archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 12
Jaargang 8
14 april 2011
Vermaak en Genot > Was er nog wat op de tv? delen printen terug
De plaag die arbitrage heet Frits Hoorweg

0812VG Thema
Regels zijn de essentie van het spel. Een waarheid als een koe die echter vaak over het hoofd wordt gezien, vooral door enthousiastelingen die een tak van sport populairder willen maken dan hij van nature is. Ze dringen aan op spelregelwijzigingen, maar zien over het hoofd dat het spel daardoor al gauw van karakter verandert. Mijn eigen referentiekader is de schaaksport waarin men al jaren verbeten probeert door inperking van de toegestane bedenktijd het grote publiek te plezieren, met voorspelbaar resultaat: geen. Schaken is een opwindend spel, ook om naar te kijken, voor wie bereid is er de tijd voor te nemen. Als je daar het geduld niet voor hebt kun je beter iets anders gaan doen.

Het feit dat de regels essentieel zijn leidt anderzijds licht tot het misverstand dat naleving ervan, op ieder moment en tot in de puntjes, essentieel is. Dat is namelijk niet zo. Vroeger voetbalde ik dag in dag uit op straat of op een landje om de hoek. Daar werd een deel van de spelregels elke keer opnieuw uitgevonden. ‘Drie corners penalty,’ riep een van de spelertjes dan, vaak pas als de eerste corner een feit was trouwens. ‘Vliegende keep,’ was een andere veel gehoorde kreet. Ik twijfel er niet aan dat dergelijke onderhandelingen over de regels, om het zo maar eens plechtig te noemen, nog dagelijks op allerlei trapveldjes te horen zijn.

Van arbitrage was bij die geïmproviseerde partijtjes natuurlijk geen sprake en dat gaf wel eens gedoe, maar niet vaker dan nu in officiële wedstrijden, is mijn indruk. De aanwezigheid van een arbiter is namelijk aan de ene kant wel handig, maar lokt ook problemen uit. Bij het schaken heb ik nog meegemaakt dat teamwedstrijden werden ‘geleid’ door de wedstrijdleider van de ontvangende vereniging. Problemen? Ja, een enkele keer, maar naar mijn waarneming niet vaker dan nu met een officiële arbiter van de bond. Ik heb zelfs de indruk dat er nu meer stampij wordt gemaakt dan vroeger, juist omdat er een arbiter is waar je je tegen af kunt zetten. Totdat deze reacties de spuigaten uitlopen, dan moeten er weer regels en procedures in het leven worden geroepen. Steeds meer wordt de arbiter daardoor een vertegenwoordiger van het centrale gezag en worden de spelers verleid tot kwajongensgedrag en erger.

Waar deze ‘wapenwedloop’ in het ergste geval toe kan leiden kunnen we elke week zien op de voetbalvelden en in het verlengde daarvan bij Studio Voetbal en Voetbal International. Programma’s die overigens zelf in deze wedloop een nadrukkelijke rol spelen door bepaalde overtredingen eindeloos te herhalen en er schande van te spreken. Vervolgens krijgen de scheidsrechters vaak instructie om er speciaal op te letten en niet te aarzelen zware straffen uit te delen. Maar de ene elleboogstoot is de andere niet en de beoordeling daarvan, toch al niet eenvoudig, wordt vervolgens extra bemoeilijkt door aanstellerij van spelers die geraakt zijn. Zo komt de arme scheidsrechter in de rol van hoeder van een sportief ideaal dat nooit verwezenlijkt zal worden, sterker nog: dat door zijn aanwezigheid en de instructies die hij krijgt steeds verder uit het zicht verdwijnt.

In de krant stond vanmorgen een verhaal over een plan dat binnen de KNVB is ontwikkeld om de agressie tegen scheidsrechters in te dammen. Natuurlijk is er weer sprake van strenge maatregelen en verscherpt toezicht. Mijn zegen hebben ze, maar ik vermoed dat het daardoor nog erger wordt. Het wordt tijd voor een paradigmawisseling! De rol die de scheidsrechter wordt opgedrongen moet zelf geanalyseerd worden. Zonder diepgaande studie durf ik de bewering wel aan dat het gezwaai met kaarten moet worden afgeschaft. Dat roept zelf agressie op en bovendien verplicht het de scheidsrechter in een paar seconden een oordeel te vellen over de intentie van een speler die juist een overtreding heeft begaan. Waarom wordt dat niet aan waarnemers die aan de kant staan overgelaten? De taak van de arbiter dient weer te worden: zorgen dat het spel zoveel mogelijk ongestoord voortgang kan vinden. Als iemand onhandelbaar is moet hij natuurlijk van het veld gestuurd kunnen worden, maar het bijhouden van een boekhouding waarin kleinere zonden worden vastgelegd (die opgeteld tot schorsing of zelfs heenzending kunnen leiden) moet aan anderen worden overgelaten (net als het vaststellen of de bal de lijn volledig heeft gepasseerd). Verder dient hij zoveel mogelijk zonder nadere instructies zijn werk te kunnen doen, de spelregels bieden houvast genoeg.

Misschien is het wel een idee de toeschouwers en de Tv-kijkers een rol te laten spelen bij het beoordelen van het gedrag van de spelers; daar zit vast een leuk programma in. Vooral als er echt consequenties in de vorm van schorsingen aan verbonden worden. Afschuwelijk? Nou, als al overwogen wordt ons mee te laten beslissen over de strafmaat voor echte misdadigers, dan moet dit zeker kunnen.
 
*****************************
De Leunstoel wordt uitgegeven door:
Het Genootschap De Leunstoel.
Word lid! Ga naar: www.deleunstoel.nl/colofon.php


© 2011 Frits Hoorweg meer Frits Hoorweg - meer "Was er nog wat op de tv?" -
Vermaak en Genot > Was er nog wat op de tv?
De plaag die arbitrage heet Frits Hoorweg
0812VG Thema
Regels zijn de essentie van het spel. Een waarheid als een koe die echter vaak over het hoofd wordt gezien, vooral door enthousiastelingen die een tak van sport populairder willen maken dan hij van nature is. Ze dringen aan op spelregelwijzigingen, maar zien over het hoofd dat het spel daardoor al gauw van karakter verandert. Mijn eigen referentiekader is de schaaksport waarin men al jaren verbeten probeert door inperking van de toegestane bedenktijd het grote publiek te plezieren, met voorspelbaar resultaat: geen. Schaken is een opwindend spel, ook om naar te kijken, voor wie bereid is er de tijd voor te nemen. Als je daar het geduld niet voor hebt kun je beter iets anders gaan doen.

Het feit dat de regels essentieel zijn leidt anderzijds licht tot het misverstand dat naleving ervan, op ieder moment en tot in de puntjes, essentieel is. Dat is namelijk niet zo. Vroeger voetbalde ik dag in dag uit op straat of op een landje om de hoek. Daar werd een deel van de spelregels elke keer opnieuw uitgevonden. ‘Drie corners penalty,’ riep een van de spelertjes dan, vaak pas als de eerste corner een feit was trouwens. ‘Vliegende keep,’ was een andere veel gehoorde kreet. Ik twijfel er niet aan dat dergelijke onderhandelingen over de regels, om het zo maar eens plechtig te noemen, nog dagelijks op allerlei trapveldjes te horen zijn.

Van arbitrage was bij die geïmproviseerde partijtjes natuurlijk geen sprake en dat gaf wel eens gedoe, maar niet vaker dan nu in officiële wedstrijden, is mijn indruk. De aanwezigheid van een arbiter is namelijk aan de ene kant wel handig, maar lokt ook problemen uit. Bij het schaken heb ik nog meegemaakt dat teamwedstrijden werden ‘geleid’ door de wedstrijdleider van de ontvangende vereniging. Problemen? Ja, een enkele keer, maar naar mijn waarneming niet vaker dan nu met een officiële arbiter van de bond. Ik heb zelfs de indruk dat er nu meer stampij wordt gemaakt dan vroeger, juist omdat er een arbiter is waar je je tegen af kunt zetten. Totdat deze reacties de spuigaten uitlopen, dan moeten er weer regels en procedures in het leven worden geroepen. Steeds meer wordt de arbiter daardoor een vertegenwoordiger van het centrale gezag en worden de spelers verleid tot kwajongensgedrag en erger.

Waar deze ‘wapenwedloop’ in het ergste geval toe kan leiden kunnen we elke week zien op de voetbalvelden en in het verlengde daarvan bij Studio Voetbal en Voetbal International. Programma’s die overigens zelf in deze wedloop een nadrukkelijke rol spelen door bepaalde overtredingen eindeloos te herhalen en er schande van te spreken. Vervolgens krijgen de scheidsrechters vaak instructie om er speciaal op te letten en niet te aarzelen zware straffen uit te delen. Maar de ene elleboogstoot is de andere niet en de beoordeling daarvan, toch al niet eenvoudig, wordt vervolgens extra bemoeilijkt door aanstellerij van spelers die geraakt zijn. Zo komt de arme scheidsrechter in de rol van hoeder van een sportief ideaal dat nooit verwezenlijkt zal worden, sterker nog: dat door zijn aanwezigheid en de instructies die hij krijgt steeds verder uit het zicht verdwijnt.

In de krant stond vanmorgen een verhaal over een plan dat binnen de KNVB is ontwikkeld om de agressie tegen scheidsrechters in te dammen. Natuurlijk is er weer sprake van strenge maatregelen en verscherpt toezicht. Mijn zegen hebben ze, maar ik vermoed dat het daardoor nog erger wordt. Het wordt tijd voor een paradigmawisseling! De rol die de scheidsrechter wordt opgedrongen moet zelf geanalyseerd worden. Zonder diepgaande studie durf ik de bewering wel aan dat het gezwaai met kaarten moet worden afgeschaft. Dat roept zelf agressie op en bovendien verplicht het de scheidsrechter in een paar seconden een oordeel te vellen over de intentie van een speler die juist een overtreding heeft begaan. Waarom wordt dat niet aan waarnemers die aan de kant staan overgelaten? De taak van de arbiter dient weer te worden: zorgen dat het spel zoveel mogelijk ongestoord voortgang kan vinden. Als iemand onhandelbaar is moet hij natuurlijk van het veld gestuurd kunnen worden, maar het bijhouden van een boekhouding waarin kleinere zonden worden vastgelegd (die opgeteld tot schorsing of zelfs heenzending kunnen leiden) moet aan anderen worden overgelaten (net als het vaststellen of de bal de lijn volledig heeft gepasseerd). Verder dient hij zoveel mogelijk zonder nadere instructies zijn werk te kunnen doen, de spelregels bieden houvast genoeg.

Misschien is het wel een idee de toeschouwers en de Tv-kijkers een rol te laten spelen bij het beoordelen van het gedrag van de spelers; daar zit vast een leuk programma in. Vooral als er echt consequenties in de vorm van schorsingen aan verbonden worden. Afschuwelijk? Nou, als al overwogen wordt ons mee te laten beslissen over de strafmaat voor echte misdadigers, dan moet dit zeker kunnen.
 
*****************************
De Leunstoel wordt uitgegeven door:
Het Genootschap De Leunstoel.
Word lid! Ga naar: www.deleunstoel.nl/colofon.php
© 2011 Frits Hoorweg
powered by CJ2