Een dagje naar Arnhem is een prachtige gelegenheid om te kijken hoe die stad veranderd is sinds de tijd dat ik in Wageningen studeerde en er geregeld op de trein naar Deventer stapte. Als je nu vanuit het Noorden binnenkomt kijk je al je ogen uit op het totaal vernieuwde station en stationsplein. Jammer dat de eerste de beste echte regenbui geleid heeft tot een overstroming in de laagst gelegen delen.

Vanuit het station is het rechtsaf en tien minuten lopen naar het Museum voor Moderne Kunst Arnhem. Ik kan me niet herinneren dat ik dat vroeger ooit gedaan heb, wat een mooie bevestiging is van de algemene waarneming dat musea meer door ouderen worden bezocht dan door jongeren. Hoewel ik van het MMKA direct moet zeggen dat het er alles aan doet om breed, verrassend en actueel te zijn.

Het museum ligt prachtig aan de Rijn op een oude stuwwal. Het oudste stuk is in 1873 gebouwd als een Herensociëteit voor uit Indië teruggekomen suikerplanters. In 1956 is er een prachtige moderne tentoonstellingsvleugel aan toegevoegd en recent is er een aanbouw bijgekomen voor de winkel en het museumcafé. Toch wordt het museum bedreigd met sluiting: de gemeente Arnhem wil het museum verplaatsen naar een kunstencluster dichter bij de binnenstad. Gelukkig is er al een actiegroep die strijdt voor het behoud van het museum op deze plaats.

Deze zomer was het een tentoonstellingsmuseum. De ruimte waarin je prettig rond kunt dwalen was gevuld met vijf verschillende tentoonstellingen. Het drukst was het in de modetentoonstelling van Spijkers en Spijkers, leuk en kleurrijk en als tentoonstelling fantasievol ingericht maar ik heb niet zoveel met jurken. Dan beviel Get real/ Real self mij beter, een presentatie van de Arnhemse modebiënnale die ‘de ware identiteit van het fenomeen mode onderzoekt, over de verschuivende werkelijkheid van alledaagse kleding en gewoontes’. Als symbool van echte, werkelijke kleding was men uitgekomen op de cape of parka, zodat in de eerste helft een fascinerende presentatie was ontstaan van alles wat daar op leek uit de laatste honderd jaar, uiteenlopend van de bruine monnikspij tot de witte feestanorak voor de man. Ik kende hem nog niet maar hij was wel mooi. De tweede helft van deze tentoonstelling was minder duidelijk van thema, maar leverde verrassende beelden en combinaties van mode in de moderne geschiedenis.

Bovenin de koepel van de oude buitensociëteit had de tentoonstelling Remember Me een plek gekregen, een rustige, mooie en subtiele presentatie van kunst die te maken heeft met dood, herinnering en herdenken. Hier waren ook stukken uit de eigen collectie voor gebruikt, zoals de prachtige schilderijtjes van dode vogeltjes van Jan Mankes. Indrukwekkend zijn ook de dodenportretten van Jan van Herwijnen, een schilder die ik mij herinnerde van fleurige bloemen in ons ouderlijk huis. Verrassend zo’n confrontatie.

Op het Gelders Balkon was een presentatie van de Zuidafrikaanse schilderes Heidi Sincuba, die in haar schilderijen en tekeningen beelden uit de kunstgeschiedenis en de massamedia verwerkt en er dan ook nog een aanklacht van maakt tegen de Europese koloniale blanke overheersing. Soms prachtig en soms eigenlijk stuitend lelijk, maar in elk geval kunst met een bedoeling.

Die is er ook bij de videokunst van de eveneens Zuidafrikaanse Berni Searle, die veel subtieler op dezelfde thema’s ingaat in prachtige traag bewegende beelden. Kunst van hoog niveau. Het was die dag in augustus prachtig weer en dan ziet de beeldentuin rond het museum er op zijn voordeligst uit. Er staat ook mooi werk, zoals bijvoorbeeld Mensenpaar van Hildo Krop.

De tentoonstelling van Berni Searle loopt tot 16 oktober, net als Remember Me. Op 10 oktober opent een terugblik op het werk van Raveel en in november is er een grote tentoonstelling van de eigen collectie.

Zie ook de website www.mmkarnhem.nl