archiefvorig nr.lopend nr.
			Nummer 8 Jaargang 1 12 februari 2004

	Vermaak en Genot > Was er nog wat op de tv? delen printen terug Op avontuur met Michiel van Erp Katharina Kouwenhoven Michiel van Erp, de maker van de onvergetelijke documentaireserie ‘Lang leve de.......,’ waarin onder andere Gooise dames padden hielpen oversteken en liefdadigheidsfeestjes organiseerden, gaat tegenwoordig voor de VARA op avontuur (woensdagavond, 21.05 uur, Nederland 3). Hij volgde een evangelische gebedsgenezer in Nigeria, de pas uit de gevangenis ontslagen bokser Regilio Tuur, een Brabantse man op de Filippijnen op zoek naar een bruid en Greta Duisenberg in Nabloes. In tegenstelling tot de serie ‘Lang leve de.......’ is van Erp in ‘Op avontuur’ nadrukkelijk zelf in beeld, terwijl hij vragen stelt en op de geïnterviewden reageert. Ik geloof niet dat ik dat een verbetering vind. In een interview las ik dat van Erp het observeren een beetje zat was en dat het hem spannender leek als participerend aanwezige direct te reageren. Maar spannender voor wie? In ieder geval niet voor de kijker. Die vriendelijke, naïve vragensteller van ‘Lang leve de.......,’ aan wie elke vorm van ironie vreemd leek, wist zijn personages reacties te ontlokken die samen met de gepresenteerde beelden een niet mis te verstaan gevoel van vervreemding wekten bij de toeschouwer. Wat waren dat voor mensen? En was dit allemaal echt of was het in scène gezet met behulp van amateur toneelspelers? Erg behaaglijk was het in ieder geval niet, maar daardoor wel intrigerend. In ‘Op avontuur’ is daarvan geen sprake. Van Erp vraagt niet langer naar de bekende weg, maar gaat op zoek naar motieven en wordt daardoor zelf veel ‘gewoner’, terwijl zijn gespreksgenoten nu veel meer de indruk wekken lichtelijk gestoord te zijn. Dat is niet alleen te danken aan de keuze van de hoofdpersonen, maar ook aan de manier van presenteren. Bovendien weet je van sommige dat ze echt zijn, want het zijn bekende Nederlanders. Die zogenaamde gewone mensen uit ‘Lang leve de......’ waren in een bepaald opzicht helemaal niet gewoon, omdat ze een vreemde levensvervulling hadden gekozen. Een leven lang krijtstrepen op voetbalvelden zetten, het zou mijn hobby niet zijn, maar het wekte wel mijn belangstelling. Mensen die geportretteerd worden als individuen waar echt een steekje aan los is, wekken, afhankelijk van hun gekte, irritatie, medelijden of verveling. Neem iemand als Regilio Tuur bijvoorbeeld. Je weet dat er iets niet deugt bij een bokser die vrouwen in elkaar slaat. Iets dat de rechter kennelijk als feit bewezen achtte en dat ik op diens gezag aanneem. Nu kon ik echter zelf zien wat er allemaal mis is met deze Tuur. In bepaalde opzichten deed hij mij sterk denken aan André Hazes, zoals die geportretteerd werd in de documentaire ‘Zij gelooft in mij’. Beiden hebben niet geringe relatieproblemen, die ze zelf veroorzaken, maar waarvan zij zich het slachtoffer voelen. Zij hebben immers niets dan goede bedoelingen. Dat het daarbij horende gedrag ontbreekt, hun gedrag daarmee zelfs geheel in strijd is, schijnen ze zich niet te realiseren. Het is een opmerkelijke vorm van magisch denken, waardoor de indruk wordt gewekt dat je met een paar kleuters te maken hebt. Die indruk wordt versterkt door het ontbreken van enig empatisch vermogen, het voortdurende gehengel naar aandacht, de overdreven sentimentaliteit en het idee dat het feit dat ze ergens erkend goed in zijn impliceert dat ze ook een ‘goed mens’ zijn. Aan de lopende band vertonen zij onverantwoordelijk, soms zelfs verwerpelijk gedrag, maar het is de vraag of je ze er wel verantwoordelijk voor kan houden, want ze hebben geen idee van de consequenties van hun daden. “Een vader houdt het meest van zijn kinderen,” snikt Hazes, maar die kinderen irriteren hem zo dat ze voor het minste en geringste gestraft worden. “Voor een vader is niets zo erg als dat hij zijn kind niet mag zien,” tettert Tuur keer op keer. En op de verjaardag van zijn dochter gaat hij naar haar school om haar een kadootje te brengen – en nodigt een cameraploeg van SBS 6 uit om daarbij aanwezig te zijn! Documentairemakers, die denken dat dit interessante mensen zijn, hebben het mis. Voor gedragsdeskundigen misschien, maar niet voor de kijker. De onderwerpen van deze documentaires doen graag mee. Wat is er immers mooier dan zo’n breed uitgemeten vorm van aandacht. Maar deze publiciteitsgeilheid komt hen helemaal niet ten goede. Van de ex-wereldkampioen boksen die wel eens een vrouw in elkaar mept en de zanger van het levenslied, allemaal dingen die tot daar aan toe zijn, wordt het ware karakter onthuld. Daar is niets ontroerends aan, zelfs niets vervreemdends. Het zijn vervelende mensen met een ernstig probleem en die wil ik niet in mijn huiskamer ontvangen. © 2004 Katharina Kouwenhoven meer Katharina Kouwenhoven - meer "Was er nog wat op de tv?" -

Vermaak en Genot > Was er nog wat op de tv?
Op avontuur met Michiel van Erp	Katharina Kouwenhoven
Michiel van Erp, de maker van de onvergetelijke documentaireserie ‘Lang leve de.......,’ waarin onder andere Gooise dames padden hielpen oversteken en liefdadigheidsfeestjes organiseerden, gaat tegenwoordig voor de VARA op avontuur (woensdagavond, 21.05 uur, Nederland 3). Hij volgde een evangelische gebedsgenezer in Nigeria, de pas uit de gevangenis ontslagen bokser Regilio Tuur, een Brabantse man op de Filippijnen op zoek naar een bruid en Greta Duisenberg in Nabloes. In tegenstelling tot de serie ‘Lang leve de.......’ is van Erp in ‘Op avontuur’ nadrukkelijk zelf in beeld, terwijl hij vragen stelt en op de geïnterviewden reageert. Ik geloof niet dat ik dat een verbetering vind. In een interview las ik dat van Erp het observeren een beetje zat was en dat het hem spannender leek als participerend aanwezige direct te reageren. Maar spannender voor wie? In ieder geval niet voor de kijker. Die vriendelijke, naïve vragensteller van ‘Lang leve de.......,’ aan wie elke vorm van ironie vreemd leek, wist zijn personages reacties te ontlokken die samen met de gepresenteerde beelden een niet mis te verstaan gevoel van vervreemding wekten bij de toeschouwer. Wat waren dat voor mensen? En was dit allemaal echt of was het in scène gezet met behulp van amateur toneelspelers? Erg behaaglijk was het in ieder geval niet, maar daardoor wel intrigerend. In ‘Op avontuur’ is daarvan geen sprake. Van Erp vraagt niet langer naar de bekende weg, maar gaat op zoek naar motieven en wordt daardoor zelf veel ‘gewoner’, terwijl zijn gespreksgenoten nu veel meer de indruk wekken lichtelijk gestoord te zijn. Dat is niet alleen te danken aan de keuze van de hoofdpersonen, maar ook aan de manier van presenteren. Bovendien weet je van sommige dat ze echt zijn, want het zijn bekende Nederlanders. Die zogenaamde gewone mensen uit ‘Lang leve de......’ waren in een bepaald opzicht helemaal niet gewoon, omdat ze een vreemde levensvervulling hadden gekozen. Een leven lang krijtstrepen op voetbalvelden zetten, het zou mijn hobby niet zijn, maar het wekte wel mijn belangstelling. Mensen die geportretteerd worden als individuen waar echt een steekje aan los is, wekken, afhankelijk van hun gekte, irritatie, medelijden of verveling. Neem iemand als Regilio Tuur bijvoorbeeld. Je weet dat er iets niet deugt bij een bokser die vrouwen in elkaar slaat. Iets dat de rechter kennelijk als feit bewezen achtte en dat ik op diens gezag aanneem. Nu kon ik echter zelf zien wat er allemaal mis is met deze Tuur. In bepaalde opzichten deed hij mij sterk denken aan André Hazes, zoals die geportretteerd werd in de documentaire ‘Zij gelooft in mij’. Beiden hebben niet geringe relatieproblemen, die ze zelf veroorzaken, maar waarvan zij zich het slachtoffer voelen. Zij hebben immers niets dan goede bedoelingen. Dat het daarbij horende gedrag ontbreekt, hun gedrag daarmee zelfs geheel in strijd is, schijnen ze zich niet te realiseren. Het is een opmerkelijke vorm van magisch denken, waardoor de indruk wordt gewekt dat je met een paar kleuters te maken hebt. Die indruk wordt versterkt door het ontbreken van enig empatisch vermogen, het voortdurende gehengel naar aandacht, de overdreven sentimentaliteit en het idee dat het feit dat ze ergens erkend goed in zijn impliceert dat ze ook een ‘goed mens’ zijn. Aan de lopende band vertonen zij onverantwoordelijk, soms zelfs verwerpelijk gedrag, maar het is de vraag of je ze er wel verantwoordelijk voor kan houden, want ze hebben geen idee van de consequenties van hun daden. “Een vader houdt het meest van zijn kinderen,” snikt Hazes, maar die kinderen irriteren hem zo dat ze voor het minste en geringste gestraft worden. “Voor een vader is niets zo erg als dat hij zijn kind niet mag zien,” tettert Tuur keer op keer. En op de verjaardag van zijn dochter gaat hij naar haar school om haar een kadootje te brengen – en nodigt een cameraploeg van SBS 6 uit om daarbij aanwezig te zijn! Documentairemakers, die denken dat dit interessante mensen zijn, hebben het mis. Voor gedragsdeskundigen misschien, maar niet voor de kijker. De onderwerpen van deze documentaires doen graag mee. Wat is er immers mooier dan zo’n breed uitgemeten vorm van aandacht. Maar deze publiciteitsgeilheid komt hen helemaal niet ten goede. Van de ex-wereldkampioen boksen die wel eens een vrouw in elkaar mept en de zanger van het levenslied, allemaal dingen die tot daar aan toe zijn, wordt het ware karakter onthuld. Daar is niets ontroerends aan, zelfs niets vervreemdends. Het zijn vervelende mensen met een ernstig probleem en die wil ik niet in mijn huiskamer ontvangen.
© 2004 Katharina Kouwenhoven
	powered by CJ2