archiefvorig nr.lopend nr.

Nummer 10
Jaargang 7
11 maart 2010
Bezigheden > Mode delen printen terug
Puntschoenendictatuur Katharina Kouwenhoven

0710BZ Geleid
Door allerlei geheimzinnige krachten verandert in bepaalde sectoren de vrije markt in een geleide economie. De overheid heeft hier geen bemoeienis mee; het is de markt zelf die het doet. En wie is daarvan de dupe? De consument, natuurlijk. Die zelfde consument is er echter ook de oorzaak van.
Een tijdje geleden besloot ik om een nieuwe winterjas aan te schaffen. Ik bezocht verschillende winkels en trof daar niets van mijn gading. Hadden ze geen lange jassen? Lange jassen hadden ze niet, want die waren niet in de mode! Maar wat moet een mens in de winter met een korte jas, waaronder je onbeschermde benen bevriezen en bij miezerig weer je rok of broek nat wordt, niet alleen als je op de fiets zit, maar ook als je loopt?
De consument krijgt een dictaat opgelegd en heeft niets te kiezen.

Dit soort situaties kan ik, hoewel ze me razend maken, nog wel het hoofd bieden doordat ik in het bezit ben van een naaimachine. Als de nood aan de man komt, kan ik zo'n ding altijd nog zelf maken, maar dat is veel werk en ik vind dat ik een jas van het door mij gewenste model gewoon moet kunnen kopen als ik daar behoefte aan heb. De klant is toch koning?
De uitkomst brengende naaimachine werkt echter niet als het gaat om schoenen. Nog niet zo lang geleden waren er alleen schoenen te krijgen met puntneuzen van minstens vijf centimeter en al of niet hoge naaldhakken. Als dit soort schoenen je passen heb je voeten waarmee je op de kermis geld kunt verdienen. Het gebrek aan comfort is echter niet het enige; van die schoenen gaan de punten omhoog krullen, de hakken bladderen af en gaan scheef onder je voet staan. Er is geen mens dat er flatteus uitziet met zulk schoeisel. Tijdens de puntschoenendictatuur heb ik geen schoenen aan kunnen schaffen en zelf maken kan ik ze ook niet, al heb ik serieus overwogen hiervoor een cursus te volgen. Nu is het mijn gewoonte om alle schoenen die mij passen onmiddellijk aan te schaffen, want passende schoenen vind ik niet vaak. Gelukkig heb ik zodoende toch een aardige voorraad. Als je maar eenmaal per jaar schoenen koopt ben je echter lelijk onthand.

Een uitvloeisel van dezelfde terreur is, dat je een jaar na aanschaf nooit meer ergens hetzelfde paar schoenen kunt krijgen, waar je nu juist zo prettig op liep. Het schoenenaanbod is geheel vernieuwd, vanwege de nieuwe 'mode'. Dat aanbod blijkt te bestaan uit kleine variaties op hetzelfde model en in niet meer dan twee of drie kleuren (zwart, bruin en blauw). Nergens een rode, groene of paarse schoen te krijgen. En in elk schoenenmagazijn is dit aanbod hetzelfde. Zijn de laarzen met lange schachten 'in', dan kun je nergens enkellaarsjes vinden en vice versa. Schoenen met wreefbandjes? Mevrouw, die zijn al jaren uit het assortiment. De verkoopster walgt van het idee, alsof je haar een indecent voorstel hebt gedaan. Als eindelijk de schoenen met stevige, maar hoge hakken en ronde neuzen weer verkrijgbaar zijn, kun je nergens een puntschoen vinden, mocht daar je verlangen naar uitgaan.

In de kledingbranche worden niet alleen de modellen (korte winterjassen, hoogwaterbroeken, minirokken, getailleerde jasjes, kraagjes van nepbont) voorgeschreven, maar ook de kleuren. Maar door wie eigenlijk? Op een kwade ochtend hangen alle kledingrekken vol met 'kleertjes' in pastelkleuren, waarin zelfs baby’s lichtelijk mentaal gehandicapt lijken. Bleek roze, mentol groen, teer blauw. Je maag begint onmiddellijk te protesteren. Heeft u dit niet in het zwart? Zwart, mevrouw, het zijn zomerkleren! De verkoopster kijkt je verontwaardigd aan.
Dan maar weer wachten tot zwart ook 's zomers weer 'mag'. Geen zwart in de zomer betekent overigens niet automatisch dat zwart in de winter altijd verkrijgbaar is. Het kan net zo goed poepbruin zijn, of rode kool of nachtblauw dat die winter is voorgeschreven.
Toen ik besloot nog voornamelijk zwarte kleren te dragen, was dat onder andere omdat ik meende dat die altijd wel in het kledingassortiment aanwezig zouden zijn. Dat was dan makkelijk combineren. Niets bleek minder waar. Soms is zwart verboden, dus moet je dat verlepte zwarte T-shirt nog maar even dragen. Soms is het verplicht, ook als je het inmiddels spuugzat bent. Helaas heb je het niet voor het zeggen.

De consument laat zich dit allemaal welgevallen. Hij wil kennelijk helemaal geen koning zijn. Zijn keuzevrijheid wordt hem ontnomen omdat de meeste consumenten liever niets te kiezen hebben. Praktische overwegingen spelen geen rol van betekenis. Zij zouden zich in het voormalige Oostblok bijzonder op hun gemak gevoeld hebben. En in het China van Mao waarschijnlijk helemaal, toen voor iedereen daar het blauwe werkmanspak met dat opstaande boordje 'in de mode' was. One size fits all.
Toch gaan dezelfde consumenten elk weekend in de file naar de winkelcentra om nog meer van hetzelfde aan te schaffen, nog zo'n broek, nog zo'n rok, jurk, blouse, nog zo'n paar schoenen, laarzen, sandalen. En je ziet dit allemaal terug in het straatbeeld. Vooral jonge mensen zijn nauwelijks van elkaar te onderscheiden. Ze komen uit dezelfde lichaamsmal en ze hebben ongeveer dezelfde kleren aan. De neiging, die alle mensen toch in enige mate geacht worden te bezitten, om zich te willen onderscheiden, is hier niet waarneembaar.
Onder invloed van de modetirannie heeft de consument een geleide markt gecreëerd voor de producten, waarmee hij zichzelf omhult en versiert en waarvan je juist zou verwachten dat hij daarin maximale keuzevrijheid na zou streven. Verbazingwekkend!
 
****************************
De Leunstoel wordt uitgegeven door:
Het Genootschap De Leunstoel.
Word lid! Ga naar: www.deleunstoel.nl/colofon.php


© 2010 Katharina Kouwenhoven meer Katharina Kouwenhoven - meer "Mode" -
Bezigheden > Mode
Puntschoenendictatuur Katharina Kouwenhoven
0710BZ Geleid
Door allerlei geheimzinnige krachten verandert in bepaalde sectoren de vrije markt in een geleide economie. De overheid heeft hier geen bemoeienis mee; het is de markt zelf die het doet. En wie is daarvan de dupe? De consument, natuurlijk. Die zelfde consument is er echter ook de oorzaak van.
Een tijdje geleden besloot ik om een nieuwe winterjas aan te schaffen. Ik bezocht verschillende winkels en trof daar niets van mijn gading. Hadden ze geen lange jassen? Lange jassen hadden ze niet, want die waren niet in de mode! Maar wat moet een mens in de winter met een korte jas, waaronder je onbeschermde benen bevriezen en bij miezerig weer je rok of broek nat wordt, niet alleen als je op de fiets zit, maar ook als je loopt?
De consument krijgt een dictaat opgelegd en heeft niets te kiezen.

Dit soort situaties kan ik, hoewel ze me razend maken, nog wel het hoofd bieden doordat ik in het bezit ben van een naaimachine. Als de nood aan de man komt, kan ik zo'n ding altijd nog zelf maken, maar dat is veel werk en ik vind dat ik een jas van het door mij gewenste model gewoon moet kunnen kopen als ik daar behoefte aan heb. De klant is toch koning?
De uitkomst brengende naaimachine werkt echter niet als het gaat om schoenen. Nog niet zo lang geleden waren er alleen schoenen te krijgen met puntneuzen van minstens vijf centimeter en al of niet hoge naaldhakken. Als dit soort schoenen je passen heb je voeten waarmee je op de kermis geld kunt verdienen. Het gebrek aan comfort is echter niet het enige; van die schoenen gaan de punten omhoog krullen, de hakken bladderen af en gaan scheef onder je voet staan. Er is geen mens dat er flatteus uitziet met zulk schoeisel. Tijdens de puntschoenendictatuur heb ik geen schoenen aan kunnen schaffen en zelf maken kan ik ze ook niet, al heb ik serieus overwogen hiervoor een cursus te volgen. Nu is het mijn gewoonte om alle schoenen die mij passen onmiddellijk aan te schaffen, want passende schoenen vind ik niet vaak. Gelukkig heb ik zodoende toch een aardige voorraad. Als je maar eenmaal per jaar schoenen koopt ben je echter lelijk onthand.

Een uitvloeisel van dezelfde terreur is, dat je een jaar na aanschaf nooit meer ergens hetzelfde paar schoenen kunt krijgen, waar je nu juist zo prettig op liep. Het schoenenaanbod is geheel vernieuwd, vanwege de nieuwe 'mode'. Dat aanbod blijkt te bestaan uit kleine variaties op hetzelfde model en in niet meer dan twee of drie kleuren (zwart, bruin en blauw). Nergens een rode, groene of paarse schoen te krijgen. En in elk schoenenmagazijn is dit aanbod hetzelfde. Zijn de laarzen met lange schachten 'in', dan kun je nergens enkellaarsjes vinden en vice versa. Schoenen met wreefbandjes? Mevrouw, die zijn al jaren uit het assortiment. De verkoopster walgt van het idee, alsof je haar een indecent voorstel hebt gedaan. Als eindelijk de schoenen met stevige, maar hoge hakken en ronde neuzen weer verkrijgbaar zijn, kun je nergens een puntschoen vinden, mocht daar je verlangen naar uitgaan.

In de kledingbranche worden niet alleen de modellen (korte winterjassen, hoogwaterbroeken, minirokken, getailleerde jasjes, kraagjes van nepbont) voorgeschreven, maar ook de kleuren. Maar door wie eigenlijk? Op een kwade ochtend hangen alle kledingrekken vol met 'kleertjes' in pastelkleuren, waarin zelfs baby’s lichtelijk mentaal gehandicapt lijken. Bleek roze, mentol groen, teer blauw. Je maag begint onmiddellijk te protesteren. Heeft u dit niet in het zwart? Zwart, mevrouw, het zijn zomerkleren! De verkoopster kijkt je verontwaardigd aan.
Dan maar weer wachten tot zwart ook 's zomers weer 'mag'. Geen zwart in de zomer betekent overigens niet automatisch dat zwart in de winter altijd verkrijgbaar is. Het kan net zo goed poepbruin zijn, of rode kool of nachtblauw dat die winter is voorgeschreven.
Toen ik besloot nog voornamelijk zwarte kleren te dragen, was dat onder andere omdat ik meende dat die altijd wel in het kledingassortiment aanwezig zouden zijn. Dat was dan makkelijk combineren. Niets bleek minder waar. Soms is zwart verboden, dus moet je dat verlepte zwarte T-shirt nog maar even dragen. Soms is het verplicht, ook als je het inmiddels spuugzat bent. Helaas heb je het niet voor het zeggen.

De consument laat zich dit allemaal welgevallen. Hij wil kennelijk helemaal geen koning zijn. Zijn keuzevrijheid wordt hem ontnomen omdat de meeste consumenten liever niets te kiezen hebben. Praktische overwegingen spelen geen rol van betekenis. Zij zouden zich in het voormalige Oostblok bijzonder op hun gemak gevoeld hebben. En in het China van Mao waarschijnlijk helemaal, toen voor iedereen daar het blauwe werkmanspak met dat opstaande boordje 'in de mode' was. One size fits all.
Toch gaan dezelfde consumenten elk weekend in de file naar de winkelcentra om nog meer van hetzelfde aan te schaffen, nog zo'n broek, nog zo'n rok, jurk, blouse, nog zo'n paar schoenen, laarzen, sandalen. En je ziet dit allemaal terug in het straatbeeld. Vooral jonge mensen zijn nauwelijks van elkaar te onderscheiden. Ze komen uit dezelfde lichaamsmal en ze hebben ongeveer dezelfde kleren aan. De neiging, die alle mensen toch in enige mate geacht worden te bezitten, om zich te willen onderscheiden, is hier niet waarneembaar.
Onder invloed van de modetirannie heeft de consument een geleide markt gecreëerd voor de producten, waarmee hij zichzelf omhult en versiert en waarvan je juist zou verwachten dat hij daarin maximale keuzevrijheid na zou streven. Verbazingwekkend!
 
****************************
De Leunstoel wordt uitgegeven door:
Het Genootschap De Leunstoel.
Word lid! Ga naar: www.deleunstoel.nl/colofon.php
© 2010 Katharina Kouwenhoven
powered by CJ2