In 1970 reed er een trein door Canada van Toronto naar Calgary. Dat is een heel eind, een dag of vijf reizen. Het was een speciale trein: de Festival Express. Ik had er nog nooit van gehoord. Ongetwijfeld een gebrek aan de opvoeding van iemand met mijn belangstelling voor de popmuziek uit die periode. Aan boord van de trein waren legendarische popmuzikanten, zoals: The Band, The Grateful Dead, Janis Joplin en Full Tilt Boogie, The Flying Burrito Brothers, Buddy Guy en de – toen al – retro-rockers van Sha-Na-Na, één van de grote verrassingen van Woodstock.

Pas in 2003 is van de treinreis en wat daar omheen gebeurde een documentaire film gemaakt. Dat had iets te maken met het financiële debacle waar het evenement op uitdraaide.

Onlangs was de film zomaar op TV. Ik kwam net van een korte vakantie terug en mijn oog viel er toevallig op toen ik in de TV-gids bladerde. Er is verder voor zover ík heb gemerkt niet zoveel ruchtbaarheid aan gegeven. Toch merkwaardig, want het was een bijzonder gebeuren.

De film was wat laat op de avond geprogrammeerd, dus ik heb mijn videorecorder maar weer eens aan het werk gezet. En da’s wel aardig, want de film is best de moeite waard om wat vaker te zien. En om te bewaren natuurlijk in het rijtje DVD’s met The Last Waltz, Woodstock, Concert for Bangla Desh en Mad Dogs and Englishmen. In dat rijtje hoort natuurlijk ook Monterey Pop thuis, maar die heb ik nog niet. Van The Festival Express is trouwens ook een DVD verschenen met méér muziek. Dus heb ik weer eens wat om voor mijn verjaardag te vragen.

Er waren in die tijd wel meer grote popfestivals, maar dit was de enige waarbij de artiesten van optreden naar optreden reisden in één trein. Sex, drugs en rock ‘n roll, zoals Rick Danko van The Band zei. Dat eerste zie je niet. Het tweede lijkt in sommige scènes nogal evident, bijvoorbeeld als dezelfde Rick Danko in de trein een lied zingt met Janis Joplin, met Jerry Garcia van de Grateful Dead op gitaar.

Rock ’n roll was er voortdurend. Niet alleen tijdens de optredens maar ook vijf dagen lang van uur tot uur in de trein. Dat maakte het evenement bijzonder. Ook en vooral voor de muzikanten. En sinds 2003 ook voor de filmkijkers.

Van The Grateful Dead, The Band en Janis laat de film meerdere nummers zien.

The Grateful Dead wordt altijd meer beschouwd als een live-act dan als een platenband. Deze film bevestigt dat beeld. Hun studiowerk komt op mij altijd wat rommelig over, maar de in de film vertoonde live opnamen vind ik erg goed. De Dead was altijd een soort mythe voor hun hippie-bewonderaars. Ze hadden een vaste en trouwe aanhang die bij veel van hun concerten terug te vinden was.

The Band ziet er wat merkwaardig uit: Robbie Robertson draagt een nogal vreemde baard. Maar de muziek staat. Slippin’ and Slidin’, I Shall Be Released met Richard Manuel in topvorm en The Weight, één van de onsterfelijke nummers uit de popmuziek.

En Janis is Janis. I always loved you, zegt Jerry Garcia ergens.

Ook de enkele nummers van Buddy Guy (Money), The Flying Burrito Brothers (Lazy Day) en Sha.Na-Na (Rock ‘n Roll Is Here To Stay) mogen er zijn.

Jammer alleen van die vreselijke versie van C.C. Rider door ene Sylvia Tyson (geen familie).

En al wordt er door de inmiddels oud geworden organisator Ken Walker wat veel gezeurd, de film geeft ook buiten de muziek om een aardig tijdsbeeld (en zelfs bij dat gezeur kun je je wel wat voorstellen, het was tenslotte een financieel debacle). Er waren onderweg protesten en relletjes omdat activisten eisten dat de concerten gratis zouden zijn. De kennelijk progressieve burgemeester van Calgary eiste zelfs dat het concert aldaar gratis toegankelijk zou zijn voor de jeugd van Calgary. Walker schijnt hem toen geslagen te hebben. ‘Ik had zijn tanden in mijn vuist staan,’ zei hij, of woorden van gelijke strekking.

Nou ja, Woodstock was het niet – al vindt één van de geïnterviewde muzikanten van wel – maar al met al toch heel aardig.

 

*******************************