel op te nemen. Dat zou als een inbreuk op de auteursrechten kunnen worden opgevat. Maar een bescheiden selectie moet mogelijk zijn, dat zou je kunnen zien als een appetizer. Letterlijk overgenomen teksten (door mij vertaald) zijn cursief weergegeven. De links, die het mogelijk maken om al lezend te luisteren, heb ik eraan toegevoegd. Later bleek mij dat de roman ook in het Nederlands vertaald is, onder de voor de hand liggende titel De Platenwinkel.

-----------
Muziek is stilte. Het begint ermee en het eindigt ermee. Ertussen in wordt een reis gemaakt. En natuurlijk is de stilte aan het begin anders dan de stilte aan het eind. Want terwijl je luistert, verandert de wereld. Het is als verliefd worden, alleen wordt niemand gekwetst.
In Beethovens 5e symfonie (luister1) komen de meest beroemde noten uit de geschiedenis voor: da da da dum. Het geluid kruipt uit de ruimte als een monster uit de zee. Da da da dum. Hoor je de kleine  pauze in het midden? Er is ook stilte in muziek. Het is alsof je een afgrond bereikt, je weet niet wat er komen gaat.

 ----------
Bachs Concerto for two violins in D minor (luister2) is net een gesprek. Soms vertellen de violen eenzelfde verhaal, dan weer hebben ze een conflict, eerst hoor je de een, dan de ander. Ze kunnen zo dicht bij elkaar zijn dat ze ineen gevlochten lijken, of zo ver uit elkaar dat ze elkaar moeten roepen. Dit Bach concert gaat over leren twee delen tot één geheel te maken.
Bach was geniaal. Hij kon van een klein, simpel liedje iets bijzonders maken. Dat hoefde hij niet eens op te schrijven; hij deed het uit zijn hoofd. Het was jazz, jazz in Barok Duitsland!
In de tijd van Bach was het doel van muziek om God te eren. Maar Bach had geleden. Al op 11-jarige leeftijd was hij een weeskind. Als vader kreeg hij 20 kinderen en meer dan de helft van hen overleed. Zijn vrouw overleed ook jong. Hij had een leven van verlies en wanhoop en wist hoe hij bezopen kon zijn en in problemen kon raken. Dus zijn muziek houdt het midden tussen het menselijke en het goddelijke. Het is hemels, het gaat heen en weer.
Bach kon slecht zien vanwege staar. Hij werd daaraan geopereerd, in het openbaar op het marktplein, maar daardoor werd hij blind en had vervolgens een beroerte. Hij stierf binnen 4 maanden. Händel onderging dezelfde operatie aan zijn ogen en werd ook blind.

---------------
Samuel Barbers Adagio for Strings (luister3) is als wandelen door een magische deur. Het is zo droevig en eenvoudig dat het je hart kan breken, maar dat doet het niet. Vanaf het zachte begin, bouwt het op alsof je een trap beklimt totdat de violen aahhhh lijken te schreeuwen. En dan stopt het. Niets meer.

 ---------
Meestal gaat het over klassieke muziek, maar er komen ook een paar andere genres voorbij zoals: James Brown: Ain’t It Funky Now, Parts 1 en 2 (luister4) .
Sleur. De beat wordt herhaald en herhaald en herhaald. Dan ineens, wanneer je niet oplet: BAM. Het is een stomp in je gezicht. Het is Mohammed Ali met de box-stijl waarmee hij George Foreman versloeg. Het was de grootste bokswedstrijd in de geschiedenis. Ali had geen kans. Hij bood zichzelf aan als een menselijke boksbal en dan, net toen Foreman begon te verslappen gaf hij hem een rechtse die Foreman naar de grond deed gaan. En dat is wat James Brown met je doet in Ain’t It Funky.

----------
Er zijn meer beelden in muziek:
De zalm in Schubert’s quintet
(luister5)
De hoger vliegende leeuwerik in Vaughan Williams (luister6)
De koekoek in Beethoven’s Pastorale (luister7)
Luister hoe Joni Mitchel Blu-oo-oo zingt en je ziet voor je hoe ze alleen is in het donker (luister8)
En: de lage bariton sax in Van Morrison’s Into the mystic, precies een echte misthoorn (luister9)

Zet een koptelefoon op of doe oortjes in en denk aan de tekst terwijl je bewust luistert. Rust!
© 2019 Cobi Klein
powered by CJ2