Op een van mijn wandelingen kwam ik in Ellezelles terecht. De Vlamingen zeggen Elzele, maar het dorp ligt onder de taalgrens dus de Waalse zegswijze ligt meer voor de hand. De inwoners lijken er prat op te gaan dat Hercule Poirot daar geboren is. Er is een beeldje in een muur gemetseld en een plaatselijke brouwer heeft een bijzonder bier naar hem genoemd. Informatie afkomstig van het net. Is het ook waar? Dat Poirot daar geboren is, bedoel ik.

Ik heb deze vraag om te beginnen voorgelegd aan een aselecte steekproef. De vrouwelijke respondenten reageerden zonder uitzondering, enigszins verontwaardigd leek het wel, als volgt: ‘Nee, natuurlijk niet, want hij is helemaal niet geboren.’ De mannen daarentegen kregen een peinzende blik in de ogen en zeiden dan: ‘Interessante vraag!’ Een onderzoek dat ondubbelzinnig aantoont dat vrouwen zich in het algemeen dichter bij de grond ophouden dan mannen.

Natuurlijk is Hercule Poirot niet echt geboren. Agatha Christie heeft hem bedacht en daardoor in zekere zin ter wereld gebracht. Misschien was de schrijfster wel een uitzondering op de wetmatigheid die ik door mijn onderzoekje aan het licht heb gebracht. Hij trad meteen aan in haar eerste boek: ‘The mysterious affair at Styles’. Voor wie het niet weet: Poirot is het type van de hyperslimme, arrogante detective, duidelijk geïnspireerd door Sherlock Holmes. De rol van Watson wordt in de verhalen over hem (en dat zijn er heel veel!) meestal gespeeld door Captain Hastings. Poirot komt op wat latere leeftijd in Engeland terecht, nadat hij ‘het vak’ in België bij de politie heeft geleerd.

Misschien is er ergens in die rijstebrij van boeken wel een verwijzing naar Ellezelles te vinden, maar waar? Het ging mij wat ver om ze allemaal door te gaan werken. Zo leuk zijn ze nou ook weer niet. Gelukkig bleek er een biografie van Poirot te bestaan, geschreven door ene Anne Hart. Blijkbaar ook een vrouw die de hogere sferen niet schuwt! Gelukkig hoefde ik haar boek niet helemaal door te werken, want op bladzijde 10 onderaan trof ik de volgende passage aan: ‘….. Brussels – the city where Poirot probably was born,‘. Dit is dus de conclusie van iemand die, naar ik aanneem, alle boeken nauwgezet heeft doorgenomen!

Lezers en lezeressen: mocht u aanwijzingen hebben dat dit niet het geval is: laat mij het weten, via de reactieknop onderaan de pagina.

Nu ik mijn onderzoek aldus (enigszins gemakzuchtig) tot een bevredigend einde had gevoerd, voelde ik het als een plicht om tenminste één boek over Hercule Poirot helemaal te lezen. Ik had er nog een in de kast staan. Ooit in een bekend antiquariaat in Amersfoort (Het Ezelsoor) aangeschaft, vooral vanwege de aantekeningen van de eerste koper op de titelpagina, zie hiernaast. Het boek blijkt te zijn uitgebracht vlak voor de dood van de schrijfster. De handeling speelt zich weer af op Styles, dat eerst een landgoed was, maar nu is afgezakt tot pension. Overigens blijkt uit de biografie van Anne Hart dat het boek al tijdens de oorlog is geschreven. Agatha Christie woonde toen in Londen en hield er blijkbaar ernstig rekening mee dat ze voortijdig aan haar einde zou komen. Vele jaren later is het manuscript weer opgediept en hier en daar wat geactualiseerd, volgens Anne Hart nogal slordig.

Mij is dat niet opgevallen en ik moet zeggen dat ik dit boek wel helemaal gelezen heb. Een beetje tot mijn verrassing met genoegen, kan ik daaraan toevoegen. Meestal vervelen de dwaalsporen waar de lezer in dit soort boeken op wordt gestuurd mij zodanig, dat ik diagonaal ga lezen en dan blijft er steeds minder te genieten over; deze keer echter niet. Misschien hielp het dat ik, toen duidelijk werd dat Hercule Poirot het einde niet ging halen, nieuwsgierig werd naar de tekst die op zijn grafsteen zou verschijnen. Zijn geboorteplaats zou toch wel worden vermeld?! Helaas, daar werd in de tekst geen woord aan vuil gemaakt.

Anne Hart, The Life and Times of Hercule Poirot, Pavilion Books, 1990

Agatha Christie, Curtain-Poirot’s Last Case, Collins 1975