archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 13
Jaargang 7
29 april 2010
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept delen printen terug
Deze tomeloze tijd (2) Gerbrand Muller

0713VG Tomeloos
‘Why, for instance, use your hands at all – why use them even for blowing your nose or sharpening a pencil?(...) There is really no reason why a human being should do more than eat, drink, sleep, breathe, and procreate; everything else could be done for him by machinery. Therefore the logical end of mechanical progress is to reduce the human being to something resembling a brain in a bottle.’ (George Orwell, The Road to Wigan Pier, 1937.)

De voortgaande mechanisering van de fysieke arbeid vervulde mensen als Orwell of Aldous Huxley in de eerste helft van de vorige eeuw met argwaan, de steeds verdergaande digitalisering van de hersenarbeid roept in deze tijd nauwelijks weerstand op. Ik geloof tenminste soms dat ik de enige ben die af en toe terugdenkt aan de boven geciteerde woorden van Orwell bij het lezen van teksten als:
‘Houd je van lijstjes?*) Maak zoveel mogelijk lijsten aan zoals jij zelf wilt. Hou je meer van labels? Gebruik de takenwolk om gemakkelijk te zien wat je nog moet doen. Wil je ook nog notities opslaan samen met je taken? Dat kan hier ook!’

Veel vindingen van programmeurs vervullen me met moedeloosheid.

Het moeizame, langdradige, tijdrovende, vermoeiende, zenuwslopende onderscheiden en wegen van factoren bij het nemen van je beslissingen wordt in één klap overzichtelijk, leuk, een fluitje van een cent dankzij de gloednieuwe versie van het 6.8 PPD Management Xzellent Program!

Binnenkort ben je verlost van alle dagelijks terugkerende dilemma’s als ‘upgrading now or upgrading later’ ‘saving or deleting downloading or just reading’ etcetera etcetera, want dat doet voortaan het handige First Things First Gadget voor jou, voorzien van een uitgebreid programma om jouw profiel mee op te laden, een gadget helemaal voor jou, je beste vriend die jouw keuzes beter kent dan jij zelf!

Nu nog onvoorstelbaar, binnenkort de vanzelfsprekendste zaak van de wereld: digitale fotobewerking van duizenden gigabytes in een nanosekonde! Hoe? Via de gloednieuwe ACQ kleurenmixversneller! Waarop? Op uw oude vertrouwde Arthaus Paint & Photoshop! Waarmee? De Adobe Creative Suite 8.0! Nu nog alleen in Amerika verkrijgbaar, binnen het jaar ook in Nederland!

Zorgen die ik niet voelde worden van mijn schouders genomen, wensen die nooit in me waren opgekomen worden vervuld en ik voel me steeds kleiner worden. Blijft er nog iets voor mij over om te doen? Jawel: leren omgaan met het nieuwe Management Xzellent Program, mijn profiel op het First Things First Gadget laden en een cursus volgen om de takenwolk onder de knie te krijgen.

Tot mijn veertiende hadden wij thuis geen radio. De televisie heb ik pas na mijn dertigste leren bedienen. Verklaart dat de frisse tegenzin die me vervult als ik me alweer moet verdiepen in de geheimen van nieuwe apparatuur of programmatuur? Of als ik verdwaald ben geraakt op een van de interactieve droomsites vol nieuwe onbegrijpelijkheden? De tegenzin gaat vergezeld van verwarring. Op de maan zou ik me minder verloren voelen dan op mijn dwaaltochten door het wereldwijde sociale labyrinth van internet-toverland. Dat ik niets begrijp zou niet zo erg zijn als ik maar snapte wát ik niet begrijp. Om de flikkerende lonkende plaatjes en teksten niet te hoeven zien doe ik af en toe mijn ogen dicht. Tot mijn geluk of ongeluk werken mijn hersens intussen door en zo begint het me geleidelijk toch te dagen zonder dat ik er bewust moeite voor heb gedaan. Buzzes... dat zijn lieve plaatjes die mensen elkaar toezenden met lieve groetjes, ze dienen althans om ‘even hallo te zeggen, knuffels en andere groeten’... En och, eigenlijk heel eenvoudig: om zo’n plaatje te verzenden hoef je alleen maar op Photobuzz te klikken. Zal ik het doen? Wat kan me gebeuren, 812.146 mensen zijn me voorgegaan als ik het goed begrijp, en ik begin het allemaal steeds beter te begrijpen... Kijk, als ik in dat venstertje klik kan ik mijn eigen Buddypoke avatar maken en mijn vrienden een poke te sturen. 1.427.494 mensen hebben dat eerder gedaan. Een miljoen vierhonderdzevenentwintigduizend vierhonderdvierennegentig. Wat beweegt daar? Een zonnetje dat zijn tanden poetst... naast een teddybeertje-poke geplaatst door achttienjarige Nick. Verderop bulkt een zonnetje van het lachen. Het breidt zijn armpjes uit, zijn bekje gaat open, een bekje vol blikkerende tanden, alleen de sigaar van de ondernemer ertussen ontbreekt nog, bekje dicht, armpjes weg, armpjes weer terug, bekje open... Verderop geeft de ene smiley (naar die naam luisteren de zonnetjes, ik weet het alweer) de andere een smakzoen, de andere smiley sluit genotvol zijn oogjes en trekt een guitig mondje... Heel aardig, maar ik wilde iets kiezen... De Buddybruller misschien? ‘Brul je vrienden! Zet de Axe Buddybrul gadget op je Hyves profiel en jaag iedereen de stuipen op het lijf met jouw allerwoeste brul!’ Of Tag Me? ‘Krijg een tag, wees populair en maak vrienden! Kom erachter wat jouw uniek maakt.’ Verder nog maar... Wat hebben we hier: ‘Maak je eigen widget!’ Daar wil ik meer van weten! Even klikken en mijn scherm wordt gevuld met weer nieuwe plaatjes en letters die popelen om me van alles te vertellen. Make a widget... laat ik daarop klikken, dan leer ik wat dat nu weer is: een widget. Maar nu staat er plotseling iets anders: Make a mobile site... Nu: Find a widget... Verderop verandert en verspringt er nog meer: 17.301.511.270 widgets served. Ho, nu zijn het er al 17.301.527.278. En nu: 17.301.533.570... Zeventienmiljard driehonderdeenmiljoen vijfhonderddrieëndertigduizend vijfhonderdzeventig...

De eerste druk van J.H. Leopolds Verzen (1913) had een oplage van 350 exemplaren, de tweede ‘goedkoope druk’ van 1920 telde 2050 exemplaren. De eerste druk van Nescio’s Dichtertje, De uitvreter en Titaantjes (1918) verscheen in een oplage van 500 exemplaren; de tweede druk van 1933 telde 2000 exemplaren. Een profielsite op Hyves van een beetje bekende Nederlander heeft tien- tot honderdduizend vrienden. Actrice Ellen ten Damme heeft er 12.000, Femke Halsema 18.000, Balkenende 190.000. En deze getallen steken nog pover af bij de vrienden van sommige andere hyves, zoals Sesamstraat wil zijn vriendjes terug (481.420) of Race tegen de klok (519.386). Welke getallen weer ruimschoots overtroffen worden door de aantallen buzzes en pokes die jonge mensen elkaar sturen...

De almacht van het verpletterende getal: Hyves telt op dit moment ruim 9 miljoen gebruikers, Twitter 105 miljoen, Facebook 110 miljoen. En de sociale netwerken staan nog maar in de kinderschoenen, het aantal gebruikers zal straks in de miljarden lopen.

Naarmate de hoeveelheid boodschappen op het sociale netwerk toeneemt lijkt de inhoud te verschrompelen. Niet overal. Het wereldwijde web weerspiegelt de wereld. Miljoenen mensen gebruiken het om de eerste de beste gedachte die in hun hoofd opkomt wereldkundig te maken, sommigen besteden meer zorg aan hun berichtgeving – onder hen eminente wetenschapsbeoefenaren uit verschillende wereldstreken die met elkaar van gedachten wisselen over onderwerpen die hun bezighouden; sommige van hun berichten doen denken aan de briefwisselingen tussen geleerden in vroeger eeuwen. Wetenschapsbeoefenaren en hobbyisten weten elkaar via hun eigen gemeenschappelijke sites wel te vinden, maar politici en anderen met een meer algemene boodschap zullen zeer luid de trom moeten roeren om in de wereldwijde kakofonie te worden gehoord. Race tegen de klok is er in korte tijd in geslaagd om binnen twee jaar met bijna 600.000 vrienden de grootste hyve te worden. Als Race tegen de klok met dezelfde ijver doorgaat neemt het aantal vrienden exponentieel toe en zal de hyve misschien binnen afzienbare tijd de hele wereldbevolking tot vriend hebben.

Ik doe de computer uit. Rust... Een man buiten roept zijn hond. In de verte slaakt een reiger met onregelmatige tussenpozen een kreet. Slapen die dieren nooit? Het is toch al ver na middernacht. Nu zijn ze stil... Ik steun mijn hoofd in mijn handen. Wie ben ik? Waarom doe ik wat ik doe? Waarom doen andere mensen wat ze doen? Waar gaan we heen?

*) Lees meer op de website van Remember the Milk, de applicatie waarmee iemand onder meer zijn agenda en bezigheden kan beheren en structureren.
 
************************
Nieuwsgierig naar de uitgaven
van uitgeverij De Sneeuwstorm?
Verwen uzelf en vraag gratis
Het laatste Vlugschrift aan via:


© 2010 Gerbrand Muller meer Gerbrand Muller - meer "De wereldliteratuur roept" -
Vermaak en Genot > De wereldliteratuur roept
Deze tomeloze tijd (2) Gerbrand Muller
0713VG Tomeloos
‘Why, for instance, use your hands at all – why use them even for blowing your nose or sharpening a pencil?(...) There is really no reason why a human being should do more than eat, drink, sleep, breathe, and procreate; everything else could be done for him by machinery. Therefore the logical end of mechanical progress is to reduce the human being to something resembling a brain in a bottle.’ (George Orwell, The Road to Wigan Pier, 1937.)

De voortgaande mechanisering van de fysieke arbeid vervulde mensen als Orwell of Aldous Huxley in de eerste helft van de vorige eeuw met argwaan, de steeds verdergaande digitalisering van de hersenarbeid roept in deze tijd nauwelijks weerstand op. Ik geloof tenminste soms dat ik de enige ben die af en toe terugdenkt aan de boven geciteerde woorden van Orwell bij het lezen van teksten als:
‘Houd je van lijstjes?*) Maak zoveel mogelijk lijsten aan zoals jij zelf wilt. Hou je meer van labels? Gebruik de takenwolk om gemakkelijk te zien wat je nog moet doen. Wil je ook nog notities opslaan samen met je taken? Dat kan hier ook!’

Veel vindingen van programmeurs vervullen me met moedeloosheid.

Het moeizame, langdradige, tijdrovende, vermoeiende, zenuwslopende onderscheiden en wegen van factoren bij het nemen van je beslissingen wordt in één klap overzichtelijk, leuk, een fluitje van een cent dankzij de gloednieuwe versie van het 6.8 PPD Management Xzellent Program!

Binnenkort ben je verlost van alle dagelijks terugkerende dilemma’s als ‘upgrading now or upgrading later’ ‘saving or deleting downloading or just reading’ etcetera etcetera, want dat doet voortaan het handige First Things First Gadget voor jou, voorzien van een uitgebreid programma om jouw profiel mee op te laden, een gadget helemaal voor jou, je beste vriend die jouw keuzes beter kent dan jij zelf!

Nu nog onvoorstelbaar, binnenkort de vanzelfsprekendste zaak van de wereld: digitale fotobewerking van duizenden gigabytes in een nanosekonde! Hoe? Via de gloednieuwe ACQ kleurenmixversneller! Waarop? Op uw oude vertrouwde Arthaus Paint & Photoshop! Waarmee? De Adobe Creative Suite 8.0! Nu nog alleen in Amerika verkrijgbaar, binnen het jaar ook in Nederland!

Zorgen die ik niet voelde worden van mijn schouders genomen, wensen die nooit in me waren opgekomen worden vervuld en ik voel me steeds kleiner worden. Blijft er nog iets voor mij over om te doen? Jawel: leren omgaan met het nieuwe Management Xzellent Program, mijn profiel op het First Things First Gadget laden en een cursus volgen om de takenwolk onder de knie te krijgen.

Tot mijn veertiende hadden wij thuis geen radio. De televisie heb ik pas na mijn dertigste leren bedienen. Verklaart dat de frisse tegenzin die me vervult als ik me alweer moet verdiepen in de geheimen van nieuwe apparatuur of programmatuur? Of als ik verdwaald ben geraakt op een van de interactieve droomsites vol nieuwe onbegrijpelijkheden? De tegenzin gaat vergezeld van verwarring. Op de maan zou ik me minder verloren voelen dan op mijn dwaaltochten door het wereldwijde sociale labyrinth van internet-toverland. Dat ik niets begrijp zou niet zo erg zijn als ik maar snapte wát ik niet begrijp. Om de flikkerende lonkende plaatjes en teksten niet te hoeven zien doe ik af en toe mijn ogen dicht. Tot mijn geluk of ongeluk werken mijn hersens intussen door en zo begint het me geleidelijk toch te dagen zonder dat ik er bewust moeite voor heb gedaan. Buzzes... dat zijn lieve plaatjes die mensen elkaar toezenden met lieve groetjes, ze dienen althans om ‘even hallo te zeggen, knuffels en andere groeten’... En och, eigenlijk heel eenvoudig: om zo’n plaatje te verzenden hoef je alleen maar op Photobuzz te klikken. Zal ik het doen? Wat kan me gebeuren, 812.146 mensen zijn me voorgegaan als ik het goed begrijp, en ik begin het allemaal steeds beter te begrijpen... Kijk, als ik in dat venstertje klik kan ik mijn eigen Buddypoke avatar maken en mijn vrienden een poke te sturen. 1.427.494 mensen hebben dat eerder gedaan. Een miljoen vierhonderdzevenentwintigduizend vierhonderdvierennegentig. Wat beweegt daar? Een zonnetje dat zijn tanden poetst... naast een teddybeertje-poke geplaatst door achttienjarige Nick. Verderop bulkt een zonnetje van het lachen. Het breidt zijn armpjes uit, zijn bekje gaat open, een bekje vol blikkerende tanden, alleen de sigaar van de ondernemer ertussen ontbreekt nog, bekje dicht, armpjes weg, armpjes weer terug, bekje open... Verderop geeft de ene smiley (naar die naam luisteren de zonnetjes, ik weet het alweer) de andere een smakzoen, de andere smiley sluit genotvol zijn oogjes en trekt een guitig mondje... Heel aardig, maar ik wilde iets kiezen... De Buddybruller misschien? ‘Brul je vrienden! Zet de Axe Buddybrul gadget op je Hyves profiel en jaag iedereen de stuipen op het lijf met jouw allerwoeste brul!’ Of Tag Me? ‘Krijg een tag, wees populair en maak vrienden! Kom erachter wat jouw uniek maakt.’ Verder nog maar... Wat hebben we hier: ‘Maak je eigen widget!’ Daar wil ik meer van weten! Even klikken en mijn scherm wordt gevuld met weer nieuwe plaatjes en letters die popelen om me van alles te vertellen. Make a widget... laat ik daarop klikken, dan leer ik wat dat nu weer is: een widget. Maar nu staat er plotseling iets anders: Make a mobile site... Nu: Find a widget... Verderop verandert en verspringt er nog meer: 17.301.511.270 widgets served. Ho, nu zijn het er al 17.301.527.278. En nu: 17.301.533.570... Zeventienmiljard driehonderdeenmiljoen vijfhonderddrieëndertigduizend vijfhonderdzeventig...

De eerste druk van J.H. Leopolds Verzen (1913) had een oplage van 350 exemplaren, de tweede ‘goedkoope druk’ van 1920 telde 2050 exemplaren. De eerste druk van Nescio’s Dichtertje, De uitvreter en Titaantjes (1918) verscheen in een oplage van 500 exemplaren; de tweede druk van 1933 telde 2000 exemplaren. Een profielsite op Hyves van een beetje bekende Nederlander heeft tien- tot honderdduizend vrienden. Actrice Ellen ten Damme heeft er 12.000, Femke Halsema 18.000, Balkenende 190.000. En deze getallen steken nog pover af bij de vrienden van sommige andere hyves, zoals Sesamstraat wil zijn vriendjes terug (481.420) of Race tegen de klok (519.386). Welke getallen weer ruimschoots overtroffen worden door de aantallen buzzes en pokes die jonge mensen elkaar sturen...

De almacht van het verpletterende getal: Hyves telt op dit moment ruim 9 miljoen gebruikers, Twitter 105 miljoen, Facebook 110 miljoen. En de sociale netwerken staan nog maar in de kinderschoenen, het aantal gebruikers zal straks in de miljarden lopen.

Naarmate de hoeveelheid boodschappen op het sociale netwerk toeneemt lijkt de inhoud te verschrompelen. Niet overal. Het wereldwijde web weerspiegelt de wereld. Miljoenen mensen gebruiken het om de eerste de beste gedachte die in hun hoofd opkomt wereldkundig te maken, sommigen besteden meer zorg aan hun berichtgeving – onder hen eminente wetenschapsbeoefenaren uit verschillende wereldstreken die met elkaar van gedachten wisselen over onderwerpen die hun bezighouden; sommige van hun berichten doen denken aan de briefwisselingen tussen geleerden in vroeger eeuwen. Wetenschapsbeoefenaren en hobbyisten weten elkaar via hun eigen gemeenschappelijke sites wel te vinden, maar politici en anderen met een meer algemene boodschap zullen zeer luid de trom moeten roeren om in de wereldwijde kakofonie te worden gehoord. Race tegen de klok is er in korte tijd in geslaagd om binnen twee jaar met bijna 600.000 vrienden de grootste hyve te worden. Als Race tegen de klok met dezelfde ijver doorgaat neemt het aantal vrienden exponentieel toe en zal de hyve misschien binnen afzienbare tijd de hele wereldbevolking tot vriend hebben.

Ik doe de computer uit. Rust... Een man buiten roept zijn hond. In de verte slaakt een reiger met onregelmatige tussenpozen een kreet. Slapen die dieren nooit? Het is toch al ver na middernacht. Nu zijn ze stil... Ik steun mijn hoofd in mijn handen. Wie ben ik? Waarom doe ik wat ik doe? Waarom doen andere mensen wat ze doen? Waar gaan we heen?

*) Lees meer op de website van Remember the Milk, de applicatie waarmee iemand onder meer zijn agenda en bezigheden kan beheren en structureren.
 
************************
Nieuwsgierig naar de uitgaven
van uitgeverij De Sneeuwstorm?
Verwen uzelf en vraag gratis
Het laatste Vlugschrift aan via:
© 2010 Gerbrand Muller
powered by CJ2