De Leunstoel - internetmagazine voor rustige mensen


		archiefvorig nr.lopend nr.
			Nummer 5 Jaargang 12 18 december 2014

Vermaak en Genot > Naar de film		delen printen terug


	Onversneden artsy fartsy	Hans Knegtmans
	De vervelendste film die ik zag op IFFR 2013 was Silent Ones, van de Nederlandse regisseuse Ricky Rijneke. De film gaat over de jonge vrouw Csilla en haar kleine broertje Isti (het verhaal speelt in Hongarije). In het begin krijgen we alleen Csilla te zien. Ze kruipt uit het wrak van een auto die ondersteboven ligt na een onduidelijk ongeluk. Gelukkig is ze niet ernstig gewond, en een paar shots later bevindt ze zich aan boord van een vrachtschip, waarvoor ze kennelijk reeds eerder heeft aangemonsterd. Het is niet duidelijk wat haar werkzaamheden zijn. Op een bepaald moment schilt ze in de keuken een aardappel en snijdt die in kleine stukjes. Verder loopt ze doelloos door het schip, of zit ze in haar hut te roken. Uit monologues intérieurs wordt duidelijk dat ze haar broertje mist. Om de een of andere reden verkeert ze vaak in gezelschap van de louche kapitein Gábor, die eveneens veel rookt en ook nog drinkt. Gábor heeft een oogje op haar en doet halfslachtige, onhandige versierpogingen. Zegt malle dingen tegen haar als ‘je kunt me vertrouwen’. Dat laatste jokt hij: in één scène die je met wat fantasie als aanranding zou kunnen bestempelen, dwingt hij haar, een sigaret uit een artistieke sigarettenhouder in de mond te nemen en bedreigt hij haar quasi speels met zijn aansteker. Een nare man. Plotseling is Csilla niet meer op de boot, maar in een weiland. Een klein jongetje – kennelijk haar broertje Isti (maar die was toch zoek?) – zit in een ton die als badkuip dienst doet. Het is een vredig tafereeltje. Later plukken ze bessen en maken ze een boswandeling. Plotseling is Csilla haar broertje kwijt. Zoeken en roepen. Gelukkig, daar is-ie weer! Bij een grensovergang probeert Csilla sigaretten te verkopen aan vrachtwagenchauffeurs, die in een onafzienbare rij trucks op hun beurt zitten te wachten. Niemand koopt wat. Verdomme, nu is Isti alweer zoek! In het donker rijdt ze verder in een auto – hoe ze die bemachtigd heeft, is me ontschoten – op weg naar… De boot? Wie zal het zeggen. Boem! Hetzelfde ongeluk als aan het begin van de film. Auto op z’n kop. Csilla kruipt naar buiten en loopt verdwaasd rond. De cirkel lijkt gesloten. We hebben één verhaal (nou ja, verhaal) gezien, zij het dat de regisseur uit artistieke overwegingen heeft besloten de eerste en de tweede helft om te wisselen. Moet kunnen, het is een arthouse film. Maar wacht eens even. In het allerlaatste shot zien we Isti levend en wel over de weide lopen, in de buurt van het autowrak. Hij was toch kwijt? Net als in het begin van de film, toen we het ongeluk voor het eerst zagen? Slechts weinig bezoekers van mijn persvoorstelling zal dit opgevallen zijn. Minstens 80% hield het namelijk lang voor het einde voor gezien en verliet de zaal, op weg naar de foyer of een interessantere film. Ik kon ze geen ongelijk geven. Nu ja, hield ik mezelf voor, dit malle probeersel zou zeker niet in de bioscoop komen en dan had ik hem toch maar mooi gezien! Wie schetst dan ook mijn verbazing toen ik laatst onvoorbereid in de bioscoop de trailer zag, bijna twee jaar na dato. Dit was toch de film waarbij iedereen wegliep? Wat had de distributeur bezield? Had ik iets gemist? Ja, dat had ik. Het was mij ontgaan dat de film het in die tijd geschopt had tot heuse festivalfavoriet. Er zijn films die door het gewone bioscooppubliek genegeerd worden, maar intussen een ware triomftocht maken langs de filmfestivals, waar ze ook nog prijzen wegslepen. (Ik heb het niet over Cannes, Venetië en Berlijn – de films die daar draaien worden door filmexploitanten en -distributeurs nauwlettend in de gaten gehouden.) Zo won Silent Ones in Toronto de prijs voor beste vrouwelijke regisseur. En op het LA Femme International Filmfestival en het Women’s Independent Film Festival werd de film genomineerd voor de belangrijke prijzen. Interessante bevindingen: de film doet het goed op vrouwenfilmfestivals en bij vrouwenonderscheidingen. Op de filmsite IMDb zijn vaak verhelderende cijfers en statistieken te raadplegen. Wat vinden we bij Silent Ones? In de eerste plaats is het glashelder dat de modale bioscoopbezoeker geen benul heeft dat de film bestaat, laat staan dat hij er een oordeel over uitspreekt: 81 personen wereldwijd gaven de film een cijfer. Maar zelfs bij 81 respondenten kun je proberen te ontdekken of er verschillen tussen groepen bezoekers optreden. Het blijkt dat vrouwelijke bezoekers de film gemiddeld een ruim voldoende rapportcijfer van 7.7 geven, terwijl de mannen blijven steken op een chagrijnige 5.2. Aha. Hebben we daar zomaar een vrouwenfilm ontdekt! Hoewel ik eerder niet in die termen over Silent Ones had gedacht, hoeft dit resultaat geen verbazing te wekken. De vrouwelijke hoofdpersoon, gespeeld door Orsolya Tóth, is een sympathiek ogend, verlegen typje, dat desondanks onversaagd de mannenwereld trotseert. In de eerste plaats de brute Gábor, maar ook de wachtende vrachtwagenchauffeurs, die haar vervolgens negeren of hooguit verveeld nee knikken. Zodra de film eindelijk een handvol filmtheaters had bereikt, bezocht ik het Filmhuis Den Haag. Ik vond hem nog steeds slecht, maar zag helderder dan de eerste keer dat het niet allemaal geknoei is wat de klok slaat. Dat is ook niet verbazingwekkend. Ricky Rijneke heeft bepaald geen dilettanten in de arm genomen. Hoofdrolspeelster Orsolya Tóth schitterde een paar jaar terug in de films Delta en Women without men, terwijl een van de twee cameramensen, Gergely Pohárnok, de overigens onaangename films Hukkle en Taxidermia van prachtige beelden voorzag. Ten slotte componeerde de Rus Andrej Dergatsjev de muziek bij de film Leviathan, die nog steeds met succes in de filmtheaters draait. Dat de film onder de maat blijft, komt vooral door het niksige scenario. Csilla mag zich dan hebben voorgenomen de zaken eens stevig aan te pakken, maar de kijker moet maar gissen naar wat dat concreet inhoudt. Waarschijnlijk weet Rijneke het zelf ook niet. In ieder geval zijn de monologues intérieurs van de hoofdpersoon van een hemeltergende wezenloosheid. ‘Jij doet het goed; ik doe het goed.’ ‘Jij gaat nooit meer terug; ik ga nooit meer terug.’ ‘Het komt allemaal goed.’ Zeker, meid. Als jij dat zegt. Anders dan de professionals die in 2013 massaal Cinerama 5 verlieten, zijn de Nederlandse kranten opvallend mild over de film. De Volkskrant heeft het over ‘een reeks magische beelden die voor zowel dromen als herinneringen kunnen doorgaan’. De recensent van Het Parool doet er nog een schepje bovenop: ‘Heeft Csilla wel een broertje, of is hij het product van een hallucinatie? Is de film een gedachteflits van Csilla? Alles is mogelijk, maar het doet er niet toe.’ Pardon? Een recensent wordt toch geacht, een film te duiden? Nu ja, ieder zijn mening. Maar ik vind het wel zo prettig als een film een scenario heeft. En bij Silent Ones ontbreekt dat. -------------------------------------------------- Bestel uw boeken, CD's en nog veel meer bij bolcom, via de banner rechts. Dan steunt u De Leunstoel!

meer Hans Knegtmans - meer "Naar de film" -

Vermaak en Genot > Naar de film
Onversneden artsy fartsy	Hans Knegtmans
De vervelendste film die ik zag op IFFR 2013 was Silent Ones, van de Nederlandse regisseuse Ricky Rijneke. De film gaat over de jonge vrouw Csilla en haar kleine broertje Isti (het verhaal speelt in Hongarije). In het begin krijgen we alleen Csilla te zien. Ze kruipt uit het wrak van een auto die ondersteboven ligt na een onduidelijk ongeluk. Gelukkig is ze niet ernstig gewond, en een paar shots later bevindt ze zich aan boord van een vrachtschip, waarvoor ze kennelijk reeds eerder heeft aangemonsterd. Het is niet duidelijk wat haar werkzaamheden zijn. Op een bepaald moment schilt ze in de keuken een aardappel en snijdt die in kleine stukjes. Verder loopt ze doelloos door het schip, of zit ze in haar hut te roken. Uit monologues intérieurs wordt duidelijk dat ze haar broertje mist. Om de een of andere reden verkeert ze vaak in gezelschap van de louche kapitein Gábor, die eveneens veel rookt en ook nog drinkt. Gábor heeft een oogje op haar en doet halfslachtige, onhandige versierpogingen. Zegt malle dingen tegen haar als ‘je kunt me vertrouwen’. Dat laatste jokt hij: in één scène die je met wat fantasie als aanranding zou kunnen bestempelen, dwingt hij haar, een sigaret uit een artistieke sigarettenhouder in de mond te nemen en bedreigt hij haar quasi speels met zijn aansteker. Een nare man. Plotseling is Csilla niet meer op de boot, maar in een weiland. Een klein jongetje – kennelijk haar broertje Isti (maar die was toch zoek?) – zit in een ton die als badkuip dienst doet. Het is een vredig tafereeltje. Later plukken ze bessen en maken ze een boswandeling. Plotseling is Csilla haar broertje kwijt. Zoeken en roepen. Gelukkig, daar is-ie weer! Bij een grensovergang probeert Csilla sigaretten te verkopen aan vrachtwagenchauffeurs, die in een onafzienbare rij trucks op hun beurt zitten te wachten. Niemand koopt wat. Verdomme, nu is Isti alweer zoek! In het donker rijdt ze verder in een auto – hoe ze die bemachtigd heeft, is me ontschoten – op weg naar… De boot? Wie zal het zeggen. Boem! Hetzelfde ongeluk als aan het begin van de film. Auto op z’n kop. Csilla kruipt naar buiten en loopt verdwaasd rond. De cirkel lijkt gesloten. We hebben één verhaal (nou ja, verhaal) gezien, zij het dat de regisseur uit artistieke overwegingen heeft besloten de eerste en de tweede helft om te wisselen. Moet kunnen, het is een arthouse film. Maar wacht eens even. In het allerlaatste shot zien we Isti levend en wel over de weide lopen, in de buurt van het autowrak. Hij was toch kwijt? Net als in het begin van de film, toen we het ongeluk voor het eerst zagen? Slechts weinig bezoekers van mijn persvoorstelling zal dit opgevallen zijn. Minstens 80% hield het namelijk lang voor het einde voor gezien en verliet de zaal, op weg naar de foyer of een interessantere film. Ik kon ze geen ongelijk geven. Nu ja, hield ik mezelf voor, dit malle probeersel zou zeker niet in de bioscoop komen en dan had ik hem toch maar mooi gezien! Wie schetst dan ook mijn verbazing toen ik laatst onvoorbereid in de bioscoop de trailer zag, bijna twee jaar na dato. Dit was toch de film waarbij iedereen wegliep? Wat had de distributeur bezield? Had ik iets gemist? Ja, dat had ik. Het was mij ontgaan dat de film het in die tijd geschopt had tot heuse festivalfavoriet. Er zijn films die door het gewone bioscooppubliek genegeerd worden, maar intussen een ware triomftocht maken langs de filmfestivals, waar ze ook nog prijzen wegslepen. (Ik heb het niet over Cannes, Venetië en Berlijn – de films die daar draaien worden door filmexploitanten en -distributeurs nauwlettend in de gaten gehouden.) Zo won Silent Ones in Toronto de prijs voor beste vrouwelijke regisseur. En op het LA Femme International Filmfestival en het Women’s Independent Film Festival werd de film genomineerd voor de belangrijke prijzen. Interessante bevindingen: de film doet het goed op vrouwenfilmfestivals en bij vrouwenonderscheidingen. Op de filmsite IMDb zijn vaak verhelderende cijfers en statistieken te raadplegen. Wat vinden we bij Silent Ones? In de eerste plaats is het glashelder dat de modale bioscoopbezoeker geen benul heeft dat de film bestaat, laat staan dat hij er een oordeel over uitspreekt: 81 personen wereldwijd gaven de film een cijfer. Maar zelfs bij 81 respondenten kun je proberen te ontdekken of er verschillen tussen groepen bezoekers optreden. Het blijkt dat vrouwelijke bezoekers de film gemiddeld een ruim voldoende rapportcijfer van 7.7 geven, terwijl de mannen blijven steken op een chagrijnige 5.2. Aha. Hebben we daar zomaar een vrouwenfilm ontdekt! Hoewel ik eerder niet in die termen over Silent Ones had gedacht, hoeft dit resultaat geen verbazing te wekken. De vrouwelijke hoofdpersoon, gespeeld door Orsolya Tóth, is een sympathiek ogend, verlegen typje, dat desondanks onversaagd de mannenwereld trotseert. In de eerste plaats de brute Gábor, maar ook de wachtende vrachtwagenchauffeurs, die haar vervolgens negeren of hooguit verveeld nee knikken. Zodra de film eindelijk een handvol filmtheaters had bereikt, bezocht ik het Filmhuis Den Haag. Ik vond hem nog steeds slecht, maar zag helderder dan de eerste keer dat het niet allemaal geknoei is wat de klok slaat. Dat is ook niet verbazingwekkend. Ricky Rijneke heeft bepaald geen dilettanten in de arm genomen. Hoofdrolspeelster Orsolya Tóth schitterde een paar jaar terug in de films Delta en Women without men, terwijl een van de twee cameramensen, Gergely Pohárnok, de overigens onaangename films Hukkle en Taxidermia van prachtige beelden voorzag. Ten slotte componeerde de Rus Andrej Dergatsjev de muziek bij de film Leviathan, die nog steeds met succes in de filmtheaters draait. Dat de film onder de maat blijft, komt vooral door het niksige scenario. Csilla mag zich dan hebben voorgenomen de zaken eens stevig aan te pakken, maar de kijker moet maar gissen naar wat dat concreet inhoudt. Waarschijnlijk weet Rijneke het zelf ook niet. In ieder geval zijn de monologues intérieurs van de hoofdpersoon van een hemeltergende wezenloosheid. ‘Jij doet het goed; ik doe het goed.’ ‘Jij gaat nooit meer terug; ik ga nooit meer terug.’ ‘Het komt allemaal goed.’ Zeker, meid. Als jij dat zegt. Anders dan de professionals die in 2013 massaal Cinerama 5 verlieten, zijn de Nederlandse kranten opvallend mild over de film. De Volkskrant heeft het over ‘een reeks magische beelden die voor zowel dromen als herinneringen kunnen doorgaan’. De recensent van Het Parool doet er nog een schepje bovenop: ‘Heeft Csilla wel een broertje, of is hij het product van een hallucinatie? Is de film een gedachteflits van Csilla? Alles is mogelijk, maar het doet er niet toe.’ Pardon? Een recensent wordt toch geacht, een film te duiden? Nu ja, ieder zijn mening. Maar ik vind het wel zo prettig als een film een scenario heeft. En bij Silent Ones ontbreekt dat. -------------------------------------------------- Bestel uw boeken, CD's en nog veel meer bij bolcom, via de banner rechts. Dan steunt u De Leunstoel!
© 2014 Hans Knegtmans

	powered by CJ2