archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 18
Jaargang 14
30 augustus 2017
Vermaak en Genot > Een omweg waard delen printen terug
De Stijl in Nederland Dik Kruithof

1418VG De Stijl1In Utrecht zag ik de prachtige tentoonstelling Rietveld Meesterwerk: Leve de Stijl! Die gaf waarschijnlijk een beter beeld dan een bezoek aan het Het Huis zelf, zo ongelooflijk goed werd het verhaal vooraf en de gebruiksgeschiedenis getoond. Met daarnaast heel veel Rietveldmeubelen en in zijn stijl gemaakte spullen en ook nog uitgebreide aandacht voor Stijlcollega’s Bart van der Leck en Theo van Doesburg. Utrecht had de openbare ruimte verfraaid met een Rietveldstoel van ongeveer vier meter hoog, die je kon fotograferen met de Dom op de achtergrond. Bovendien hadden heel veel winkels hun etalages met rode, gele en blauwe tape een versiering in stijl meegegeven.

Theo van Doesburg ontmoette Evert Rinzema, schoenmaker en kunstenaar uit Drachten toen  hij in 1914 in dienst moest. Door die vriendschap is Drachten op de kaart gezet als stad van de moderne kunststromingen. Door Rinzema kreeg Van Doesburg opdrachten van de gemeentearchitect van Smallingerland. Beroemd is zijn ‘Papegaaienbuurt’, een woonwijk in stijlkleuren die na veel ophef werd overgeschilderd, maar in 1988 weer in de oorspronkelijke, primaire, kleuren is hersteld. Evert Rinzema werd onder meer Stijldichter, zijn broer Thijs die kunstenaar en schoenmaker was maakte prachtige stijlschilderijen en stijlmeubels. Museum Drachten had hier een uitgebreide tentoonstelling over die breed uitwaaierde naar andere grote gebeurtenissen zoals Dada in Drachten.

Het Gemeentemuseum in Den Haag koos natuurlijk voor Mondriaan, met een tentoonstelling die meer aandacht heeft voor zijn ontwikkeling en de wereld om hem heen dan voor zijn beroemdste periodes, waaronder zijn Stijl-tijd. Het blijft natuurlijk een geweldig kunstenaar ook als hij ‘gewoon’ landschappen schildert en zeker ook als hij, om geld te verdienen, bloemen schildert. De Stijl komt uitgebreid aan de orde in de bijna vaste opstelling die nu  ‘De architectuur en interieurs van De Stijl’ heet en die een prachtig beeld geeft van de kunststroming.

Leiden1418VG De Stijl2 had twee openluchttentoonstellingen in het kader van de Stijl en ik trof er schitterend weer bij, dus dan is zoiets gauw geslaagd. Een prototype van een artiestenwoning ontworpen door Van Doesburg en de architect Van Eesteren op schaal 1:5 stond bij de Pieterskerk en gaf een zonovergoten idee hoe mooi zoiets geweest zou zijn. Iets verderop was een tentoonstelling van grote blokken door hedendaagse kunstenaars beschilderd in op De Stijl geïnspireerde wijze. Het enige wat je hieruit kon afleiden is dat het voor hedendaagse kunstenaars ontzettend moeilijk is om je te houden aan de beperkingen van het Stijl-idioom. Het leek gewoon iets teveel op hedendaagse kunst en iets te weinig op De Stijl.

In Amersfoort had Kunsthuis Kade gezocht naar de neerslag of weerslag van de kleuren van De Stijl in de moderne kunst. Op de verdieping eerst een keurig overzicht van alle grote namen van De Stijl met weinig verrassingen. Maar dat krijg je als er in Nederland zoveel te zien is. In de grote tentoonstellingszaal veel modern schilderwerk in primaire kleuren, van Yves Klein tot Barnett Newman en verder een aantal verrassende keuzes in eenkleurige schilderijen. Aluminiumverf van Robert Ryman en zwart van de Grootmeester van het zwarte schilderij Ad Reinhardt. Maar het mooiste vond ik de prachtige kleurenzeefdrukken van Josef Albers.

Ook in Amersfoort het Mondriaanhuis – Mondriaan heeft er de eerste acht jaar van zijn leven gewoond – en dat is een prima manier om hem nog beter te leren kennen. Weinig schilderijen maar veel over zijn leven. De ontwikkeling van zijn kleurgebruik, uitmondend in het vermoorden van de zwarte lijn voor zijn Boogie Woogie Victorie, wordt prachtig duidelijk gemaakt in een korte filmpresentatie.  

---------
De architectuur en interieurs van De Stijl tot 17 september
De ontdekking van Mondriaan tot 24 september
De kleuren van De Stijl tot 4 september

-----------
De plaatjes zijn van de schrijver


© 2017 Dik Kruithof meer Dik Kruithof - meer "Een omweg waard" -
Vermaak en Genot > Een omweg waard
De Stijl in Nederland Dik Kruithof
1418VG De Stijl1In Utrecht zag ik de prachtige tentoonstelling Rietveld Meesterwerk: Leve de Stijl! Die gaf waarschijnlijk een beter beeld dan een bezoek aan het Het Huis zelf, zo ongelooflijk goed werd het verhaal vooraf en de gebruiksgeschiedenis getoond. Met daarnaast heel veel Rietveldmeubelen en in zijn stijl gemaakte spullen en ook nog uitgebreide aandacht voor Stijlcollega’s Bart van der Leck en Theo van Doesburg. Utrecht had de openbare ruimte verfraaid met een Rietveldstoel van ongeveer vier meter hoog, die je kon fotograferen met de Dom op de achtergrond. Bovendien hadden heel veel winkels hun etalages met rode, gele en blauwe tape een versiering in stijl meegegeven.

Theo van Doesburg ontmoette Evert Rinzema, schoenmaker en kunstenaar uit Drachten toen  hij in 1914 in dienst moest. Door die vriendschap is Drachten op de kaart gezet als stad van de moderne kunststromingen. Door Rinzema kreeg Van Doesburg opdrachten van de gemeentearchitect van Smallingerland. Beroemd is zijn ‘Papegaaienbuurt’, een woonwijk in stijlkleuren die na veel ophef werd overgeschilderd, maar in 1988 weer in de oorspronkelijke, primaire, kleuren is hersteld. Evert Rinzema werd onder meer Stijldichter, zijn broer Thijs die kunstenaar en schoenmaker was maakte prachtige stijlschilderijen en stijlmeubels. Museum Drachten had hier een uitgebreide tentoonstelling over die breed uitwaaierde naar andere grote gebeurtenissen zoals Dada in Drachten.

Het Gemeentemuseum in Den Haag koos natuurlijk voor Mondriaan, met een tentoonstelling die meer aandacht heeft voor zijn ontwikkeling en de wereld om hem heen dan voor zijn beroemdste periodes, waaronder zijn Stijl-tijd. Het blijft natuurlijk een geweldig kunstenaar ook als hij ‘gewoon’ landschappen schildert en zeker ook als hij, om geld te verdienen, bloemen schildert. De Stijl komt uitgebreid aan de orde in de bijna vaste opstelling die nu  ‘De architectuur en interieurs van De Stijl’ heet en die een prachtig beeld geeft van de kunststroming.

Leiden1418VG De Stijl2 had twee openluchttentoonstellingen in het kader van de Stijl en ik trof er schitterend weer bij, dus dan is zoiets gauw geslaagd. Een prototype van een artiestenwoning ontworpen door Van Doesburg en de architect Van Eesteren op schaal 1:5 stond bij de Pieterskerk en gaf een zonovergoten idee hoe mooi zoiets geweest zou zijn. Iets verderop was een tentoonstelling van grote blokken door hedendaagse kunstenaars beschilderd in op De Stijl geïnspireerde wijze. Het enige wat je hieruit kon afleiden is dat het voor hedendaagse kunstenaars ontzettend moeilijk is om je te houden aan de beperkingen van het Stijl-idioom. Het leek gewoon iets teveel op hedendaagse kunst en iets te weinig op De Stijl.

In Amersfoort had Kunsthuis Kade gezocht naar de neerslag of weerslag van de kleuren van De Stijl in de moderne kunst. Op de verdieping eerst een keurig overzicht van alle grote namen van De Stijl met weinig verrassingen. Maar dat krijg je als er in Nederland zoveel te zien is. In de grote tentoonstellingszaal veel modern schilderwerk in primaire kleuren, van Yves Klein tot Barnett Newman en verder een aantal verrassende keuzes in eenkleurige schilderijen. Aluminiumverf van Robert Ryman en zwart van de Grootmeester van het zwarte schilderij Ad Reinhardt. Maar het mooiste vond ik de prachtige kleurenzeefdrukken van Josef Albers.

Ook in Amersfoort het Mondriaanhuis – Mondriaan heeft er de eerste acht jaar van zijn leven gewoond – en dat is een prima manier om hem nog beter te leren kennen. Weinig schilderijen maar veel over zijn leven. De ontwikkeling van zijn kleurgebruik, uitmondend in het vermoorden van de zwarte lijn voor zijn Boogie Woogie Victorie, wordt prachtig duidelijk gemaakt in een korte filmpresentatie.  

---------
De architectuur en interieurs van De Stijl tot 17 september
De ontdekking van Mondriaan tot 24 september
De kleuren van De Stijl tot 4 september

-----------
De plaatjes zijn van de schrijver
© 2017 Dik Kruithof
powered by CJ2